ಆಯುಷ್ ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿ ‘ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಹಿ ಸೇವಾ’ ಅಭಿಯಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ 502 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. 15 ದಿನಗಳ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 17, 2024 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1, 2024 ರವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ 'ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಮೇ ಜನ್ ಭಾಗಿದಾರಿ, - ಮೊದಲನೆಯದು, 'ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಮೇ ಜಾನ್ ಭಾಗಿದಾರಿ,' 'ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಚ್ಛತಾ,' 'ಸಫಾಯಿ ಮಿತ್ರ ಸುರಕ್ಷಾ ಶಿಬಿರ'. ‘ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಮೇ ಜನ್ ಭಾಗಿದರಿ’ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಚಿವಾಲಯವು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಒಟ್ಟು 227 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು, ಜಾಗೃತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. ಎರಡನೇ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, 'ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಚ್ಛತಾ,' ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 90 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೂರನೆಯದ್ದು ‘ಸಫಾಯಿ ಮಿತ್ರ ಸುರಕ್ಷಾ ಶಿಬಿರ’ದೊಂದಿಗೆ 185 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಈ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿವೆ.

ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಆಯುಷ್ (ಸ್ವತಂತ್ರ ಉಸ್ತುವಾರಿ) ಶ್ರೀ ಪ್ರತಾಪ್ರಾವ್ ಜಾಧವ್ ಅವರು ಮಾತನಾಡಿ, "ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಕೇವಲ ಕರ್ತವ್ಯವಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಭಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲೂ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಮತ್ತು ಬಲಿಷ್ಠ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನಿಗೂ ಇದೆ. ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಹಿ ಸೇವಾ ಅಭಿಯಾನದೊಂದಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಭಾರತವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛ, ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿಸಲು ನಾವು ಒಂದಾಗೋಣ ಎಂದರು.

ಆಯುಷ್ ಸಚಿವಾಲಯವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ವಸತಿ ಮತ್ತು ನಗರ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಜಲ ಶಕ್ತಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರಂಭದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. 'ಸ್ವಭಾವ ಸ್ವಚ್ಛತಾ, ಸಂಸ್ಕಾರ ಸ್ವಚ್ಛತಾ,' ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪಲ್ಲಟಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸುವ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದರಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯ ‘ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಮೇ ಜನ್ ಭಾಗಿದರಿ’ಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ, ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ 227 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ. ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ್ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಅದರ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಂದ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಎರಡನೇಯದ್ದ, 'ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಚ್ಛತಾ,' ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಸವಾಲಿನ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಸ್ವಚ್ಛ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ನಿಯಮಿತ ಶುಚಿತ್ವದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದ್ದು, ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅಭಿಯಾನವು 90 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ.

ಅಭಿಯಾನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ, ಮೆಗಾ ಕ್ಲೀನ್ಲಿನೆಸ್ ಅಭಿಯಾನದ ಮೂಲಕ ಈ ಕಪ್ಪು ಕಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ, ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೂರನೇ ಯೋಜನೆಯಾದ ‘ಸಫಾಯಿ ಮಿತ್ರ ಸುರಕ್ಷಾ ಶಿಬಿರ’ - ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಆರೋಗ್ಯ, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಫಾಯಿ ಮಿತ್ರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು, ಅವರ ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು 185 ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆಯ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಫಾಯಿ ಕರ್ಮಚಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳು ಅಗತ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಬಿರಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

‘ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಹಿ ಸೇವಾ’ ಅಭಿಯಾನವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1, 2024 ರವರೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರದಾದ್ಯಂತ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪೋಷಿಸುವ ಈ ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಆಯುಷ್ ಸಚಿವಾಲಯವು ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ.

*****