୧. ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀମତୀ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ନିମନ୍ତ୍ରଣକ୍ରମେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମହାମହିମ ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନ ୮-୧୦ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନଙ୍କ ସହ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକୀୟ ସହଯୋଗ ମନ୍ତ୍ରୀ ମାନ୍ୟବର ଜାନୁଆରୀ ମାକାମ୍ବା (ଏମପି)ଙ୍କ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟଗଣ, ବରିଷ୍ଠ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ବ୍ୟବସାୟୀ ସମୁଦାୟର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମେତ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ।

୨. ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନଙ୍କୁ ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୩ରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀସ୍ଥିତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଇଥିଲା । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ସେ ରାଜଘାଟ ମଧ୍ୟ ଯାଇଥିଲେ। ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀମତୀ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା କରିବା ସହ ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଭୋଜିର ଆୟୋଜନ ମଧ୍ୟ କରିବେ ।

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଉଷ୍ମ ଏବଂ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବାତାବରଣରେ ସରକାରୀ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱାର୍ଥସମ୍ପନ୍ନ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ମତ ବିନିମୟ କରିଥିଲେ । ଉଭୟ ନେତା ବର୍ତ୍ତମାନର ଘନିଷ୍ଠ, ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସହଯୋଗୀ ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଅନେକ ବର୍ଷର ଅଂଶୀଦାର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଏବଂ ଆଦର୍ଶର ଦୀର୍ଘ ଇତିହାସ ସହିତ ବନ୍ଧା ସମୟ-ପରୀକ୍ଷିତ ଅଂଶୀଦାର ଅଟେ। ଜୁଲାଇ ୨୦୧୬ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଗସ୍ତ ଦ୍ୱାରା ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କ ଆହୁରି ଗଭୀର ହୋଇଛି ବୋଲି ଉଭୟ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ, ଯାହା ବିକାଶ ସହଯୋଗକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇଥିଲା ।

4. ଅର୍ଥନୈତିକ, ବୈଷୟିକ ଏବଂ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଦଶମ ଯୁଗ୍ମ ଆୟୋଗର ସହ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରିବା ପାଇଁ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ଏସ ଜୟଶଙ୍କରଙ୍କ ନିକଟରେ ଗସ୍ତ ଏବଂ ଲୋକସଭାବାଚସ୍ପତି ଶ୍ରୀ ଓମ୍ ବିର୍ଲାଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ସଂସଦୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ମଣ୍ଡଳ ନିକଟରେ କରିଥବା ଯାତ୍ରାକୁ ସ୍ମରଣ କରିଥିଲେ । ଓମ୍ ବିର୍ଲା ତାଞ୍ଜାନିଆ ଯାଇଥିଲେ। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଚଳିତ ବର୍ଷ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଅନେକ ମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ଅନୁରୂପ ଗସ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଏଭଳି ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଗସ୍ତ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସୁଦୃଢ଼ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି ବୋଲି ଉଭୟ ନେତା ସହମତ ହୋଇଥିଲେ।

5. ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନ ଅକ୍ଟୋବର 10, 2023 ରେ ଭାରତ-ତାଞ୍ଜାନିଆ ବ୍ୟବସାୟ ଏବଂ ନିବେଶ ଫୋରମରେ ଯୋଗ ଦେବେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଭାରତୀୟ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆର ବ୍ୟବସାୟୀ ସମୁଦାୟକୁ ମୁଖ୍ୟ ଭାଷଣ ଦେବେ । ସେ ପ୍ରମୁଖ ଭାରତୀୟ ବ୍ୟବସାୟୀ ନେତାଙ୍କ ସହ ମୁହାଁମୁହିଁ ୱାନ୍ ଟୁ ୱାନ୍ ମିଟିଂ (ବି୨ବି) ମଧ୍ୟ କରିବେ।

