ಪರಿಚಯ

ಆಧುನಿಕತೆಯ ಜಂಜಾಟದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಘಟನೆಗಳು ತಮಗಿಂತ ದೊಡ್ಡದನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ 2025 ರ  ಜನವರಿ 13 ರಿಂದ 2025 ರ  ಫೆಬ್ರವರಿ 26  ರವರೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳವು ಪವಿತ್ರ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು 12 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶಾಂತಿಯುತ ಕೂಟವಾದ ಕುಂಭ ಮೇಳವು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.  ಅವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಪಾಪಗಳಿಂದ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳವು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ನಂಬಿಕೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಪವಿತ್ರ ಘಟನೆಯು ಭಾರತದ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಳಗಳ ನಡುವೆ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ - ಹರಿದ್ವಾರ, ಉಜ್ಜಯಿನಿ, ನಾಸಿಕ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ - ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಗಂಗಾ ನದಿಯಿಂದ ಶಿಪ್ರಾ, ಗೋದಾವರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಸರಸ್ವತಿ ಸಂಗಮದವರೆಗೆ ಪವಿತ್ರ ನದಿಯಿಂದ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. 45 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 45 ಕೋಟಿ ಭಕ್ತರ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಭೇಟಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಮೀರಿದೆ, ಮುಕ್ತಾಯದ ದಿನದ ವೇಳೆಗೆ 66 ಕೋಟಿಗೂ ಅಧಿಕ ತಲುಪಿದೆ.

ಕುಂಭಮೇಳ 2025 ರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

· ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮ: ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಗಳ ಪವಿತ್ರ ಸಂಗಮವು ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

· ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯಗಳು: ಹನುಮಾನ್ ಮಂದಿರ, ಅಲೋಪಿ ದೇವಿ ಮಂದಿರ, ಮತ್ತು ಮಂಕಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ, ನಗರದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

· ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು: ಅಶೋಕ ಸ್ತಂಭ, ಅಲಹಾಬಾದ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಸ್ವರಾಜ್ ಭವನ, ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

· ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚೈತನ್ಯ: ಗದ್ದಲದ ಬೀದಿಗಳು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು, ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಪದ್ಧತಿಗಳು ನಗರದ ಜೀವನದ ಒಂದು ನೋಟವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.

· ಕಲಾಗ್ರಾಮ್: ಮಹಾ ಕುಂಭ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸೆಕ್ಟರ್ -7 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕಲಾಗ್ರಾಮ್ ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ರೋಮಾಂಚಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗ್ರಾಮವಾಗಿದೆ. ಕರಕುಶಲ, ಪಾಕಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿಷಯಗಳ ಸುತ್ತ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಇದು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ವಲಯಗಳ ಮೂಲಕ ಆಳವಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡಿತು.

· ಅಖಾರಾ ಶಿಬಿರಗಳು: ಸಾಧುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧಕರು ಧ್ಯಾನ, ಚರ್ಚೆಗಳು ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ವಿನಿಮಯಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು.

· ಡಿಜಿಟಲ್ ಅನುಭವಗಳು: ಕುಂಭ 2019 ರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ, ಈ ಅನುಭವದೊಂದಿಗೆ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಹತ್ತು ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಕುಂಭಮೇಳದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಪೇಶ್ವಾಯಿ, ಶುಭ ಸ್ನಾನದ ದಿನಗಳು, ಗಂಗಾ ಆರತಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

· ಡ್ರೋನ್ ಪ್ರದರ್ಶನ: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆಯು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ರೋಮಾಂಚಕ ಆಕಾರಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ನೂರಾರು ಡ್ರೋನ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಡ್ರೋನ್ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನ (ಸಮುದ್ರದ ಮಂಥನ) ಮತ್ತು ಅಮೃತ ಕಳಶದಿಂದ ಕುಡಿಯುವ ದೇವರುಗಳ ದೈವಿಕ ಚಿತ್ರಣದಿಂದ ಭಕ್ತರು ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧರಾದರು.

· ಗಂಗಾ ಪೆಂಡಾಲ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು: ಫೆಬ್ರವರಿ 7 ರಿಂದ 10 ರವರೆಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದರು ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲೆಯ ಭವ್ಯ ಪ್ರಸ್ತುತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಕ್ತರನ್ನು ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧರನ್ನಾಗಿಸಿದರು. 7 ರಂದು ಒಡಿಸ್ಸಿ ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿ ಡೋನಾ ಗಂಗೂಲಿ ಅವರಂತಹ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದರ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದ್ದವು ; 8 ರಂದು ಖ್ಯಾತ ಗಾಯಕಿ ಕವಿತಾ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಡಾ.ಎಲ್. 9 ರಂದು ಸುರೇಶ್ ವಾಡ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್; ಮತ್ತು, 10 ರಂದು, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಾಯಕ ಹರಿಹರನ್. ಇದಲ್ಲದೆ, ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಕಲಾವಿದರು ಸಂಜೆಯನ್ನು ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಭವ್ಯವಾಗಿಸಿದರು.

· ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಿ ಉತ್ಸವ: 2025 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 16-18 ರಿಂದ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು

· ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನ: ಪಾಪಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಆಚರಣೆ. ಪೌಶ್ ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಮತ್ತು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯಂತಹ ವಿಶೇಷ ದಿನಾಂಕಗಳು ಸಂತರು ಮತ್ತು ಅಖಾಡಗಳ ಭವ್ಯ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತವೆ, ಇದು ಮಹಾ ಕುಂಭದ ಅಧಿಕೃತ ಆರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

· ಗಂಗಾ ಆರತಿ: ಪುರೋಹಿತರು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗೆ ಹೊಳೆಯುವ ದೀಪಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರವಾಗಿ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ.

· ಕಲ್ಪವಗಳು: ಭಕ್ತರು ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವ ಮತ್ತು ಯಜ್ಞಗಳು ಮತ್ತು ಹೋಮಗಳಂತಹ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಿಸ್ತಿನ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿ.

· ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು: ದೇವ್ ಪೂಜೆಯು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಶ್ರಾದ್ಧ (ಪೂರ್ವಜರ ಅರ್ಪಣೆಗಳು) ಮತ್ತು ವೀಣೆ ದಾನ (ಗಂಗಾ ನದಿಗೆ ಕೂದಲನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದು) ಮುಂತಾದ ಆಚರಣೆಗಳು ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧೀಕರಣವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತವೆ. ಗೋದಾನ (ಗೋ ದಾನ) ಮತ್ತು ವಸ್ತ್ರ ದಾನ (ಬಟ್ಟೆ ದಾನ) ನಂತಹ ದಾನದ ಕಾರ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

· ಆಳವಾದ ದಾನ: ಸಾವಿರಾರು ದೀಪಗಳು ನದಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತವೆ, ಇದು ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಆಶೀರ್ವಾದಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಆಕಾಶದ ಹೊಳಪನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.

· ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಪಂಚಕೋಶಿ ಪರಿಕ್ರಮ: ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳ ಸುತ್ತ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಪ್ರಯಾಣ, ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನೆರವೇರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದು.

ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ನಾನದ ದಿನಾಂಕಗಳು

ಕುಂಭಮೇಳದ ಮೂಲವು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನ (ಸಾಗರದ ಮಂಥನ) ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವತೆಗಳು (ದೇವತೆಗಳು) ಮತ್ತು ರಾಕ್ಷಸರು (ಅಸುರರು) ಅಮೃತದ (ಅಮರತ್ವದ ಅಮೃತ) ಮೇಲೆ ಹೋರಾಡಿದರು. ಈ ಖಗೋಳ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಮೃತದ ಹನಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದವು - ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್, ಹರಿದ್ವಾರ, ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಮತ್ತು ನಾಸಿಕ್ - ಅಲ್ಲಿ ಈಗ ಕುಂಭ ಮೇಳ ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 144 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಮಹಾ ಕುಂಭ ನಡೆಯುತ್ತದೆ . ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳವನ್ನು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಮೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಗುಪ್ತರ ಅವಧಿಯ ದಾಖಲೆಗಳಿವೆ. ಇದು ಮೊಘಲರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ರಾಜವಂಶಗಳಿಂದ ರಾಜ ಪೋಷಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು ಮತ್ತು ಜೇಮ್ಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸೆಪ್ ನಂತಹ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಂದ ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ . ಶತಮಾನಗಳಿಂದ, ಇದು ಜಾಗತಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಯುನೆಸ್ಕೋದಿಂದ ಅಮೂರ್ತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಕುಂಭಮೇಳವು ಭಾರತದ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಏಕತೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿ ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಸಮಯವನ್ನು ಸೂರ್ಯ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಗುರುವಿನ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ ಜ್ಞಾನೋದಯಕ್ಕೆ ಶುಭ ಅವಧಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ನಂಬಿಕೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸಂಗಮವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು, ಅನ್ವೇಷಕರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭವ್ಯತೆಯನ್ನು ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನಗಳು (ಸ್ನಾನದ ಆಚರಣೆಗಳು), ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರವಚನಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ರೋಮಾಂಚಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ನಾನದ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳೆಂದರೆ:

