ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨ ਆਰੋਗਿਯ ਯੋਜਨਾ (ਏ ਬੀ ਪੀ ਐੱਮ ਜੇ ਏ ਵਾਈ) ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਪ੍ਰਾਯੋਜਿਤ ਸਕੀਮ ਹੈ । ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ 32 ਸੂਬਿਆਂ ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ । ਸਕੀਮ ਦੀ ਬਣਤਰ ਮੁਤਾਬਿਕ ਏ ਬੀ ਪੀ ਐੱਮ ਜੇ ਏ ਵਾਈ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਹੇ ਸੂਬਿਆਂ /ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਲਚਕਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਕੀਮਾਂ ਨੂੰ ਏ ਬੀ ਪੀ ਐੱਮ ਜੇ ਏ ਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕੀਮਤ ਤੇ ਚਲਾ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪ੍ਰਬੰਧ ਤਹਿਤ ਸੂਬੇ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਪੈਕੇਜ , ਸਾਂਝਾ ਆਈ ਟੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਅਤੇ ਪੀ ਐੱਮ ਜੇ ਏ ਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਇਮਪੈਨਲਡ ਹਸਪਤਾਲ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਸਕੀਮ ਦੀ ਫੰਡਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ  ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਾਲੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ 60:40 ਅਨੁਪਾਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ । ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਿਅਨ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅਨੁਪਾਤ 90:10 ਹੈ । ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 100% ਹੈ ।
ਏ ਬੀ ਪੀ ਐੱਮ ਜੇ ਏ ਵਾਈ ਤਹਿਤ 19506 ਕਰੋੜ ਲਈ 1.57 ਕਰੋੜ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖ਼ਲੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੂਬਿਆਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਸਥਾਰਤ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਅਧਾਰ ਅਨੁਸਾਰ ਡਾਟੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸ਼ਮਿਲ ਹੈ । ਅਧਿਕਾਰਤ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖ਼ਲਿਆਂ ਦੀ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਵਾਈਸ ਵੰਡ ਹੇਠਾਂ ਅਨੈਕਸਚਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਸੂਬਾ ਸਿਹਤ ਸਕੀਮਾਂ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਡਾਟਾ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਹਤ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਕੁਮਾਰ ਚੌਬੇ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ।

ਐੱਮ ਵੀ / ਐੱਸ ਜੇ