୬. ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ କୁ ବିସ୍ତାର କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉଭୟ ନେତା ଭାରତ-ତାଞ୍ଜାନିଆ ସମ୍ପର୍କକୁ 'ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ୍ ପାର୍ଟନରସିପ୍' ସ୍ତରକୁ ଉନ୍ନତ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ସାମୁଦ୍ରିକ ନିରାପତ୍ତା, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ, ବିକାଶ ଭାଗିଦାରୀ, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମିଳିତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାରେ ଏହି ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀ ଉଭୟ ଦେଶକୁ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ।

ଏହି ଗସ୍ତ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନେଇ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ତାଲିକାକୁ ଆନେକ୍ସର ଏ ନାମରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ।

ରାଜନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ

୮. ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ଭାରତ ମହାସାଗରୀୟ ରିମ୍ ଆସୋସିଏସନ୍ ର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ କୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ସମେତ ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ବୈଶ୍ୱିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ରାଜନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ରଣନୈତିକ ଆଲୋଚନାର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବାରୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ସାମୁଦ୍ରିକ ପଡ଼ୋଶୀ ଯାହାର ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କର ଦୀର୍ଘ ଇତିହାସ ରହିଛି ତେଣୁ ଭାରତର ସାଗର (ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି)ର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ଦ୍ରୁତ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୀଳ/ମହାସାଗର ଅର୍ଥନୀତିର ବିକାଶ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଆଫ୍ରିକାରେ ଶାନ୍ତି ଓ ନିରାପତ୍ତା ପାଇଁ ଏୟୁ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସାଗର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ ମେଳ ଖାଉଛି ବୋଲି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ। ବଡ଼ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମୟରେ ଉଦ୍ଧାର ଓ ରିଲିଫ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଅଭିଜ୍ଞତା ବାଣ୍ଟିବା ପାଇଁ ଭାରତରେ ବାର୍ଷିକ ମାନବିକ ସହାୟତା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ରିଲିଫ୍ (ଏଚ୍ଏଡିଆର) ଅଭ୍ୟାସରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ।

୯. ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରରେ ଯୁଗ୍ମ ଆୟୋଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବୈଠକ ମାଧ୍ୟମରେ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ରାଜନୈତିକ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି। ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସେମାନଙ୍କ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ମଧ୍ୟରେ ନୀତି ଯୋଜନା ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ

10. ଜୁନ୍ 28 ଏବଂ 29, 2023 ରେ ଆରୁଶାଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଦ୍ୱିତୀୟ ଯୁଗ୍ମ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ କମିଟି ର ସଫଳ ବୈଠକକୁ ନେଇ ଉଭୟ ନେତା ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ ଯାହା ଫଳରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗ ପାଇଁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷିଆ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିଲା ।

11. ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ 2022 ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ 2023 ରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସଫଳ ଭାରତ ଗସ୍ତକୁ ମନେ ପକାଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଯୋଗର ପରିସର କୁ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷରୁ ଡୁଲୁଟିର କମାଣ୍ଡ ଆଣ୍ଡ ଷ୍ଟାଫ୍ କଲେଜରେ ଭାରତୀୟ ସାମରିକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦଳ (ଆଇଏମ୍ଟିଟି)ର ମୁତୟନକୁ ପ୍ରଶଂସା କରାଯାଇଛି।

12. 31 ମଇ 2022 ଏବଂ 2 ଅକ୍ଟୋବର 2023 ରେ ଦାର୍ ଏସ ସଲାମରେ ଦୁଇଥର ଡିଫେନ୍ସ ଏକ୍ସପୋର ସଫଳ ଆୟୋଜନକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ, ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କମ୍ପାନୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ; ଉଭୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ତାଞ୍ଜାନିଆ ସେନା ତଥା ଶିଳ୍ପର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଦିଗରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗର ଅଗ୍ରଗତି କୁ ନେଇ ଉଭୟ ନେତା ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ ।

ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା

13. ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା ଆହ୍ୱାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ସାମୁଦ୍ରିକ ପଡ଼ୋଶୀ ବୋଲି ସ୍ୱୀକାର କରି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଭାରତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ନିରାପତ୍ତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ। ସେ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୩ରେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନା ଜାହାଜ ତ୍ରିଶୁଲ ଜାଞ୍ଜିବର ଏବଂ ଦର ଏସ ସଲାମ ଗସ୍ତ କରିବା ସମୟରେ ପ୍ରଥମ ଭାରତ-ତାଞ୍ଜାନିଆ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର (ଇଇଜେଡ୍) ନିରୀକ୍ଷଣ ଅଭ୍ୟାସ କୁ ନେଇ ସେମାନେ ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେମାନେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନା ଜାହାଜ ତାର୍କାଶ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨ରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଭ୍ୟାସ କଥା ଉଠାଇଥିଲେ।

14. ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଭାରତ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ତାଞ୍ଜାନିଆ ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡିକର ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ ସର୍ଭେକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି। ତେଣୁ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଜାରି ରଖିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।

15. ଉଭୟ ନେତା ସେମାନଙ୍କ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ତାଞ୍ଜାନିଆ ବନ୍ଦରକୁ ଭାରତୀୟ ଜାହାଜମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିୟମିତ ବନ୍ଦର ଡାକରା କୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨ରେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନା ଜାହାଜ ତାରକଶ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ମୋଜାମ୍ବିକ ଚ୍ୟାନେଲରେ ଭାରତ, ତାଞ୍ଜାନିଆ ଏବଂ ମୋଜାମ୍ବିକକୁ ନେଇ ପ୍ରଥମ ତ୍ରିପାକ୍ଷିକ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଆୟୋଜନକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ।

16. ଉଭୟ ନେତା ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ମଧ୍ୟରେ ହ୍ୱାଇଟ୍ ସିପିଂ ସୂଚନା ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ବୈଷୟିକ ବୁଝାମଣା ସ୍ୱାକ୍ଷରକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ।

ନୀଳ ଅର୍ଥନୀତି

ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ସାମୁଦ୍ରିକ ବାଣିଜ୍ୟ, ସେବା ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି, ସାମୁଦ୍ରିକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣା, ସମୁଦ୍ର ଖନନରେ ଦକ୍ଷତା, ସମୁଦ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା ସମେତ ବ୍ଲୁ ଅର୍ଥନୀତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛି । ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ଏକ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ, ସମୃଦ୍ଧ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ କ୍ଷେତ୍ର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ଓ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଭାରତ ମହାସାଗର ରିମ୍ ଆସୋସିଏସନ୍ (ଆଇଓଆରଏ)ର ଢାଞ୍ଚାରେ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ସହମତି ହୋଇଛନ୍ତି।

ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ନିବେଶ

18. ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏ ଦିଗରେ ବାଣିଜ୍ୟର ନୂତନ କ୍ଷେତ୍ରଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ଉଭୟ ପକ୍ଷ ବାଣିଜ୍ୟିକ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ଗସ୍ତ, ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟୀ ସମୁଦାୟ ଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ଆୟୋଜନ କରି ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ପରିମାଣକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇବା ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଉଚିତ ବୋଲି ସହମତି ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା।

ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ସ୍ୱୀକାର କରିଛି ଯେ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପାଇଁ ଭାରତ ଶୀର୍ଷ ପାଞ୍ଚଟି ନିବେଶ ଉତ୍ସ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ, ଯେଉଁଠାରେ ୩.୭୪ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ୬୩୦ ଟି ନିବେଶ ପ୍ରକଳ୍ପ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଏହା ଦ୍ୱାରା ୬୦,୦୦୦ ନୂତନ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନୂତନ ଆଗ୍ରହର ଧାରାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ । ଉଭୟପକ୍ଷ ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ଏକ ନିବେଶ ପାର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ଖୋଜିବା ପାଇଁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ, ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଏ ଦିଗରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ଥନ ଦେବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ।

