PIB Headquarters
ପିକେଭିଓ୍ବାଇ : ଭାରତରେ ଜୈବିକ କୃଷିର ବିକାଶ
ଜୈବିକ କୃଷିର ବିକାଶ: କୃଷକଙ୍କ ସଶକ୍ତିକରଣ, ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତର ସଶକ୍ତୀକରଣ
Posted On:
06 OCT 2025 11:08AM by PIB Bhubaneshwar
ଜାନୁଆରୀ ୩୦, ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା, ପିକେଭିଓ୍ବାଇ (୨୦୧୫ ରୁ ୨୦୨୫) ଅଧୀନରେ ୨,୨୬୫.୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜାରି କରାଯାଇଛି।
ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ରେ, ଆରକେଭିଓ୍ବାଇ ଅଧୀନରେ ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ପାଇଁ ୨୦୫.୪୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜାରି କରାଯାଇଛି।
୧୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜୈବିକ କୃଷି ଅଧୀନକୁ ଅଣାଯାଇଛି; ୫୨,୨୮୯ କ୍ଲଷ୍ଟର ଗଠନ କରାଯାଇଛି; ୨୫.୩୦ ଲକ୍ଷ ଚାଷୀ ଉପକୃତ ହୋଇଛନ୍ତି (ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା)।
ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ ସୁଦ୍ଧା, ୬.୨୩ ଲକ୍ଷ ଚାଷୀ, ୧୯,୦୧୬ ସ୍ଥାନୀୟ ଗୋଷ୍ଠୀ, ୮୯ ଇନପୁଟ୍ ଯୋଗାଣକାରୀ ଏବଂ ୮,୬୭୬ କ୍ରେତା ଜୈବିକ କୃଷି ପୋର୍ଟାଲରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଛନ୍ତି।
ଭାରତୀୟ କୃଷି ସର୍ବଦା ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଣାଳୀରୁ ଶକ୍ତି ଆହରଣ କରିଆସିଛି। ତଥାପି, ରାସାୟନିକ ସାର-ଭିତ୍ତିକ କୃଷିର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସହିତ, ମୃତ୍ତିକା କ୍ଷୟ, ଜଳ ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା ଅଧିକ ତୀବ୍ର ହୋଇଛି। କୃଷକମାନଙ୍କ ଜୀବିକା ଉନ୍ନତ କରିବା ଏବଂ ପରିବେଶଗତ ସନ୍ତୁଳନ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି, ଭାରତ ସରକାର ୨୦୧୫ରେ ଜାତୀୟ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି ମିଶନ ଅଧୀନରେ ପରମ୍ପରାଗତ କୃଷି ବିକାଶ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଗତ ଦଶନ୍ଧିରେ ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଭାରତର ଜୈବିକ କୃଷି ଆନ୍ଦୋଳନର ମୂଳଦୁଆ ପାଲଟିଛି। ଏହା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ନିୟମ ଗ୍ରହଣ କରିବା, ଜୈବିକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପାଇବା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଉତ୍ପାଦନକୁ ପୁରସ୍କୃତ କରୁଥିବା ବଜାର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସଂଗଠିତ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ପ୍ରଦାନ କରିଛି। ଏକ କ୍ଲଷ୍ଟର-ଆଧାରିତ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବରେ ଯାହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ତାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଲିମ, ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଏବଂ ବଜାର ବିକାଶର ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଯାହା ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି ପାଇଁ ଭାରତର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଆକାର ଦେଇଥାଏ।
ଭିତ୍ତିଭୂମି ନିର୍ମାଣ: କ୍ଲଷ୍ଟର-ଆଧାରିତ ଜୈବିକ କୃଷି
ପିକେଭିଓ୍ବାଇର ମୂଳରେ କ୍ଲଷ୍ଟର ପଦ୍ଧତି ରହିଛି। ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ମିଳିତ ଭାବରେ ଜୈବିକ କୃଷି ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ୨୦ ହେକ୍ଟର ବିଶିଷ୍ଟ ଗ୍ରୁପରେ ସଂଗଠିତ କରାଯାଏ। ଏହି ମଡେଲ କେବଳ ସମାନ ମାନଦଣ୍ଡ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ସମ୍ବଳ ବଣ୍ଟନକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରି ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରେ। ଏହାର ସ୍ଥାପନା ପରଠାରୁ, ରାଜ୍ୟ ସାରା ହଜାର ହଜାର ଏପରି କ୍ଲଷ୍ଟର ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ରାସାୟନିକ ସାର ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବାରେ, ଜୈବିକ ସଂଶୋଧନ ମାଧ୍ୟମରେ ମାଟିର ଉର୍ବରତା ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ଏବଂ ବିବିଧ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ତାଲିମ ଏବଂ କ୍ଷମତା-ନିର୍ମାଣ ଅଧିବେଶନ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ହୋଇଛି, ଯାହା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ କୃଷି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାରିକ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ସହିତ ସଜ୍ଜିତ କରିଥାଏ।

ପିକେଭିଓ୍ବାଇର ଲକ୍ଷ୍ୟ :
