માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય (માહિતી અને પ્રસારણ) તથા આયુષ મંત્રાલયે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ (આઈડીવાય) 2024ના આયોજન માટેની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય (માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય)ના સચિવ શ્રી સંજય જાજુ અને આયુષ મંત્રાલયના સચિવ વૈદ્ય રાજેશ કોટેચાએ દર વર્ષે 21 જૂન, 2024ના રોજ દર વર્ષે ઉજવવામાં આવતા આઇડીવાય 2024 માટે મીડિયા અને આઉટરીચ પ્રવૃત્તિઓની સમીક્ષા કરી હતી.

માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયના મીડિયા એકમો કોમન યોગ પ્રોટોકોલ (સીવાયપી) વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે વિવિધ પ્રકારની કાર્યક્રમ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે, સાથે સાથે યોગના અભ્યાસના ફાયદાઓ વિશે જાગૃતિ લાવવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે. પ્રેસ ઇન્ફર્મેશન બ્યુરો, પ્રસાર ભારતી, ન્યૂ મીડિયા વિંગ અને અન્ય સહિત વિવિધ મીડિયા એકમો દ્વારા ચાવીરૂપ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

પબ્લિક સર્વિસ બ્રોડકાસ્ટર, પ્રસાર ભારતી દૂરદર્શન (ડીડી)/ઓલ ઇન્ડિયા રેડિયો (એઆઈઆર) નેટવર્ક મારફતે વિવિધ કાર્યક્રમોનું પ્રસારણ અને પ્રસારણ કરશે. દૂરદર્શન ખાસ લાઇવ મોર્નિંગ શોનું પ્રસારણ કરવાની સાથે સાથે યોગ નિષ્ણાતો સાથેના કાર્યક્રમો/મુલાકાતોનું પ્રસારણ કરશે.

આકાશવાણી આયુષ મંત્રાલય હેઠળની સ્વાયત્ત સંસ્થા 'મોરારજી દેસાઇ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ યોગ'ના સહયોગથી યોગને જીવનશૈલી તરીકે અને લોકોની સંપૂર્ણ સુખાકારી માટે કાર્યક્રમો પ્રસારિત કરશે. આયુષ મંત્રાલયે એક 'યોગ ગીત' તૈયાર કર્યું છે, જેને તમામ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર શેર કરવામાં આવશે.

માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય રાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ મીડિયા સન્માન (એવાયડીએમએસ) સાથે ખાનગી મીડિયા સંસ્થાઓને પ્રોત્સાહિત કરવાની પહેલ ચાલુ રાખશે. માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે 09.06.2023ના રોજ 'આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ' મીડિયા સન્માન (એવાયડીએમએસ)ની સ્થાપના કરી હતી, જેનો ઉદ્દેશ પ્રિન્ટ, ટીવી અને રેડિયોમાં મીડિયા હાઉસ/કંપનીઓના પ્રદાનને માન્યતા આપવાનો હતો, જેનો ઉદ્દેશ યોગનો સંદેશો ફેલાવવામાં આવ્યો હતો. આ પુરસ્કારની શ્રેણીઓમાં 'ન્યૂઝપેપરમાં યોગમાં શ્રેષ્ઠ મીડિયા કવરેજ', 'ઇલેક્ટ્રોનિક મીડિયા (ટીવી)માં યોગમાં શ્રેષ્ઠ મીડિયા કવરેજ' અને 'ઇલેક્ટ્રોનિક મીડિયા (રેડિયો)માં યોગમાં શ્રેષ્ઠ મીડિયા કવરેજ' સામેલ છે. આ વર્ષના એવોર્ડ ગત વર્ષના એવોર્ડની સાથે આ વર્ષની ઉજવણી પૂર્ણ થયા બાદ પછીની તારીખે એનાયત કરવામાં આવશે. 

ન્યૂ મીડિયા વિંગ (એનએમડબ્લ્યુ) માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ મારફતે 'યોગ વિથ ફેમિલી' સ્પર્ધા જેવી પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરશે, જે પરિવારો માટે યોગ ગીતનો ઉપયોગ કરીને એક સાથે યોગ કરવા અને રીલ્સ અપલોડ કરવા માટે એક પડકાર છે.  'યોગ ક્વિઝ - અનુમાન કરો આસન'નું પણ આયોજન કરવામાં આવશે. આઈડીવાય 2024 પોડકાસ્ટ રિલીઝ થશે.

આ ઉપરાંત માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયનાં વિવિધ મીડિયા એકમો અને સંસ્થાઓ આઇડીવાયનાં ભાગરૂપે યોગ પર સત્રો/કાર્યશાળાઓનું આયોજન કરશે. કર્મચારીઓમાં યોગ અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ વર્ષે યોગ શિબિર, સેમિનાર વગેરે પણ યોજવામાં આવશે.

21 જૂનને "આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ" તરીકે માન્યતા મળ્યા પછી આઇડીવાયનું પ્રમાણ અને ઉજવણીનું સ્તર દર વર્ષે વધી રહ્યું છે. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી યોગને વિશ્વ સુધી પહોંચાડવાના સરકારના પ્રયાસોમાં મોખરે છે. પ્રધાનમંત્રીએ 9મા આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ 2023નાં પ્રસંગે વર્ષ 2023માં સંયુક્ત રાષ્ટ્રનાં મુખ્યાલયમાં આયોજિત સમારંભનું નેતૃત્વ કર્યું હતું, જેમાં 135 દેશોનાં પ્રતિનિધિઓ સામેલ થયાં હતાં. યોગની ઉજવણીમાં 135 દેશોએ ભાગ લેતા ગિનીસ વર્લ્ડ રેકોર્ડ બનાવવામાં આવ્યો હતો. નવી પહેલ સાથે આ કાર્યક્રમની મોટા પાયે ઉજવણી પણ કરવામાં આવી હતી. મધ્યપ્રદેશના જબલપુરમાં આયોજિત મુખ્ય રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમમાં 15,000થી વધારે ઉત્સાહી લોકોએ ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી જગદીપ ધનખરની ઉપસ્થિતિમાં કોમન યોગ પ્રોટોકોલ (સીવાયપી)નું પ્રદર્શન કર્યું હતું.

આ ઉપરાંત 'ઓશન રિંગ ઓફ યોગા'માં 34 દેશોના 19 જહાજોના નૌકાદળના જવાનોએ સંરક્ષણ, વિદેશ મંત્રાલય અને પોર્ટ્સ શિપિંગ અને જળમાર્ગોના સહયોગથી યોગ નિદર્શનમાં ભાગ લીધો હતો. આર્કટિકથી એન્ટાર્કટિકા સુધી યોગ નિદર્શન યોજાયા હતા, જેમાં ભારતના સંશોધન મથકો, હિમાદ્રી અને ભારતીનો પણ સમાવેશ થાય છે. ભારતીય સશસ્ત્ર દળોએ 'યોગ ભારતમાલા'ની રચના કરી હતી અને દરિયાકાંઠાના દેખાવોને 'યોગ સાગરમાલા' તરીકે ઓળખવામાં આવતા હતા.

પાયાના સ્તરે 'હર આંગણવાડી યોગ' પહેલ ગ્રામીણ સમુદાયો સાથે જોડાયેલી છે, જેમાં પંચાયતો, આંગણવાડી કેન્દ્રો અને શાળાઓમાં યોગ સત્રોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં આશરે 200,000 સ્થળોને આવરી લેવામાં આવ્યા છે. આઈડીવાય 2023માં અંદાજિત ભાગીદારી 23.4 કરોડ હતી.

AP/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com