ભારત ટૂંક સમયમાં જ ઔદ્યોગિક સ્માર્ટ સિટીઝનો ભવ્ય હાર પહેરશે, કારણ કે આજે એક સીમાચિહ્નરૂપ નિર્ણયમાં, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળની આર્થિક બાબતોની કેબિનેટ સમિતિએ રાષ્ટ્રીય ઔદ્યોગિક કોરિડોર વિકાસ કાર્યક્રમ (એનઆઈસીડીપી) હેઠળ રૂ. 28,602 કરોડના અંદાજિત રોકાણ સાથે 12 નવી પ્રોજેક્ટ દરખાસ્તોને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ પગલું ઔદ્યોગિક નોડ્સ અને શહેરોનું મજબૂત નેટવર્ક ઊભું કરવા દેશના ઔદ્યોગિક લેન્ડસ્કેપમાં પરિવર્તન લાવવાની તૈયારીમાં છે, જે આર્થિક વિકાસ અને વૈશ્વિક સ્પર્ધાત્મકતાને નોંધપાત્ર રીતે વેગ આપશે.

10 રાજ્યોમાં ફેલાયેલા અને 6 મુખ્ય કોરિડોરમાં વ્યૂહાત્મક રીતે આયોજિત આ પ્રોજેક્ટ્સ ભારતની ઉત્પાદન ક્ષમતાઓ અને આર્થિક વિકાસને વધારવાની શોધમાં નોંધપાત્ર છલાંગનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ ઔદ્યોગિક વિસ્તારો ઉત્તરાખંડના ખુરપિયા, પંજાબમાં રાજપુરા-પટિયાલા, મહારાષ્ટ્રના દિઘી, કેરળમાં પલક્કડ, યુપીના કેરળ, આગ્રા અને પ્રયાગરાજ, બિહારના ગયા, તેલંગાણાના ઝહીરાબાદ, આંધ્રપ્રદેશમાં ઓરવાકલ અને કોપ્પાર્થી અને રાજસ્થાનના જોધપુર-પાલીમાં સ્થિત હશે.

કી હાઇલાઇટ્સ:

વ્યૂહાત્મક રોકાણો: એનઆઇસીડીપીની રચના મોટા એન્કર ઉદ્યોગો અને સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગસાહસો (એમએસએમઇ) એમ બંનેમાંથી રોકાણની સુવિધા આપીને ગતિશીલ ઔદ્યોગિક ઇકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કરવામાં આવી છે. આ ઔદ્યોગિક નોડ્સ 2030 સુધીમાં 2 ટ્રિલિયન ડોલરની નિકાસ હાંસલ કરવા માટે ઉત્પ્રેરક તરીકે કામ કરશે, જે સરકારના આત્મનિર્ભર અને વૈશ્વિક સ્પર્ધાત્મક ભારતના સ્વપ્નને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

સ્માર્ટ સિટીઝ અને મોર્ડન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરઃ નવા ઔદ્યોગિક શહેરોને વૈશ્વિક ધોરણોના ગ્રીનફિલ્ડ સ્માર્ટ સિટી તરીકે વિકસાવવામાં આવશે, જેનું નિર્માણ 'પ્લગ-એન-પ્લે' અને 'વોક-ટુ-વર્ક' ખ્યાલો પર "માંગની આગળ" કરવામાં આવશે. આ અભિગમ સુનિશ્ચિત કરે છે કે શહેરો અદ્યતન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરથી સજ્જ છે જે ટકાઉ અને કાર્યક્ષમ ઓદ્યોગિક કામગીરીને ટેકો આપે છે.

પ્રધાનમંત્રી ગતિ શક્તિ  પર ક્ષેત્રનો અભિગમઃ પ્રધાનમંત્રી ગતિ શક્તિ  રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાન સાથે સંલગ્ન આ પરિયોજનાઓમાં મલ્ટિ-મોડલ કનેક્ટિવિટી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, લોકો, ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓની અવિરત અવરજવર સુનિશ્ચિત કરવાની સુવિધા આપવામાં આવશે. ઔદ્યોગિક શહેરોની કલ્પના સમગ્ર ક્ષેત્રના પરિવર્તન માટેના વિકાસ કેન્દ્રો તરીકે કરવામાં આવી છે.

