নতুন দিল্লীত আজি গৃহ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ উদ্যোগত ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সাহায্য আয়ুক্ত আৰু ৰাজ্যিক দুৰ্যোগ সঁহাৰি বাহিনী (এছডিআৰএফ)ৰ ২০২৫ বৰ্ষৰ দুদিনীয়া বাৰ্ষিক সন্মিলনৰ সামৰণি পৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ প্ৰধান সচিব ড০ পি কে মিশ্ৰৰ সভাপতিত্বত সামৰণি অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়।

এই উপলক্ষে ভাষণ আগবঢ়োৱা ভাষণত ড০ পি.কে. মিশ্ৰই কয় যে এই বাৰ্ষিক সন্মিলনখন এক নিয়মীয়া অনুষ্ঠানৰ ঊৰ্ধ্বত, ই দুৰ্যোগৰ ক্ষতিশংকা ব্যৱস্থাপনাৰ ক্ষেত্ৰত আমাৰ সামূহিক দৃষ্টিভংগীক প্ৰতিফলিত, পুনৰ মানাংকন আৰু শক্তিশালী কৰাৰ এক উমৈহতীয়া সুযোগ। দুৰ্যোগৰ প্ৰকৃতি সলনি হোৱাটোৰ প্ৰতি লক্ষ্য কৰি তেওঁ কয় যে আমি এই বাস্তৱতাক মানি ল’ব লাগিব অৰ্থাৎ বিপদসমূহ আন্তঃসংলগ্ন, প্ৰভাৱ বহুগুণে বৃদ্ধি পাইছে আৰু বিপদসমূহ আমাৰ অভিযোজিত ক্ষমতাতকৈ যথেষ্ট দ্ৰুতগতিত বিকশিত হৈছে।

ড০ পি.কে. মিশ্ৰই অনাগত দিনত গুৰুত্ব দিবলগীয়া নিম্নোক্ত কাৰ্য্যসমূহৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে, যিয়ে দীৰ্ঘম্যাদীভাৱে আমাৰ স্থিতি শক্তিশালী কৰিব:

১। দুৰ্যোগ সংঘটিত হোৱাৰ ওপৰত ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা অনিশ্চয়তাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ প্ৰস্তুতি আৰু সজাগতা সৃষ্টি কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। ক্ষতিশংকা আৰু দুৰ্বলতাৰ পৰিৱেশ সলনি হৈ আছে আৰু সেয়েহে ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ প্ৰস্তুতিৰ স্তৰ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব।

২। সকাহ আৰু সঁহাৰিৰ পদ্ধতিৰ পৰা প্ৰস্তুতি আৰু প্ৰশমন পদ্ধতিলৈ উন্নত পৰিৱৰ্তনৰ বাবে ৰাজ্যসমূহে শিকি অহা শিক্ষাসমূহক প্ৰতিষ্ঠানিকৰণ কৰিব লাগিব। এইটো অতি প্ৰয়োজনীয়, যাতে অতীতৰ দুৰ্যোগৰ পৰা শিকি অহাবোৰ পাহৰি নাযায়।

৩। ২০২৫ চনৰ ৪-৬ জুনত জেনেভাত অনুষ্ঠিত ডিআৰআৰৰ সন্দৰ্ভত বিশ্ব মঞ্চত ভাৰতৰ ডিআৰআৰ বিত্তীয় আৰ্হিক স্বীকৃতি দিয়া হৈছে যদিও ৰাজ্যসমূহে পুনৰুদ্ধাৰ আৰু প্ৰশমন পুঁজিৰ সঠিক ব্যৱহাৰ নিশ্চিত কৰিব লাগিব।

৪। ভাৰতৰ বিশাল ভৌগোলিক স্থিতিৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা, যিয়ে নিৰ্দেশ দিয়ে যে এটা শক্তিশালী ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ সঁহাৰি বাহিনীৰ উপৰিও ৰাজ্যসমূহে দুৰ্যোগ সাহায্য অভিযানৰ সৈতে জড়িত সংস্থাসমূহৰ সামৰ্থ্য বৃদ্ধিৰ মূল্যায়ন আৰু বিনিয়োগ কৰিব লাগিব।

