କିଷାନ ରେଳ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ରେଳ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଓ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିଜ୍ଞାପିତ ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ଉପରେ 50 ଶତାଂଶ ରିଆତି ଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ତାହାକୁ  ତତ୍କାଳ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛି । ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଅପରେସନ ଗ୍ରୀନ୍ସ-ଟପ୍‌ ଟୁ ଟୋଟାଲ ଯୋଜନାରେ ଚାଷୀଙ୍କୁ କିଷାନ ରେଳରେ ଏହି ରିଆତି ସିଧାସଳଖ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ । ଏ ବାବଦରେ ରେଳବାଇର ଯେଉଁ ଅର୍ଥ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ତାହାକୁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଭରଣା କରିବ । ଦେଶରେ ଚଳାଚଳ କରୁଥିବା କିଷାନ ଟ୍ରେନଗୁଡିକରେ ଏହି ପରିବହନ ରିଆତି ସୁବିଧା ଚଳିତବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର 14 ତାରିଖରୁ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି ।

ଯେଉଁସବୁ ବିଜ୍ଞାପିତ ଖାଦ୍ୟ ଓ ପନିପରିବା ଏହି ରିଆତି ତାଲିକାରେ ରହିଛି ସେଗୁଡିକ ହେଲା-

ଫଳ- ଆମ୍ବ, ପାଚିଲା କଦଳୀ, ପିଜୁଳି, ଲିଚୁ, ଅମୃତଭଣ୍ଡା, ମୌସମ୍ବୀ, କମଳା, କିନୁ, କିୱି, କାଗାଜି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଖଟା ଲେମ୍ବୁ, ସପୁରୀ, ଡାଳିମ୍ବ, ପଣସ, ସେଓ, ପେସ୍ତାବାଦାମ, ଅଁଳା, ନାସ୍‌ପାତି ।

ପନିପରିବା- ବିନ୍ସ, କଲରା, ବାଇଗଣ, ସିମଳା ଲଙ୍କା, ଗାଜର, ଫୁଲକୋବି, କଞ୍ଚାଲଙ୍କା, ଭେଣ୍ଡି, କାକୁଡି, ମଟର ଛୁଇଁ, ରସୁଣ, ପିଆଜ, ଆଳୁ ଓ ଟମାଟୋ ।

ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆବଶ୍ୟକ ପଡିଲେ କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସୁପାରିସ ଆଧାରରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ପରିବହନ ଉପରେ କିଷାନ ଟ୍ରେନରେ ପରିବହନ ରିଆତି ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ । ଦେଶର ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ କୃଷିଜାତ ସାମଗ୍ରୀ ବିଶେଷକରି ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ସହଜରେ ପଠାଇବା ପାଇଁ ସରକାର କିଷାନ ରେଳ ଚଳାଚଳର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛନ୍ତି ।  ଏହା ଫଳରେ ଉଭୟ ଚାଷୀ ଓ ଖାଉଟି ଉପକୃତ ହେଉଛନ୍ତି । ସୁବିଧାରେ ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନକୁ ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ପହଞ୍ଚିପାରୁଛି । ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ଛୋଟ ଚାଷୀ ଓ କ୍ଷୁଦ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ର ବ୍ୟବସାୟୀ ବିଶେଷ ଉପକୃତ ହେଉଛନ୍ତି । ସର୍ବୋପରି ଏହାଦ୍ୱାରା ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟ ବଢୁଛି । ସେମାନେ ଉପଯୁକ୍ତ ମୂଲ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କ ସାମଗ୍ରୀ ବିକିବାର ସୁଯୋଗ ପାଉଛନ୍ତି ।

କିଷାନ ରେଳର ଆଉ ଏକ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା ଏହା ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ସଂରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ଶୀଘ୍ର ପହଞ୍ଚାଇପାରୁଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଯୋଗାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ ତ୍ୱରିତ ହୋଇଛି । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ରଠାରୁ ଖାଉଟିଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିଧାସଳଖ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରକ୍ରିୟା ରହିଥିବାରୁ ଏସବୁ ସାମଗ୍ରୀ ପଚିଶଢି ନଷ୍ଟ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ । ଫଳରେ ଚାଷୀ ଓ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡୁନାହିଁ ।

ଦେଶରେ କିଷାନ ରେଳର ସ୍ଥିତି

• ପ୍ରଥମ କିଷାନ ରେଳ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ନାସିକରୁ ଦେବଲାଲି ଦେଇ ବିହାରର ପାଟନା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଦାନାପୁରକୁ ଚଳିତବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ 7 ତାରିଖରେ ସାପ୍ତାହିକ ଟ୍ରେନଭାବେ ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ପରେ ଲୋକଙ୍କ ଦାବିକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ଏହାର ଗତିପଥକୁ ବିହାରର ମୁଜାଫରପୁର ଯାଏଁ ବଢାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏବେ ଏହା ସପ୍ତାହକୁ ଦୁଇଥର ଚଳାଚଳ କରୁଛି । ଏହାଛଡା  ମହରାଷ୍ଟ୍ରର ସଙ୍ଗଲା ଓ ପୁଣେରୁ ଦୁଇଟି କୋଚ ଆସି ମନ୍‌ମାଡ ଷ୍ଟେସନରେ ଏହି ଟ୍ରେନ ସହିତ ସଂଯୋଗ ହେଉଛି ।
• ଦ୍ୱିତୀୟ କିଷାନ ରେଳ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଅନନ୍ତପୁରଠାରୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଆଦର୍ଶନଗର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ ଥରେ ଗତ ସେପ୍‌ଟେମ୍ବର 9 ତାରିଖରୁ ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ କରିଛି ।
• ତୃତୀୟ କିଷାନ ରେଳ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ବେଙ୍ଗାଲୁରୁଠାରୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ହଜରତ୍‌ ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ ଷ୍ଟେସନ ମଧ୍ୟରେ ଚଳାଚଳ କରୁଛି । ଚଳିତବର୍ଷ ସେପ୍‌ଟେମ୍ବର 9 ତାରିଖରେ ଏହି ସପ୍ତାହିକ କିଷାନ ରେଳର ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ଚତୁର୍ଥ କିଷାନ ରେଳ ଚଳାଚଳ ଚଳିତ ମାସ 14 ତାରିଖରୁ ନାଗପୁରରୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ମଧ୍ୟରେ ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ଏହି ଟ୍ରେନ ନାଗପୁର ଓ ୱରୁଡ କମଳାନଗରୀ ସହ ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ଯୋଡିଛି ।

ଏଠାରେ ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଏହାର ମାଲବାହୀ ଟ୍ରେନଗୁଡିକ ସାହାଯ୍ୟରେ କୃଷିଜାତ ସାମଗ୍ରୀର ପରିବହନ ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ଉଦ୍ୟମ ଜାରି ରଖିଛି । ଲକ୍‌ଡାଉନ କାଳରେ ମଧ୍ୟ ମାଲବାହୀ ଟ୍ରେନଗୁଡିକ ନିୟମିତ ଚଳାଚଳ କରି ଦେଶରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗାଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ଫଳରେ ଦେଶରେ କୌଣସି ଭାଗରେ ଜିନିଷପତ୍ରର ଅଭାବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇନଥିଲା । ଗହମ, ଡାଲି, ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ପରିବହନ ପାଇଁ ରେଳବାଇ ପକ୍ଷରୁ ମାଲବାହୀ ଟ୍ରେନରେ ଅଧିକ ରେକର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏସବୁ ସାମଗ୍ରୀର ସୁଗମ ହୋଇଛି ।

**********