'વિકસિત ભારત'નું વિઝનઃ

આ પ્રોજેક્ટ્સની મંજૂરી એ વિકસિત ભારત - 'વિકસિત ભારત'ના દ્રષ્ટિકોણને સાકાર કરવાની દિશામાં એક પગલું છે. ગ્લોબલ વેલ્યુ ચેઇન્સ (જીવીસી)માં ભારતને એક મજબૂત ખેલાડી તરીકે સ્થાપિત કરીને, એનઆઇસીડીપી તાત્કાલિક ફાળવણી માટે તૈયાર વિકસિત જમીન પાર્સલ પ્રદાન કરશે, જેથી સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય રોકાણકારો માટે ભારતમાં ઉત્પાદન એકમો સ્થાપિત કરવાનું સરળ બનશે. આ બાબત 'આત્મનિર્ભર ભારત' અથવા આત્મનિર્ભર ભારતનું સર્જન કરવાના વ્યાપક ઉદ્દેશ સાથે સુસંગત છે, જે સંવર્ધિત ઔદ્યોગિક ઉત્પાદન અને રોજગારી મારફતે આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપે છે.

આર્થિક અસર અને રોજગારીનું સર્જનઃ

એનઆઇસીડીપીથી રોજગારીની નોંધપાત્ર તકોનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે, જેમાં અંદાજે 10 લાખ પ્રત્યક્ષ રોજગારીનું સર્જન થશે અને આયોજિત ઔદ્યોગિકરણ મારફતે 30 લાખ પરોક્ષ રોજગારીનું સર્જન થશે. આનાથી માત્ર આજીવિકાની તકો જ નહીં મળે, પરંતુ જે વિસ્તારોમાં આ પ્રોજેક્ટ્સ અમલમાં મૂકવામાં આવી રહ્યા છે, ત્યાંના સામાજિક-આર્થિક ઉત્થાનમાં પણ ફાળો આપશે.

સંતુલિત વિકાસ માટે કટિબદ્ધતાઃ

એનઆઈસીડીપી હેઠળ પ્રોજેક્ટ્સની રચના ટકાઉપણા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને કરવામાં આવી છે, જેમાં પર્યાવરણીય પ્રભાવને ઘટાડવા માટે આઇસીટી-સક્ષમ ઉપયોગિતાઓ અને ગ્રીન ટેકનોલોજીનો સમાવેશ થાય છે. ગુણવત્તાસભર, ભરોસાપાત્ર અને ટકાઉ માળખું પૂરું પાડીને, સરકારનું લક્ષ્ય એવાં ઔદ્યોગિક શહેરોનું સર્જન કરવાનું છે કે જે માત્ર આર્થિક પ્રવૃત્તિનાં કેન્દ્રો જ નહીં, પરંતુ પર્યાવરણીય કારભારીનાં મોડેલો પણ હોય.

એનઆઈસીડીપી અંતર્ગત 12 નવા ઔદ્યોગિક નોડ્સની મંજૂરી મળવાથી ભારતની વૈશ્વિક ઉત્પાદન પાવરહાઉસ બનવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે. સંકલિત વિકાસ, સ્થાયી માળખાગત સુવિધાઓ અને સાતત્યપૂર્ણ જોડાણ પર વ્યૂહાત્મક ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સાથે આ પ્રોજેક્ટ્સ ભારતના ઔદ્યોગિક પરિદ્રશ્યને પુનઃવ્યાખ્યાયિત કરવા અને આગામી વર્ષો સુધી દેશના આર્થિક વિકાસને આગળ ધપાવવા માટે તૈયાર છે.

આ નવા પ્રતિબંધો ઉપરાંત, એનઆઈસીડીપીએ પહેલેથી જ ચાર પ્રોજેક્ટ્સ પૂર્ણ કર્યા છે, જ્યારે અન્ય ચાર પ્રોજેક્ટ્સ હાલમાં અમલમાં છે. આ સતત પ્રગતિ ભારતના ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રની કાયાપલટ કરવા અને એક જીવંત, ટકાઉ અને સર્વસમાવેશક આર્થિક વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપવાની સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને દર્શાવે છે.

AP/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com