ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ବନ୍ଦର, ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ ଏବଂ ଜଳପଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ (ଏମଓପିଏସଡବ୍ଲୁ), କୋଚିନ ଶିପୟାର୍ଡ ଲିମିଟେଡ୍ (ସିଏସ୍ଏଲ୍) ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ (ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଏଆଇ) ନିକଟରେ କେରଳର କୋଚିଠାରେ 'ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ଏବଂ ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣରେ ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସମାଧାନ' ଶୀର୍ଷକ ଦୁଇ ଦିନିଆ ସମ୍ମିଳନୀଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ଚାରିଟି ବୁଝାମଣାମୂଳକ ଅଧିବେଶନରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଉଦ୍ୟୋଗକୁ ଡିକାର୍ବୋନାଇଜ୍ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳ ପରିବହନ ଏବଂ ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣକ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରାଯାଇଥିଲା । ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସେମାନେସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ପ୍ରମୁଖ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ବାଣ୍ଟିବାରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଘରୋଇ ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ସହିତ ଜଳପଥରେ କାର୍ଗୋ ମୋଡାଲ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଯୁଗ୍ମ ସଚିବ ଶ୍ରୀ ଆର ଲକ୍ଷ୍ମଣନ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୋଚିଠାରେ ଦୁଇ ଦିନିଆ ସମ୍ମିଳନୀ ଭାରତର ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାଥମିକତା ଯଥା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥର ସବୁଜ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଏକ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ବିକାଶ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଘରୋଇ ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଇତ୍ୟାଦି କୁ ନେଇ ସମୃଦ୍ଧ ଆଲୋଚନାକୁ ସଫଳତାର ସହ ସହାୟକ କରିଛି । ସାମୁଦ୍ରିକ ଅମୃତ କାଳ ଭିଜନ ୨୦୪୭ରେ ଧାର୍ଯ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ପ୍ରମୁଖ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ଏହାର ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଅନେକ ବୈଠକ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଅନ୍ୟତମ।

ଉଦ୍ ଘାଟନୀ ଅଧିବେଶନରେ ଆଇଡବ୍ଲୁଏଆଇ ଏବଂ ସିଏସଏଲ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏମଓପିଏସଡବ୍ଲ୍ୟୁର ଡିକାର୍ବୋନାଇଜେସନ୍ ପ୍ରୟାସ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିଲା, ଯାହା କି ଏମଓପିଏସଡବ୍ଲୁର ହରିତ ନୌକା ଗାଇଡଲାଇନ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ଗ୍ରୀନ୍ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ଇନ୍ଧନ ସେଲ ଇନଲାଣ୍ଡ ଭେସେଲ ମୁତୟନ କରିଥିଲା । ଏନ ଡବ୍ଲ୍ୟୁ-୧ରେ ତୁରନ୍ତ ମୁତୟନ ପାଇଁ ବାରାଣାସୀକୁ ପାଇଲଟ୍ ସ୍ଥାନ ଭାବେ ଚୟନ କରାଯାଇଛି, ଯାହାର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ଯୋଜନା ପାଇଲଟ୍ ଶିକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି। ବଙ୍କରିଂ ଇତ୍ୟାଦି ସୁବିଧା ପାଇଁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଖେଳାଳିଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରହିଛି ବୋଲି ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ଏହା ବ୍ୟତୀତଏହା ସୂଚିତ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଏହାର ନିମ୍ନ ନିର୍ଗମନ ଗୁଣ ହେତୁ, ମିଥାନୋଲ୍ କୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ଏକ୍ଜିମ୍ ଜାହାଜପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସବୁଜ ଇନ୍ଧନ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଯେପରି କି ନିକଟରେ ମାର୍ସ୍କଙ୍କ ମିଥାନଲ ଚାଳିତ ଜାହାଜଗୁଡିକର ମୁତୟନ ମାମଲାରେ ଦେଖାଯାଇଛି । ଆଗକୁ ଦେଶରେ ମିଥାନୋଲ ସାମୁଦ୍ରିକ ଇଞ୍ଜିନର ସ୍ୱଦେଶୀ ବିକାଶକୁ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜାହାଜର ସବୁଜ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦିଗରେ ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବରେ ବିକଶିତ କରିବାର ପ୍ରଣାଳୀ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ଅପରାହ୍ନ ଅଧିବେଶନରେ ଭାରତର ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ କ୍ଷେତ୍ରର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆର୍ଥିକ ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅମୃତ କାଳ ଭିଜନ ୨୦୪୭ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ପ୍ରାୟ ୭୦-୭୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବିପୁଳ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଥିଲା। ଦେଶର ଆକଳିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାର ଯଥେଷ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକତା ସତ୍ତ୍ୱେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଋଣ ଏବଂ ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ସମେତ ଆଗାମୀ ଆର୍ଥିକ ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଭାବ ରହିଛି। ଏହି ଆଲୋଚନାରେ ଭାରତୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଆର୍ଥିକ ଆହ୍ୱାନ, ବିଶେଷକରି ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଥିଲା।

ଏହି ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ପାଣ୍ଠି ଉପଲବ୍ଧ ନହେବା, ଯାହା ସ୍ଥାୟୀ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ କମ୍ ସୁଧ ହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଋଣ କେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ଥିର କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଋଣ ସୀମାର ଉପସ୍ଥିତି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ, ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କମ୍ପାନୀ କିମ୍ବା କମ୍ପାନୀର ନେଟୱାର୍କକୁ ସୀମିତ କରି ଋଣର ଉପଲବ୍ଧତାକୁ ସୀମିତ କରିଥାଏ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ବ୍ୟାଙ୍କ/ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ (ଏଫ୍ ଆଇ) ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପତ୍ତି ଭିତ୍ତିକ ଅର୍ଥର ଅଭାବ ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ କ୍ଷେତ୍ରର ଋଣଧାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସାଜିଥାଏ।

