કેન્દ્રીય યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રી ડૉ. મનસુખ માંડવિયાએ સમગ્ર એક વર્ષના અનુભવનો ટૂંકમાં સારાંશ આપતા આ રવિવારે સવારે X પર લખ્યું: “2 લાખ+ સ્થાનો, 20 લાખ+ લોકો. એક મિશન - ફિટ ઇન્ડિયા. #SundaysOnCycle ના 1 વર્ષની ઉજવણી.”

700+ districts ✨
2 lakh+ locations 📍
20 lakh+ people 🚴

One Mission 💪
Fit India 🇮🇳

Celebrating 1 year of #SundaysOnCycle.

📍 Puducherry pic.twitter.com/U5a4rhcDzu

— Dr Mansukh Mandaviya (@mansukhmandviya) December 21, 2025

શાળાના વિદ્યાર્થીઓ, નમો (NaMo) સાયકલિંગ ક્લબ્સ, પુડુચેરી યુનિવર્સિટીના વિદ્યાર્થીઓ અને સમાજના તમામ વર્ગોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા 1500 થી વધુ સાયકલ સવારોએ પુડુચેરીના મનોહર રોક બીચને ફિટનેસના જીવંત ઉત્સવમાં ફેરવી દીધો હતો; જે આ ચળવળના વધતા રાષ્ટ્રીય મહત્વ અને દેશમાં સાયકલિંગના ઉદયને પ્રતિબિંબિત કરે છે. પદ્મ ભૂષણ અને ખેલ રત્ન પુરસ્કાર વિજેતા પી આર શ્રીજેશ અને શરથ કમલે પણ યુવાનો સાથે સાયકલ ચલાવી હતી, જેણે સહભાગીઓને રમતગમત અને ફિટનેસ અપનાવવા માટે વધુ પ્રેરિત કર્યા હતા.

દરેક પાસામાં, પુડુચેરીમાં 'ફિટ ઇન્ડિયા સન્ડેઝ ઓન સાયકલ'ની આ સીમાચિહ્નરૂપ પ્રથમ વર્ષગાંઠની આવૃત્તિ સંપૂર્ણ ફિટનેસ કાર્નિવલ ઝોનમાં ફેરવાઈ ગઈ હતી, જેમાં ઝુમ્બા, કેરમ, ચેસ, મલ્લખંભ, સિલમ્બમ, યોગ, દોરડા કૂદવા જેવી અનેક મનોરંજક રમતો અને પ્રવૃત્તિઓ કેન્દ્રસ્થાને રહી હતી. સંયોગવશ, 21 ડિસેમ્બર 'વર્લ્ડ મેડિટેશન ડે' હોવાથી, સામૂહિક રીતે સંદેશ આપવામાં આવ્યો હતો કે ફિટનેસ એ ખરેખર ગતિમાં ધ્યાન (Meditation in Motion) છે!

પુડુચેરીમાં આજની રવિવારની સવારની સભામાં લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર કે. કૈલાશનાથન, મુખ્યમંત્રી એન. રંગાસામી, વિધાનસભાના અધ્યક્ષ આર. સેલ્વમ, અને પુડુચેરીના ગૃહમંત્રી એ. નમસ્સીવાયમ અને અન્ય પ્રતિષ્ઠિત સરકારી અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. આ ઉપરાંત માનનીય કેન્દ્રીય રમતગમત મંત્રી ડૉ. મનસુખ માંડવિયા પણ હાજર હતા – જેમણે એક વર્ષ પહેલા નવી દિલ્હીમાં સૌપ્રથમ વખતનાં આ કાર્યક્રમને લીલી ઝંડી આપી હતી.

