U Myntri kam pohiing jong ka sorkar pdeng uba dei ruh u Myntri ka tnad treilang u Amit Shah mynta ka sngi u la jubab ia ka jingiakren halor ka ain Immigration and Foreigners Bill, 2025 ha Lok Sabha. Hadien ka jingiakren, ka iing dorbar thawain ka la mynjur ia kane ka Bill.

Haba jubab ia kane ka jingiakren, u Myntri kam pohiing jong ka sorkar pdeng u Amit Shah u la kren shaphang ka jingdonkam jong kane ka bill bad ong ba kan pynkhlain ia ka jingshngain bad ka ioh ka kot jong ka ri, kan plie lad ban pynlong ia ka rukom pule puthi bad ki skulbah jong ngi kiba iahap bad ka pyrthei mynta, kan buh ia ka nongrim kaba skhem na ka bynta ka jingwad bniah bad ka jingtohkit ha ka ri bad kan pynlong ia ka ri India kaba nyngkong ha ka pyrthei ha man ki bynta shuwa u snem 2047.

U Myntri kam pohiing ka sorkar pdeng uba dei ruh u Myntri ka tnad treilang u la ong ba ka jingwan buhai shnong kam dei ka mat kaba kyrpang hynrei bun ki mat jong ka ri ki iadei beit ne khlem da iadei bad ka. U la ong ba ka long kaba donkam bha na ka bynta ka jingshngain jong ka ri jong ngi ban tip mano ba rung sha u pud u sam jong ngi, mynnoo ki rung, haduh katno kin sah bad ka jingthmu ba ki don hangne. U Shah u la ong ba hadien ba la mynjur ia kane ka bill, yn pynbiang ia ki jingtip ba pura, ba ryntih, ba iatylli bad kaba pynthymmai man ka por shaphang man uwei pa uwei u nongshong shnong bar jylla uba wan sha India bad lyngba kane ngin sa lah ban pynthikna ia ka roi ka par jong ka ri. U la ong ba ia kiba buh jingma ia ka jingshngain jong ka ri yn buh hapoh ka jingpeitngor kaba. U la ong ba kane ka bill kan pyni ba kan pynurlong ia baroh ki jingthmu jong ngi.

U Amit Shah u la ong ba ka nam jong ka India ha kaba ïadei bad ki nongwan buhai shnong ka long kaba “khlem jingduna” la bun hajar snem, kumta ym donkam ban don la ka jong ka polisi na ka bynta ki phetwir. U la ong ba kum kane ka polisi ka long kaba donkam ia ki ri namar ki pud ki sam jong ka ri, katba ka ri India ka dei ka ri kaba don ka deiriti bad ia ki pud ki sam jong ngi la thaw da ka deiriti jong ngi. U la ong ba ka India ka don ia ka histori shaphang ki phetwir. U la ong ba ka dei ka ri India kaba ka jaitbynriew rit paid kaba heh tam ha ka pyrthei ka im da ka burom. U la ong ba dang shen, hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah duh Narendra Modi, ki nongshong shnong jong ki 6 tylli ki jaidbynriew kiba shah ban bein ha ki ri ba marjan ki la ioh jaka sah hapoh ka ain Citizenship Amendment Act (CAA). U Shah u la ong ba ka India ka ju pyndep ia ki kamram jong ka halor ka jinglong briew bad ym ju sngew ia ka jingdonkam jong ka ain na ka bynta ban leh ia ka kamram jong ngi. U la ong ba ka dustur bad ka deiriti jong ngi ka hikai ia ngi ia ka mantra ‘Vasudhaiva Kutumbakam’ bad ka la ai ha ngi ia ki jinglong jong ka.

U Myntri kam pohiing jong ka sorkar pdeng u la ong ba ka India ka don bun tam ki briew kiba leit sha 146 tylli ki ri. U la ong ba ki nong India kiba nabar ri ki kwah ban nohsynniang sha ka deiriti, ka pule puthi, ka science bad ka ioh ka kot jong ka pyrthei baroh kawei. U la ong ba mynta ka sngi ka jingdon jong ki nong India ki bym sah hapoh ka ri ka long kumba 1 klur 72 lak bad ia kane ka ain la wanrah ban pynthikna ia ka leit ka wan jong kine ki briew baroh bad ban weng ia ki jingeh jong ki.

