নামচাই জিলা ভ্ৰমণৰ দ্বিতীয় দিনা কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী ড০ জিতেন্দ্ৰ সিঙে ‘উচ্চাকাংক্ষী জিলা কাৰ্যসূচী’ (এডিপি)ৰ অধীনত জিলাখনৰ প্ৰদৰ্শনৰ পৰ্যালোচনা কৰে। সহযোগিতা, সমন্বয় আৰু প্ৰতিযোগিতাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ দৃষ্টিভংগীৰ পৰিৱৰ্তনশীল প্ৰভাৱৰ প্ৰসংগ উল্লেখ কৰি কয়, প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে উত্তৰ-পূবক ভাৰতৰ মূলসুঁতিৰ বিকাশ-কাহিনীৰ এক অপৰিহাৰ্য অংগ কৰি তুলিছে।

মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে উল্লেখ কৰে যে ২০১৪ চনৰ আগতে অঞ্চলটোৱে সততে দেশৰ বাকী অংশৰ পৰা বিচ্ছিন্ন অনুভৱ কৰিছিল। আজি ই ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক আৰু উন্নয়নমূলক দৃশ্যপটৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ হিচাপে থিয় দিছে। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ যুৱক-যুৱতীসকলে পৰ্যটন আৰু বিমান উদ্যোগত উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শন কৰাৰ দৰে উদাহৰণ দাঙি ধৰা ড০ জিতেন্দ্ৰ সিঙে ৰাষ্ট্ৰীয় একত্ৰীকৰণৰ অনুভূতি বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত আগবঢ়োৱা পদক্ষেপত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।

নামচাইত ভাল পদ্ধতিৰ অনুশীলনৰ কথা উল্লেখ কৰি তেওঁ শৈশৱৰ প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষা আৰু স্বাস্থ্যৰ ফলাফল উন্নত কৰাৰ বাবে অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰসমূহক বিদ্যালয়ৰ সৈতে একত্ৰিত কৰা আৰু নৱজাতকৰ বাবে অভিনৱ "পেহলি চৱাৰী" এম্বুলেন্স সেৱাৰ দৰে পদক্ষেপ গ্ৰহণৰ কথা উল্লেখ কৰে। তেওঁ কয় যে এনে ধৰণৰ ধাৰণাসমূহ আন উচ্চাকাংক্ষী জিলাসমূহে অনুকৰণ কৰাৰ যোগ্য।

ড০ সিঙে প্ৰশংসা কৰি কয় যে ‘উচ্চাকাংক্ষী জিলা কাৰ্যসূচী’ (এডিপি)ৰ অধীনত নামচাই জিলাই প্ৰগতিৰ এক আলোকচিত্ৰ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে, যি স্বাস্থ্য, শিক্ষা আৰু আন্তঃগাঁথনিকে ধৰি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য উন্নতি প্ৰদৰ্শন কৰিছে। জিলাখনৰ যৌগিক নম্বৰ এপ্ৰিল ২০১৮-ত ৩৫.৮ ৰ পৰা মাৰ্চ ২০২৪-ত ৫৪.০ লৈ বৃদ্ধি হৈছে, যি ৩৭.৬৪% উন্নতিক প্ৰতিফলিত কৰে। এই উথ্থানে নামচাইক ১১২ খন জিলাৰ ভিতৰত ৯৭ সংখ্যক স্থানৰ পৰা দ্বাদশ স্থানলৈ উন্নীত কৰিছে, যাৰ ফলত ই ‘বহনক্ষম উন্নয়ন লক্ষ্য- ক্ষমতাপ্ৰাপ্ত কাৰ্য গোট’ (এছডিজি-ইএপি)ৰ অধীনত প্ৰশংসা আৰু যথেষ্ট পুৰস্কাৰ অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।

নামচাইৰ স্বাস্থ্য খণ্ডত ৰূপান্তৰণশীল পৰিৱৰ্তন দেখা গৈছে। জিলাখনে উপ-কেন্দ্ৰ আৰু প্ৰাথমিক স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰসমূহক ‘স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতা কেন্দ্ৰ’(এইচডব্লিউচি)লৈ ১০০% হাৰত ৰূপান্তৰিত কৰিছে। ইয়াৰ উপৰিও, ৭৫% পিএইচচি-য়ে এতিয়া ‘ভাৰতীয় জনস্বাস্থ্য মানক’ (আইপিএইচএছ) পালন কৰাৰ লগতে ৭০% বিশেষজ্ঞ সেৱা জিলা চিকিৎসালয়সমূহত উপলব্ধ কৰিছে। অৱশ্যে, ‘সাধাৰণ কৰ্তব্যৰত চিকিৎসা বিষয়া’ (জিডিএমঅ') আৰু নাৰ্ছৰ তীব্ৰ অভাৱ, আৰু জিলা চিকিৎসালয়ত ‘ৰেডিঅ'লজিষ্ট’ৰ অনুপস্থিতিৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানবোৰ ৰৈ গৈছে।

