ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಲಯವು ಕೃಷಿ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯೇತರ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯೇತರ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ವಲಯದ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ ನಷ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದರಂತೆ, ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ
ನೀಡಲು ಹಲವಾರು ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು 2023-24ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

1. ಸಚಿವಾಲಯದ ಬಜೆಟ್ ಮೂಲಕ ವಲಯ ನೆರವು ಹೆಚ್ಚಳ-

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2023-24ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ 3287.65 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಬಿಇ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿದೆ, ಇದು 2022-23ರಲ್ಲಿ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಅಂದಾಜು (ಆರ್. ಇ) 1901.59 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು ಶೇ.73 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

2. ವಲಯವಾರು ಸಾಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಜಿಗಿತ -

• ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಲಯದ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ (ಜಿವಿಎ) 2014-15ರಲ್ಲಿ 1.34 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ 2021-22ರಲ್ಲಿ 2.08 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿದೆ.

• ಈ ವಲಯವು ಏಪ್ರಿಲ್ 2014 ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ 2023 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 6.185 ಶತಕೋಟಿ ಯುಎಸ್ ಡಿ ಎಫ್ ಡಿಐ ಈಕ್ವಿಟಿ ಒಳಹರಿವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ.

• ಕೃಷಿ ರಫ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹಾರ ರಫ್ತಿನ ಪಾಲು 2014-15ರಲ್ಲಿ ಶೇ.13.7ರಿಂದ 2022-23ರಲ್ಲಿ ಶೇ.25.6ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

• ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಲಯವು ಸಂಘಟಿತ ಉತ್ಪಾದನಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯೋಗ ಒದಗಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಒಟ್ಟು ನೋಂದಾಯಿತ / ಸಂಘಟಿತ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಶೇ.12.22 ರಷ್ಟು ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

3. ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ಸಾಧನೆಗಳು-

(ಎ) ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಂಪದ ಯೋಜನೆ (ಪಿಎಂಕೆಎಸ್ ವೈ)

• ಪಿಎಂಕೆಎಸ್ ವೈಗೆ 14 ನೇ ಎಫ್ ಸಿ ಋತುವಿಗಾಗಿ 2016-20ರ ಅವಧಿಗೆ (2020-21 ರವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ) 6,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 15 ನೇ ಎಫ್ ಸಿ ಋತುವಿನ ಪುನರ್ರಚನೆಯ ನಂತರ 4600 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

• 2023 ರ ಜನವರಿಯಿಂದ, ಪಿಎಂಕೆಎಸ್ ವೈನ ವಿವಿಧ ಘಟಕ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 184 ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು 110 ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ 13.19 ಲಕ್ಷ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ. ಅನುಮೋದಿತ ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ಸುಮಾರು 3.85 ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಗೆ 3360 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ ಮತ್ತು 0.62 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನೇರ / ಪರೋಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ

• ಪಿಎಂಕೆಎಸ್ ವೈನ ವಿವಿಧ ಘಟಕ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 1401 ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪೈಕಿ 832 ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದ್ದು, 218.43 ಲಕ್ಷ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಅನುಮೋದಿತ ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ಸುಮಾರು 57 ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಗೆ 21217 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ ಮತ್ತು 8.28 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನೇರ / ಪರೋಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

• ಪಿಎಂಕೆಎಸ್ ವೈ ಫಾರ್ಮ್ ಗೇಟ್ ನಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆಗಳ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಅದರ ನಷ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಕೋಲ್ಡ್ ಚೈನ್ ಯೋಜನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಬ್ಕಾನ್ ನ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿಯು ಅನುಮೋದಿತ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ.70 ರಷ್ಟು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶೇ.70 ರಷ್ ಮತ್ತು ಡೈರಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಶೇ. 85ರ ವರೆಗೆ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಕಡಿತದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ.