U Amit Shah u la ong ba hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah duh Narendra Modi, ka ioh ka kot jong ngi ka la kiew na ka kyrdan kaba 11 sha ka kyrdan kaba 5 ha kine ki 10 snem ba la dep bad ka India ka la paw kum ka jaka ba paw bha ha ki ioh ka kot jong ka pyrthei. U la ong ba ka India kan sa kylla long ka jaka shna tiar bad ha kum kane ka jinglong ki briew na kylleng ka pyrthei kin wan shane, namar kata ka jingheh jong ka jingwan buhai shnong jong ngi ka la nang kiew bha. U Shah u la ong ba ryngkat bad kane, ka jingdon ki briew kiba leit rieh tngen bad pynlong ia ka ri kaba khlem jingshngain na ka bynta ki jingmyntoi jong ki ruh ka la nang kiew. U la ong ba la pdiang sngewbha ia baroh kiba wan shane ban noh synniang sha ka ioh ka kot jong ka Ri India ha ka rukom kaba iaid beit iaid ryntih katkum ki ain, hynrei lada don kino kino ki riew beain kiba wan shane ban wanrah ia ka jingkulmar yn leh da kaba tyngeh. U hah u la ong ba ka don ka jinglong pyrkhing ryngkat bad ka jingai sngewbha ha kane ka polisi bad ia kane ka polisi la thaw da kaba buh ia ka jingsngewlem, ka jingsngewrit bad ka jinglong husiar ia ki jingma ia ka ri.

U Myntri kam pohiing ka sorkar pdeng bad u Myntri ka tnad treilang u la ong ba u Myntri Rangbah duh Modi u la buh ar tylli ki rai ha khmat ki 130 klur ngut ki paidbah jong ka ri, ban long ka ri kaba lai ha ka ioh ka kot ha ka pyrthei ha u snem 2027, bad ka jaitbynriew kaba la roi pura ha u snem 2047. U la ong ban pynurlong ia baroh ar kine ki thong, ka rukom treikam kaba suk, kaba khlain bad ki ain ba thymmai kalong kaba kongsan bad dei namar kata ki mih bun ki ain ba thymmai bad kiba kongsan ha kane ka iing dorbar thawain ha ki 10 snem jong ka sorkar Modi. U la ong ba ki kam kum ki lai tylli ki ain ba thymmai ba iadei bad ki kam beain, ka CAA, ka jingpynduh noh 39,000 tylli ki jingbud ryntih na ka bynta ban pynsuk ban leh ia ka kam khaii pateng, ka IBC code ha u snem 2016, ka jingpyniasoh ia ki bank bad ka jingpynkut ia ka NPA lyngba jong ka, bad ka jingpynmih ia ka GST da kaba pyniasoh lang ia 32 tylli ki khajna die jingdie ha u snem 2017 la leh ha ki 10 snem. U la ong ba ka sorkar Modi ka la pynkylla ia ka aiñ UAPA bad ka aiñ NIA bad pynduh noh ia ka Section 370 na Kashmir. U la ong ba ha kine ki 10 snem, ka sorkar u Modi ka la leh ia ka kam ban pynkhlain ia man la ki ain ha man la ki bynta.

U Amit Shah u la ong ba kane ka bill kan pynurlong ia ka jingangnud jong ngi ban long ka ri kaba lai ha ka ioh ka kot bad ban pynlong ia ki skulbah jong ngi kiba iahap bad ka pyrthei kumba long ha ka education policy ba thymmai. U la ong ba kane kan ai ka lad kaba bha ia kito kiba leh ia ka R&D ha ka liang ka jingwad bniah ban trei da ka jingmut jingpyrkhat kaba laitluid bad ka jingshaniah, ka jingangnud ban pynlong ia ka ri kum ka jaka pdeng jong ka jingtbit ha ka kam ialehkai kylleng ka pyrthei kan urlong, ka India kan long ruh ka jaka pdeng jong ka pyrthei na ka bynta ka jingiasyllok bad ka jingpyniasuk. U la ong ba kane ka bill kan thaw ia ka jinglong kaba bha shibun na ka bynta kiei kiei baroh. U Shah u la ong kumba ka long mynta kane ka rukom synshar baroh kawei ka la saphriang hapoh ka jingpeit jong ki saw tylli ki ain, hynrei ka don ka jingiatyngkhuh hapdeng jong ki bad kumjuh ruh ki don shibun ki jingduna. U la ong ba kane kawei ka ain kan weng noh ia kitei ki saw tylli ki ain bad kan wanrah ia ka ain ka ban pyndap lut ia ki jingduna baroh bad kan iarap ban pynurlong ia ka thong jong ngi ban pynlong ia ka ri India kum ka ri kaba la kiew shaphrang shuwa u snem 2047 da kaba pynduh noh ia ka jingtrei bun sien ia kajuh ka kam.