ପିକେଭିଓ୍ବାଇର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି, ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ କୃଷିର ଏକ ମଡେଲକୁ ଆଗକୁ ବଢାଇବା ଯାହା କୃଷକଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଗୋଷ୍ଠୀ ସହିତ କମ ମୂଲ୍ୟର, ରାସାୟନିକ-ମୁକ୍ତ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର କରି ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା, ଆୟ ସୃଷ୍ଟି ଏବଂ ପରିବେଶଗତ ସ୍ଥିରତା ବୃଦ୍ଧି କରେ।
ଏହା ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ କୃଷିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଯାହା ମାଟି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଉନ୍ନତ କରେ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ସଂରକ୍ଷଣ କରେ। ଏହାର ଆଉ କେତେକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରାକୃତିକ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରି ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଫସଲ ଚାଷ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ କରିବା, ରାସାୟନିକ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା, ଜୈବିକ ଅଭ୍ୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ଚାଷ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସୁସ୍ଥ, ରାସାୟନିକ-ମୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରିବା, ପାରମ୍ପରିକ, କମ ଖର୍ଚ୍ଚର କୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରି ପରିବେଶକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା, ଚାଷ, ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଏବଂ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପାଇଁ ଚାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀଗୁଡ଼ିକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ଓ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଏବଂ ଜାତୀୟ ବଜାର ସହିତ ସିଧାସଳଖ ସଂଯୋଗ କରି ଉଦ୍ୟୋଗୀତା ନିର୍ମାଣ ।
ପ୍ରମୁଖ ଲାଭ
ଜାତୀୟ ଜୈବିକ କୃଷି ମିଶନ (ଏନଏମଓଏଫ) ଅଧୀନରେ, ଜୈବିକ କୃଷି ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ପ୍ରତି ହେକ୍ଟର ପାଇଁ ୩୧,୫୦୦ ଟଙ୍କାର ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ। ଏହି ସହାୟତା ନିମ୍ନଲିଖିତ ଭାବରେ ଦିଆଯାଏ:
କୃଷିକ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ କୃଷି ବାହାରେ ଜୈବିକ ଇନପୁଟ୍: ୧୫,୦୦୦ ଟଙ୍କା (ଡିବିଟି)
ମାର୍କେଟିଂ, ପ୍ୟାକେଜିଂ ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ: ୪,୫୦୦ ଟଙ୍କା
ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ବିଶ୍ଳେଷଣ: ୩,୦୦୦ ଟଙ୍କା
ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ: ୯,୦୦୦ ଟଙ୍କା
ଏହି ସାମଗ୍ରିକ ସହାୟତା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ, ଚାଷୀମାନେ କେବଳ ଜୈବିକ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ ବରଂ ଉନ୍ନତ ଆୟ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ପ୍ରମାଣପତ୍ର, ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ ଏବଂ ବଜାର ସଂଯୋଗ ସହିତ ସହାୟତା ପାଆନ୍ତି।
କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ଢାଞ୍ଚା
ପରମ୍ପରାଗତ କୃଷି ବିକାଶ ଯୋଜନା (ପିକେଭିଓ୍ବାଇ) ଏକ ସଂରଚିତ, ଚାଷୀ-କୈନ୍ଦ୍ରିକ ପଦ୍ଧତି ମାଧ୍ୟମରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ। ସମସ୍ତ ଚାଷୀ ଏବଂ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଆବେଦନ କରିବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ, ସର୍ବାଧିକ ଦୁଇ ହେକ୍ଟର ଜମି ଅଧିକାର ସୀମା ସହିତ। ଚାଷୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଆଞ୍ଚଳିକ ପରିଷଦ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ନାମଲେଖା ଏବଂ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଦାୟୀ। ଏହି ପରିଷଦଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆବେଦନଗୁଡ଼ିକୁ ଏକ ବାର୍ଷିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନାରେ ସଂକଳନ କରନ୍ତି, ଯାହା ପରେ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ କୃଷି ଏବଂ କୃଷକ କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ନିକଟରେ ଦାଖଲ କରାଯାଏ।