৫। দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰস্তুতি ঘণ্টাৰ নহয়, মিনিটৰ কথা চিন্তা কৰা হৈছে, কিয়নো সাহায্য অভিযান আৰম্ভ আৰু মানুহক সংগঠিত কৰিবলৈ লোৱা প্ৰতিটো মিনিট অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। সেয়েহে প্ৰচুৰ পৰিমাণে সঁহাৰি জনাব লাগিব। কিছুমান বিশেষ দুৰ্যোগৰ বাবে আগতীয়া সতৰ্কবাণীৰ ওপৰত এতিয়াও বহু কাম বাকী আছে।

৬। কিছুমান দুৰ্যোগত লোকচানৰ সম্ভাৱনা আশা কৰাতকৈ বহু বেছি হোৱা দেখা যায়। উদাহৰণস্বৰূপে, খৰাঙে জীৱন আৰু জীৱিকাৰ ওপৰত ভয়াৱহ প্ৰভাৱ পেলোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। বজ্ৰপাতৰ ফলত আজিকালি সৰ্বাধিক লোকৰ মৃত্যু হৈছে। সেয়েহে এনে দুৰ্যোগৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ আমাৰ প্ৰশমন প্ৰচেষ্টাসমূহ পুনৰ উদ্দেশ্য কৰি ল’ব লাগিব।

৭। দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিবলৈ ৰাজ্যসমূহে কম খৰচী কিন্তু উচ্চ প্ৰভাৱৰ হস্তক্ষেপৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগিব। নগৰীয়া বানপানীৰ সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত স্থানীয় ভৌগোলিক আৰু জলবায়ুৰ পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিব লাগিব।

৮। দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰিৰ ফলপ্ৰসূতা বৃদ্ধিৰ বাবে আপদা মিত্ৰৰ জৰিয়তে স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনৰ দৰে সম্প্ৰদায়ৰ অংশগ্ৰহণ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। ৰাজ্যসমূহে বুজিব লাগে যে জন-ভাগীদাৰীয়ে দুৰ্যোগৰ পিছত জীৱন ৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা ল’ব পাৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ‘মেৰা ভাৰত’ পদক্ষেপৰ জৰিয়তে যুৱক-যুৱতীসকলক দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাৰ ক্ষেত্ৰত জড়িত কৰিব পাৰি।

৯। দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাত তথ্যৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি তেওঁ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা পৰিকল্পনা তৈয়াৰ কৰাত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ গতি শক্তি স্তৰৰ ব্যৱহাৰৰ আহ্বান জনায়।

১০। চৰম পৰিঘটনা আৰু অনিশ্চয়তাৰ নতুনকৈ দেখা দিয়া প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ৰাষ্ট্ৰসমূহে জীৱন আৰু সম্পত্তিৰ ক্ষতি ৰোধ কৰি এনে পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ নিজকে প্ৰস্তুত কৰিবলৈ নিজৰ প্ৰতিষ্ঠান, প্ৰক্ৰিয়া আৰু ব্যৱস্থাসমূহক পুনৰ শক্তিশালী কৰাৰ প্ৰয়োজন।

দুদিনীয়া সন্মিলনত ৰাজ্য চৰকাৰ/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল, কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ মন্ত্ৰালয়/বিভাগ/সংগঠন আৰু এছডিআৰএফ/নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা/গৃহৰক্ষী/ৰাজ্যিক কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ অগ্নিনিৰ্বাপক সেৱাৰ ১০০০ৰো অধিক প্ৰতিনিধিয়ে অংশগ্ৰহণ কৰে।

সন্মিলনৰ সময়ত একাধিক অধিৱেশনৰ আয়োজন কৰা হয় আৰু বিশেষজ্ঞসকলে আগতীয়া সতৰ্কবাণী, দুৰ্যোগৰ পিছৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ মূল্যায়ন, নগৰীয়া বান ব্যৱস্থাপনা, নতুন প্ৰত্যাহ্বান আৰু নতুন প্ৰযুক্তি গ্ৰহণ, দুৰ্যোগ সঁহাৰি বাহিনীৰ ভূমিকা, কুচকাৱাজ, স্বেচ্ছাসেৱীতা আদি বিষয়সমূহৰ ওপৰত বিতংভাৱে আলোচনা কৰে।

****

RK/VV/ASH/PS/DB