U Myntri kam poh iing ka sorkar pdeng bad u Myntri ka tnad treilang u la ong ba ka polisi treikam kaba khlain ha ka liang ka jingwan buhai shnong kan long kaba kongsan bha ha ka thong jong ngi ban tei ia ka ri India kaba la roi pura ha u snem 2047. U la ong ba kane ka bill kan pynlong ia ka rukom treikam jong ngi kaba suk, kaba ryntih, bad kaba shngain. U la ong ba ryngkat bad kane, kane ka bill ruh kan long kaba shai, kaba iaid ha ka lynti, kaba la buh por bad kaba lah ban shaniah. U Shah u la ong ba ia kane ka bill la saindur ha ka tnad kam pohiing ka ri hadien lai snem ba la bishar bniah ha baroh ki liang. U la ong ba ym dei ban pyrshah ia kane ka ain na ka daw ka sain pyrthei. U Shah u la ong ba hapoh kane ka bill, ym tang ba yn thaw ia ka database jong ki nongleit nongwan kiba wan sha India, hynrei kan kyntiew ruh shibun ia ka kam jngohkai pyrthei da kaba pyndonkam ia baroh ki jait lad jong ka kam jngohkai pyrthei hangne, kaban iarap shibun ban kyntiew ia ka nam jong ka India ha ka pyrthei. U la ong ba kane kan long kaba myntoi shibun ban kyntiew ia ka ioh kam ioh jam bad ka GDP. U myntri kam poh iing u la ong ba hadien 75 snem ba la ioh ia ka jinglaitluid, mynta ka sngi ka bor jong ka ri India ka paw ha ka pyrthei baroh kawei. U la ong ba ka bor ka mut ka Yoga jong ngi, ka Ayurveda, ki Upanishad, ki Veda bad ka rukom rep organic jong ngi bad mynta baroh kawei ka pyrthei ka peit sha ka ri India da ka jingkyrmen.

U Amit Shah u la ong ba na ka liang ka jingshngain, kane ka bill ka thmu ban pynkut noh ia ki kam khaii drok, ki kam khaii beain, ki tiar ialeh bad ka khaii hawala na shabar kiba pyntlot ia ka ioh ka kot jong ka ri. U la ong ba ryngkat bad ki kyndon ain, la buh ia ki kyndon pynshitom na ka bynta ki jingpynkhein. U la ong ba ia ki lai tylli ki bill kiba rim la shna ha ka iing dorbar jong ka ri Bilat ha u snem 1920, 1939 bad 1946 shwa ba ka ri kan ioh ia ka jinglaitluid bad mynta ia ka immigration policy jong ngi yn shna ha ka iing dorbar Parliament ba thymmai  jong ka India ba thymmai, kaba long kaei kaei kaba kongsan. U Shah u la ong ba kum kane ka polisi ba kongsan jong ka ri jong ngi kaba pynthikna ia ka jingshngain, ka khaii pateng bad ka roi ka par jong ka ri la shna ha ka iing dorbar bar ri. U la ong ba ia ki ain barim la thaw ha ka jingkulmar jong ka thma bah ba nyngkong bad ba ar bad ban iada ia ka sorkar phareng. U la ong ba ïa kane ka bill la shna ha ka bynta ba nyngkong jong ka Amritkaal ryngkat ka jingïohi jngai jong ka ‘Viksit Bharat’ bad na ka bynta ka jingmyntoi jong ka ri India.

