ମୁମ୍ବାଇ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ମହୋତ୍ସବ (ଏମଆଇଏଫଏଫ) ୨୦୨୪ରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉଦ୍ୟୋଗ ଉପରେ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତା ବା ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ)ର ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ପ୍ରଭାବ ଉପରେ ଏକ ବୌଦ୍ଧିକ ପ୍ୟାନେଲ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ‘ଦ ମ୍ୟାଜିକ୍ ଅଫ୍ ଏଆଇ’ ଶୀର୍ଷକ ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣରେ ଏଆଇ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ପରିସର, ପ୍ରୟୋଗ ଏବଂ ନୈତିକ ବିଚାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା। ଆଲୋଚନାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଏଆଇର ଲାଭ ଏବଂ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ତ୍ରୁଟି ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବର ଏକ ବିସ୍ତୃତ ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ ।

ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜଗତର ଜଣାଶୁଣା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ଏବଂ ଏଆଇ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସମେତ ତ୍ରିବେନ୍ଦ୍ରମର ବରିଷ୍ଠ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ତଥା ଏଆଇ ବିଶେଷଜ୍ଞ; ସୋସାଇଟି ଅଫ୍ ମୋସନ୍ ପିକ୍ଚର୍ ଆଣ୍ଡ ଟେଲିଭିଜନ ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ସ, ଇଣ୍ଡିଆର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଐତିହ୍ୟ ମିଶନର ବୈଷୟିକ ପରାମର୍ଶଦାତା ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ନିର୍ଗୁଡକର; ଫାୟାରଫ୍ଲାଇ କ୍ରିଏଟିଭ୍ ଷ୍ଟୁଡିଓର ସହପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସନତ ପି.ସି. ଏବଂ ଚିତକାରା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଆନିମେସନ୍ ଆଣ୍ଡ ଡିଜାଇନ୍ ଡିନ୍ ସଞ୍ଜୟ ଜାଙ୍ଗିଡ୍। ଏହି ଅଧିବେଶନକୁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ବିଭାଗ ଅଧୀନ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରସାର ସହ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ବିଜ୍ଞାନ ଯୋଗାଯୋଗକାରୀ ତଥା ବିଜ୍ଞାନ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର କ୍ୟୁରେଟର ଡ. ନିମିଷ କପୁର ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ।

ଶଙ୍କର ରାମକ୍ରିଷ୍ଣନ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣରେ ଏଆଇ ଆଣିଥିବା ଦକ୍ଷତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ଏଆଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ କାମ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ସମୟକୁ ହ୍ରାସ କରି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସେଟ୍ ରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ପରିଚାଳନା କରିପାରିବ । ସେ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ଯେ ଏଆଇ ମାନବ ଶ୍ରମର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ହ୍ରାସ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ କରିବାର ବିପଦ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏଆଇ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ କ୍ଲିକ୍ ରେ ସବୁ ପ୍ରକାର କାମ ପରିଚାଳନା କରିପାରିବ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଆମ ପାଇଁ କାମ କରି ଆମକୁ ଅଳସୁଆ କରିବାର କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟ ରଖିଛି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ଉଜ୍ଜ୍ୱଲ ନିର୍ଗୁନକର ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଦ୍ରୁତ ବିକାଶ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ଅପଡେଟ୍ ର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ । ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିବା ପାଇଁ ଡାଟାରେ ଢାଞ୍ଚା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ପାରମ୍ପରିକ ଏଆଇ ଏବଂ ନୂତନ, ସମାନ ଡାଟା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ଡାଟାରୁ ଶିଖିଥିବା ଜେନେରେଟିଭ୍ ଏଆଇ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବିଷୟରେ ସେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜଗତରେ ନବାଗତ ଏବଂ କ୍ଷୁଦ୍ର ନିର୍ମାତାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ସୁଯୋଗ ଦେବା ପାଇଁ ଏଆଇର ସମ୍ଭାବନା ଉପରେ ସେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ଷ୍ଟୋରିବୋର୍ଡ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଲେ ଏଆଇ କିପରି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନ ପରାମର୍ଶ ଦେଇପାରିବ ସେ ବିଷୟରେ ଶ୍ରୀ ନିର୍ଗୁଙ୍କର କହିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ନୈତିକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ସେ ସତର୍କ କରାଇ ଦେଇଥିଲେ ।

ସନତ ପିସି ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସର ଆତ୍ମଚିନ୍ତା ବା ସେଲ୍ଫ ଥିଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ କାହାଣୀ କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଏହାର ଭୂମିକା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । କୌଣସି ସଫ୍ଟୱେର କିମ୍ବା ଟେକ୍ନୋଲୋଜି କିପରି ମଣିଷ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୁଏ ଏବଂ ଆମର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରିବ ସେ ବିଷୟରେ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାରର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ସେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଏଆଇକୁ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଆମର ଦାୟିତ୍ୱ ବୋଲି ସେ ଦର୍ଶକମାନଙ୍କୁ ମନେ ପକାଇ ଦେଇଥିଲେ।

ସଞ୍ଜୟ ଜାଙ୍ଗିଡ ଏଆଇର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଭାବକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍, ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଏବଂ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ଭଳି ଅତୀତର ବୈଷୟିକ ବିପ୍ଳବ ସହିତ ତୁଳନା କରିଥିଲେ। ସେ ନୈତିକ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିବା ସହ ଏଆଇକୁ ସର୍ଟକଟ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର ନ କରିବାକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଥିଲେ । ‘‘ଯଦି ଆପଣ ଅଳିଆ ପକାଇବେ, ତେବେ ଆପଣ ଅଳିଆ ହିଁ ପାଇବେ। ଆମେ ଏଆଇକୁ ସତର୍କତାର ସହ ଏବଂ କେବଳ ଭଲ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ,’’ ସେ କହିଥିଲେ।

ନୈତିକ ବିଚାର ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାରର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା ସହିତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପରେ ବିପ୍ଳବ ଆଣିବା ପାଇଁ ଏଆଇର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କର ଅନ୍ତର୍ଦୃଷ୍ଟି ଏଆଇର ଯୁଗରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣର ଭବିଷ୍ୟତ ଉପରେ ମୂଲ୍ୟବାନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା।

*********

P.S.