ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದ ನನ್ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಡಾ. ಜಿತೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ಅವರು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ಸಲಹೆಗಾರ ಶ್ರೀ ಅಜಿತ್ ದೋವಲ್ ಅವರು, ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಸಿಬಿಐ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಇತರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಮಹಿಳೆಯರೇ ಮತ್ತು ಮಹನೀಯರೇ! ಸಿಬಿಐ 60 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದ ವಜ್ರ ಮಹೋತ್ಸವದ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು!

ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ನೀವು 60 ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಈ ಆರು ದಶಕಗಳು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ಸಿಬಿಐ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪುಗಳ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಇಂದು ಇಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಬಿಐನ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಸಿಬಿಐನ ಹೊಸ ಕಚೇರಿಗಳು, ಟ್ವಿಟರ್ ಹ್ಯಾಂಡಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಿಬಿಐ ಅನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಸಿಬಿಐ ತನ್ನ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯದ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಒಂದು ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವೆಂದು ಯಾರಾದರೂ ಭಾವಿಸಿದಾಗ, ಅದನ್ನು ಸಿಬಿಐಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಬೇಡಿಕೆ ಇಡುತ್ತಾರೆ. ತನಿಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸಿಬಿಐಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವಂತೆ ಜನರು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪಂಚಾಯತ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯವಿದ್ದರೂ, "ಇದನ್ನು ಸಿಬಿಐಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು" ಎಂದು ಜನರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸಿಬಿಐ 'ನ್ಯಾಯದ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್' ಆಗಿ ಎಲ್ಲರ ನಾಲಿಗೆಯಲ್ಲಿದೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಈ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದು ಸುಲಭದ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 60 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಎಲ್ಲಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅನೇಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು. ಅನೇಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸೇವೆಗಾಗಿ ಪೊಲೀಸ್ ಪದಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ. ನನಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆತವರಿಗೆ, ಗೌರವ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ ಅನೇಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಈ ಪ್ರಮುಖ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಕಳೆದ ಸಾಧನೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಭವಿಷ್ಯದ ಸವಾಲುಗಳ ಕುರಿತು ಚಿಂತನ ಮಂಥನ ಮಾಡುವುದು ಅಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ 'ಚಿಂತನ್ ಶಿಬಿರ'ದ ಉದ್ದೇಶವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಅಪ್‌ಡೇಟ್ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಕಲಿತು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದು. ದೇಶವು 'ಅಮೃತ ಕಾಲ'ದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಮುಂದಿನ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಕೋಟ್ಯಂತರ ಭಾರತೀಯರು ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಭಾರತ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಿಬಿಐ ದೊಡ್ಡ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಕಳೆದ ಆರು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಬಿಐ ಬಹು-ಆಯಾಮದ ಮತ್ತು ಬಹು-ಶಿಸ್ತಿನ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕೆತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಂದು ಸಿಬಿಐನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಅಗಾಧವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಂಚನೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳವರೆಗೆ, ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧದವರೆಗಿನ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಸಿಬಿಐ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಆದರೆ ಸಿಬಿಐನ ಮುಖ್ಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೆಂದರೆ ದೇಶವನ್ನು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವುದು. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಪರಾಧವಲ್ಲ. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವು ಬಡವರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ; ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವು ಸರಣಿ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಡಚಣೆಯಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಸರ್ಕಾರದ ಯಂತ್ರೋಪಾಂಗದಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಪ್ರಬಲವಾದಾಗ, ಅದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಅರಳಲು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಇರುವಲ್ಲಿ, ಯುವಕರ ಕನಸುಗಳು ಮೊದಲ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಯುವಕರಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಅವಕಾಶಗಳು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವು ಪ್ರತಿಭೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶತ್ರು, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿಂದಲೇ ಸ್ವಜನಪಕ್ಷಪಾತವು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ವಜನಪಕ್ಷಪಾತ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಸಮಾಜದ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ನಾವು ಗುಲಾಮಗಿರಿಯ ಯುಗದಿಂದ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ದುಃಖಕರವೆಂದರೆ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಹಲವಾರು ದಶಕಗಳವರೆಗೆ, ಈ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಬದಲು, ಕೆಲವರು ಅದನ್ನು ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದರು.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ನೀವು ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, 10 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಏನಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ? ಅಂದಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಿರ್ಧಾರ, ಪ್ರತಿ ಯೋಜನೆಯೂ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹವಾಗಿತ್ತು. ಹಿಂದಿನ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಇತ್ತು. "ನೀವು ಇಷ್ಟು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ನಾನು ಅದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇನೆ" ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾತಾಗಿತ್ತು. ಇಂದು, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಗಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಗರಣಗಳ ಗಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಪದವು ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು. ಅನೇಕ ದೊಡ್ಡ ಹಗರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು, ಆದರೆ ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು. ಅಂದಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ತಮ್ಮೊಂದಿಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಏನಾಯಿತು? ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲಿನ ದೇಶದ ನಂಬಿಕೆ ತಪ್ಪಾಗಿತ್ತು. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿರುದ್ಧದ ಆಕ್ರೋಶವು ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಉಕ್ಕಿ ಹರಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಇಡೀ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಡೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು, ಜನರು ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಪರಿಸರವಿತ್ತು. ಇದು ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತು. ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಹೆದರಿದರು. ಆ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಅವಧಿಯು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