(ಬಿ) ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಉನ್ನತೀಕರಣ ಯೋಜನೆ (ಪಿಎಂಎಫ್ ಎಂಇ) –

• ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಅಭಿಯಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು 2020-2025 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 10,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ' ವೋಕಲ್ ಫಾರ್ ಲೋಕಲ್ ' ಅನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು 2020 ರ ಜೂನ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಎಂಬ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

• ಇದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಮೊದಲ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲೆ ಒಂದು ಉತ್ಪನ್ನದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ 2 ಲಕ್ಷ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

• 2023ರ ಜನವರಿಯಿಂದ, ಪಿಎಂಎಫ್ಎಂಇ ಯೋಜನೆಯ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಘಟಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 51,130 ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ಯಾವುದೇ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಧನೆಯಾಗಿದೆ. 1.35 ಲಕ್ಷ ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳ (ಎಸ್ಎಚ್ ಜಿ) ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಬೀಜ ಬಂಡವಾಳ ಸಹಾಯವಾಗಿ 440.42 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ತಳಮಟ್ಟದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 4 ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಷನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಪಿಎಂಎಫ್ಎಂಇ ಯೋಜನೆಯ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಅಂಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು, ರೈತ ಉತ್ಪಾದಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಎಫ್ ಪಿಒಗಳು), ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳು (ಎಸ್ಎಚ್ ಜಿಗಳು) ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟು 65,094 ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 2.3 ಲಕ್ಷ ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳ (ಎಸ್ಎಚ್ ಜಿ) ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಬೀಜ ಬಂಡವಾಳ ಸಹಾಯವಾಗಿ 771 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

• 205.95 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಒಡಿಒಪಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಮಾರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಉತ್ಪನ್ನ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ 76 ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಷನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಎ. ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ಪಾದನಾ-ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಯೋಜನೆ (ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಫ್ ಪಿಐ) -

• ಭಾರತದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ದತ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನಾ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಗಳ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು, ಕೇಂದ್ರ ವಲಯದ ಯೋಜನೆ - "ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಉದ್ಯಮಕ್ಕಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಯೋಜನೆ (ಪಿಎಲ್ ಐಎಸ್ ಎಫ್ ಪಿಐ)" ಅನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು 31.03.2021 ರಂದು 10,900 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2021-22 ರಿಂದ 2026-27 ರವರೆಗೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

• ಈ ಯೋಜನೆಯ ಘಟಕಗಳೆಂದರೆ- ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನ ವಿಭಾಗಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವುದು. ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳು, ಸಾಗರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಜಾರೆಲ್ಲಾ ಚೀಸ್ (ವರ್ಗ-1) ಸೇರಿದಂತೆ ರೆಡಿ ಟು ಕುಕ್ / ರೆಡಿ ಟು ಈಟ್ (ಆರ್ಟಿಸಿ /ಆರ್ಟಿಇ) ಆಹಾರಗಳು. ಎರಡನೇ ಘಟಕವು ಎಸ್ಎಂಇಗಳ ನವೀನ / ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ (ವರ್ಗ -2). ಮೂರನೆಯ ಅಂಶವು ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಗೆ  ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ (ವರ್ಗ -3) ಇನ್-ಸ್ಟೋರ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್, ಶೆಲ್ಫ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಬಾಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಗಾಗಿ ಬಲವಾದ ಭಾರತೀಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಗಳ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಫ್ ಪಿಐ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ಉಳಿತಾಯದಿಂದ, ಆರ್ ಟಿಸಿ / ಆರ್ ಟಿಇ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪಿಎಲ್ಐ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ರಾಗಿ ಆಧಾರಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಯೋಜನೆ (ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಂಬಿಪಿ) ಯ ಘಟಕವನ್ನು ಸಹ ಯೋಜನೆಯಿಂದ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

• 10.08.2023 ರಂದು, ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ಉಳಿತಾಯದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ 1000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ ರಾಗಿ ಆಧಾರಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ (ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳು 2.0) ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಇಒಐ ಅನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ಸಚಿವಾಲಯದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಲಯಕ್ಕೆ ಉತ್ಪನ್ನ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಯೋಜನೆಯ (ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಫ್ ಪಿಐ) ವಿವಿಧ ವರ್ಗಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 176 ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು 7722 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು, 1.20 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹಾರ ಮಾರಾಟ ವಹಿವಾಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು 2.50 ಲಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಬೆಂಬಲಿತ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ 584.30 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಧನದೊಂದಿಗೆ, ಸುಮಾರು 2.01 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹಾರ ಮಾರಾಟ ವಹಿವಾಟು, 7099 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು 2.36 ಲಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿತ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಈಗಾಗಲೇ ಸಾಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

• 22 ಎಂಎಸ್ಎಂಇಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 30 ಕಂಪನಿಗಳು ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಂಬಿಪಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಗಿ ಆಧಾರಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಅನುಮೋದಿತ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಶೇ.15 ರಷ್ಟು ರಾಗಿ ಅಂಶವನ್ನು ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ.