20. ଦୁଇ ନେତା ସ୍ଥାନୀୟ ମୁଦ୍ରା ବ୍ୟବହାର କରି ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ କୁ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (ଭାରତୀୟ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ) ତାଞ୍ଜାନିଆର ପ୍ରତିନିଧି ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟଙ୍କା ଭୋଷ୍ଟ୍ରୋ ଆକାଉଣ୍ଟ (ଏସଆରଭିଏ) ଖୋଲିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇ ସ୍ଥାନୀୟ ମୁଦ୍ରା ଯଥା ଭାରତୀୟ ଟଙ୍କା (ଆଇଏନଆର) ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଶିଲିଂ ବ୍ୟବହାର କରି ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ବାଟ ସଫା କରିଛି ଏବଂ ଏହି ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରି କାରବାର ଆରମ୍ଭ ହୋଇସାରିଛି । ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାର ସ୍ଥାୟୀତ୍ବକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ବିଚାର ବିମର୍ଶ ଜାରି ରଖିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।

21. ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରର ସହଯୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ମଜଭୁତ ସ୍ତମ୍ଭ ହୋଇ ରହିଛି ଯେଉଁଥିରେ ତାଞ୍ଜାନିଆରୁ 98% ଉତ୍ପାଦ ଲାଇନ ଭାରତର ଶୁଳ୍କ ମୁକ୍ତ ଶୁଳ୍କ ପ୍ରାଥମିକତା (ଡିଏଫଟିପି) ଯୋଜନା ବ୍ୟବହାର କରି ଶୁଳ୍କ ମୁକ୍ତ ଆମଦାନୀ କରାଯାଏ । ତାଞ୍ଜାନିଆର କାଜୁ ବାଦାମ, କବୁତ ମଟର, ମସଲା, ଆଭୋକାଡୋ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କୃଷି ଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ପାଇଁ ଭାରତ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଗନ୍ତବ୍ୟସ୍ଥଳ ହୋଇ ରହିଛି । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗକୁ ଆହୁରି ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।

ବିକାଶ ଭାଗିଦାରୀ

ଜଳ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଶିକ୍ଷା, ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ, ବୃତ୍ତି ଏବଂ ସୂଚନା ଓ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରଯୁକ୍ତି (ଆଇସିଟି) କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ବିକାଶ ଭାଗିଦାରୀର ସହାୟତାକୁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ।

23. ପାନୀୟ ଜଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି, କୃଷି ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ 1.1 ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ଭାରତ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଲାଇନ୍ ଅଫ୍ କ୍ରେଡିଟ୍ (ଏଲ୍ଓସି) ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ବିଶେଷ କରି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଲାଇନ୍ ଅଫ୍ କ୍ରେଡିଟ୍ ସ୍କିମ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ୨୪ଟି ସହରରେ ୫୦୦ ନିୟୁତ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ଜଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ବର୍ତ୍ତମାନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଛି। ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଲେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରାୟ ୬ ନିୟୁତ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କୁ ସହଜରେ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ।

24. ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ଯେ ଭାରତୀୟ ବୃତ୍ତି ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏହାର ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି । ୨୦୨୩-୨୪ରେ ଭାରତ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ ପାଇଁ ୪୫୦ଟି ଭାରତୀୟ ବୈଷୟିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ (ଆଇଟିଇସି) ବୃତ୍ତି ଏବଂ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ୭୦ଟି ଭାରତୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ପରିଷଦ (ଆଇସିସିଆର) ବୃତ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ୨୦୨୩-୨୪ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ବୃତ୍ତି (ଆଇସିସିଆର) ସଂଖ୍ୟା ୭୦ରୁ ୮୫କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ସାଉଥ୍ ପ୍ରତି ନିଜର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ଅଂଶ ସ୍ୱରୂପ ଭାରତ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପାଇଁ ୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ମାର୍ଟ ପୋର୍ଟ, ମହାକାଶ, ବାୟୋଟେକ୍ନୋଲୋଜି, ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ, ବିମାନ ଚଳାଚଳ ପରିଚାଳନା ଇତ୍ୟାଦି ନୂତନ ଏବଂ ଜରୁରୀ କାଳୀନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୧୦ ଅତିରିକ୍ତ ଆଇଟିଇସି ସ୍ଲଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିଛି।