ବାର୍ଷିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ଅନୁମୋଦିତ ହେବା ପରେ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି, ଯାହା ପରେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଆଞ୍ଚଳିକ ପରିଷଦଗୁଡ଼ିକୁ ପଠାଏ। ପରିଷଦଗୁଡ଼ିକ, ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଲାଭ ହସ୍ତାନ୍ତର (ଡିବିଟି) ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ ସହାୟତା ବଣ୍ଟନ କରନ୍ତି। ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଅଧୀନରେ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ସମୟାନୁସାରେ ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବ। ଏହି ସଂରଚିତ ଢାଞ୍ଚା ମାଧ୍ୟମରେ, ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ନାମମାତ୍ର ଚାଷୀମାନେ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଦାୟିତ୍ୱ ବଜାୟ ରଖି ଜୈବିକ କୃଷି ସହାୟତା ପାଇଁ ସୁଗମ ପ୍ରବେଶ ପାଇବେ।

ଜୈବିକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର
ପୂର୍ବରୁ, ଜୈବିକ ଚାଷୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଥିଲା ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ପ୍ରମାଣପତ୍ରର ଅଭାବ। ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାକୁ ସମାଧାନ କରିଥିଲା ।
ପ୍ରଥମଟି ହେଉଛି ତୃତୀୟ-ପକ୍ଷ ପ୍ରମାଣପତ୍ର (ଏନପିଓପି) । ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଜୈବିକ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଜାତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ଏନପିଓପି) ଅଧୀନରେ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଏକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ସଂସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଥିବା ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡ ସହିତ ଅନୁପାଳନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଏହା ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଠାରୁ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ରପ୍ତାନି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମଗ୍ର ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ, ଯାହା ଭାରତୀୟ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱ ଜୈବିକ ବଜାରରେ ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ। ସେହିପରି ଦ୍ବିତୀୟଟି ହେଉଛି, ପାର୍ଟିସିପେଟୋରି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ସିଷ୍ଟମ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ (ପିଜିଏସ-ଇଣ୍ଡିଆ)। କୃଷି ଏବଂ କୃଷକ କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନରେ ପରିଚାଳିତ, ଏହା ଏକ କୃଷକ-କେନ୍ଦ୍ରିକ, ସମ୍ପ୍ରଦାୟ-ଆଧାରିତ ପ୍ରମାଣପତ୍ର। ଚାଷୀ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକମାନେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ, ସହକର୍ମୀ-ନିରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ନିୟମାବଳୀର ପାରସ୍ପରିକ ଯାଞ୍ଚରେ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ଶେଷରେ ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟକୁ ଜୈବିକ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରନ୍ତି। ପିଜିଏସ-ଇଣ୍ଡିଆ ମୁଖ୍ୟତଃ ଘରୋଇ ବଜାରର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରେ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ସୀମାନ୍ତ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସୁଲଭ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରବେଶ ପ୍ରଦାନ କରେ।
୨୦୨୦-୨୧ ମସିହାରେ, ସରକାର ରାସାୟନିକ କୃଷି କେବେ କରାଯାଇ ନଥିବା ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ (ଆଦିବାସୀ କ୍ଷେତ୍ର, ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ, ପରିବେଶଗତ ଭାବରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଞ୍ଚଳ) ରେ ପ୍ରମାଣପତ୍ରକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ବୃହତ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରମାଣପତ୍ର (ଏଲଏସି) କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏଲଏସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅବଧିକୁ ୨-୩ ବର୍ଷରୁ କିଛି ମାସକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତର ଜୈବ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଦ୍ରୁତ ପ୍ରମାଣପତ୍ର, ଅଧିକ ଆୟ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ବୃଦ୍ଧି ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।

ପିକେଭିଓ୍ବାଇର ସଫଳତା
