U Myntri kam pohïing ka sorkar pdeng bad u Myntri ka Tnad ïatreilang, u Amit Shah u la ong ba ka ‘Vande Mataram’ ka dei ka jingrwai jong ka jinglaitluid, ka mynsiem jong ka jingkut jingmut ba skhem bad ka mantra ba nyngkong jong ka jingkyrsiew ia ka Bharat. Ha ka blog jong u halor ka jingkynmaw burom ïa ka jingdap 150 snem jong ka jingrwai jong ka Ri ka ‘Vande Mataram’ ba la thoh da ka Bankim Chandra Chattopadhyay, u Amit Shah u la ong ba kam dei tang ka Jingrwai jong ka Ri jong ka Bharat bad ka mynsiem jong ka jingïaleh laitluid hynrei ka dei ka jingpynbna ba nyngkong ïa ka jingiatylli ka ri ha ka kolshor.

Ha ka blog jong u, u Myntri kam pohïing ka sorkar pdeng bad u Myntri ka Tnad ïatreilang u la ong, ki la don shibun ki por kiba pynpaw pyrthei ha ka histori jong ngi ha kaba ki jingrwai bad ka jingsaindur ki long ka mynsiem jong ki jingïakhih ha ka imlang sahlang bad ka saiñ hima sima. Ki jingrwai thma jong ka kynhun shipai jong u Chhatrapati Shivaji Maharaj, ki jingrwai ieid ri ba la rwai ha ka por ba ialeh laitluid, lane ki jingrwai ialeh pyrshah ba la rwai da ki samla ha ka por Emergency, ki jingrwai ki ju pynkhie im ia ka jingsngewthuh lang bad jingiatylli ha ka imlang sahlang Bharatiya.

Napdeng kine ka don ka ‘Vande Mataram’, ka jingrwai jong ka ri jong ka Bharat. Kam shym la sdang ha ka madan thma hynrei ha ka jingmut kaba jai jai hynrei kaba skhem jong uwei u riewstad, u Bankim Chandra Chattopadhyay. Ha u snem 1875, ha ka sngi lehkmen Jagaddhatri Puja (Kartik Shukla Navami lane Akshaya Navami), u la thaw ia kawei ka jingrwai ka ban long ka jingrwai ba iaineh shirta jong ka jinglaitluid jong ka ri. U la ioh mynsiem na ki tynrai ba jylliew jong ka riti dustur jong ka Bharat, naduh ka jingpynbna jong ka Atharva Veda “Mata bhumih putro aham prithivyah” (“Ka pyrthei ka dei ka kmie jong nga, bad nga long u khun jong ka”) haduh ka jingkhot jong ka Devi Mahatmya ia ka Kmie ba kynja Blei.

Ki ktien jong u Bankim babu ki long ka jingduwai bad ka jingiathuhlypa. Ka la long ka jingpynbna kaba nyngkong eh jong u Bankim Chandra ia ka jingtylli ka ri ha ka kolshor. Ka la pynkynmaw ia ngi ba ka Bharat kam dei tang ka jaka, hynrei ka dei ka imlang sahlang kaba don nongrim ha ka kolshor bad ka jaka.

Kumba u Maharshi Aurobindo u la batai, u Bankim Babu u dei u riewstad jong ka Bharat kaba mynta uba la pynkkhie im biang ia ka mynsiem jong ka ri lyngba ki ktien jong u. Ka Anandamath jong u kam dei tang kaba thymmai; ka la long ka mantra ha ka jingthoh kaba la pynshlur ia ka ri kaba la iohthiah ban lap biang ia ka bor blei jong ka. Ha kawei na ki shithi jong u, u Bankim babu u la thoh, “Ngan ym don jingpyrshah ei ei lada ki jingtrei jong nga baroh kin jah noh ha ka wah Ganga; tang kane kawei ka jingrwai kan iaineh shirta. Kan long ka jingrwai kaba khraw bad kan jop ia ka dohnud jong ki briew.” Kine ki ktien ki long kiba iathuhlypa. Tang u briew uba don shisha ka jingaiti lut ia ka ri u la lah ban thoh ia kum kine ki kyntien.