ದಿನಾಂಕ	ಸ್ನಾನದ ಸಂದರ್ಭ	ಮಹತ್ವ	ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಭಕ್ತರ ಸಂಖ್ಯೆ (ಸುಮಾರು.)
ಜನವರಿ 13, 2025	ಪೌಶ್ ಪೂರ್ಣಿಮಾ	ಇದು ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಅನಧಿಕೃತ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಈ ಭವ್ಯ ಘಟನೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಪೌಶ್ ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಕಲ್ಪವಾಸದ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಆಚರಿಸುವ ತೀವ್ರವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಅವಧಿಯಾಗಿದೆ.	1.5 ಕೋಟಿ
ಜನವರಿ 14, 2025	ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ (ಮೊದಲ ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನ)	ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಸೂರ್ಯನು ತನ್ನ ಮುಂದಿನ ಖಗೋಳ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಶುಭ ದಿನವು ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ದತ್ತಿ ದೇಣಿಗೆಗಳ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಇಚ್ಛೆ ಮತ್ತು ಔದಾರ್ಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.	3.5 ಕೋಟಿ ರೂ.
ಜನವರಿ 29, 2025	ಮೌನಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ (ಎರಡನೇ ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನ್)	ಮೌನಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯು ಮಹತ್ವದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ದಿನವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಪವಿತ್ರ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಪವಿತ್ರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಆಕಾಶ ಜೋಡಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಋಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಗೌರವಿಸಲ್ಪಡುವ ರಿಷಭ್ ದೇವ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮೌನ ವ್ರತವನ್ನು ಮುರಿದು ಸಂಗಮದ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದ ಆಳವಾದ ಘಟನೆಯನ್ನು ಇದು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಮೌನಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಭೆಯನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ಮಹತ್ವದ ದಿನವಾಗಿದೆ.	5 ಕೋಟಿ ರೂ.
ಫೆಬ್ರವರಿ 3, 2025	ಬಸಂತ್ ಪಂಚಮಿ (ಮೂರನೇ ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನ)	ಬಸಂತ್ ಪಂಚಮಿ ಋತುಗಳ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನ ದೇವತೆ ಸರಸ್ವತಿಯ ಆಗಮನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ.	2.33 ಕೋಟಿ
ಫೆಬ್ರವರಿ 12, 2025	ಮಾಘಿ ಪೂರ್ಣಿಮಾ	ಮಾಘಿ ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಗುರು ಬೃಹಸ್ಪತಿಯ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ ಗಂಧರ್ವ ಸ್ವರ್ಗದಿಂದ ಪವಿತ್ರ ಸಂಗಮಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತಾನೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.	2 ಕೋಟಿ ರೂ.
ಫೆಬ್ರವರಿ 26, 2025	ಮಹಾ ಶಿವರಾತ್ರಿ	ಮಹಾ ಶಿವರಾತ್ರಿ ಆಳವಾದ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕಲ್ಪವಾಸಿಗಳ ಅಂತಿಮ ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಭಗವಾನ್ ಶಂಕರನೊಂದಿಗೆ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ.	1.3 ಕೋಟಿ ರೂ.

ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ

· ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಐಆರ್ ಸಿ ಟಿಸಿಯ "ಮಹಾ ಕುಂಭ ಗ್ರಾಮ್" ಐಷಾರಾಮಿ ಟೆಂಟ್ ಸಿಟಿಯಂತಹ ಸೂಪರ್ ಡೀಲಕ್ಸ್ ವಸತಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾವಿರಾರು ಡೇರೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಶ್ರಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಗರವಾಗಿ ಮಹಾ ಕುಂಭ ನಗರವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೇತುವೆಗಳು:

· 92 ರಸ್ತೆಗಳ ನವೀಕರಣ ಮತ್ತು 17 ಪ್ರಮುಖ ರಸ್ತೆಗಳ ಸೌಂದರ್ಯೀಕರಣ

· 3,308 ಪಾಂಟೂನ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು 30 ಪಾಂಟೂನ್ ಸೇತುವೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ.

· ಸಂಚರಣೆಗಾಗಿ ಸಂಕೇತಗಳು: ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಒಟ್ಟು 800 ಬಹುಭಾಷಾ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು (ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳು) ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

· ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು: ಪಾದಚಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗಾಗಿ 2,69,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪರೀಕ್ಷಕ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೃಢವಾದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದವು.

ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಮೇಳ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ 2,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರತಿ ವಲಯದಲ್ಲೂ ಹೈಟೆಕ್ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ . ಸಣ್ಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ದೊಡ್ಡ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳವರೆಗೆ, ಎಲ್ಲಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಮುಖ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು:

· ಪರೇಡ್ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಆಸ್ಪತ್ರೆ:

o 100 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ

o ಒಪಿಡಿ, ಐಸಿಯು ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಆರೈಕೆ

o 10,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಯಶಸ್ವಿ ಹೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು

· ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು:

o ಒಟ್ಟು 360 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ 23 ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು

o ಎರಡು ಉಪ-ಕೇಂದ್ರ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು (ತಲಾ 25 ಹಾಸಿಗೆಗಳು)

o ಎಂಟು ಸೆಕ್ಟರ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು (ತಲಾ 20 ಹಾಸಿಗೆಗಳು)

o ಎರಡು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು (ತಲಾ 20 ಹಾಸಿಗೆಗಳು)

· ಅಮೃತ ಸ್ನಾನ ಮತ್ತು ಮಾಘ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ:

o ಏಳು ನದಿ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಒಂದು ಏರ್ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ 133 ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ

o ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೀಕ್ಷಣಾ ಕೊಠಡಿಗಳು

o ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪೋಸ್ಟ್ ಗಳು

· ಎಸ್ಆರ್ ಎನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಮತ್ತು ಇತರ ನಗರ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೈ ಅಲರ್ಟ್:

o ಎಸ್ಆರ್ ಎನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ 250 ಹಾಸಿಗೆಗಳನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲಾಗಿದೆ

o 200 ಯೂನಿಟ್ ರಕ್ತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂಗ್ರಹ

o ಸ್ವರೂಪ್ ರಾಣಿ ನೆಹರು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯನ್ನು ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ:

o 40 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಆಘಾತ ಕೇಂದ್ರ

o 50 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಐಸಿಯು

o 50 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಮೆಡಿಸಿನ್ ವಾರ್ಡ್

o 10 ಹಾಸಿಗೆಗಳ ಹೃದ್ರೋಗ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಐಸಿಯು

· ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಂಡಗಳು ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಸನ್ನದ್ಧತೆ:

o ಸೂಪರ್ ಸ್ಪೆಷಾಲಿಟಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ 300 ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರ ನಿಯೋಜನೆ

o ಏಮ್ಸ್ ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಬಿಎಚ್ಯುನ ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ

o 150 ಆಯುಷ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಪರ್ಯಾಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿದರು

· ಸುಧಾರಿತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಎಐ ಏಕೀಕರಣ:

o ಇಸಿಜಿ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪ್ಯಾಥಾಲಜಿ ಲ್ಯಾಬ್ ಪ್ರತಿದಿನ 100ಕ್ಕೂ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ

o ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 50ಕ್ಕೂ ಉಚಿತ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ

o ಎಐ ಚಾಲಿತ ಅನುವಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ವೈದ್ಯರಿಗೆ 22 ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು 19 ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು

· ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಗಳು:

· ಕಲಾಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸೇರಿದಂತೆ ಮಹಾಕುಂಭ ನಗರದಲ್ಲಿ ಐದು ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ

· ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಭಾರತೀಯ ಜನೌಷಧಿ ಪರಿಯೋಜನ (ಪಿಎಂಬಿಜೆಪಿ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ

· ಮೇಳದುದ್ದಕ್ಕೂ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು

· ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ 62 ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ 15,000ಕ್ಕೂ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಜಾಲದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ

· ಔಷಧ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ 2,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗುರಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ 1,500 ಕೋಟಿ ರೂ.

ಸುಗಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ತ್ವರಿತ ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಡೀ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. 2025ರ ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ.

ಆಯುಷ್ ಮತ್ತು ಮಹಾ ಕುಂಭ

ಆಯುಷ್ ಒಪಿಡಿಗಳು, ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಗಳು, ಸ್ಟಾಲ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮ ಅಧಿವೇಶನಗಳು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ನ ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು. ಆಯುಷ್ ಸಚಿವಾಲಯ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಯುಷ್ ಮಿಷನ್ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗುಣಪಡಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬಲವಾದ ಗಮನದೊಂದಿಗೆ, ಆಯುಷ್ ಸೇವೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದವು, ಆಯುರ್ವೇದ, ಹೋಮಿಯೋಪತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತು.

ಆಯುಷ್ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:

1. ವ್ಯಾಪಕ ಆರೋಗ್ಯ ನೆರವು: ಉತ್ಸವದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 1.21 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರು ಆಯುಷ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.

2. ಮೀಸಲಾದ ಆಯುಷ್ ಒಪಿಡಿಗಳು: 20 ಒಪಿಡಿಗಳಲ್ಲಿ 80 ವೈದ್ಯರ ತಂಡವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು 24×7 ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.

3. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ: ವಿದೇಶಿ ಭಕ್ತರು ಆಯುಷ್ ಒಪಿಡಿ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪಡೆದರು.

4. ಯೋಗ ಥೆರಪಿ ಸೆಷನ್ ಗಳು: ನವದೆಹಲಿಯ ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ಎಂಡಿಎನ್ ಐವೈ) ತಜ್ಞರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಗಮ್ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಟರ್ -8 ರ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8:00 ರಿಂದ 9:00 ರವರೆಗೆ ದೈನಂದಿನ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಯೋಗ ಅಧಿವೇಶನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು.

5. ಸಮಗ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ: 7 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

o 23 ಅಲೋಪಥಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ 4.5 ಲಕ್ಷ ಮಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ

o. 3.71 ಲಕ್ಷ ರೋಗಶಾಸ್ತ್ರ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ

o 3,800 ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು 12 ಪ್ರಮುಖ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ

6. ತಜ್ಞರ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ: ಏಮ್ಸ್ ದೆಹಲಿ, ಐಎಂಎಸ್ ಬಿಎಚ್ಯುನ ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಕೆನಡಾ, ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಜ್ಞರು ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸಲು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.

7. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು: 20 ಆಯುಷ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು 2.18 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಆಯುರ್ವೇದ, ಹೋಮಿಯೋಪತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ.

8. ಸಮಗ್ರ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ: ಪಂಚಕರ್ಮ, ಯೋಗ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳಂತಹ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಭಾಗವಹಿಸುವವರ ಒಟ್ಟಾರೆ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳು

ಎಐ ಚಾಲಿತ ಕಣ್ಗಾವಲು, ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ವ್ಯಾಪಕ ನಿಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಏಳು ಹಂತದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅರೆಸೈನಿಕ ಪಡೆಗಳು, 14,000 ಗೃಹರಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು 2,750 ಎಐ ಆಧಾರಿತ ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 50,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ವರ್ಧಿತ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಡ್ರೋನ್ ಮತ್ತು ನೀರೊಳಗಿನ ಕಣ್ಗಾವಲು, ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ನದಿ ಸುರಕ್ಷತೆ ಸೇರಿವೆ. ವಿಶೇಷ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಕೇಂದ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಳೆದುಹೋದ ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಯಾದ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಕಾಣೆಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಸೇರಿಸಲು ಡಿಜಿಟಲ್ ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ನವೀಕರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದವು.

ಪ್ರಮುಖ ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳು

1. ಕಣ್ಗಾವಲು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಜಾರಿ

· ಎಐ ಮತ್ತು ಡ್ರೋನ್ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ: ನೈಜ-ಸಮಯದ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ಗಾಗಿ 2,750 ಎಐ ಚಾಲಿತ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳು, ಡ್ರೋನ್ ಗಳು, ಆಂಟಿ-ಡ್ರೋನ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಟೆಥರ್ಡ್ ಡ್ರೋನ್ ಗಳು.

· ನೀರೊಳಗಿನ ಡ್ರೋನ್ ಗಳು: 24/7 ನದಿ ಕಣ್ಗಾವಲುಗಾಗಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಿಯೋಜನೆ, 100 ಮೀಟರ್ ಆಳದವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

· ಚೆಕ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಗುಪ್ತಚರ ದಳಗಳು: ಬಹು ಪ್ರವೇಶ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತಪಾಸಣೆ, ಹೋಟೆಲ್ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರ ತಪಾಸಣೆ ಮತ್ತು ಗಸ್ತು.

· ಏಳು-ಹಂತದ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಹೊರಗಿನ ಪರಿಧಿಯಿಂದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯವರೆಗೆ ಪದರಗಳ ರಕ್ಷಣೆ.

2. ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕ್ರಮಗಳು

· ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ 131.48 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

o 351 ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ವಾಹನಗಳು.

o 50ಕ್ಕೂ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು 20 ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಠಾಣೆಗಳು.

o ಥರ್ಮಲ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಾಲ್ಕು ಆರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟಿಂಗ್ ವಾಟರ್ ಟವರ್ ಗಳು (ಎಡಬ್ಲ್ಯೂಟಿ) 35 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆ.

o 2,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ.

o ಎಲ್ಲಾ ಟೆಂಟ್ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

3. ತುರ್ತು ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ

· ಬಹು-ವಿಪತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವಾಹನಗಳು: ಲಿಫ್ಟಿಂಗ್ ಬ್ಯಾಗ್ ಗಳು (10-20 ಟನ್), ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಬಲಿಪಶು ಸ್ಥಳ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ರಿಮೋಟ್-ನಿಯಂತ್ರಿತ ಲೈಫ್ ಬೋಯ್ ಗಳು: ತಕ್ಷಣದ ನೀರಿನ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಘಟನಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (ಐಆರ್ ಎಸ್): ಸಂಘಟಿತ ಕಮಾಂಡ್ ರಚನೆಯ ಮೂಲಕ ತ್ವರಿತ ತುರ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

4. ವರ್ಧಿತ ನದಿ ಭದ್ರತೆ

· ಪ್ರಸ್ತುತ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ 2,500 ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮೊದಲು 1,300 ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸೇರಿದಂತೆ 3,800 ಜಲ ಪೊಲೀಸ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಗಸ್ತು ತಿರುಗಲು ಅಂತರ್ನಿರ್ಮಿತ ಬಟ್ಟೆ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 11 ಎಫ್ ಆರ್ ಪಿ ವೇಗದ ಮೋಟಾರು ದೋಣಿಗಳು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಅನಕೊಂಡ ಮೋಟಾರು ದೋಣಿಗಳು.

· ಮೂರು ಜಲ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಎರಡು ತೇಲುವ ಪಾರುಗಾಣಿಕಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು 24/7 ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.

· ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಾಲ್ಕು ವಾಟರ್ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಡೀಪ್ ವಾಟರ್ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್: ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು 8 ಕಿ.ಮೀ ಉದ್ದದ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸಲಕರಣೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆ: 100 ಡೈವಿಂಗ್ ಕಿಟ್ ಗಳು, 440 ಲೈಫ್ ಬೋಯ್ ಗಳು ಮತ್ತು 3,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಲೈಫ್ ಜಾಕೆಟ್ ಗಳು.

5. ಒಟ್ಟಾರೆ ನಿಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ

· ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳು: 10,000ಕ್ಕೂ ಪೊಲೀಸ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಎನ್ ಡಿಆರ್ ಎಫ್, ಎಸ್ ಡಿಆರ್ ಎಫ್, ಸಿಎಪಿಎಫ್, ಪಿಎಸಿ ಮತ್ತು ಬಾಂಬ್ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ದಳಗಳು.

· ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಪೊಲೀಸ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ:

o 57 ಖಾಯಂ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳು.

o 13 ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳು.

o 23 ಭದ್ರತಾ ತಪಾಸಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು.

o 8 ವಲಯಗಳು, 18 ಭದ್ರತಾ ವಲಯಗಳು.

· ನದಿಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಂದಿಗೆ 700ಕ್ಕೂ ದೋಣಿಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಅಣಕು ಡ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ತಪಾಸಣೆ: ಭದ್ರತಾ ಸನ್ನದ್ಧತೆಗಾಗಿ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ಎಟಿಎಸ್ ತಂಡಗಳು ನಡೆಸುತ್ತವೆ.

6. 2025ರ ಮಹಾಕುಂಭಮೇಳದಲ್ಲಿ ಸಿಆರ್ ಪಿಎಫ್ ಪಾತ್ರ

· 24/7 ಭದ್ರತೆ: ಘಾಟ್ ಗಳು, ಮೇಳ ಮೈದಾನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆ: ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಜಾಗರೂಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ.

· ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ನೆರವು: ಸಭ್ಯ ವಿಧಾನದೊಂದಿಗೆ ಭಾರಿ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ನ್ಯಾವಿಗೇಟ್ ಮಾಡಲು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.

· ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ: ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ತಂಡವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿದೆ.

· ಮಾನವೀಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು: ಕಳೆದುಹೋದ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ವೃದ್ಧರನ್ನು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಸೇರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.

ಮಹಾಕುಂಭಮೇಳದಲ್ಲಿ ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆ

65 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರು ಮಹಾ ಕುಂಭ ನಗರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಮಾಹಿತಿ ಇರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು ಮುದ್ರಣ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತ್ತು. ಸೈಬರ್ ತಜ್ಞರು ಆನ್ ಲೈನ್ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಎಐ, ಫೇಸ್ ಬುಕ್, ಎಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ನಂತಹ ಪ್ಲಾಟ್ ಫಾರ್ಮ್ ಗಳನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗ್ಯಾಂಗ್ ಗಳ ತನಿಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳಿಗಾಗಿ ಮೊಬೈಲ್ ಸೈಬರ್ ತಂಡವನ್ನು ಸಹ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಭಕ್ತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು:

· ಸೈಬರ್ ಗಸ್ತುಗಾಗಿ 56 ಮೀಸಲಾದ ಸೈಬರ್ ಯೋಧರು ಮತ್ತು ತಜ್ಞರ ನಿಯೋಜನೆ.

· ಮೋಸದ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಹಗರಣಗಳು ಮತ್ತು ನಕಲಿ ಲಿಂಕ್ ಗಳಂತಹ ಸೈಬರ್ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮಹಾ ಕುಂಭ ಸೈಬರ್ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆ ಸ್ಥಾಪನೆ.

· ಸೈಬರ್ ಬೆದರಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಜಾತ್ರೆ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕಮಿಷನರೇಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ 40 ವೇರಿಯಬಲ್ ಮೆಸೇಜಿಂಗ್ ಡಿಸ್ ಪ್ಲೇಗಳನ್ನು (ವಿಎಂಡಿ) ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಮೀಸಲಾದ ಸಹಾಯವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ, 1920 ರ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಸರ್ಕಾರಿ ವೆಬ್ ಸೈಟ್  ಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.

ಮಹಾಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿ ಸುಲಭ

· ತಡೆರಹಿತ ಡಿಜಿಟಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳು: ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲತೆ, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವುದು.

· ಸೇವಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ: ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಕೌಂಟರ್ ಗಳು, ಮೊಬೈಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ಸಹಾಯ ಕಿಯೋಸ್ಕ್ ಗಳು.

· ಡಾಕ್ ಸೇವಕರು: ಎಇಪಿಎಸ್ (ಆಧಾರ್ ಎಟಿಎಂ) ಮೂಲಕ ಆಧಾರ್-ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿದ ಖಾತೆಗಳ ಮೂಲಕ ನಗದು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಡಾಕ್ ಸೇವಕರು.

· 'ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಟ್ ಕಾಲ್' ಸೌಲಭ್ಯ: ಮಹಾಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಯಾತ್ರಿಕರು 7458025511 ಡಯಲ್ ಮಾಡಬಹುದು.

· ಡಿಜಿಟಲ್ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಸಬಲೀಕರಣ: ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಡಾಕ್ ಪೇ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು, ನಗದುರಹಿತ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು.

· ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳು: ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ವೃತ್ತಿಪರರು, ಡಾಕ್ ಸೇವಕರು, ಹೋರ್ಡಿಂಗ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಮೂಲಕ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವಿಕೆ, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.

· ಸ್ಮರಣಿಕೆಗಳ ಕೊಡುಗೆ: ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಉಚಿತ ಮುದ್ರಿತ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು.

ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ಸಾರಿಗೆ

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025, ತಡೆರಹಿತ ಸಾರಿಗೆ, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಸನ್ನದ್ಧತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯಿಂದ ವ್ಯಾಪಕ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಅಗತ್ಯಗೊಳಿಸಿತು. ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಭಕ್ತರ ಒಳಹರಿವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಬೃಹತ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ.

1. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಕ್ರಮಗಳು ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ:

· ವಿಶೇಷ ರೈಲು ಸೇವೆಗಳು: ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ 1,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶೇಷ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

· ಹೆಚ್ಚಿದ ರೈಲು ಆವರ್ತನಗಳು: ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ನಿಯಮಿತ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಮೀಸಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೆಚ್ಚಳ: ಸುಗಮ ಟಿಕೆಟಿಂಗ್ ಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತತ್ಕಾಲ್ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಬುಕಿಂಗ್ ಕೌಂಟರ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಮೀಸಲಾದ ಸಹಾಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು: ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಬೂತ್ ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣಾ ಕೌಂಟರ್ ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

2. ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಜನಸಂದಣಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ದೊಡ್ಡ ಸಭೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ:

· ಆರ್ ಪಿಎಫ್ ಮತ್ತು ಜಿಆರ್ ಪಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನಿಯೋಜನೆ: ರೈಲ್ವೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆ (ಆರ್ ಪಿಎಫ್) ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ರೈಲ್ವೆ ಪೊಲೀಸ್ (ಜಿಆರ್ ಪಿ) ಯ 10,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕಣ್ಗಾವಲು: ನೈಜ ಸಮಯದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳ ಒಳಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೆಸಲ್ಯೂಶನ್ ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಡ್ರೋನ್ ಕಣ್ಗಾವಲು: ಜನಸಂದಣಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಡ್ರೋನ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

· ಎಐ ಆಧಾರಿತ ಕ್ರೌಡ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್: ಜನಸಂದಣಿ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಲ್ತುಳಿತವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಸುಧಾರಿತ ಎಐ ಆಧಾರಿತ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

3. ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು, ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನವೀಕರಣಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ:

· ಪ್ಲಾಟ್ ಫಾರ್ಮ್ ಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ: ಹೆಚ್ಚುವರಿ ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ.

· ಹೊಸ ಪಾದಚಾರಿ ಮೇಲ್ಸೇತುವೆಗಳು (ಎಫ್ ಒಬಿಗಳು): ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಎಫ್ ಒಬಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ವರ್ಧಿತ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಸಂಕೇತ: ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸಂಚರಣೆಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸೈನ್ ಬೋರ್ಡ್ ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಎಸ್ಕಲೇಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಲಿಫ್ಟ್ ಗಳು: ವಯಸ್ಸಾದ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಚೇತನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಎಸ್ಕಲೇಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಲಿಫ್ಟ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

4. ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆರಾಮದಾಯಕ ಅನುಭವವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಸ್ನೇಹಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ:

· ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿರೀಕ್ಷಣಾ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು: ಸಾಕಷ್ಟು ಆಸನಗಳು, ಶುದ್ಧ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಿರೀಕ್ಷಣಾ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರು ವಿತರಣೆ: ಆರೋಗ್ಯಕರ ಊಟ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಆಹಾರ ಕೌಂಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಕಿಯೋಸ್ಕ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಡಿಜಿಟಲ್ ಟಿಕೆಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಸೇವೆಗಳು: ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೈಜ-ಸಮಯದ ರೈಲು ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್, ಟಿಕೆಟ್ ಬುಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು: ರೈಲು ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗಮನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಮಯೋಚಿತ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪಿಎ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

5. ವಿಪತ್ತು ಸನ್ನದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ:

· ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ತಂಡಗಳು (ಕ್ಯೂಆರ್ ಗಳು): ವೈದ್ಯಕೀಯ ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಜನಸಂದಣಿ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಆನ್ ಬೋರ್ಡ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು: ದೂರದ ರೈಲುಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಬೋಗಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕ್ರಮಗಳು: ರೈಲ್ವೆ ಬೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ನಿರ್ಗಮನಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯ: ಆಕಸ್ಮಿಕಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರು, ಆರೋಗ್ಯ ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ತಂಡಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಮನ್ವಯ.

ಮಹಾಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಬಸ್ ಸಾರಿಗೆ

ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು 2025 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 12 ರಂದು 1200 ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಬಸ್ಸುಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಿತ್ತು, ಇದು 2025 ರ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಈಗಾಗಲೇ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ 3050 ಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ಅಂತರ್-ನಗರ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಶಟಲ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

· ನಾಲ್ಕು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 1 ನಿಮಿಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಬಸ್ಸುಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ.

· ಅಂತರ-ನಗರ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತಿ 2 ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ 750 ಶಟಲ್ ಬಸ್ಸುಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.

· ಜನದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಸುಗಮ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಮಹಾಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ವಿಮಾನ ಸಾರಿಗೆ

2025 ರ ಜನವರಿ 13 ರಿಂದ ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರವರೆಗೆ ನಡೆದ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮಹೋತ್ಸವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರ ದೊಡ್ಡ ಒಳಹರಿವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ಗಮನಾರ್ಹ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ವಿಸ್ತರಣೆ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಸಂಪರ್ಕ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿದವು, ತಡೆರಹಿತ ಪ್ರಯಾಣದ ಅನುಭವವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದವು. ಮಹಾ ಕುಂಭಮೇಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ತಡೆರಹಿತ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ನಗರಗಳಿಂದ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ಗೆ ವಾಯು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಲಯನ್ಸ್ ಏರ್ ನೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿತ್ತು.

1. ವಿಮಾನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ

· ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲು 2025 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ 81 ಹೊಸ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.

· ಒಟ್ಟು ವಿಮಾನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 132ಕ್ಕೆ ಏರಿತು, ಸುಮಾರು 80,000 ಮಾಸಿಕ ಆಸನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.

· ನೇರ ಸಂಪರ್ಕವು 2024 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ನಲ್ಲಿ 8 ನಗರಗಳಿಂದ 17 ನಗರಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರೆ, ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ವಿಮಾನಗಳು ಶ್ರೀನಗರ ಮತ್ತು ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ ಸೇರಿದಂತೆ 26 ನಗರಗಳನ್ನು ತಲುಪಿವೆ.

· ಶಾಹಿ ಸ್ನಾನ (ಜನವರಿ 29, ಫೆಬ್ರವರಿ 3) ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ನಾನದ ದಿನಗಳು (ಫೆಬ್ರವರಿ 4, 12 ಮತ್ತು 26) ನಂತಹ ಗರಿಷ್ಠ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಮಾನಯಾನ ದರಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ನಾಗರಿಕ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಚಿವರು ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದರು.

2. ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ಸಂಚಾರ

· ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು 30,172 ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ವಾರದೊಳಗೆ 226 ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದೆ.

· ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ 5,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.

· ರಾತ್ರಿ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು 24/7 ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು- ಇದು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ 106 ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೊದಲನೆಯದು.

3. ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ವಿಸ್ತರಣೆ

· ಟರ್ಮಿನಲ್ ಪ್ರದೇಶವು 6,700 ಚದರ ಮೀಟರ್ ನಿಂದ 25,500 ಚದರ ಮೀಟರ್ ಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು.

· ಹಳೆಯ ಟರ್ಮಿನಲ್ ಅನ್ನು 1,080 ಪೀಕ್-ಅವರ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಪುನರ್ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಹೊಸ ಟರ್ಮಿನಲ್ 1,620 ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದೆ.

· ಪಾರ್ಕಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು 200 ರಿಂದ 600 ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಚೆಕ್-ಇನ್ ಕೌಂಟರ್ ಗಳು 8 ರಿಂದ 42 ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಗೇಜ್ ಸ್ಕ್ಯಾನಿಂಗ್ ಯಂತ್ರಗಳು (ಎಕ್ಸ್ ಬಿ ಐಎಸ್-ಎಚ್ ಬಿ ) 4 ರಿಂದ 10 ಕ್ಕೆ ಏರಿದೆ.

· ವಿಮಾನ ಪಾರ್ಕಿಂಗ್ ಬೇಗಳು 4 ರಿಂದ 15 ಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದರೆ, ಕನ್ವೇಯರ್ ಬೆಲ್ಟ್ ಗಳು 2 ರಿಂದ 5 ಕ್ಕೆ ಏರಿತು.

· ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಗೇಟ್ ಗಳನ್ನು 4 ರಿಂದ 11 ಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು.

4. ವರ್ಧಿತ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಅನುಭವ

· ಸುಗಮ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಚಲನೆಗಾಗಿ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್ ಸೇತುವೆಗಳನ್ನು 2 ರಿಂದ 6 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು.

· ಹೊಸ ಲಾಂಜ್ ಗಳು, ಶಿಶುಪಾಲನಾ ಕೊಠಡಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಎಫ್  ಮತ್ತು ಬಿ ಕೌಂಟರ್ ಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.

· ಕೈಗೆಟುಕುವ ಆಹಾರ ಆಯ್ಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಉಡಾನ್ ಯಾತ್ರಿ ಕೆಫೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

· ವಿಶೇಷ ಚೇತನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಮೀಟ್-ಅಂಡ್-ಗ್ರೀಟ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

· ಯುಪಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಕೌಂಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಟಿ ಬಸ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.

5. ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು

· ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಏರೋಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಡೋರ್-ಫ್ರೇಮ್ಡ್ ಮೆಟಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟರ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲಾಯಿತು.

· ವೈದ್ಯಕೀಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಏರ್ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಆಗಮಿಸಿದ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಹೂವಿನ ಸ್ವಾಗತವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು, ಇದು ಅವರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಆಹಾರ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು

2025 ರ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ಅನೇಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಪಡಿತರ, ಉಚಿತ ಊಟ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಗಳು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿವೆ.

1. ನಾಫೆಡ್ ನಿಂದ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಪಡಿತರ ವಿತರಣೆ

· ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಾದ್ಯಂತ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪಡಿತರವನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· 1000 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಪಡಿತರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

· 20 ಮೊಬೈಲ್ ವ್ಯಾನ್ ಗಳು ಮಹಾ ಕುಂಭದಾದ್ಯಂತ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತವೆ.

· ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಡೆಲಿವರಿಗಾಗಿ 72757 81810 ಗೆ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಮೂಲಕ ಆರ್ಡರ್ / ಕರೆ ಮಾಡಿ.

· ಸಬ್ಸಿಡಿ ಐಟಂಗಳು:

o ಗೋಧಿ ಹಿಟ್ಟು ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿ (10 ಕೆಜಿ ಪ್ಯಾಕೆಟ್).

o ಹೆಸರು, ಮಸೂರ್ ಮತ್ತು ಕಡಲೆ ಬೇಳೆ (1 ಕೆಜಿ ಪ್ಯಾಕೆಟ್).

 

2. ಉಚಿತ ಊಟ ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಅಡುಗೆ ಅನಿಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

 

· ಪ್ರತಿದಿನ 20,000 ಜನರಿಗೆ ಉಚಿತ ಊಟವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

· ಮಹಾಕುಂಭಮೇಳಕ್ಕೆ 25,000 ಹೊಸ ಪಡಿತರ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· 35,000ಕ್ಕೂ ಗ್ಯಾಸ್ ಸಿಲಿಂಡರ್ ಗಳನ್ನು ಮರುಪೂರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 3,500 ಹೊಸ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

· ಆಹಾರ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಪ್ರತಿದಿನ 5,000 ಗ್ಯಾಸ್ ಸಿಲಿಂಡರ್ಗಳನ್ನು ಮರುಪೂರಣ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

 

3. ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ ಮತ್ತು ಯುಪಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕ್ರಮಗಳು

 

· ಆಹಾರ ನೈರ್ಮಲ್ಯಕ್ಕಾಗಿ 5 ವಲಯಗಳು ಮತ್ತು 25 ವಲಯಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

· ಮೇಳದಾದ್ಯಂತ 56 ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು (ಎಫ್ಎಸ್ಒ) ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ 10 ಸಂಚಾರಿ ಆಹಾರ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು (ಫುಡ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಆನ್ ವೀಲ್ಸ್).

· ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಅನುಸರಣೆಗಾಗಿ ಹೋಟೆಲ್ ಗಳು, ಧಾಬಾಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಲ್ ಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

· ವಾರಣಾಸಿಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯವು ಮಹಾ ಕುಂಭದಿಂದ ಆಹಾರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ.

4. ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ

· ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐನ ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತದೆ.

· ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ನುಕ್ಕಡ್ ನಾಟಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ನೇರ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು.

· ಮಾರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಕಲಬೆರಕೆ ತಪಾಸಣೆ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಅವಧಿಗಳು.

 

ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯ

ಸ್ವಚ್ಛ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಅಭಿಯಾನವು ಪರಿಸರ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ, ಸ್ವಚ್ಛ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸುಸ್ಥಿರ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಅನುಭವವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

1. ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ

· ಸ್ವಚ್ಛತೆಗಾಗಿ 10,200 ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು 1,800 ಗಂಗಾ ಸೇವಾದುತ್ ಅನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

2. ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ಉಪಕ್ರಮಗಳು

· 22,000 ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಕಸ ಮುಕ್ತ ಮೈದಾನವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

· ಸ್ನಾನಕ್ಕಾಗಿ ಶುದ್ಧವಾದ ನದಿ ನೀರನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಉಪಕ್ರಮಗಳು.

· ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿಷೇಧ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಕಟ್ಲರಿಗಳ ಬಳಕೆ.

· ಸಾವಿರಾರು ಜೈವಿಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಕಸ ವಿಲೇವಾರಿ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

3. ಪ್ರಮುಖ ಸ್ನಾನದ ದಿನಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು

· ವಸಂತ ಪಂಚಮಿ (ಫೆಬ್ರವರಿ 14, 2025):

o 2.33 ಕೋಟಿ ಭಕ್ತರು ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರು.

o 15,000 ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು 2,500 ಗಂಗಾ ಸೇವಾ ದೂತ್ ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

o ಅಖಾಡಾ ಮಾರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ಘಾಟ್ ಗಳ ವಿಶೇಷ ಶುಚಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆ.

o ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ತಂಡಗಳು (ಕ್ಯೂಆರ್ ಟಿಗಳು) ತ್ವರಿತ ತ್ಯಾಜ್ಯ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದವು.

· ಮಾಘ ಪೂರ್ಣಿಮಾ (ಫೆಬ್ರವರಿ 24, 2025):

o 2 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.

o ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನವು ಘಾಟ್ ಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಮೈದಾನಗಳನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

o ವಿಶೇಷ ಶುಚಿಗೊಳಿಸುವ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಸ್ ಪೂಲ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದವು.

4. ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

· ಸೆಪ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ 12,000 ಎಫ್ ಆರ್ ಪಿ ಶೌಚಾಲಯಗಳು.

· 16,100 ಪೂರ್ವ-ಫ್ಯಾಬ್ರಿಕೇಟೆಡ್ ಸ್ಟೀಲ್ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಇಂಗುಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

· 20,000 ಸಮುದಾಯ ಮೂತ್ರಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ 20,000 ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು 37.75 ಲಕ್ಷ ಲೈನರ್ ಚೀಲಗಳು.

· ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವ ವಿಶೇಷ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ತಂಡಗಳು.

5. ಮಿಯಾವಾಕಿ ಅರಣ್ಯಗಳು: ಒಂದು ಹಸಿರು ಉಪಕ್ರಮ

· 2023-24ರಲ್ಲಿ 34,200 ಚದರ ಮೀಟರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 63 ಜಾತಿಯ 119,700 ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಡಲಾಗಿದೆ.

· ಬಸ್ವಾರ್ ಡಂಪಿಂಗ್ ಯಾರ್ಡ್ 27,000 ಸಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಸಿರು ವಲಯವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ.

· ನೆಟ್ಟ ಜಾತಿಯ ಸಸಿಗಳು: ಮಾವು, ಬೇವು, ಅರಳಿ, ಹುಣಸೆ, ತುಳಸಿ, ಗುಲ್ಮೋಹರ್ ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳು.

6. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ

· ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ರಥಯಾತ್ರೆ.

· ಬೀದಿ ನಾಟಕಗಳು, ಸಂಗೀತ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು.

· ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ಮೂಲದಲ್ಲೇ ವಿಂಗಡಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತ ಕಸ ಸಂಗ್ರಹಣೆ.

7. ಕಸದ ಸ್ಕಿಮ್ಮರ್ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ನದಿ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವಿಕೆ

· ಎರಡು ಯಂತ್ರಗಳು ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಯಮುನಾದಿಂದ ಪ್ರತಿದಿನ 10-15 ಟನ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತವೆ.

· ಯಂತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: 13 ಘನ ಮೀಟರ್, ನದಿಯ 4 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ .

· ನೈನಿ ಸ್ಥಾವರದಲ್ಲಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ, ಮರುಬಳಕೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರ.

8. ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಕಲ್ಯಾಣ

· ವಸತಿ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾಲೋನಿಗಳು.

· ವಿದ್ಯಾಕುಂಭ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳು.

· ಸರಿಯಾದ ಆಹಾರ, ವಸತಿ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ವೇತನವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನೀರು ಸರಬರಾಜು

ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಬರುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶುದ್ಧ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ:

· ಮೇಳ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ 233 ನೀರಿನ ಎಟಿಎಂಗಳು 24/7 ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.

· ಆರ್ ಒ (ರಿವರ್ಸ್ ಆಸ್ಮೋಸಿಸ್) ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಲಾದ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ನೀರು .

· ಜನವರಿ 21 ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 1, 2025 ರ ನಡುವೆ 40 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಈ ವಾಟರ್ ಎಟಿಎಂಗಳಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

· ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ನಾಣ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ಗೆ 1 ರೂ.ಗೆ ನೀರು ಲಭ್ಯವಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಉಚಿತವಾಗಿದೆ.

· ದೋಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರತಿ ಎಟಿಎಂನಲ್ಲಿ ಸಂವೇದಕ ಆಧಾರಿತ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಸಿಮ್ ಆಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರ ನೆಟ್ ವರ್ಕ್ ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

· ಪ್ರತಿ ಎಟಿಎಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ 12,000 ರಿಂದ 15,000 ಲೀಟರ್ ಆರ್ ಒ ನೀರನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

· ಆನ್-ಸೈಟ್ ಆಪರೇಟರ್ ಗಳು ಸುಗಮ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ತ್ವರಿತ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

· ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಸುವ ಬದಲು ಬಾಟಲಿಗಳನ್ನು ಮರುಪೂರಣ ಮಾಡಬೇಕು , ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು.

· ನೀರು ಸರಬರಾಜು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತವೆ.

· ನಿರಂತರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡಗಳು ಎಟಿಎಂಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಿ ಉತ್ಸವ

ಈ ಉತ್ಸವವು ವಿಜ್ಞಾನ, ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆರೆಸಿತು, ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು.

· ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳ: ಫೆಬ್ರವರಿ 16-18, 2025, ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ.

· ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಭೇದಗಳು: ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಪಕ್ಷಿಗಳು.

· ಉದ್ದೇಶ: ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.

ಹಬ್ಬದ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

· ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ

o ಭಾರತೀಯ ಸ್ಕಿಮ್ಮರ್, ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ ಮತ್ತು ಸೈಬೀರಿಯನ್ ಕ್ರೇನ್ ನಂತಹ ಅಪರೂಪದ ಪಕ್ಷಿಗಳು.

o ಸೈಬೀರಿಯಾ, ಮಂಗೋಲಿಯಾ, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು.

o ತಜ್ಞರ ನೇತೃತ್ವದ ಪಕ್ಷಿ ನಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ನಡಿಗೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಭಕ್ತರಿಗಾಗಿ ಪರಿಸರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಯೋಜನೆ.

· ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು

o ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ, ಚಿತ್ರಕಲೆ, ಘೋಷಣೆ ಬರವಣಿಗೆ, ಚರ್ಚೆಗಳು ಮತ್ತು ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು.

o 21 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಮೌಲ್ಯದ ಬಹುಮಾನಗಳು ( 10,000 ರೂಪಾಯಿಂದ 5 ಲಕ್ಷ ರೂ.).

· ತಜ್ಞರ ಒಳನೋಟಗಳು

o ಪಕ್ಷಿಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ಪರಿಸರವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಜ್ಞರು ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಧಿವೇಶನಗಳಲ್ಲಿ.

o ಪಕ್ಷಿಗಳ ವಲಸೆ, ಆವಾಸಸ್ಥಾನ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಗಳು.

· ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು

o ಬೀದಿ ನಾಟಕಗಳು, ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು.

o ಕಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ.

ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ

ಪವಿತ್ರ ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲು ವಿವಿಧ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿವೆ:

· ಭಾರತದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶ್ರೀಮತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು

· ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ

· ಗೃಹ ಸಚಿವ ಶ್ರೀ ಅಮಿತ್ ಶಾ

· ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವ ಶ್ರೀ ರಾಜನಾಥ್ ಸಿಂಗ್

· ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯಪಾಲೆ ಶ್ರೀಮತಿ ಆನಂದಿಬೆನ್ ಪಟೇಲ್

· ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಸಚಿವರು

· ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು:

o ರಾಜಸ್ಥಾನ - ಶ್ರೀ ಭಜನ್ ಲಾಲ್ ಶರ್ಮಾ

o ಹರಿಯಾಣ - ಶ್ರೀ ನಯಾಬ್ ಸಿಂಗ್ ಸೈನಿ

o ಮಣಿಪುರ - ಶ್ರೀ ಎನ್ ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್

o ಗುಜರಾತ್ - ಶ್ರೀ ಭೂಪೇಂದ್ರ ಪಟೇಲ್

· ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರು:

o ಶ್ರೀ ಗಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ಶೇಖಾವತ್

o ಶ್ರೀ ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್ ಮೇಘವಾಲ್

o ಶ್ರೀ ಶ್ರೀಪಾದ್ ನಾಯಕ್

· ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರು:

o ಸುಧಾಂಶು ತ್ರಿವೇದಿ, ಡಾ.

o ಶ್ರೀ ಅನುರಾಗ್ ಠಾಕೂರ್

o ಸಮತ್ ಸುಧಾ ಮೂರ್ತಿ

o ಶ್ರೀ ರವಿ ಕಿಶನ್

· ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು

· ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಪದಕ ವಿಜೇತೆ ಸೈನಾ ನೆಹ್ವಾಲ್

· ಕ್ರಿಕೆಟಿಗ ಸುರೇಶ್ ರೈನಾ

· ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಖಲಿ

· ಖ್ಯಾತ ಕವಿ ಕುಮಾರ್ ವಿಶ್ವಾಸ್

· ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜಕ ರೆಮೋ ಡಿಸೋಜಾ

· ಬಾಲಿವುಡ್ ನಟಿ ಕತ್ರಿನಾ ಕೈಫ್

· ಬಾಲಿವುಡ್ ನಟಿ ರವೀನಾ ಟಂಡನ್

ಕಲಾಗ್ರಾಮ್

ಮಹಾ ಕುಂಭ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸೆಕ್ಟರ್ -7 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕಲಾಗ್ರಾಮ್ ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ರೋಮಾಂಚಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗ್ರಾಮವಾಗಿದೆ. ಕರಕುಶಲ, ಪಾಕಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿಷಯಗಳ ಸುತ್ತ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಇದು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ವಲಯಗಳ ಮೂಲಕ ಆಳವಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲೆಗಳು, ಜಾನಪದ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಥೆ ಹೇಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಶಾಲೆಯ ಆನಂದವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಭೇಟಿ ನೀಡಲೇಬೇಕಾದ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು 15,000 ಕಲಾವಿದರು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. 

ಕಲಾಗ್ರಾಮದ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

· ಭವ್ಯ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ: 635 ಅಡಿ ಅಗಲ, 54 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ 12 ಜ್ಯೋತಿರ್ ಲಿಂಗಗಳು ಮತ್ತು ಶಿವನು ಹಾಲಹಾಲ್ ಸೇವಿಸುವುದನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.

· ಬೃಹತ್ ವೇದಿಕೆ: 104 ಅಡಿ ಅಗಲ ಮತ್ತು 72 ಅಡಿ ಆಳ, ಚಾರ್ ಧಾಮ್ ಮೇಲೆ ಥೀಮ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

· ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು: ಪ್ರತಿದಿನ 14,632 ಕಲಾವಿದರು ವಿವಿಧ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

· ಅನುಭೂತಿ ಮಂಟಪ: ಗಂಗಾ ನದಿಯ ಉಗಮವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ 360° ಅದ್ಭುತ ಅನುಭವ.

· ಅವಿರಾಲ್ ಶಾಶ್ವತ್ ಕುಂಭ: ಕುಂಭಮೇಳದ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಎಎಸ್ಐ, ಎನ್ಎಐ ಮತ್ತು ಐಜಿಎನ್ಸಿಎಯಿಂದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ರದರ್ಶನ.

· ಆಹಾರ ವಲಯ: ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಾತ್ವಿಕ ಪಾಕಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

· ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಂಗಣಗಳು: ಏಳು ವಲಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ 98 ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳಿಂದ ಕರಕುಶಲ ಮತ್ತು ಕೈಮಗ್ಗ.

ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ

ಪ್ರಯಾಗ್ ರಾಜ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಜಾಗತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು, ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು, ಪ್ರಯಾಣ ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನ್ವೇಷಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ವ್ಯಾಪಕ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು.

1. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಉಪಕ್ರಮಗಳು

· ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರವಾಸ ಬರಹಗಾರರ ಗುಂಪು ಫೆಬ್ರವರಿ 25-26, 2025 ರಂದು ಮಹಾ ಕುಂಭಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನ ಧಾರ್ಮಿಕ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತಾಣಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿತು.

· ವಿದೇಶಿ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ವಸತಿ, ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಪ್ರವಾಸಗಳು, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

· ನಿಯೋಗವು ಅಯೋಧ್ಯೆ, ವಾರಣಾಸಿ ಮತ್ತು ಲಕ್ನೋ ಪ್ರವಾಸಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ಕೋಟೆ, ಆನಂದ್ ಭವನ, ಅಕ್ಷಯವತ್, ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ಪಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಸಂಗಮ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿತು.

2. ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ

ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ಜಪಾನ್, ಸ್ಪೇನ್, ರಷ್ಯಾ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.

ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನೇಕರು ಸಂಗಮ್ ಘಾಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಸ್ಪೇನ್ ನಿಂದ ಬಂದ ಸಂದರ್ಶಕರೊಬ್ಬರು ಈ ಅನುಭವವನ್ನು "ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಮಾತ್ರ ಸಿಗುವ ಅವಕಾಶ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು.

ವಿದೇಶಿ ಭಕ್ತರು ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು, ಅನೇಕ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಧುಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರು.

3. ಜಾಗತಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಬ್ರಾಂಡ್ ಆಗಿ ಮಹಾ ಕುಂಭ

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ "ಬ್ರಾಂಡ್ ಯುಪಿ" ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಸುಸ್ಥಿರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಆತಿಥ್ಯ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಈ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಯ ಭೂಮಿಯಾಗಿ ಭಾರತದ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

4. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಅನ್ನು ಸ್ಪೇನ್ ನ ಮ್ಯಾಡ್ರಿಡ್ ನ ಫಿತೂರ್ (ಜನವರಿ 24-28, 2025) ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯ ಐಟಿಬಿ ಬರ್ಲಿನ್ (ಮಾರ್ಚ್ 4-6, 2025) ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.

ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು 40 ಚದರ ಮೀಟರ್ ವಿಶೇಷ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

ವಿವಿಐಪಿ ಲಾಂಜ್ ಗಳು ಬಿ 2 ಬಿ ಮತ್ತು ಬಿ 2 ಸಿ ಸಂವಾದಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟವು, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಯೋಗವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದವು.

ಬಹು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಚಾರ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವು.

5. ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ

ಕೂಟದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಜನವರಿ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ 183 ದೇಶಗಳಿಂದ 33 ಲಕ್ಷ ಸಂದರ್ಶಕರನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.

ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 6,206 ನಗರಗಳ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಈ ಪ್ಲಾಟ್ ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ್ದು, ಭಾರತ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ಬ್ರಿಟನ್, ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿ ಸಂಚಾರದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿವೆ.

ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡವು ಜಾಗತಿಕ ದಟ್ಟಣೆಯ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ದೈನಂದಿನ ಬಳಕೆದಾರರು ಮಹಾ ಕುಂಭದ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಡಿಜಿಟಲ್ ಉಪಕ್ರಮವು ಮಾಹಿತಿಗೆ ತಡೆರಹಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿತು, ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನಾ ಸವಾಲುಗಳಿಲ್ಲದೆ ಉತ್ಸವದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.

6. ಇನ್ಕ್ರೆಡಿಬಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿ ಸೇವೆಗಳು

2025 ರ ಜನವರಿ 12 ರಂದು, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ 5,000 ಚದರ ಅಡಿ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ಇನ್ಕ್ರೆಡಿಬಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

ಈ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು, ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಸಂಶೋಧಕರು, ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ವಲಸೆಗಾರರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.

ದೇಖೋ ಅಪ್ನಾ ದೇಶ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಪೋಲ್ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಭಾರತದ ತಮ್ಮ ನೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ತಾಣಗಳಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.

ಮೀಸಲಾದ ಟೋಲ್-ಫ್ರೀ ಟೂರಿಸ್ಟ್ ಇನ್ಫೋಲೈನ್ (1800111363 ಅಥವಾ 1363) ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು 10 ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಾದ ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು, ಕನ್ನಡ, ಬಂಗಾಳಿ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

7. ಐಷಾರಾಮಿ ವಸತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಗಳು

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ಯುಪಿಎಸ್ ಟಿಡಿಸಿ, ಐಆರ್ ಸಿಟಿಸಿ ಮತ್ತು ಐಟಿಡಿಸಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಕ್ಯುರೇಟೆಡ್ ಟೂರ್ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಐಷಾರಾಮಿ ವಸತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಐಟಿಡಿಸಿ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ನ ಟೆಂಟ್ ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ 80 ಐಷಾರಾಮಿ ವಸತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರೆ, ಐಆರ್ ಸಿ ಟಿಸಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಐಷಾರಾಮಿ ಡೇರೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ.

ಪ್ರವಾಸ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಡಿಜಿಟಲ್ ಬ್ರೋಷರ್ ಅನ್ನು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ತಲುಪಲು ಭಾರತೀಯ ಮಿಷನ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಕಚೇರಿಗಳ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಈ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮೂಲಕ, ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಜಾಗತಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ತಾಣವಾಗಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಗುರುತನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತು.

ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು

ಮಹಾ ಕುಂಭ ಮೇಳ 2025 ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಸಂದರ್ಶಕರು ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಕರಕುಶಲತೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಿರೂಪಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನನ್ಯ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು.

1. ಕುಂಭ ಗ್ರಾಮ (ಸೆಕ್ಟರ್ 7) ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು

ಕುಂಭ ಗ್ರಾಮದ ಸೆಕ್ಟರ್ 7 ರಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕ್ಯುರೇಟೆಡ್ ಸ್ಥಳವು ಭಾರತದ ಪರಂಪರೆ, ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ಸನ್ನದ್ಧತೆಯ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಹಲವಾರು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿವೆ:

· ಖಾದಿ ಗ್ರಾಮೋದ್ಯೋಗ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನ: ಖಾದಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೋದ್ಯೋಗಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು, ಸ್ಥಳೀಯ ಕರಕುಶಲತೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.

· ಒನ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ ಒನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ (ಒಡಿಒಪಿ) ಪೆವಿಲಿಯನ್: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಜಿಲ್ಲಾ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು, ಸ್ಥಳೀಯ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು.

· ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ದರ್ಶನ ಮಂಟಪ: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ತಾಣಗಳ ಮೂಲಕ ದೃಶ್ಯ ಪ್ರಯಾಣ.

· ಇನ್ಕ್ರೆಡಿಬಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಲಾ ಗ್ರಾಮ್: ಭಾರತದ ಜಾನಪದ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಕಲಾತ್ಮಕ ಕೃತಿಗಳ ವಿಶಾಲ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

· ಛತ್ತೀಸ್ ಗಢ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನ: ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಛತ್ತೀಸ್ ಗಢದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದು.

· ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನ: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವುದು, ಪ್ರಯಾಣ ಮತ್ತು ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.

· ಉತ್ತರ ಮಧ್ಯ ವಲಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರ (ಎನ್ ಸಿಝಡ್ ಸಿಸಿ) ಪೆವಿಲಿಯನ್: ಈ ಪ್ರದೇಶದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ.

· ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎನ್ ಡಿಎಂಎ) ಪ್ರದರ್ಶನ: ವಿಪತ್ತು ಸನ್ನದ್ಧತೆ, ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದು.

2. ಅಲಹಾಬಾದ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನಲ್ಲಿ 'ಭಾಗವತ್' ಪ್ರದರ್ಶನ

ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಗಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ಶೇಖಾವತ್ ಅವರು ಅಲಹಾಬಾದ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನಲ್ಲಿ 'ಭಾಗವತ್' ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು, ಇದು ಭಾಗವತ್ ಅವರಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ಕಿರುಚಿತ್ರಗಳ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು.

ಪ್ರದರ್ಶನವು ಭಾಗವತ್ ಅವರ ಮಹತ್ವದ ಘಟನೆಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣ ಚಿತ್ರಣಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿತು, ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಭಾರತದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ನೀಡಿತು.

3. 'ಅವಿರಲ್ ಶಾಶ್ವತ್ ಕುಂಭ' ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನ

ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಕುಂಭಮೇಳದ ಬಗ್ಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು, ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಅದರ ಮೂಲ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿತು. ಕಲಾಕೃತಿಗಳು, ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಪೋಸ್ಟರ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ 'ಅವಿರಲ್ ಶಾಶ್ವತ್ ಕುಂಭ' ಈ ಭವ್ಯ ಉತ್ಸವದ ಶಾಶ್ವತ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭೂದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿನ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ಕಿಟಕಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದವು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲಾತ್ಮಕತೆ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪೂರ್ವಾನ್ವಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಮಿಶ್ರಣದ ಮೂಲಕ, ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಅನ್ನು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಾಗವಹಿಸುವವರಿಗೆ ಸಮೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣೀಯ ಘಟನೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ.

4. 'ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ' ಪ್ರದರ್ಶನ

ಮಹಾಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ (ಸಿಬಿಸಿ) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ 'ಜನಭಾಗೀದಾರಿ ಸೆ ಜನಕಲ್ಯಾಣ್' ಎಂಬ ಮಲ್ಟಿಮೀಡಿಯಾ ಪ್ರದರ್ಶನವೂ ಇತ್ತು. ಜನವರಿ 13 ರಿಂದ ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರವರೆಗೆ ನಡೆಯುವ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಕಳೆದ ದಶಕದ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ನೀತಿಗಳು, ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು. ಇದು ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಅನಾಮಾರ್ಫಿಕ್ ಗೋಡೆಗಳು, ಎಲ್ಇಡಿ ಟಿವಿ ಪರದೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಲೊಗ್ರಾಫಿಕ್ ಸಿಲಿಂಡರ್ಗಳಂತಹ ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿತು. ಪ್ರದರ್ಶನವು 'ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ತೆರಿಗೆ', 'ಒಂದು ದೇಶ, ಒಂದು ಪವರ್ ಗ್ರಿಡ್ ' ಮತ್ತು 'ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ಪಡಿತರ ಚೀಟಿ' ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿತು, ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇದು ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ, ಸ್ವಯಂ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ, ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಟೆಲಿಕಾಂ ಮತ್ತು ಮಹಾ ಕುಂಭ: ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್

ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತ್ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತ್ ಸಂಚಾರ್ ನಿಗಮ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್) ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು, ಆಡಳಿತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮೇಳ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೀಸಲಾದ ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶಕರು ಆನ್-ಸೈಟ್ ನೆರವು, ದೂರು ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ತಡೆರಹಿತ ಸಂವಹನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.

ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಆಯಾ ವಲಯಗಳಿಂದ ಉಚಿತ ಸಿಮ್ ಕಾರ್ಡ್ ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಯಾವುದೇ ಯಾತ್ರಿಕರು ತಮ್ಮ ಸಿಮ್ ಕಾರ್ಡ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಅಥವಾ ಹಾನಿಗೊಳಿಸಿದರೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ತವರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮರಳುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಎಲ್ಲಾ ವಲಯಗಳಿಂದ ಸಿಮ್ ಕಾರ್ಡ್ ಗಳನ್ನು ಮೇಳ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಭಕ್ತರು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದುದ್ದಕ್ಕೂ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ಸೆಕ್ಟರ್ -2 ರ ಲಾಲ್ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಬಿರ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂವಹನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಯಿತು. ಕುಂಭಮೇಳದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಫೈಬರ್ ಸಂಪರ್ಕಗಳು, ಗುತ್ತಿಗೆ ಲೈನ್ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಸಿಮ್ ಕಾರ್ಡ್ ಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ನಿರಂತರ ಸಂವಹನವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಲು, ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ಮೇಳ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 90 ಬಿಟಿಎಸ್ ಟವರ್ ಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿತು:

· 700 MHz 4G ಬ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ 30 BTS ಟವರ್ ಗಳು

· 2100 MHz ಬ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿ 30 BTS ಟವರ್ ಗಳು

· 2ಜಿ-ಶಕ್ತಗೊಂಡ ಸಂಪರ್ಕದೊಂದಿಗೆ 30 ಬಿಟಿಎಸ್ ಟವರ್ ಗಳು

 

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ಹಲವಾರು ಸುಧಾರಿತ ಸಂವಹನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

· ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಗುತ್ತಿಗೆ ಪಡೆದ ಮಾರ್ಗಗಳು

· ವೈ-ಫೈ ಹಾಟ್ ಸ್ಪಾಟ್ ಗಳು

· ಹೈಸ್ಪೀಡ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ (FTTH)

· ವೆಬ್ ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್

· SD-WAN ಸೇವೆಗಳು

· ಬೃಹತ್ ಎಸ್ಎಂಎಸ್ ಸೇವೆಗಳು

·

· M2M ಸಿಮ್ ಗಳು

· ಉಪಗ್ರಹ ದೂರವಾಣಿ ಸೇವೆಗಳು

 

ಈ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ, ಬಿಎಸ್ಎನ್ಎಲ್ ಮಹಾಕುಂಭ 2025 ರ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ತಡೆರಹಿತ ಸಂವಹನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿತು, ಭವ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು.

ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಅಖಾಡಗಳು

2025 ರ ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ, ಸನಾತನ ಧರ್ಮದ ವಿವಿಧ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪಂಥಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಖಾಡಗಳು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ. 'ಅಖಾಡ' ಎಂಬ ಪದವು 'ಅಖಂಡ' ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ, ಇದರರ್ಥ ಅವಿಭಾಜ್ಯ. ಈ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು 6 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದಲೂ ಆದಿ ಗುರು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಕುಂಭ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳ ರಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಕಿನ್ನರ್ ಅಖಾಡ, ದಶನಮ್ ಸನ್ಯಾಸಿನಿ ಅಖಾಡ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಅಖಾಡ ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟು 13 ಅಖಾಡಗಳು ಈ ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದವು. ಅಖಾಡಗಳ ಭವ್ಯ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಆಚರಣೆಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಏಕತೆಯತ್ತ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು.

ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸನಾತನ ಧರ್ಮದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆಧುನಿಕ ಸಂವೇದನೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡವು. ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಅಖಾಡಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಮೀರಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿತು, ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಸಂಕೇತವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.

ಹಸಿರು ಮಹಾ ಕುಂಭ: ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದ ಪರಿಸರ ಚರ್ಚೆ

ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪರಿಸರ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಹಸಿರು ಮಹಾ ಕುಂಭವನ್ನು 2025 ರ  ಜನವರಿ 31 ರಂದು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ದೇಶಾದ್ಯಂತದ 1,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜಲ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಜ್ಞರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. ಇದನ್ನು ಜ್ಞಾನ ಮಹಾ ಕುಂಭ - 2081 ಸರಣಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉತ್ಥಾನ್ ನ್ಯಾಸ್ ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು.

ಹಸಿರು ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಗಳು ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದವು:

· ಪ್ರಕೃತಿ, ಪರಿಸರ, ನೀರು ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.

· ಪ್ರಕೃತಿಯ ಐದು ಅಂಶಗಳ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು.

· ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛತೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು.

· ಮಹಾ ಕುಂಭದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರಗಳು.

 

ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ತಜ್ಞರು ಪರಿಸರ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಒಳನೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂದರ್ಶಕರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಚರ್ಚೆಗಳು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದವು , ಸ್ವಚ್ಛ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಮಹಾ ಕುಂಭವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದವು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಪರಿಸರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಮಹಾ ಕುಂಭದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತು, ಭವಿಷ್ಯದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ವನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

ನೇತ್ರ ಕುಂಭ

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಗಮನ ಹರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಲವಾರು ದಾಖಲೆ ಮುರಿಯುವ ಉಪಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ದೃಷ್ಟಿ ದೌರ್ಬಲ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬೃಹತ್ ಕಣ್ಣಿನ ಆರೈಕೆ ಉಪಕ್ರಮವಾದ ನೇತ್ರ ಕುಂಭವು ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ನಾಗವಾಸುಕಿ ಬಳಿಯ ಸೆಕ್ಟರ್ 5 ರಲ್ಲಿ 10 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಕಣ್ಣಿನ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡಕ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು, ಗಿನ್ನೆಸ್ ಬುಕ್ ಆಫ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ.

· ದಾಖಲೆ ಮುರಿಯುವ ಕಣ್ಣಿನ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡಕ: 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಕಣ್ಣಿನ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು 3 ಲಕ್ಷ ಕನ್ನಡಕಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಯಿತು.

· ದೈನಂದಿನ ಒಪಿಡಿ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳು: ನೇತ್ರ ಕುಂಭವು 11 ಹ್ಯಾಂಗರ್ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಆಪ್ಟೋಮೆಟ್ರಿಸ್ಟ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿದಿನ 10,000 ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

·

· ಹಿಂದಿನ ಸಾಧನೆ: ಹಿಂದಿನ ನೇತ್ರ ಕುಂಭವು ಲಿಮ್ಕಾ ಬುಕ್ ಆಫ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿತ್ತು.

· ಗಿನ್ನೆಸ್ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆಯ ಗುರಿ: 2025 ರ ಕೂಟದ ಹಿಂದಿನ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸಲು ಮತ್ತು ಗಿನ್ನೆಸ್ ಬುಕ್ ಆಫ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್ ಗೆ  ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು.

· ನೇತ್ರದಾನ ಶಿಬಿರ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ 15 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಕಾರ್ನಿಯಲ್ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು, ಕುರುಡುತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ದಾನಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಯಿತು.

ಮಹಾ ಕುಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಶಿನಿ

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯ (ಎಂಇಐಟಿವೈ) ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಉಪಕ್ರಮವಾದ ಭಾಶಿನಿಯನ್ನು ಭಾಷಾ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂವಹನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. 11 ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಭಾಷಾ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾಶಿನಿ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಸಾರ, ನೌಕಾಯಾನ, ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಿ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಡೆರಹಿತ ಅನುಭವವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿತು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಎಐನಿಂದ ಚಾಲಿತವಾದ ಕುಂಭ ಸಹ'ಐ'ಯಕ್ ಚಾಟ್ಬಾಟ್ ನೈಜ-ಸಮಯದ ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು, ಇದು ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ಅನ್ನು ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.

ಮಹಾ ಕುಂಭ 2025 ರಲ್ಲಿ ಭಾಶಿನಿ ಪಾತ್ರ:

1. ನೈಜ-ಸಮಯದ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಸಾರ: ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು, ಕೂಟ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು 11 ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.

2. ಸರಳೀಕೃತ ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್: ಭಾಶಿನಿಯ ಸ್ಪೀಚ್-ಟು-ಟೆಕ್ಸ್ಟ್, ಟೆಕ್ಸ್ಟ್-ಟು-ಸ್ಪೀಚ್ ಟೂಲ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಬಹುಭಾಷಾ ಚಾಟ್ ಬಾಟ್, ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಕಿಯೋಸ್ಕ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಇದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

3. ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ತುರ್ತು ಸೇವೆಗಳು: ಯುಪಿ ಪೊಲೀಸರ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ 112-ತುರ್ತು ಸಹಾಯವಾಣಿಯೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕಾನ್ವರ್ಸ್ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

4. ಇ-ಆಡಳಿತ ಬೆಂಬಲ: ನಿಯಮಗಳು, ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಸಂವಹನ ಮಾಡಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಾಶಿನಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು.

5. ಕಳೆದುಹೋದ ಮತ್ತು ಕಂಡುಕೊಂಡ ನೆರವು: ಭಾಶಿನಿಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಲಾಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಫೌಂಡ್ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಧ್ವನಿ ಇನ್ಪುಟ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕಳೆದುಹೋದ ಅಥವಾ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಐಟಂಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು, ನೈಜ-ಸಮಯದ ಅನುವಾದಗಳು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸಿತು.

ಕುಂಭ ಸಹ್ಯಕ್ ಚಾಟ್ ಬಾಟ್:

· ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಈ ಎಐ ಚಾಲಿತ, ಬಹುಭಾಷಾ, ಧ್ವನಿ-ಸಕ್ರಿಯ ಚಾಟ್ ಬಾಟ್ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ.

· ಲಾಮಾ ಎಲ್ ಎಲ್ ಎಂನಂತಹ ಸುಧಾರಿತ ಎಐ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಿಂದ ಚಾಲಿತವಾದ ಇದು ನೈಜ-ಸಮಯದ ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್ ಮತ್ತು ಘಟನೆ-ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.

· ಭಾಶಿನಿಯ ಭಾಷಾ ಅನುವಾದವು ಚಾಟ್ ಬಾ ಟ್ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಒಂಬತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು, ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿತು.

ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಎಸ್.ಕುಂಭವಾನಿ

ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ಮಹತ್ವದ ಉಪಕ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಕುಂಭವಾಣಿ ನ್ಯೂಸ್ ಬುಲೆಟಿನ್ ಗಳನ್ನು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ ನ ಮಹಾಕುಂಭ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ನೇರ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಮೊದಲ ಕುಂಭವಾಣಿ ನ್ಯೂಸ್ ಬುಲೆಟಿನ್ ಅನ್ನು ಇಂದು ಅಂದರೆ 18.01.2025 ರಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8:30 ಕ್ಕೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಕುಂಭವಾಣಿ ಸುದ್ದಿ ಬುಲೆಟಿನ್ ಗಳನ್ನು ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಬಾರಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಬೆಳಗ್ಗೆ 8:30-8:40, ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 2:30-2:40, ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ 8:30-8:40 ಕ್ಕೆ, ಮಹಾಕುಂಭ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಿಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನವೀಕರಣಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಭಕ್ತರು ಪ್ರಯಾಗ್ರಾಜ್ನಲ್ಲಿ 103.5 ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಸ್ ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿ ಕುಂಭವಾಣಿ ಸುದ್ದಿ ಬುಲೆಟಿನ್ ಗಳನ್ನು ಸಹ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.

 

References

https://pib.gov.in/EventDetail.aspx?ID=1197&reg=3&lang=1

https://www.instagram.com/airnewsalerts/p/DE3txwqIpRQ/

Click here to see PDF:

 

*****

(Release ID: 2106541) Visitor Counter : 28