ଏହି ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଏମ୍ଓପିଏସଡବ୍ଲୁର ଯୁଗ୍ମ ସଚିବ ଶ୍ରୀ ଆର ଲକ୍ଷ୍ମଣନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସକ୍ରିୟ ପ୍ରୟାସ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ । ପାୱାର ଫାଇନାନ୍ସ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ, ଆରଇସି, ଆଇଆରଏଫସି ଇତ୍ୟାଦି ପରି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପରି ଏକ ସମର୍ପିତ ସାମୁଦ୍ରିକ ବିକାଶ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ଏହି ପାଣ୍ଠିର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଅନନ୍ୟ ଏବଂ ଯଥେଷ୍ଟ ପାଣ୍ଠି ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବା, ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ, ଡିକାର୍ବୋନାଇଜେସନ୍, ସବୁଜ ଶକ୍ତି ଗ୍ରହଣ, ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ ମାନବ ସମ୍ବଳ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ ବିକାଶ ପରି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ସକ୍ଷମ କରିବା ।

ଶିଳ୍ପ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟବାନ ମତାମତ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆର୍ଥିକ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବା ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅମୃତ କାଳ ଭିଜନ ୨୦୪୭ ରେ ପରିକଳ୍ପିତ ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ।

କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ସନ୍ଧ୍ୟା କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀରେ କୋଚି ୱାଟର ମେଟ୍ରୋ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ (ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଏଆଇ) ଅଧୀନରେ ଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ପରିଦର୍ଶନ, ନଦୀ କ୍ରୁଜ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ରେ ସହରାଞ୍ଚଳ ଜଳ ପରିବହନ ନେଟୱାର୍କକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ଏବଂ ଉପକୂଳ ଜାହାଜ ଚଳାଚଳର ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା । ସରକାର ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଟିକୁ ପରିବହନର ଏକ ଅଧିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଛନ୍ତି ।

ସମ୍ମିଳନୀର ଦ୍ବିତୀୟ ଦିବସରେ ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ପାଇଁ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜାହାଜ ଅପରେଟର, କ୍ରୁଜ ଅପରେଟର, ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣକାରୀ, ଜାହାଜ ପରିଚାଳନା କମ୍ପାନୀ, କାର୍ଗୋ ମାଲିକ, ରାଜ୍ୟ ଜଳ ପରିବହନ ବିଭାଗ ଏବଂ କୋଚି ୱାଟର ମେଟ୍ରୋ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଂଶୀଦାରମାନେ ଆହ୍ବାନର ମୁକାବିଲା ଏବଂ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଗୁଡ଼ିକର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଥିଲେ। ଏନ ଡବ୍ଲ୍ୟୁ-୩, ଏନ ଡବ୍ଲ୍ୟୁ -୮ ଓ ଏନ ଡବ୍ଲ୍ୟୁ -୯ ରେ ଟ୍ରାଫିକ୍ ଢାଞ୍ଚା ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରାଯିବା ସହ କାର୍ଗୋ ପରିବହନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଥିଲା। ସାମୁଦ୍ରିକ ଅମୃତ କାଳ ଭିଜନ ୨୦୪୭ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳ ପରିବହନ (ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଟି)ର ମୋଡାଲ ଅଂଶକୁ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୫% ଏବଂ ୨୦୪୭ ସୁଦ୍ଧା ୭% କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ସହିତ ଏହି ପ୍ରୟାସଗୁଡିକ ସମନ୍ୱିତ ହୋଇଛି ।

ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ଏହି ସମ୍ମିଳନୀର ଅନ୍ତିମ ଅଧିବେଶନରେ ଭାରତର ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ କ୍ଷମତା ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ବିଶ୍ୱ ମାନ୍ୟତା ୨୨ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି। ଆଲୋଚନାରେ ମାଲ ପରିବହନ ପାଇଁ ବିଦେଶୀ ଜାହାଜ ଉପରେ ଦେଶର ଅଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହାଫଳରେ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଖର୍ଚ୍ଚ ଯଥେଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲା । ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣକାରୀ ଏବଂ ମାଲିକମାନେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ପରିଚାଳନାଗତ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଝିବା ଏବଂ ଆଲୋକପାତ କରିବା ପାଇଁ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ଆଲୋଚନାରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ, ଭାରତୀୟ ଫ୍ଲିଟ୍ ଆକାର ଏବଂ ମାଲିକାନାବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ବିଦ୍ୟମାନ ନୀତି ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ସଂସ୍କାରରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଭୂମିକା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ।

ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଢାଞ୍ଚା ବୃଦ୍ଧି, ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିକାଶ ପ୍ରୟାସ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶକୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅମୃତ କଳା ଭିଜନ-୨୦୪୭ର ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ବିଚାର ପାଇଁ ସମ୍ମିଳନୀ ପରେ ସେମାନଙ୍କର ଆହ୍ୱାନ, ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଏବଂ ନୀତି ପରାମର୍ଶ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୪୭ ସୁଦ୍ଧା ଶ୍ରେଷ୍ଠ ୫ଟି ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ କାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ହେବାର ଆକାଂକ୍ଷା ରଖିଥିବା ଭାରତ ଜାହାଜ ମାଲିକାନା ଏବଂ ଟନ ଭାରକୁ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବିସ୍ତାର କରିବା ଉପରେ ରଣନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଆଯାଉଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଣିଜ୍ୟିକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ।

*****

NS/SLP