(4) "ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ವರ್ಷ (ಐವೈಎಂ)-2023)" ಅಂಗವಾಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು / ಸಾಧನೆಗಳು-

• ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಅನ್ನಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ಗಮನದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

• ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಶ್ರೀ ಅನ್ನಾ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.

• ಪಿಎಲ್ಐಎಸ್ಎಫ್ ಪಿಐ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 8 ದೊಡ್ಡ ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು 22 ಎಂಎಸ್ಎಂಇಗಳ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 800 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಕ್ಕಾಗಿ 30 ರಾಗಿ ಆಧಾರಿತ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಪಿಎಂಎಫ್ಎಂಇ ಯೋಜನೆಯಡಿ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ರಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಇದುವರೆಗೆ ಒಟ್ಟು 1825 ಸಾಲಗಳನ್ನು 91.08 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನ ಪಿಎಂಎಫ್ಎಂಇ ಯೋಜನೆಯಡಿ ರಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 19 ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲೆ ಒಂದು ಉತ್ಪನ್ನ (ಒಡಿಒಪಿ) ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ 3 ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ರಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 10 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 17 ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಷನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಸಚಿವಾಲಯವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ 27 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ರೋಡ್ ಶೋಗಳು / ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು / ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದೆ. ಮಾಂಡ್ಲಾ (ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ), ಭೋಜ್ ಪುರ (ಬಿಹಾರ), ವಿಜಯನಗರ (ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ), ಆಗ್ರಾ (ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ), ಮಧುರೈ (ತಮಿಳುನಾಡು), ನುವಾಪಾಡಾ (ಒಡಿಶಾ), ಮೆಹಬೂಬ್ ನಗರ (ತೆಲಂಗಾಣ), ಜೋಧಪುರ (ರಾಜಸ್ಥಾನ), ಖುಂಟಿ (ಜಾರ್ಖಂಡ್), ತಿರಾಪ್ (ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ), ಅಲ್ಮೋರಾ (ಉತ್ತರಾಖಂಡ್), ಪಾಲಕ್ಕಾಡ್ (ಕೇರಳ), ಸೂರತ್ (ಗುಜರಾತ್), ಪಾಟ್ನಾ (ಬಿಹಾರ), ಅಹಮದಾಬಾದ್ (ಗುಜರಾತ್), ಚಂಡೀಗಢ, ರಾಯ್ ಪುರ (ಛತ್ತೀಸ್ ಗಢ), ಪುಣೆ (ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ), ಜೈಪುರ (ರಾಜಸ್ಥಾನ), ಕೊಯಮತ್ತೂರು (ರಾಜಸ್ಥಾನ), ಜೈಪುರ (ಕರ್ನಾಟಕ), ಕೋಲ್ಕತಾ (ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ), ಅಮೃತಸರ (ಪಂಜಾಬ್), ಹೈದರಾಬಾದ್ (ತೆಲಂಗಾಣ), ಜಮ್ಮು (ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ), ಪೋರ್ಟ್ ಬ್ಲೇರ್ (ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್) ಮತ್ತು ಥಾಣೆ (ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ) ನಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ವರ್ಷ 2023 ರ ಆಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ.