સભાને સંબોધતા ડૉ. માંડવિયાએ સમજાવ્યું કે કેવી રીતે 'ફિટ ઇન્ડિયા સન્ડેઝ ઓન સાયકલ' એક સાધારણ શરૂઆતથી રાષ્ટ્રવ્યાપી જન આંદોલનમાં વિકસિત થયું છે. તેમણે કહ્યું, “જ્યારે અમે એક વર્ષ પહેલા આ પહેલ શરૂ કરી હતી, ત્યારે તે માત્ર પાંચ સ્થળોએ લગભગ 500 સહભાગીઓ સાથે આયોજિત કરવામાં આવી હતી. આજે, દેશભરમાં 10,000 થી વધુ સ્થળો દર રવિવારે ભાગ લે છે, જેમાં 10 લાખથી વધુ નાગરિકો નિયમિતપણે જોડાય છે. તે એક જુસ્સો, એક સંસ્કૃતિ અને પ્રદૂષણ માટેનો શક્તિશાળી ઉકેલ બની ગયો છે. માનનીય પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ પણ આ ચળવળને સ્થૂળતા સામેની દેશવ્યાપી લડતમાં ફેરવવામાં મદદ કરી છે.”

પુડુચેરીના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર કે. કૈલાશનાથને આ પહેલને સમાજ માટે સમયસરનો સંદેશ ગણાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું, “ગુજરાતના ભાવનગરમાં ડૉ. માંડવિયાનું પોતાનું ગામ માત્ર 4000 લોકોનું છે અને ત્યાં દરેક વ્યક્તિ સાયકલ પર મુસાફરી કરે છે, અન્ય કોઈ ટુ-વ્હીલર કે ફોર-વ્હીલર નથી. નાગરિક તરીકે, આપણે ઘણીવાર સમજી શકતા નથી કે જીવનશૈલીમાં નાના ફેરફારો સામૂહિક રીતે પર્યાવરણ માટે મોટો તફાવત લાવી શકે છે, ખાસ કરીને કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ ઘટાડવાની બાબતમાં.”

પુડુચેરીના મુખ્યમંત્રી એન. રંગાસામીએ સુલભ ફિટનેસને પ્રોત્સાહન આપવા બદલ ફિટ ઇન્ડિયા મૂવમેન્ટની પ્રશંસા કરી હતી. તેમણે કહ્યું, “સ્વસ્થ રહેવા માટે સાયકલિંગ એ સૌથી સરળ અને અસરકારક રીતોમાંની એક છે. જ્યારે આપણું શરીર ફિટ હોય ત્યારે જ આપણે જીવનમાં આપણા લક્ષ્યો હાંસલ કરી શકીએ છીએ. સમગ્ર ફિટ ઇન્ડિયા મૂવમેન્ટ પાછળના વડાપ્રધાનના વિઝનની હું ખરેખર પ્રશંસા કરું છું.”

આજે દેશના 10000 થી વધુ સ્થળોએ એકસાથે કાર્યક્રમો યોજાયા હતા, જેમાં સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (SAI) અને ખેલો ઇન્ડિયા કેન્દ્રો - હજારીબાગ, કારગિલ, પટિયાલા, લખનૌ, ગોલાઘાટ, છત્તીસગઢમાં રાજનાંદગાંવ, હિસાર, તિનસુકિયા, વિશાખાપટ્ટનમ, ઉત્તરાખંડમાં કાશીપુર, કટક અને અન્ય સ્થળોએ દેશની વિવિધ બેંકોના વિશેષ સહયોગથી આ કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું હતું.

સેલેબ્સની યાદીમાં SAI સોનીપતના અર્જુન એવોર્ડ વિજેતા તીરંદાજ જ્યોતિ સુરેખા અને અભિષેક વર્માનો પણ સમાવેશ થાય છે. 'સન્ડેઝ ઓન સાયકલ'ને નમો (NaMo) ફિટ ઇન્ડિયા સાયકલિંગ ક્લબ્સ અને માય ભારત (My Bharat) સ્વયંસેવકો દ્વારા મોટો વેગ આપવામાં આવ્યો છે જેઓ આ અભિયાનનો મુખ્ય ભાગ રહ્યા છે.

