వివిధ రంగాలలో ప్రజలకు ప్రయోజనం కలిగించడానికి రూపొందించిన సంస్కరణలను అమలు చేయడానికి విధించిన గడువును ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖలోని ఖర్చుల విభాగం పొడిగించింది. 2021 ఫిబ్రవరి 15 వ తేదీలోగా సంస్కరణల అమలు చేసినట్టు సంబంధిత సంస్థ ద్వారా నివేదిక అందించే రాష్ట్రాలు సంస్కరణల అమలుకు సంబంధించిన ప్రయోజనాలను పొందడానికి అర్హత సాధిస్తాయి.
రాష్ట్రాలు సంస్కరణలను అమలు చేయడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం నాలుగు ముఖ్యమైన రంగాలను గుర్తించింది.
ఎ ) ఒక దేశం ఒకే రేషన్ కార్డు వ్యవస్థను అమలుచేయడం
బి ) వ్యాపారం సులభతరం చేయదానికి సంస్కరణలు
సి) స్థానిక పట్టణ సంస్థ / వినియోగ సంస్కరణలు
డి ) విధ్యుత్ రంగంలో సంస్కరణలు
ఈ సంస్కరణల అమలుకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని రాష్ట్రాలకు 2020 మే 17వ తేదీన తెలియజేయడం జరిగింది.
ఈ సంస్కరణలను అమలు చేసే రాష్ట్రాలు రెండు రకాల ప్రయోజనాలను పొందడానికి అర్హత సాధిస్తాయి. ఒక సంస్కరణను అమలు చేసే రాష్ట్రాలకు వాటి స్థూల రాష్ట్ర దేశీయ ఉత్పత్తిలో 0. 25 శాతం మొత్తానికి సమానమైన అదనపు రుణాలను సేకరించడానికి అర్హత సాధిస్తాయి. ఈ సౌకర్యం కింద నాలుగు సంస్కరణలను అమలు చేసే రాష్ట్రాలకు 2. 14 లక్షల కోట్ల రూపాయలు అందుబాటులో ఉంటాయి.
కొవిడ్-19 వల్ల ఏర్పడిన పరిస్థితి నుంచి బయటపడడానికి రాష్ట్రాల రుణ పరపతిని వాటి స్థూల రాష్ట్ర దేశీయ ఉత్పత్తిలో రెండు శాతం అదనంగా సేకరించడానికి అనుమతి ఇవ్వాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం 2020 మే నెలలో నిర్ణయించింది. ఈ నిర్ణయం వల్ల రాష్ట్రాలకు 4. 27 లక్షల కోట్ల రూపాయల వరకు సేకరించడానికి అవకాశం కలిగింది. ఈ మొత్తంలో సగం మొత్తాన్ని సంస్కరణల అమలుతో ముడి పెట్టడం జరిగింది. ప్రజల సంక్షేమం కోసం రూపొందించిన సంస్కరణలను అమలు చేసేలా రాష్ట్రాలను ప్రోత్సహించడానికి ఈ నిర్ణయం తీసుకోవడం జరిగింది.
నాలుగు సంస్కరణలలో మూడు సంస్కరణలను అమలు చేసే రాష్ట్రాలు ' రాష్ట్రాలకు మూలధన ఆర్ధిక సహాయం అందించడానికి రూపొందించిన పథకం 'కింద సహకారం అందించడానికి 2,000 కోట్ల రూపాయలను కేటాయించడం జరిగింది.
ఆత్మ నిర్భర్ భారత్ ప్యాకేజ్ 2 కింద కేంద్ర ఆర్ధిక మంత్రి ఈ పథకాన్ని 2020 అక్టోబర్ 12వ తేదీన ప్రకటించారు. కొవిడ్- 19 వల్ల పన్నుల వసూళ్లు తగ్గి ఆదాయ లోటును ఎదుర్కొంటున్న రాష్ట్రాలకు సహకారం అందించాలన్న లక్ష్యంతో కేంద్రం ఈ పథకాన్ని రూపొందించింది. ఈ పథకానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం 12,000 కోట్ల రూపాయలను కేటాయించింది. మూలధన వ్యయం కింద అందించే సహకారం బహుళ ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంటుంది. దీనివల్ల ఆర్ధిక వ్యవస్థ పుంజుకుని ఆర్థికాభివృద్ధి సాధించడానికి అవకాశం కలుగుతుంది. ఈ రెండు ప్రయోజనాలను పొందడానికి రాష్ట్రాలు సంస్కరణలను వేగంగా అమలు చేయడం ప్రారంభించాయి. ఇప్పటికే తొమ్మిది రాష్ట్రాలు ఒక దేశం ఒక రేషన్ కార్డ్ విధానాన్ని, నాలుగు రాష్ట్రాలు వ్యాపారం సులభతరం చేయడానికి, ఒక రాష్ట్రం స్థానిక పట్టాణ సంస్థ / వినియోగ సంస్కరణలను విజయవంతంగా అమలు చేశాయి. ఈ రాష్ట్రాలకు అదనంగా 40,251 కోట్ల రూపాయలను అదనంగా సేకరించడానికి అనుమతులు జారీ అయ్యాయి. సంస్కరణల అమలు గడువు పొడిగించడంతో మరికొన్ని రాష్ట్రాలు వీటిని అమలు చేస్తాయని ఆశిస్తున్నారు.

***