ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਆਫ਼ ਰੈਵੇਨਿਊ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਡੀਆਰਆਈ) ਨੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਯਾਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ‘ਫਾਇਰ ਟ੍ਰੇਲ’ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜਾਰੀ ਯਤਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਪਟਾਕਿਆਂ ਅਤੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਯਾਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਤਸਕਰੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਨ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ, ਡੀਆਰਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੁੰਦਰਾ  ਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆ ਰਹੇ ਇੱਕ 40 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਕੰਟੇਨਰ ਫੜਿਆ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ‘ਗਿਲਾਸ ਸੈੱਟ’ ਅਤੇ ‘ਫਲਾਵਰ ਪੌਟ’ ਹਨ। ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਗਿਲਾਸ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ 30,000 ਪਟਾਕੇ /ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਲੁਕਾਏ ਹੋਏ ਮਿਲੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਵਿੱਚ ਡੀਆਰਆਈ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਤੂਤੀਕੋਰਿਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਯਾਤ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਵਿਦੇਸ਼ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀ ਦੇ ਆਈਟੀਸੀ (ਐੱਚਐੱਸ) ਵਰਗੀਕਰਣ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ‘ਪ੍ਰਤਿਬੰਧਿਤ’ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਵਿਸਫੋਟਕ ਨਿਯਮ, 2008 ਦੇ ਤਹਿਤ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਫੌਰਨ ਟ੍ਰੇਡ (DGFT) ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਅਤੇ ਵਿਸਫੋਟਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਗਠਨ (ਪੀਈਐੱਸਓ) ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਵੈਧ ਲਾਇਸੈਂਸਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਯਾਤਕ ਕੋਲ ਆਯਾਤ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੈਧ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕੀ ਮਾਲ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਸਕਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੀਨੀ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਵਰ ਕਾਰਗੋ/ਮਾਲ ਸਮੇਤ 15.11.2025 ਨੂੰ ਕਸਟਮ ਐਕਟ, 1962 ਦੇ ਤਹਿਤ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਇਸ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਕੀਮਤ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਸ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਾਜਿਸ਼ਕਰਤਾ-ਸਹਿ-ਵਿੱਤਪੋਸ਼ਕ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮਾਨ ਦਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਯਾਤ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੋਰਟ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਚੇਨ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਜੋਖਮ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡੀਆਰਆਈ ਅਜਿਹੇ ਸੰਗਠਿਤ ਤਸਕਰੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ, ਖਤਰਨਾਕ ਤਸਕਰੀ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਅਖੰਡਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਅੱਟਲ ਹੈ। 

****

ਐੱਨਬੀ/ਕੇਐੱਮਐੱਨ/ਏਕੇ