પુડુચેરીમાં આજની સવારના કાર્યક્રમમાં બહુપ્રતિક્ષિત 'ફિટ ઇન્ડિયા મોબાઈલ એપ કાર્બન ક્રેડિટ ઇન્સેન્ટિવાઇઝેશન' લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, જે સાયકલિંગ ઉત્સાહીઓને પ્રોત્સાહિત કરશે. સૌથી વધુ કાર્બન ક્રેડિટ મેળવનારા ત્રણ સાયકલ સવારો - ભરતભાઈ પરમાર, શશિકાંત વીરકર અને ગોવિંદ સિંહનું આ કાર્યક્રમ દરમિયાન સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું.

નાગરિકો સાયકલ ચલાવીને કાર્બન ક્રેડિટ મેળવી શકે છે, જે પછીથી રિડીમ કરી શકાય છે. ડૉ. માંડવિયાએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, “હવેથી, દર મહિને દરેક રાજ્ય અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના સાયકલ સવારોને ફિટ ઇન્ડિયા મોબાઇલ એપ દ્વારા મેપ કરવામાં આવશે અને ટોચના ત્રણ પ્રદર્શન કરનારાઓને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે. આ નાગરિકોને રોજિંદી આદત તરીકે સાયકલિંગ અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા અને ઈનામ આપવા માટે છે.”

ફિટ ઇન્ડિયા એમ્બેસેડર અને ઇન્ફ્લુએન્ઝર્સ કે જેઓ મુખ્ય રહ્યા છે અને 'સન્ડેઝ ઓન સાયકલ'ના હેતુને ચેમ્પિયન બનાવ્યો છે, તેમનું પણ સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં નિધિ નિગમ, ઐશ્વર્યા રાજ (ચેમ્પિયન) અને એમ્બેસેડર ડૉ. શિખા ગુપ્તા, યુક્તિ આર્યા, પર્વતારોહક દિવ્યા અરુલ, તમિલનાડુ સ્ટેટ સાયકલિંગ ચેમ્પિયન શિવા સેંથિલનો સમાવેશ થાય છે.

સાયકલિંગ ચળવળની સમગ્ર સફરનો ભારતીય હોકીની પોતાની 'દીવાલ' પીઆર શ્રીજેશ દ્વારા ખૂબ જ સરસ રીતે સારાંશ આપવામાં આવ્યો હતો. પદ્મ ભૂષણ એવોર્ડ વિજેતાએ કહ્યું, “ફિટ રહેવું એ માત્ર મેડલ માટેની તાલીમ નથી, તે રોજિંદા જીવનમાં શિસ્ત અને સંતુલન કેળવવા વિશે છે. સાયકલિંગ એ એક સરળ આદત છે, પરંતુ જ્યારે સામૂહિક રીતે અપનાવવામાં આવે છે, ત્યારે તે એક સ્વસ્થ સમાજ અને મજબૂત રાષ્ટ્રનું નિર્માણ કરે છે. મને આનંદ છે કે કેન્દ્રીય રમતગમત મંત્રીની 'ફિટ ઇન્ડિયા સન્ડેઝ ઓન સાયકલ' પહેલે ફિટનેસને જન આંદોલનમાં ફેરવી દીધી છે, જેમાં પરિવારો, યુવાનો અને વ્યાવસાયિકો સમાન ઉત્સાહ સાથે ભાગ લે છે.”

પુડુચેરીના મનોહર દરિયાકાંઠે સાયકલ સવારોને લીલી ઝંડી બતાવવામાં આવી હોવાથી, વર્ષગાંઠની આ આવૃત્તિએ સ્પષ્ટ સંદેશ આપ્યો છે કે 'સન્ડેઝ ઓન સાયકલ' માત્ર એક કાર્યક્રમ મટીને સમગ્ર ભારતમાં ફિટનેસ, ટકાઉપણું અને સામુદાયિક ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપતી દેશવ્યાપી સંસ્કૃતિ બની ગઈ છે.

SM/IJ/GP/JD