মাতৃ আৰু শিশুৰ স্বাস্থ্য সূচকবোৰেও গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰগতি দেখুৱালৈ সক্ষম হৈছে। চাৰি বা ততোধিক প্ৰসৱ-পূৰ্ব যত্ন পৰীক্ষা প্ৰাপ্ত কৰা গৰ্ভৱতী মহিলাৰ শতাংশ এপ্ৰিল ২০১৮-ৰ ৩৫.৪৬%ৰ পৰা মাৰ্চ ২০২৪-ত ৮১.৩% লৈ বৃদ্ধি হৈছে, আৰু প্ৰতিষ্ঠানগত প্ৰসৱ ৪৬.৭% ৰ পৰা ১১৭% লৈ বৃদ্ধি হৈছে। জিলাখনে ৯-১১ মাহ বয়সৰ শিশুৰ বাবে এক উল্লেখযোগ্য ১১৯% টিকাকৰণ হাৰ প্ৰাপ্ত কৰিছে।

নামচাইৰ শিক্ষা খণ্ডই সাক্ষৰতা আৰু বিদ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে। কৃষিৰ খণ্ডত নিৰ্ভৰশীল ৭৬% গ্ৰাম্য জনসংখ্যা থকা জিলাখনে চৰকাৰী বিদ্যালয় বৃদ্ধিত গুৰুত্ব দিছে, যি ৬৭% শিক্ষাৰ্থীৰ জনসংখ্যা পূৰণ কৰে। সাক্ষৰতাৰ হাৰ উন্নত হৈছে, কিন্তু ই এতিয়াও ৰাজ্যিক আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় গড়তকৈ পিছ পৰি আছে।

গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপবোৰৰ ভিতৰত আছে ২৭টা পুৰণি বিদ্যালয় ভৱনৰ নৱীকৰণ, অতিৰিক্ত শ্ৰেণীকোঠা নিৰ্মাণ, আৰু পাঁচখন চৰকাৰী উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত কম্পিউটাৰ পৰীক্ষাগাৰৰ ব্যৱস্থা কৰা। জিলাখনে প্ৰাথমিক সা-সুবিধাসমূহো প্ৰদানৰ দিহা কৰিছে, ৮১% বিদ্যালয়ত কাৰ্যকৰী শৌচালয় আৰু ৯৮% বিদ্যালয়ত খোৱা পানীৰ সুবিধা নিশ্চিত কৰিছে। উপস্থিতি নিৰীক্ষণ আৰু অনুপস্থিতি হ্ৰাস কৰিবলৈ অভিনৱ ই-ফেঞ্চিং ছফ্টৱেৰটো কাৰ্যকৰী কৰা হৈছে।

জিলাখনৰ প্ৰগতি হৈছে বিভিন্ন অংশীদাৰসকলৰ সৈতে জড়িত সহযোগিতামূলক প্ৰচেষ্টাৰ ফল। গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰকল্পবোৰৰ ভিতৰত আছে কৰ্পোৰেট সামাজিক দায়বদ্ধতা (চিএছআৰ) পদক্ষেপৰ অধীনত এটা পৰীক্ষাগাৰ ভৱন আৰু এটা অ'পিডি ভৱন নিৰ্মাণ, আদৰ্শ অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰ স্থাপন, আৰু জিলা চিকিৎসালয় আৰু সামূহিক স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰৰ বাবে আধুনিক ৰোগ নিৰ্ণয় উপকৰণৰ ব্যৱস্থা। ‘ইণ্ডিয়ান অইল কৰ্পোৰেশ্যন লিমিটেড’ (আইঅ'চিএল)ৰ দ্বাৰা পুঁজি যোগান ধৰা "পেহলি চৱাৰী" উদ্যোগটোৱে প্ৰতিষ্ঠানগত প্ৰসৱৰ বাবে বিনামূলীয়া এম্বুলেন্স সেৱা প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত মাতৃস্বাস্থ্যৰ ফলাফল অধিক বৃদ্ধি হৈছে।

