"વીતેલાં વર્ષોમાં આપણાં તહેવારો સાથે દેશનો એક નવો સંકલ્પ પણ જોડાયેલો રહ્યો છે. તમે બધા જાણો છો, આ 'વોકલ ફોર લોકલ'નો ઠરાવ છે. સ્વચ્છતાનું પાલન કરતા તહેવારો પર પોલિથીનનો હાનિકારક કચરો આપણા તહેવારોની ભાવનાની વિરુદ્ધ છે. તેથી, આપણે ફક્ત સ્થાનિક રીતે બનાવેલી બિન-પ્લાસ્ટિકની થેલીઓનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. તહેવારોના પ્રસંગે તેમને પ્રોત્સાહન આપવું અને સ્વચ્છતાની સાથે-સાથે આપણા સ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણનું પણ ધ્યાન રાખવું એ આપણી ફરજ છે." પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી

દિવાળી નજીકમાં છે અને ઘરોમાં ઉત્સવના ઉલ્લાસથી ગુંજી ઉઠે છે. દિવાળી પહેલા નાગરિકો સ્વચ્છતાની પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત હોવાથી દરેક ઘરમાં સ્વચ્છતા કેન્દ્ર સ્થાને છે. દિવાળી દરમિયાન સ્વચ્છતા માત્ર ઘર પુરતી મર્યાદિત નથી. તહેવારની ઉજવણી માટે રસ્તાઓ, બજારો અને મહોલ્લાઓ સ્વચ્છ રહે તેની ખાતરી કરવા માટે સમગ્ર સમુદાય એક સાથે આવે છે. જૂની અને બિનઉપયોગી વસ્તુઓને નવી સાથે બદલવી એ પણ આ તહેવારનો એક પરંપરાગત ભાગ છે. દેશના ઉત્સવના માહોલને અનુરૂપ આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય (એમઓએચયુએ)ના નેજા હેઠળ સ્વચ્છ ભારત મિશન – અર્બન 2.0નો શુભારંભ કરવામાં આવ્યો છે. સ્વચ્છ દિવાળી શુભ દિવાળી 06 થી 12 નવેમ્બર, 2023 સુધી અભિયાન. આ અભિયાનનો ઉદ્દેશ સ્વચ્છ ભારતની યાત્રા અને જીવનશૈલી ફોર એન્વાયર્નમેન્ટ (મિશન લિએફઇ)ના સિદ્ધાંતોની સાથે દિવાળીના સાંસ્કૃતિક મહત્વને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.

મિશન લાઈફના મુખ્ય સિદ્ધાંતોનું પુનરાવર્તન કરીને, જેનો ઉદ્દેશ પર્યાવરણનું સંરક્ષણ અને જતન કરવાનો છે, જીવનશૈલીમાં ગ્રહ-તરફી વર્તણૂકમાં પરિવર્તન લાવવાનો છે, સ્વચ્છ દિવાળીની વિભાવના શુભ દિવાળી સ્વચ્છ અને પર્યાવરણને અનુકૂળ ઉજવણીના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે. આ પહેલનો ઉદ્દેશ લોકોને સ્થાનિક રીતે નિર્મિત ઉત્પાદનો પસંદ કરવા, સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિકથી મુક્ત દિવાળીને અપનાવવા અને દિવાળી પહેલા અને પછીની સ્વચ્છતાને પ્રાથમિકતા આપવા માટે સંવેદનશીલ અને પ્રેરિત કરીને પર્યાવરણ અને સમુદાયો પ્રત્યે જવાબદારીની ભાવના પેદા કરવાનો છે. આમ કરીને, તે તહેવાર માટે ટકાઉ અને પર્યાવરણ પ્રત્યે સભાન અભિગમને પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરે છે.

મિશને MyGov સાથે ભાગીદારી કરી છે, જે સરકારના નાગરિક જોડાણ પ્લેટફોર્મ છે, જે ‘સ્વચ્છ દિવાળી શુભ દિવાળી’ – સહી ઝુંબેશ માટે છે. સ્વચ્છ, લીલી અને સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક ફ્રી દિવાળી ઉજવવાના તેમના સંકલ્પને દર્શાવવા માટે નાગરિકોને રાષ્ટ્રીય હસ્તાક્ષર અભિયાનમાં ભાગ લેવા પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. નાગરિકો MyGov પર 6 થી 12મી નવેમ્બર, 2023 દરમિયાન સ્વચ્છ દિવાળી માટે સાઇન અપ કરી શકે છે. તેઓ 30 સેકન્ડની વિડિયો રીલમાં સ્વચ્છ દિવાળી માટેની તેમની અનોખી પહેલને પણ કૅપ્ચર કરી શકે છે અને #SwachDiwali વડે તેમની પસંદગીના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર અપલોડ કરી શકે છે અને SBM અર્બન 2.0 ના અધિકૃત હેન્ડલ્સ - @sbmurbangov. પર ટૅગ કરી શકે છે. વધુમાં, શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને દિવાળી પહેલા અને પછીની સફાઈ, મિસ્ટિંગ પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવા વિનંતી કરવામાં આવી છે.

વિવિધ નાગરિક જૂથો સ્વચ્છ અને હરિયાળી દિવાળી માટે તેમના સંકલ્પ માટે નાગરિકોની સહભાગિતાની સુવિધા આપતી સહી ઝુંબેશને લોકપ્રિય બનાવશે. નાગરિકોમાં 3R ની વિભાવનાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, સ્થાનિક સંસ્થાઓ કલેક્શન પોઈન્ટના સ્થાનને લોકપ્રિય બનાવીને RRR કેન્દ્રો પર દાન કરવામાં આવતી વસ્તુઓના સંગ્રહની સુવિધા આપી શકે છે. કેન્દ્રીય મંત્રાલયો, રાજ્ય સરકારો, કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો, તમામ સરકારો, કચેરીઓ, જિલ્લા વહીવટીતંત્ર અને સ્થાનિક સંસ્થાઓ કચરાના અલગીકરણને પ્રોત્સાહન આપતા સ્વચ્છતાના વિવિધ પાસાઓ પર જાગૃતિ ફેલાવવા માટે માર્કેટ એસોસિએશન, વેપારી સંગઠનો, વેપારી સંસ્થાઓ, નિવાસી કલ્યાણ સંગઠનો, વોર્ડ સમિતિઓ, સ્વ-સહાય જૂથો, એનજીઓ અને સીએસઓ, યુથ ક્લબ સાથે જોડાશે. રિડ્યુસ, રિયુઝ, રિસાયકલ અને વેસ્ટને વેલ્થમાં રૂપાંતરિત કરવાના સિદ્ધાંતો અપનાવવા. ઉચ્ચ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (AQI) ધરાવતાં શહેરોએ સ્વચ્છતા કામદારો માટે વિશેષ કાળજી અને સલામતીની ખાતરી કરવી જોઈએ. તેઓ યોગ્ય ચહેરાના માસ્ક, રક્ષણાત્મક આંખ અને સલામતી ગિયર્સનું વિતરણ કરી શકે છે. તેમની દિવાળીની ઉજવણીને ખાસ બનાવવા માટે, તેઓને સ્થાનિક રીતે બનાવેલી વસ્તુઓ પણ ભેટમાં આપી શકાય છે.