U Myntri kam poh iing jong ka sorkar pdeng bad Myntri ka tnad treilang u la ong ba ki don shibun ki jingiatyngkhuh ha ki ain barim kiba ngi la pynduh, ngi la pynduh ruh ia ka jingbym iatreilang hapdeng ki tnad bad ka jingeh jong ka jingpyniaid bad jingpynshisha ia ki jingtip. U la ong ba la wanrah ia ka jingshai jong ka bor bishar ha kane ka bill da kaba pynduh noh ia ki kyndon kiba ia pyrshah jong ki ain kiba rim. U la ong ba tang kawei ka bill kan pynduh ia ka jingkulmar ha ka liang ka ain jong ki nongleit nongwan bad ki heh sorkar bad kane ka ain kaba bniah kan pynduna ruh shibun ia ka jingkit kaba khia jong ka jingbud ryntih. U Shah u la ong ba ngi la pyndep ia ka jingdonkam ia ki kot ki sla kiba donkam (mandatory documents) na ka bynta ban rung, sah bad mih na India. U la ong ba ngi la ai bor ruh ban kem ia kino kino ki briew kiba pynkhein ia kine. U Shah u la ong ba la ai bor ruh ban beh ia kino kino ki bar jylla na India. U Myntri kam poh iing u la ong ba ha kawei ka rukom, la trei da ka jingkylluid mynsiem ban buh ia ki jingpynbiang katkum ka por mynta. U la ong ba baroh ki don 45 tylli ki bynta ha ki ain kiba rim, hynrei mynta kane ka ain kan don 36 tylli ki bynta, 26 tylli kiba rim bad 10 tylli kiba thymmai. U Shah u la ong ba ka ri jong ngi kam dei ka ‘Dharamshala’ ha kaba uno uno u lah ban wan sah na ka bynta kano kano ka jingthmu. U la ong ba lada don kiba wan da ka ain ban pynphriang ia ka roi ka par ha ka ri jong ngi, te la pdiang sngewbha ia u, hynrei lada don ka jingma ia ka jingshngain jong ngi, te ka Parliament jong ngi ka don ka hok ban thaw ia ka kyndon ban khanglad ia u. U la ong ba ngim lah ban iehnoh ia ki jaka ba sngewkhia bad ki jaka sah shipai ha ki khappud jong ngi ba kin plie na ka bynta baroh.

U Myntri kam poh iing jong ka sorkar pdeng, u Amit Shah u la ong ba ka jingwanrah ia ka online tourist visa ka la sdang naduh u snem 2010 na ka bynta ki nongshong shnong jong ki phra tylli ki ri. U la ong ba haduh ka sorkar barim, kane ka jaka ka long tang ha ki 10 tylli ki ri, hynrei mynta la pynheh sha ki 169 tylli ki ri. U la pynpaw ba ka thong jong ka sorkar ka long ban kyntiew ïa ka kam jngohkai pyrthei, hynrei ka long ruh kaba kongsan ban pynthikna ba ki nongwei kin sah hangne tang ha ka por ba la buh. Kim lah ban sah junom, bad kim lah ruh ban long nongshong shnong jong ka ri.

U Amit Shah u la ïathuh ruh ba ka sorkar ka la pyntreikam ruh ïa ka ‘Visa on Arrival’ ha ki 31 tylli ki kad liengsuiñ jong ka pyrthei bad ha ki 6 tylli ki kad liengsuiñ kiba heh. Ha u snem 2023, la sdang ruh ia ka thup ba thymmai ba la tip kum ka ‘Ayush Visa’. Mynta, kin don baroh 9 tylli ki jait e-visa, kiba kynthup ia ka e-Tourist Visa, ka e-Business Visa, ka e-Medical Visa, ka Medical Attendant Visa, ka e-Ayush Visa, ka e-Conference Visa, ka e-Student Visa, bad ka e-Student Dependent Visa. U la ong da kaba wanrah ia ka e-visa ha baroh kine ki bynta, ka sorkar ka la pynsuk ia ka rukom treikam na ka bynta ki nongwei ban wan sha India.

U Myntri kam poh iing jong ka sorkar pdeng u la pynpaw ba ka jingthmu ka long ban khanglad tang ia kito ki riew shimet kiba ka jingthmu jong ki kam long kaba dei, bad ka dei ka hok jong ka sorkar India ban shim ia kum kine ki jingpynbeit. U la ong ba la pynkiew ruh ïa ki kyrdan kiba hap hapoh ka Ayush Visa. Ban buddien ia ki nongwan buhai shnong be-ain bad kito kiba sah palat ia ka por ba la buh, la ai ia ka "Immigration, Visa, Foreigners Registration, and Tracking" (IVFRT) ia ka bor jong ka ain. Ka jingpyniasoh lang ia baroh ki jaka treikam jong ki nongwan buhai shnong bad ki Indian Mission, Foreign Regional Registration Offices (FRRO), bad Foreign Registration Offices (FRO) lyngba ka rukom pyniasoh kaba pura ka dei kaba la pyndep. U  Shah u la pynpaw ruh ba ïa ka District Police Module (DPM) kaba la tip kum ka Foreigners Identification Portal la plie paidbah ha palat 700 tylli ki District ha kylleng ka ri.