Ka Vande Mataram ka la iaid lait ia ki jingeh jong ka ktien bad ka thain, da kaba pynsawa kylleng ka Bharat. Ha Tamil Nadu, u Subramania Bharati u la pynkylla ia ka ha ka ktien Tamil bad ha Punjab, ki nongiakhih ki la rwai ia ka kum ka jingpyrshah ia ka jingsynshar ki phareng.

Ha ka por ba phiah ia ka Bengal ha u snem 1905, haba ka jingiakhih ka la pur kylleng ka jylla, ki phareng ki la khang ban pule paidbah ia ka ‘Vande Mataram’. Hynrei ha ka 14 tarik u Iaiong 1906, ha Barisal, da ki hajar ngut ki la pyrshah ia ka hukum. Haba ki pulit ki la hiar thma ia u paidbah ba jai jai, ki shynrang bad ki kynthei kumjuh ki la ieng ryngkat ka jingjaw snam ha ki surok, ki da pyrta lang ‘Vande Mataram’.

Kane ka jingrwai kyntang ka la sawa ha ki nongiakhih jong ka Seng Ghadar ha California, ki shipai Azad Hind Fauj bad kumjuh ruh ka jingiakhih jong ka Royal Indian Navy ha u snem 1946. Naduh u Khudiram Bose haduh u Ashfaqulla Khan, naduh u Chandrashekhar Azad haduh u Tiruppur Kumaran, ka jingpyrta ka la sawa kum kawei. U Mahatma Gandhi dalade u la kubur ba ka ‘Vande Mataram’ ka don “ka bor jadu ban pynkhih wat ia u briew uba jai jai tam.” Ka la pyniatylli ia ki riew jai jai bad ki riew ba pyrshah, ki riewstad bad ki shipai kumjuh. Kumba u Maharshi Aurobindo u la pynbna, ka la long “ka mantra jong ka jingkha pat ia ka Bharat.”

Ha ka 26 tarik Risaw, ha ka jingkren jong u ha ka Mann Ki Baat, u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi u la pynkynmaw ïa ka ri ïa ka pateng ba khraw jong ka Vande Mataram. Ban rakhe ia ka jingdap 150 snem jong kane ka jingrwai ba iaineh shirta, ka Sorkar India ka la rai ban pynlong ia ki prokram ha ka ri baroh kawei na ka bynta shisnem ka ban sdang naduh ka 7 tarik u Naiwieng. Lyngba kine ki jingrakhe, ka sur ba pura jong ka ‘Vande Mataram’ kan sawa ha kylleng ka ri sa shisien, kaba ai mynsiem ia ki samla ban pdiang ia ka jingmut jong ka ‘jingtylli ka ri ha ka kolshor’.

Katba ngi dang rakhe ia ka Bharat Parv bad ai burom ia u Sardar Vallabhbhai Patel ha ka lyngkhuh sngi kha jong u, la pynkynmaw ia ngi kumno ka jingpyniasoh lang jong u Sardar ia ka Bharat ka la long ka nuksa jong ka ka jingngeit ha ka ‘Vande Mataram’. Kane ka jingrwai kam dei tang ka jingkynmaw ia ki por ba la dep hynrei ka dei ruh ka jingkhot sha ka lawei. Wat haduh kine ki sngi ruh, ka Vande Mataram ka ai mynsiem ïa ka jingïohi jngai jong ngi shaphang ka Viksit Bharat 2047, ka Bharat kaba sngewskhem, kaba kyrshan dalade bad kaba khie im biang.

Ka ‘Vande Mataram’ ka dei ka jingrwai jong ka jinglaitluid, ka mynsiem jong ka jingkut jingmut bym lah pyndem bad ka mantra kaba nyngkong jong ka jingkyrsiew ia ka Bharat. Ki kyntien ba la mih naduh ka mynsiem jong ka ri kim ju iap noh; ki im, ki sawa lyngba ki juk bad ki pateng. Kane ka jingrwai bakyntang kan dang iai bteng ban sawa junom, kaba pynkynmaw ia ngi ban peit ia ka histori jong ngi, ka kolshor jong ngi, ki jinglong bad ki riti dustur jong ngi lyngba ka jingangnud jong ka Bharatiyata (ka jinglong nong India).

Vande Mataram!

Blog -

https://amitshah.co.in/myview/blog/Vande-Mataram-%E2%80%93-The-First-Proclamation-of-Cultural-Nationalism-11-7-2025

*****