(5) "ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ವರ್ಷ (ಐವೈಎಂ)-2023)" ರ ಭಾಗವಾಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು / ಸಾಧನೆಗಳು-

• ಸಚಿವಾಲಯವು 2023 ರ ನವೆಂಬರ್ 3-5 ರ ನಡುವೆ ನವದೆಹಲಿಯ ಪ್ರಗತಿ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ "ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಭಾರತ" (ಡಬ್ಲ್ಯುಎಫ್ಐ) ಜಾಗತಿಕ ಆಹಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಉತ್ಪಾದಕರು, ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆದಾರರು, ಸಲಕರಣೆ ತಯಾರಕರು, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಆಟಗಾರರು, ಕೋಲ್ಡ್ ಚೈನ್ ಆಟಗಾರರು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು, ನವೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಆವಿಷ್ಕಾರಕರು, ಆಹಾರ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ನಡುವೆ ಸಂವಾದ ಮತ್ತು ಒಡಂಬಡಿಕೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಅನ್ನಾ ಅವರ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆಯ ತಾಣವಾಗಿ ದೇಶವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು.

• ನವದೆಹಲಿಯ ಪರಾಗ್ತಿ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 10,000 ಚದರ ಮೀಟರ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ತೆರೆದ ಸ್ಥಳಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಸಭಾಂಗಣ ಸಂಖ್ಯೆ 1,2,3,4,5,6 ಮತ್ತು 14 ರ ನೆಲ ಮಹಡಿಗಳಲ್ಲಿ (49,174 ಚದರ ಮೀಟರ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಅಳೆಯಲಾಗಿದೆ) ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಉದ್ಘಾಟನಾ ಮತ್ತು ಸಮಾರೋಪ ಅಧಿವೇಶನಗಳಲ್ಲದೆ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಧಿವೇಶನಗಳು, ಸಚಿವರ ಸಭೆಗಳು, ಕೈಗಾರಿಕಾ ದುಂಡುಮೇಜಿನ ಸಭೆಗಳು ನಡೆದವು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸರ್ಕಾರದ ಹಿರಿಯ ಗಣ್ಯರು, ಜಾಗತಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಕೃಷಿ-ಆಹಾರ ಕಂಪನಿಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ನಾಯಕರ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು - ಪ್ರದರ್ಶನ, ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ ಅಧಿವೇಶನಗಳು, ಫುಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್, ಶ್ರೀ ಅನ್ನಾ ಆಧಾರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಭಾರತೀಯ ಜನಾಂಗೀಯ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ವಿಭಾಗಗಳು - (ಎ) ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳು; (ಬಿ) ಡೈರಿ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ಡೈರಿ ಉತ್ಪನ್ನ; (ಸಿ) ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್; (ಡಿ) ತಿನ್ನಲು ಸಿದ್ಧ / ಅಡುಗೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು (ಇ) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.

• ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಭಾರತ 2023 ಅನ್ನು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಧಾನಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು 2023 ರ ನವೆಂಬರ್ 3 ರಂದು ಭಾರತ್ ಮಂಟಪಂನ ಪೂರ್ಣ ಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಭಾಂಗಣ ಸಂಖ್ಯೆ 14 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು, ಎಂಒಎಫ್ ಪಿಐ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಮತ್ತು ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ನ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ ಆಯ್ದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸಿದರು. ನವೆಂಬರ್ 5 ರಂದು ಭಾರತ್ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ನಡೆದ 'ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಭಾರತ 2023' ರ ಸಮಾರೋಪ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶ್ರೀಮತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ತು.

• ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಭಾರತವು 1200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರದರ್ಶಕರು, 90 ದೇಶಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು, 91 ಜಾಗತಿಕ ಸಿಎಕ್ಸ್ಒಗಳು, 15 ಸಾಗರೋತ್ತರ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ನಿಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು 33,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದ / ಹೂಡಿಕೆ ಭರವಸೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಮಂಡಳಿಯಾದ್ಯಂತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಂದ ವ್ಯಾಪಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು, ಉಪ ವಲಯಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವಿಶೇಷ ಪೆವಿಲಿಯನ್ ಗಳು, ಬಿ 2 ಬಿ, ಬಿ 2 ಜಿ ಸಭೆಗಳು, 47 ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು / ಸೆಮಿನಾರ್ ಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ  ಭಾಗವಾಗಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾದ ಎಪಿಇಡಿಎ, ಎಂಪಿಇಡಿಎ / ಸರಕು ಮಂಡಳಿಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ರಿವರ್ಸ್ ಖರೀದಿದಾರ ಮಾರಾಟಗಾರರ ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು

****