ଗତ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ, ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଜୈବିକ କୃଷିକୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭ୍ୟାସରୁ ଏକ ମୁଖ୍ୟଧାରାର କୃଷି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ କରିଛି, ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଏବଂ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତ ସହିତ ମିଳିତ ଭାବରେ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି, ଗ୍ରାମୀଣ ଡିଜିଟାଇଜେସନ୍ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ବଜାର ପ୍ରବେଶରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି। ୩୦ ଜାନୁଆରି ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଅଧୀନରେ ୨,୨୬୫.୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜାରି କରାଯାଇଛି। ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଆରକେଭିଓ୍ବାଇ ଅଧୀନରେ ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ପାଇଁ ୨୦୫.୪୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜାରି କରାଯାଇଛି। ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ୧୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜୈବିକ କୃଷି ଅଧୀନକୁ ଅଣାଯାଇଛି, ୫୨,୨୮୯ କ୍ଲଷ୍ଟର ଗଠନ କରାଯାଇଛି ଓ ୨୫.୩୦ ଲକ୍ଷ ଚାଷୀ ଲାଭବାନ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ଗତ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଭାରତରେ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ଜାତୀୟ ଜୈବିକ କୃଷି ମିଶନ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଛି। କ୍ଲଷ୍ଟର-ଆଧାରିତ ପଦ୍ଧତି ମାଧ୍ୟମରେ ଜୈବିକ କୃଷିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି, ଏହି ଯୋଜନା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଚାଷୀଙ୍କୁ ରାସାୟନିକ ସାର ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା, ମାଟି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ, ଉଚ୍ଚମାନର ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରିବା ପାଇଁ ସଶକ୍ତ କରିଛି। ପ୍ରମାଣୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଜୈବିକ କୃଷି ଭଳି ଡିଜିଟାଲ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏବଂ ବଜାର ସଂଯୋଗ ସହିତ, ପିକେଭିଓ୍ବାଇ ଜୈବିକ ଉତ୍ପାଦରେ ଘରୋଇ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ସକ୍ଷମ ଯନ୍ତ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ବୃହତ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରମାଣୀକରଣ (ଏଲଏସି) ରେ ଯୋଜନାର ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ କୃଷି ମିଶନ ସହିତ ସମନ୍ୱୟ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ, କମ ମୂଲ୍ୟର କୃଷି ମଡେଲ ପ୍ରତି ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ। ତାଲିମ, ପ୍ରମାଣୀକରଣ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗ ଉପରେ ନିରନ୍ତର ଧ୍ୟାନ ଦେଇ, ପିକେଭିଓ୍ବାଇ କେବଳ ଗ୍ରାମୀଣ ଆୟକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରୁନାହିଁ ବରଂ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା, ଜଳବାୟୁ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଏକ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଭାରତର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦାନ ଦେଉଛି।
References:
§ Press Information Bureau (PIB) Releases
- https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2045560
- https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2099756
- https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2146939
- https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1946809
- https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2100761
- https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1739994
§ Ministry of Agriculture & Farmers Welfare Documents
- https://agriwelfare.gov.in/Documents/AR_Eng_2024_25.pdf
- https://agriwelfare.gov.in/Documents/Revised_PKVY_Guidelines_022-2023_PUB_1FEB2022.pdf
§ Parliament Questions (Lok Sabha)
- https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/183/AU2315_sWTC0p.pdf?source=pqals
- https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/182/AU2474_HV55PI.pdf?source=pqals
TKM
(Release ID: 2175617)
Visitor Counter : 6