U Amit Shah u la pynpaw ba haduh u snem 2014, ki don 83 tylli ki immigration post, kiba mynta ki la kiew sha ka 114 tylli, kaba pyni ia ka jingkiew kaba 37 percent. Ka sorkar ka la pyntreikam katto katne ki jingthmu ban pynthymmai ia ki jaka rung jong ki nongwan buhai shnong. Mynshuwa, ka por ba ju peit ia uwei pa uwei u briew ha ki jaka peit ia ki nongwan rung sha ka ri ka long 4-5 minit, hynrei mynta ka shim por tang 1-2 minit. U la ong ba ïa ka Fast Track Immigration - Trusted Traveler Program (FTI-TTP) la pyntreikam ha ki 8 tylli ki kad liengsuiñ kiba heh, ha kaba lada u nongleit nongwan u la dep pyndap lut ïa ki jingtip ba donkam baroh, ïa ka rukom peit bniah la pyndep tang hapoh 30 sekhon.

U Myntri kam pohiing ka sorkar pdeng u la ong ba ha kaba sdang, ki don 743 tylli ki Integrated Check Post (ICP) counter, hynrei mynta ki la kiew da 206 percent sha ka 2,278 tylli. U la ong ba ha ka por jong ka sorkar barim, ki briew kiba poi sha India ki long 2.49 klur, katba ha ka sorkar u Modi, haduh u snem 2024, ki poi sha India ki long 4 klur ngut. U la bynrap ba ha ka por jong ka sorkar barim, 2.59 klur ki briew ki mih na India, katba hapoh ka sorkar jong ngi, kane ka la kiew sha ka 4.11 klur ngut. U la ong haba khein kyllum, ka jingdon jong ki briew kiba wan bad mih na India mynshwa ka long 5.08 klur ngut, hynrei mynta ka la kiew sha ka 8.12 klur, kaba pyni ia ka jingkiew kaba 69 percent. U la ban jur ba kane ka dei ka jingkiew kaba heh tam ha ka shisnem, bad haba pyrkhat ia baroh ki phew snem, kane ka jingkiew ka long palat ia ka 50 percent tang ha ka shisnem.

U Amit Shah u la ong ia ki riew shimet kiba don jingthmu ba sniew yn khanglad ban rung shapoh ka ri, namar kane ka iadei beit bad ka jingshngain jong ka ri. U la ban jur ba ki ain jong ngi ki la ai bor ia ki bor ba dei khmih ban khanglad ia ka jingrung jong ki nongwei. Ki bor ba dei khmih ki don ruh ka hok ban ailad ia ki nongbat visa ban leit sha kano kano ka jaka ba la buh hapoh ka ri. Hynrei ka jingshisha ba ki bor ba dei khmih ki don ka bor ban khanglad ban rung kam mut ba kin leh katba mon. U Myntri kam pohiing u la pynshai ba ia ka rai ban pynsangeh iano iano yn shim katkum ki jingai jingmut na ki tnad bapher bapher. U Shah u la ong ba naduh u snem 2014, la buh ia ka rukom treikam ha kaba, shwa ban khang iano iano, la pynlong ka jingtohkit kaba bniah ha kylleng ki 24 tylli ki jaka.

U Myntri kam pohiing ka sorkar pdeng u la ong ba ka rukom peit ia ka passport kaba la sniew ka kylla na ka por sha ka por namar ki jingjia bapher bapher. Katba lah ban pynbeit ia ki kyndon katkum kum kine ki jingjia, hynrei ia ka ain hi ym lah ban pynkylla. Namarkata, ka sorkar ka la ai ka bor ban thaw ia ki kyndon katkum ka Section 30. Ka Section 33 kan treikam ia ki riew shimet kiba buh jingma ia ka jingshngain jong ka Ri India. U la ban jur shuh shuh ba ka sorkar India ka don ka hok ban lum jingtip ha kaba iadei bad ka jingdon ki nonghikai bar ri kiba hikai bad ka jingdon ki samla pule bar ri kiba pule ha kawei ka skulbah, bad dei ban ai ia kane ka jingtip.