2014 ರಿಂದ ನಮ್ಮ ಮೊದಲ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲಿನ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ಕಪ್ಪುಹಣ ಮತ್ತು ಬೇನಾಮಿ ಆಸ್ತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮಿಷನ್ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಭ್ರಷ್ಟ ಜನರ ಜೊತೆಗೆ, ನಾವು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಬೇರುಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಟೆಂಡರ್ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಗುತ್ತಿಗೆಗಳು ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬುದನ್ನು ನೀವು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ನಾವು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದೆವು. ಇಂದು ನಾವು 2ಜಿ ಮತ್ತು 5ಜಿ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿನ ಖರೀದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಈಗ GeM ಅಂದರೆ ಗವರ್ನಮೆಂಟ್ ಇ-ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಪ್ಲೇಸ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಇಂದು ಪ್ರತಿ ಇಲಾಖೆಯು ಈ ಡಿಜಿಟಲ್ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಖರೀದಿಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಇಂದು ನಾವು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಯುಪಿಐ ನೊಂದಿಗೆ ದಾಖಲೆಯ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ 2014ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನಾವು ಫೋನ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಯುಗವನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ದೆಹಲಿಯ ಪ್ರಭಾವಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜನರು ತಮ್ಮ ಫೋನ್ ಕರೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದು ನಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕತೆ, ನಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿತು. ನಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಲಯವನ್ನು ತೊಂದರೆಯಿಂದ ಹೊರತರಲು ನಾವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಶ್ರಮಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆ ಫೋನ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವರು ದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಂದ 22,000 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಪರಾರಿಯಾದರು. ನಾವು ಆರ್ಥಿಕ ಅಪರಾಧಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಪರಾರಿಯಾದ ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಅಪರಾಧಿಗಳ ₹ 20,000 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೌಲ್ಯದ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟುಗೋಲು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಭ್ರಷ್ಟರು ದೇಶದ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಲು ಒಂದು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದರು, ಅದು ದಶಕಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಂದ ಲೂಟಿ ಮಾಡುವುದು. ಹಿಂದಿನ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಬಡ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯವು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಲೂಟಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅದು ಪಡಿತರ, ವಸತಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನ, ಪಿಂಚಣಿ ಅಥವಾ ಅಂತಹ ಅನೇಕ ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ, ನಿಜವಾದ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ವಂಚನೆಗೊಳಗಾದರು. ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 15 ಪೈಸೆ ಮಾತ್ರ ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದ 85 ಪೈಸೆಯನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ನಾವು ಡಿಬಿಟಿ ಮೂಲಕ ಬಡ ಜನರಿಗೆ ಸುಮಾರು ₹ 27 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ನಾನು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ, 27 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸುಮಾರು ₹ 16 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಇಂದು, ಜನ ಧನ್, ಆಧಾರ್, ಮೊಬೈಲ್ ನ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರತಿ ಫಲಾನುಭವಿಯು ತನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ, ಎಂಟು ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ನಕಲಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಹುಟ್ಟದ ಮಗಳು ಸಹ ವಿಧವೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಜನರು ವಿಧವಾ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಡಿಬಿಟಿಯಿಂದಾಗಿ, ದೇಶದ ಸುಮಾರು ₹ 2.25 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ತಪ್ಪು ಕೈಗಳಿಗೆ ಹೋಗದಂತೆ ತಡೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶನ ಸುತ್ತನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಸಹ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿರುವ ಸಮಯವಿತ್ತು. ನಾವು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಗ್ರೂಪ್-ಸಿ, ಗ್ರೂಪ್-ಡಿ ನೇಮಕಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶನ ಸುತ್ತುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯೂರಿಯಾದಲ್ಲಿಯೂ ಹಗರಣಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ನಾವು ಬೇವಿನ ಎಣ್ಣೆ ಲೇಪನದ ಯೂರಿಯಾ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸಹ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದೆವು. ರಕ್ಷಣಾ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಹಗರಣಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಕಳೆದ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಚ್ಚಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ನಾವು ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಮಹತ್ವ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನೇಕ ಇಂತಹ ಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ನನಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು ಮತ್ತು ನಾನು ಸಹ ಅವುಗಳನ್ನು ಎಣಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ನಾವು ಹಿಂದಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಧ್ಯಾಯದಿಂದ ಏನಾದರೂ ಕಲಿಯಬೇಕು. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಎಳೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಾದ 10 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ಶಿಕ್ಷೆಯ ವಿಭಾಗಗಳ ಕುರಿತು ವಿಚಾರಣೆ ಮುಂದುವರಿಯುವ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಹ ಇವೆ. ಇಂದು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಹ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ.

ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬವು ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದೆಡೆ, ಭ್ರಷ್ಟರಿಗೆ ತಡವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ನಿರಪರಾಧಿಗಳು ನರಳುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ವೇಗಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಿಗೆ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗಲು ಹೇಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಾವು ಉತ್ತಮ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಗಮನಹರಿಸಬೇಕು.

ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ನಾನು ನಿಮಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಇಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ರಾಜಕೀಯ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ. ನೀವು ಹಿಂಜರಿಯುವ ಮತ್ತು ನಿಲ್ಲಿಸುವ (ನಿಮ್ಮ ತನಿಖೆಗಳನ್ನು) ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.

ನೀವು ಯಾರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೀರೋ ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಅವರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದಿಗೂ ಅವರು ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಭಾಗವಾಗಿರುವುದು ಸಾಧ್ಯ. ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಅವರು ಒಂದು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸಹ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅವರ ಕಪ್ಪು ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಲು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಲು ಸಕ್ರಿಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆಯೇ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಈ ಜನರು ನಿಮ್ಮನ್ನು ವಿಚಲಿತಗೊಳಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಭ್ರಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಡಬಾರದು. ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮೃದುತ್ವ ಇರಬಾರದು. ಇದು ದೇಶದ ಮತ್ತು ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಆಶಯ. ಮತ್ತು ದೇಶ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗಿದೆ, ಕಾನೂನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗಿದೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗಿದೆ ಎಂದು ನಾನು ನಿಮಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತೇನೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗಾಗಿ ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವಿನ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದು ಸಹ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪರಸ್ಪರ ನಂಬಿಕೆಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಜಂಟಿ ಮತ್ತು ಬಹು-ಶಿಸ್ತಿನ ತನಿಖೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ದೇಶದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಹಣ, ಜನರು, ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಲನೆ ಇದೆ. ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವಾಗ, ಅಡಚಣೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆ, ನಮ್ಮ ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರತ್ವ, ನಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು, ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಗಳು ಸಹ ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿವೆ. ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಭ್ರಷ್ಟ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಗಳಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ನಾವು ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದರ ಮೂಲ ಕಾರಣವನ್ನು ತಲುಪಬೇಕು. ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದಾಗಿ ಅಪರಾಧಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ನಾವು ಆಗಾಗ್ಗೆ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಅದೇ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸಬಹುದು. ನಾವು ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಬೇಕು.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧದಂತಹ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ನಾವು ನವೀನ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಯುವಕರನ್ನು ನಾವು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಅನೇಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ-ಅರಿವುಳ್ಳ ಯುವಕರು ಇರುತ್ತಾರೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೇ,

ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದಾದ 75 ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸಿಬಿಐ ಸಂಕಲಿಸಿದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ನಾವು ಅದನ್ನು ಸಮಯಬದ್ಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಬೇಕು. ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಸಿಬಿಐ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ವಿಕಸನಗೊಳಿಸಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಯಾವುದೇ ವಿರಾಮ ಮತ್ತು ಆಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಮುಂದುವರಿಯಬೇಕು.

ಈ 'ಚಿಂತನ್ ಶಿಬಿರ'ವು ಹೊಸ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಹೊಸ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕತೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಮತ್ತು ನಾವು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶ ಆಧಾರಿತರಾಗುತ್ತೇವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕನು ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪು ಮಾಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸತ್ಯವು ಜೀವಂತವಾಗಿದೆಯೋ ಅವರ ವಿಶ್ವಾಸದೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಮುನ್ನಡೆಯಲು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ. ಮತ್ತು ಆ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಜನರದ್ದು. ಅಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ನಿಂತಿದೆ. ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಲೋಪಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.

ಈ ವಜ್ರ ಮಹೋತ್ಸವ ಸಮಾರಂಭದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾನು ನಿಮಗೆ ನನ್ನ ಶುಭಾಶಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ನೀವು ಮುಂದುವರಿಯುವಾಗ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಎರಡು ಗುರಿಗಳಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದು ಮುಂದಿನ 15 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನೀವು ನಿಮಗಾಗಿ ಏನು ಮಾಡುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು 2047ರ ವೇಳೆಗೆ ನೀವು ಏನನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತೀರಿ. ಮುಂದಿನ 15 ವರ್ಷಗಳು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಿಬಿಐ ತನ್ನ 75 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದಾಗ ಅದು ನಿಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಶವು 2047ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದಾಗ ಜನರ ಭರವಸೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ನಿಮ್ಮ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸುತ್ತದೆ.

ನಿಮಗೆ ಶುಭ ಹಾರೈಸುತ್ತೇನೆ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು!

ಗಮನಿಸಿ: ಇದು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಅವರ ಭಾಷಣದ ಅಂದಾಜು ಅನುವಾದವಾಗಿದೆ. ಮೂಲ ಭಾಷಣವನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.

*****