কৃষি আৰু আন্তঃগাঁথনি: প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰা আৰু সম্ভাৱনাৰ সুযোগগ্ৰহণ

নামচাইৰ বাবে কৃষি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ড হৈ আছে, যাৰ ৭৪% লোক কৃষিত নিয়োজিত। জিলাখনে জলসিঞ্চন সুবিধাৰ অভাৱ, মধ্যস্থতাকাৰীৰ দ্বাৰা শোষণ, আৰু স্থানীয় পশুধনৰ নিম্ন উৎপাদনশীলতাৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। অৱশ্যে, উৰ্বৰ সমভূমি আৰু উৎকৃষ্ট পথ সংযোগে কৃষি বৈচিত্ৰতা আৰু কৃষি-আধাৰিত উদ্যোগৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্ভাৱনা প্ৰদান কৰে।

নামচাইৰ বাবে কৃষি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ড হৈ আছে, যাৰ 74% লোক কৃষিত নিয়োজিত। জিলাখনে অপৰ্যাপ্ত জলসিঞ্চন সুবিধা, মধ্যস্থতাকাৰীৰ দ্বাৰা শোষণ, আৰু স্থানীয় পশুধনৰ নিম্ন উৎপাদনশীলতাৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। অৱশ্যে, উৰ্বৰ সমভূমি আৰু উৎকৃষ্ট পথ সংযোগে কৃষি বৈচিত্ৰতা আৰু কৃষি-আধাৰিত উদ্যোগৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্ভাৱনা প্ৰদান কৰে।

১০০% ঘৰুৱা বৈদ্যুতিকীকৰণ, ‘প্ৰধানমন্ত্ৰী গ্ৰাম চড়ক যোজনা’ (পিএমজিএছৱাই)ৰ অধীনত উন্নত পথ সংযোগ, আৰু খোৱা পানী আৰু অনাময় সুবিধাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ বৃদ্ধিৰ সৈতে আন্তঃগাঁথনি উন্নয়নকো অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া হৈছে।

‘এডিপি’-ৰ অধীনত নামচাইৰ যাত্ৰাই আন উচ্চাকাংক্ষী জিলাৰ বাবে এক আৰ্হি হিচাপে কাম কৰিছে। স্বাস্থ্য, শিক্ষা আৰু আন্তঃগাঁথনি নিৰ্মাণত গুৰুত্ব দি জিলাখনৰ ব্যাপক দৃষ্টিভংগীৰ লগতে সহযোগিতামূলক প্ৰচেষ্টাৰ ফলত গুৰুত্বপূৰ্ণ উন্নতি হৈছে। যিহেতু নামচায়ে ইয়াৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মোকাবিলা কৰি আছে আৰু ইয়াৰ সম্ভাৱনা কঢ়িয়াই আনিছে, ই লক্ষ্যযুক্ত উন্নয়ন কাৰ্যসূচীৰ পৰিৱৰ্তনশীল শক্তিৰ এক নিদৰ্শন হিচাপে থিয় দিছে।

ড০ জিতেন্দ্ৰ সিঙৰ ভ্ৰমণে কেৱল নামচাইৰ সাফল্য প্ৰদৰ্শন কৰাই নহয়, আন জিলাৰ বাবে এক আৰ্হি হিচাপে ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ সন্দৰ্ভতো আলোকপাত কৰে। মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে এনে ধৰণৰ লক্ষ্যযুক্ত উন্নয়নমূলক প্ৰচেষ্টাই প্ৰদৰ্শন কৰে যে কেনেদৰে সহযোগিতা আৰু অভিনৱ পদ্ধতিয়ে প্ৰত্যাহ্বানসমূহ অতিক্ৰম কৰিব পাৰে আৰু সামগ্ৰিক বিকাশ তৈয়াৰ কৰিব পাৰে।

নামচাইয়ে ইয়াৰ প্ৰগতিৰ যাত্ৰা অব্যাহত ৰখাৰ লগে লগে, ইয়াৰ কাহিনীয়ে সমগ্ৰ ভাৰতৰ উচ্চাকাংক্ষী জিলাসমূহৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণা হিচাপে কাম কৰে। মন্ত্ৰীগৰাকীৰ এই ভ্ৰমণে স্থানীয় সম্ভাৱনাৰ সদ্ব্যৱহাৰ আৰু ন্যায়সঙ্গত উন্নয়ন নিশ্চিত কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে, এক স্বাৱলম্বিতা আৰু সামগ্ৰিক ভাৰতৰ চৰকাৰৰ দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সংগতি ৰাখি।

***

NKR/AG/KS/KB