ଶିକ୍ଷା, ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ ଏବଂ ଆଇସିଟିର ବିକାଶ

25. ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ୟୁନିଫାଇଡ୍ ପେମେଣ୍ଟଇଣ୍ଟରଫେସ୍ (ୟୁପିଆଇ) ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ୟୁନିକ୍ ଆଇଡେଣ୍ଟିଟି (ଆଧାର) ସମେତ ଇଣ୍ଡିଆ ଷ୍ଟେକ୍ ଅଧୀନରେ ମହାକାଶ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।

26. ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଜାଞ୍ଜିବାରର ପେମ୍ବାରେ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କେନ୍ଦ୍ର (ଭିଟିସି) ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାରର ଚାହିଦା ଆଧାରରେ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଡିଜାଇନ୍ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତର ସମର୍ଥନକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଛି। ତାଞ୍ଜାନିଆର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ଭାରତର ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଦକ୍ଷତା କେନ୍ଦ୍ର ପରି ଧନ୍ଦାମୂଳକ ତାଲିମ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ।

27. ତାଞ୍ଜାନିଆ ଡାର ଏସ ସଲାମ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିଏବଂ ଆରୁଶାର ନେଲସନ ମଣ୍ଡେଲା ଆଫ୍ରିକାନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଫର ସାଇନ୍ସ ଆଣ୍ଡ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି (ଏନଏମଏଆଇଏସଟି)ରେ ଦୁଇଟି ଆଇସିଟି କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଭାରତର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି। ଏନଏମ-ଏଆଇଏସଟିରେ ଆଇସିଟି ସେଣ୍ଟରର ଉନ୍ନତିକରଣ ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ପ୍ରଶଂସା କରାଯାଇଛି।

ଜାଞ୍ଜିବରସ୍ଥିତ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ମାଡ୍ରାସ କ୍ୟାମ୍ପସ୍

28. ମାଡ୍ରାସସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଆଇଆଇଟି)ର ପ୍ରଥମ ବିଦେଶୀ କ୍ୟାମ୍ପସ ଜାଞ୍ଜିବାରଠାରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ର ମହତ୍ତ୍ୱ ଉପରେ ଉଭୟ ନେତା ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ଜାଞ୍ଜିବରସ୍ଥିତ ଆଇଆଇଟି ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶରେ ବୈଷୟିକ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରମୁଖ କେନ୍ଦ୍ର ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ବୋଲି ସେମାନେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ସେମାନେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଚଳିତ ମାସରେ ପ୍ରଥମ ବ୍ୟାଚ୍ ର କ୍ଲାସ୍ ଆରମ୍ଭ ହେବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷରୁ ଏ ଦିଗରେ ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରାଯିବା ସହ ଜାଞ୍ଜିବରରେ ଆଇଆଇଟିର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଓ ସ୍ଥାୟୀତ୍ବକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ଥନ ମିଳିବ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦିଆଯାଇଛି।

ମହାକାଶ ସହଯୋଗ

23 ଅଗଷ୍ଟ, 2023 ରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-3 ଲ୍ୟାଣ୍ଡରର ସଫଳ ଅବତରଣ ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷକୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲା ।

30. ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ମହାକାଶ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହାକୁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ।

ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ

31. ଜୁଲାଇ 2023 ରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ମାନ୍ୟବର ଉମ୍ମି ମୱାଲିମୁ (ସାଂସଦ) ଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ ଏବଂ ଅଗଷ୍ଟ 2022 ରେ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଗସ୍ତ କରିଥିବା ଭାରତ ଏବଂ ୟୁଏଇର ଏକ ମିଳିତ ପ୍ରତିନିଧିଦଳର ସୁଯୋଗ ଖୋଜିବା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସହଯୋଗକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ସହଯୋଗ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।

32. ରୋଗୀଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ସେବା ଯୋଗାଇବା ଏବଂ ଡାକ୍ତରଖାନା ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସହାୟତା କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା 10 ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ଦାନକୁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି।

33. ରେଡିଏସନ୍ ଥେରାପି ମେସିନ୍, "ଭାଭାଟ୍ରୋନ୍-୨", ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଔଷଧ, 2019 ରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ କୃତ୍ରିମ ଅଙ୍ଗ ଶିବିର ସମେତ ଅନୁଦାନ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସମ୍ପର୍କରେ ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଟ୍ରାକ୍ ରେକର୍ଡ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ 520 ତାଞ୍ଜାନିଆ ରୋଗୀ ଉପକୃତ ହୋଇଥିଲେ।

ଲୋକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ

34. ଦୁଇ ନେତା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସୁଦୃଢ଼ ସମ୍ପର୍କ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ, ଶୈକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ରହୁଥିବା ବୃହତ ଭାରତୀୟ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ଅବଦାନକୁ ସେମାନେ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସେତୁ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ସମାଜରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି।

35. ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନପ୍ରଦାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ 2023-27 ଅବଧି ପାଇଁ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସ୍ୱାକ୍ଷରକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ । ଫେବ୍ରୁଆରି ୨୦୨୪ରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ଅଞ୍ଚଳ ଫରିଦାବାଦର ସୁରଜକୁଣ୍ଡରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଆଗାମୀ ସୁରଜକୁଣ୍ଡ ମେଳାରେ ଅଂଶୀଦାର ଦେଶ ହେବା ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଛି।

36. ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଉଭୟ ପକ୍ଷର ସାଂସ୍କୃତିକ ଦଳଗୁଡିକର ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ ।

37. ତାଞ୍ଜାନିଆରେ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଲୋକପ୍ରିୟତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଭାରତରୁ ଦୁଇ ଜଣ କବାଡି କୋଚ୍ ନିୟୋଜିତ କରିଥିବାରୁ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଛି।

38. ଦୁଇ ଦେଶର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଥିଙ୍କ ଟ୍ୟାଙ୍କମଧ୍ୟରେ ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ନେତାମାନେ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ।

ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ

39. ଜୁଲାଇ ଏବଂ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2023 ରେ ଆଫ୍ରିକୀୟ ମାନବ ପୁଞ୍ଜି ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ସମ୍ମିଳନୀ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକା ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଯଥା ଆଫ୍ରିକୀୟ ମାନବ ପୁଞ୍ଜି ରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟ ସମ୍ମିଳନୀ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକା ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ସଫଳ ଆୟୋଜନ କରିଥିବାରୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଛନ୍ତି ।

ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ

40. ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକୀୟ ସମୁଦାୟ (ଇଏସି) ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ରେ ସହଯୋଗ କରିଥିବାରୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଛନ୍ତି ।

41. ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମଞ୍ଚରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ରହିଛି ବୋଲି ଉଭୟ ନେତା ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଶାନ୍ତି ରକ୍ଷା ଅଭିଯାନରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ତରଫରୁ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ରହିଛି ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ନିରାପତ୍ତା ପଦକ୍ଷେପ ରେ ଅବଦାନ ରହିଛି ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା। ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ବିକାଶ ସମୁଦାୟ (ଏସଏଡିସି) ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ନିୟୋଜିତ ଶାନ୍ତି ରକ୍ଷା ଅଭିଯାନରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଅବଦାନକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ।

42. ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଉଭୟ ବର୍ଗର ସଦସ୍ୟତା ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଜାତିସଂଘ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦରେ ସଂସ୍କାର ର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ୨୦୨୧-୨୨ ଅବଧି ପାଇଁ ୟୁଏନଏସସିର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଭାରତର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଏବଂ ୨୦୨୮-୨୯ ରେ ୟୁଏନଏସସିର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟତା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ପ୍ରାର୍ଥୀତ୍ୱ ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆର ସମର୍ଥନ ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆକୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରଶଂସା କରିଛି ।

43. ଭାରତକୁ ଜି-20ର ସଫଳତା ପୂର୍ବକ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ଏବଂ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2023ରେ ଜି20 ନେତାମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ସ୍ବୀକାର କରାଯାଇଥିବା “ଜି-20 ନୂତନ ଦିଲ୍ଲୀ ନେତାଙ୍କ ଘୋଷଣାନାମା” ପାଇଁ ଭାରତକୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ। ସମ୍ମିଳନୀ ଅବସରରେ ଜି-20 ନେତାମାନେ ଜି-20 ର ନେତାମାନେ ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଆଫ୍ରିକୀୟ ସଂଘ (ଏୟୁ)କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୩ରେ ଭାରତର ଜି-୨୦ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ଏବଂ ଭଏସ୍ ଅଫ୍ ଗ୍ଲୋବାଲ ସାଉଥ୍ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆର ସମର୍ଥନକୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ତାଞ୍ଜାନିଆ ପକ୍ଷ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି ଯେ ଜି-୨୦ରେ ଏୟୁର ପ୍ରବେଶ ବହୁପାକ୍ଷିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ବିଶ୍ୱ ମଞ୍ଚରେ ଆଫ୍ରିକାର ସ୍ୱରକୁ ପ୍ରସାରିତ କରିବାଦିଗରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛି ଏବଂ ଏହି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଦ୍ୱାରା ଆଫ୍ରିକା ସକାରାତ୍ମକ ଲାଭ ପାଇବ।

44. ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଗ୍ କ୍ୟାଟ୍ ଆଲାଏନ୍ସ (ଆଇବିସିଏ) ଏବଂ ଗ୍ଲୋବାଲ ଜୈବ ଇନ୍ଧନ ଆଲାଏନ୍ସ (ଜିବିଏ)ରେ ସାମିଲ ହେବା ପାଇଁ ତାଞ୍ଜାନିଆର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରତିରୋଧୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ମେଣ୍ଟ (ସିଡିଆରଆଇ)ରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ସଦସ୍ୟତା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ ।

45. ଉଭୟ ନେତା ସବୁ ପ୍ରକାରର ଆତଙ୍କବାଦକୁ ଦୃଢ଼ ନିନ୍ଦା କରିଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ବି, ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଏବଂ କାହା ଦ୍ୱାରା ଏବଂ ସୀମାପାର ଆତଙ୍କବାଦ ପାଇଁ ଆତଙ୍କବାଦୀ ପ୍ରୋକ୍ସି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି। ଆତଙ୍କବାଦ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱ ଶାନ୍ତି, ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ଏବଂ ଏହାକୁ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହ ସମାଧାନ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ସେମାନେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ।

46. ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନ ତାଙ୍କୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହିତ ଥିବା ପ୍ରତିନିଧି ଦଳକୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଗତ ଏବଂ ଆତିଥେୟତା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଭାରତ ଗସ୍ତ ରେ ଆସିଥିବା ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାମିଆ ସୁଲୁହୁ ହାସନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଛନ୍ତି ଏହା ସହିତ ପିଏମ ତାଞ୍ଜାନିଆର ଲୋକମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସମୃଦ୍ଧି କାମନା କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି କାମନା କରିଛନ୍ତି ।

***

NS/MB