నాగాలాండ్‌లో జల్ జీవన్ మిషన్ (జెజెఎం) ప్రణాళిక, అమలుపై మధ్యంతర సమీక్ష సమావేశం జరిగింది, ఇందులో నాగాలాండ్ రాష్ట్ర అధికారులు జాతీయ జల్ జీవన్ మిషన్ బృందానికి పురోగతిని వివరించారు. 2024 నాటికి దేశంలోని ప్రతి గ్రామీణ గృహానికి ఫంక్షనల్ హౌస్‌హోల్డ్ ట్యాప్ కనెక్షన్ (ఎఫ్‌హెచ్‌టిసి) ను అందించడానికి ఉద్దేశించింది కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యక్రమం జల్ జీవన్ మిషన్. ప్రతి గ్రామీణ ఇంటికి గృహ ట్యాప్ కనెక్షన్ల ద్వారా సురక్షితమైన తాగునీరు అందించడం, గ్రామీణ ప్రజల జీవితాలను మెరుగుపరచడం దీని లక్ష్యం. గ్రామ / నివాస స్థాయిలో వికేంద్రీకృత, డిమాండ్ ఆధారిత, సామాజిక నిర్వహణ నీటి సరఫరా పథకాలు తాగునీటి రంగంలో పరివర్తన కార్యక్రమంగా భావిస్తున్నారు. 

నాగాలాండ్‌లోని 1,502 గ్రామాలలో 1,351 గ్రామాలలో పైపుల ద్వారా నీటి సరఫరా (పిడబ్ల్యుఎస్) వ్యవస్థలు ఉన్నాయి, వీటి ద్వారా 3 లక్షల నీటి కనెక్షన్లు అందించవచ్చు. అందువల్ల, అటువంటి పథకాల బలోపేత చర్యల ద్వారా  1.47 లక్షల ఎఫ్‌హెచ్‌టిసిల వార్షిక లక్ష్యాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. ఏకైక ఆకాంక్ష జిల్లా, కిఫైర్‌లో, 111 గ్రామాలలో 83 గ్రామాలు (75%) పిడబ్ల్యుఎస్ ఉన్నాయి. ఇంకా, జిల్లాలోని 15,845 గృహాలలో, 13,478 (85%) కుటుంబాలకు పిడబ్ల్యుఎస్ అందుబాటులో ఉంది. మిగిలిన గృహాలకు ట్యాప్ కనెక్షన్లు ఇవ్వబడతాయి. మిగిలిన గృహాలకు పంపు నీటి కనెక్షన్లు అందించడానికి ప్రస్తుత నీటి సరఫరా వ్యవస్థలను తిరిగి అమర్చడం / పెంచడంపై దృష్టి సారించి మిషన్ లక్ష్యాన్ని కాలపరిమితిలో సాధించడానికి సరైన ప్రణాళిక చేయవలసిన అవసరాన్ని సీనియర్ అధికారులు రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అధికారులకు నొక్కిచెబుతూ అమలును వేగవంతం చేయమని సూచించారు. 

గ్రామ స్థాయిలో చేయాల్సిన ప్రణాళికపై దృష్టి పెట్టారు మరియు ప్రతి గ్రామానికి చెందిన విలేజ్ యాక్షన్ ప్లాన్ (విఎపి) వివిధ కార్యక్రమాల కలయిక ద్వారా అందుబాటులో ఉన్న అన్ని వనరులను సమీకరించి సిద్ధం చేయాలి. ఎంజిఎన్‌ఆర్‌ఇజిఎస్, ఎస్‌బిఎం, పిఆర్‌ఐలు, కాంపా నిధులు, లోకల్ ఏరియా డెవలప్‌మెంట్ ఫండ్స్ మొదలైన వాటికి 15 వ ఫైనాన్స్ కమిషన్ గ్రాంట్ లను వీటికి వినియోగించేలా ప్రణాళిక చేశారు. నీటి సరఫరా ప్రణాళిక, అమలు, నిర్వహణ, ఆపరేషన్ మరియు నిర్వహణలో స్థానిక గ్రామ సంఘం / గ్రామ పంచాయతీలు లేదా వినియోగదారు సమూహాలను పాల్గొనడంపైనే ప్రముఖంగా దృష్టి సారిస్తారు. తాగునీటి భద్రతను సాధించడానికి దీర్ఘకాలిక స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి గ్రామాల్లో వ్యవస్థలు. అన్ని గ్రామాల్లో కమ్యూనిటీ సమీకరణతో పాటు ఐఇసి ప్రచారాన్ని ప్రారంభించాలని కోరారు.

జల్ జీవన్ మిషన్ కింద, ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తల చురుకుగా పాల్గొనడం ద్వారా మరియు స్థానికులను భాగస్వామ్యం చేయడం ద్వారా నీటి నాణ్యత పర్యవేక్షణకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది. నీటి నాణ్యతను పరీక్షించడానికి ఫీల్డ్ టెస్ట్ కిట్‌లను ఉపయోగించడానికి ప్రతి గ్రామంలో 5 మందికి ముఖ్యంగా మహిళలకు శిక్షణ ఇస్తున్నారు. ప్రతి మూలాన్ని ప్రతి సంవత్సరం భౌతిక మరియు రసాయన పారామితుల కోసం మరియు రెండుసార్లు బాక్టీరియా కాలుష్యం కోసం పరీక్షించాల్సిన అవసరం ఉంది. ఈ ప్రాంతాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడంతో పాటు వచ్చే 3-4 నెలల్లో రాష్ట్ర, జిల్లా ప్రయోగశాలల అక్రిడిటేషన్‌ను పూర్తి చేయాలని, ప్రజల కోసం తెరవాలని, తద్వారా వారు సరఫరా చేసే నీటి నాణ్యతను చాలా నామమాత్రపు రేటుతో పరీక్షించవచ్చని సూచించారు. .

జెజెఎం కింద, 2020-21 మధ్యకాలంలో, నాగాలాండ్‌కు రూ.114.09 కోట్లు కేటాయించారు, అందులో రూ.28.52 కోట్లు రాష్ట్రానికి విడుదల అయ్యాయి. ఇంకా, గ్రామీణ స్థానిక సంస్థలకు 15 వ ఆర్థిక కమిషన్ నిధుల కింద, నాగాలాండ్‌కు 2020-21లో రూ. 125 కోట్లు కేటాయించారు, అందులో 50% తాగునీటి సరఫరా మరియు పారిశుధ్య కార్యకలాపాలకు ఉపయోగించడం తప్పనిసరి. ఈ సంస్థలలో తాగునీరు లభించే విధంగా 2020 అక్టోబర్ 2 న ప్రత్యేక 100 రోజుల ప్రచారంలో భాగంగా అన్ని అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు మరియు పాఠశాలలకు పైపుల నీటి సరఫరా అందించాలని రాష్ట్రానికి విజ్ఞప్తి చేశారు. 

                                                                             ***