ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಶೇಖಾವತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರ 108 ನೇ ಜನ್ಮದಿನದ ಅಂಗವಾಗಿ ಇಂದು, ಭಾರತದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರಾದ  ಶ್ರೀ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ ಅವರು ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪಂಡಿತ ದೀನದಯಾಳು ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಸಮಿತಿ ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನೂ ಸಹ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದ  ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರ  ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರಾದ ಮಾನ್ಯ ಧನಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಅವರ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಮಕಾಲೀನ ಪ್ರಸ್ತುತತೆಯನ್ನು ಹೈಲೈಟ್ ಮಾಡಿದರು, "ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವುದಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷಪಡುತ್ತೇನೆ. ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ನಾನು ಇಂದು  ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ವಿಷಯದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರು ಮಾತ್ರ ಇತ್ತು."

ಇಂದು, ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳ ಸಾರವನ್ನು ನಾನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ".
ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತಾ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರು,  "ನಾನು ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ನಾನೆಂದೂ ಊಹಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ವಿಶೇಷ ಕ್ಷಣ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನದಂದು." ನಾಯಕರ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದೊಂದಿಗಿನ ತಮ್ಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡ ಅವರು, ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞತೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು, "ಅವರ ಆದರ್ಶಗಳು ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿವೆ. ನಾವು ಪಂಡಿತ್ ಜಿ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕಲಿಯಬೇಕು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವರ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರ ಪರಿವರ್ತನಾಶೀಲ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಬೋಧನೆಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು, "ಅವರ ಗುರಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಮಾಜದ ಸಮಗ್ರ ಭಾಗವಾಗಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುವುದು" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದ ಅವರು, ಅಂತ್ಯೋದಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಅತ್ಯಂತ ವಂಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಉನ್ನತಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಶ್ರೀ ಧನಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡುವ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯವರ ಉಪಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು , ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಹಾಜರಿದ್ದ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸಾಮೂಹಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆ ನೀಡಿದರು. "ನಿಮ್ಮ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮರವನ್ನು ನೆಡುವುದು ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅರವತ್ತು ಎಕರೆ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿ  ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ  ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಇರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರನ್ನು ವಿನಂತಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

"ಇಂದು ತಮ್ಮ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಇಬ್ಬರು ದಾರ್ಶನಿಕ ನಾಯಕರನ್ನು ನಾನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಚೌಧರಿ ದೇವಿ ಲಾಲ್ ಇಬ್ಬರೂ ಸಮಾಜ ಸೇವೆಗೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಚಿಂತಕರು " ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು .  ಹೊಸ ಸಂಸತ್ ಭವನದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಚೌಧರಿ ದೇವಿಲಾಲ್ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಹೇಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು, ಮಾಜಿ ಉಪ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ತನ್ನನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಂಡರು. 

ಭಾರತದ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಗಳಿಸಿದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಿದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರು,, ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅವಧಿಯಿಂದ ಕಲಿತ ಪಾಠಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಲು ಯುವಕರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. "ನಾವು ಅಪಾರ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಸಾಧಿಸಿದ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. 'ಸಂವಿಧಾನ ಹತ್ಯ ದಿವಸ್'  ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳು  ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಹೇಗೆ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿದವು ಮತ್ತು ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೇರಲಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ನಮಗೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಿರಾಕರಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. 

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯುವಕರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯವರು, " ಸೋಲಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಭಯಪಡಬೇಡಿ ; ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನದ ಸಹಜ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಅವಕಾಶವು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. 

ಇಂದು ಭಾರತವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವಕಾಶಗಳ ಆದ್ಯತೆಯ ತಾಣವಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಅವಕಾಶಗಳ ಕ್ಷಿತಿಜ ವಿಸ್ತಾರವಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಕೂಡ ಕಾರಣ' ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಶ್ರೀ ಹರಿಭಾವು ಬಾಗ್ಡೆ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಡಾ. ಪ್ರೇಮ್ ಚಂದ್ ಬೈರ್ವಾ , ಪಂಡಿತ್ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಶೇಖಾವತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿ, ಸಿಕಾರ್, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಪ್ರೊ. ( ಡಾ.) ಅನಿಲ್ ಕುಮಾರ್ ರೈ ಮತ್ತು ಇತರ ಗಣ್ಯರು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು.

*****