U Amit Shah u la ong ka jingjrong u pud u sam jong ngi bad ka Bangladesh kalong 2,216 kilomitar, ha kaba 653 kilomitar la ker kynroh. La shna ruh ia ki surok hajan ka jingker, bad la buh ruh ia ki jaka talasi. Ka jingjrong jong ka jingker Sage ka long 563 kilomitar, hynrei na kane, 112 kilomitar ki dei ha ki jaka ba ym lah ban ker kynroh namar ki wah, bad ki jaka bym iahap, ha kaba ym lah ban shna jingker. La pyndep ia ka jingker kynroh palat 450 kilomitar, bad na ka bynta 450 kilomitar kiba dang sah, ka sorkar pdeng ka la thoh shithi DO bad pynmih 10 tylli ki jingpynkynmaw, hynrei ka sorkar West Bengal kam ai ia ka jaka. U Shah u la ong ba u Union Home Secretary u la pynlong ia ki jingialang hynniew sien bad u secretary ka Bengal, hynrei kim ai ia katei ka jaka. U la bynrap ruh ha kaba ki jaka ba dei ban sdang ia ka jingker, ki dkhot jong ka seng synshar ki wan bad thaw jingkulmar. U la ong ba ka daw kaba kongsan eh ban pynsangeh ia ka jingker kynroh kaba 453 kilomitar ka dei ka jingleh jem jong ka sorkar West Bengal ia ki nongwan rung tuh. Shuh shuh u Shah u la ong ba hadien ka jingker kynroh kaba 453 kilomitar, 112 kilomitar ka khappud kan dang plie. Kane ka jingjngai kaba 112 kilomitar ka kynthup ia ki wah, ki wahduid, bad ki jinglong jingman kiba eh ha ka jaka, kaba ki briew ki ioh ban rung tuh.

U Myntri kam poh iing jong ka sorkar pdeng u la ong ba ha ka por jong ka sorkar barim ki briew kiba wan rung beain ki ju rung lyngba ka jylla Assam, bad mynta ki rung lyngba ka jylla Bengal. U Shah u la ong ba shisien ba ka party jong u ka la thaw ia ka sorkar ha Bengal, ka jingwan rung tuh na katei ka jaka ruh kan sangeh noh. U la ban jur ba ki phetwir kiba wan sha India ha ka por ba ioh ia ka jinglaitluid kim shah khein kum ki nongwan rung tuh; ki long shisha ki phetwir. Kito kiba wan shane ban iada ia la ka niam bad ka iing ka sem ki dei ki shisha kita ki phetwir. Dei na kane ka daw ba ngi la wanrah ïa ka aiñ Citizenship Amendment Act (CAA), ka bym pynïapher ïano ïano ruh. U Shah u la pynpaw ba ki Hindu, ki Buddhist, ki Sikh, ki Parsi, ki Khristan, bad ki Jain— yn pdiang sngewbha ïa kino kino ki riew shimet na kine ki jaidbynriew kiba wan sha India. Hynrei kito kiba wan na ka bynta ka jingwan rung tuh kin shah khang thikna. Yn ai ia ka jinglong nongshong shnong tang ia kito kiba la shah pynshitom bein, kiba la shah ia ki jingma kiba shyrkhei jong ka jingphiah, bad kiba ki longiing jong ki ki la iakynduh ia ki jingshah banbein. Haba jubab ia ka jingkylli ba la buh da uwei na ki dkhot, u Amit Shah u la ong ba ym don uwei ruh na ki MP ka DMK uba la ju rah ia ka mat jong ki phetwir Tamil ha u.

U Myntri kam pohiing ka sorkar pdeng u la pynpaw ba ia kane ka bill la wanrah ban bujli ia ki saw tylli ki ain kiba la don lypa. La pynbeit ia ki jingduna baroh ha kine ki ain, bad la weng noh ia ki bynta kiba ia tyngkhuh. U la ban jur ba ha ka pyrthei mynta, ka jingiatreilang hapdeng ki ri ka long kaba donkam bha ban pynkhlain ia ka ioh ka kot jong ka India, ka pule puthi, ka rukom ai jingsumar, ka jingwad bniah, bad ka ain, bad ngi dei ruh ban noh synniang sha ka jingkiew ha ka pyrthei. U Myntri kam pohiing u la batai shuh shuh ba ia kane ka bill la shna da kaba buh ha ka jingmut ia kine ki jingthmu, hynrei kaba kongsan eh, la wanrah ia ka da kaba buh ia ka jingshngain jong ka ri kum ka mat kaba kongsan tam.

****