জি-২০ সন্মিলনৰ সমান্তৰালভাৱে ২০২৩ চনৰ ১০ ছেপ্টেম্বৰত নতুন দিল্লীত ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী  নৰেন্দ্ৰ মোদী আৰু ব্ৰাজিলৰ ৰাষ্ট্ৰপতি লুইজ ইনাছিঅ’ লুলা দা ছিলভা বৈঠকত মিলিত হয়।

২০২৩ চনত ব্ৰাজিল আৰু ভাৰতৰ কূটনৈতিক সম্পৰ্কৰ ৭৫সংখ্যক বৰ্ষপূৰ্তি উপলক্ষে দুয়োগৰাকী নেতাই গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে শান্তি, সহযোগিতা আৰু বহনক্ষম উন্নয়নকে ধৰি উমৈহতীয়া মূল্যবোধ আৰু মিলিত লক্ষ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক জাতিষ্কাৰ হৈছে। তেওঁলোকে ব্ৰাজিল-ভাৰত কৌশলগত অংশীদাৰিত্বক শক্তিশালী কৰাৰ লগতে বিশ্বজনীন বিষয়ত নিজৰ স্বকীয় ভূমিকা বজাই ৰখাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি পুনৰ সুদৃঢ় কৰে। বিভিন্ন প্রতিষ্ঠানিক আলোচনাৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত যি অগ্রগতি লাভ কৰিছে, সেই ক্ষেত্ৰত দুয়োগৰাকী নেতাই সন্তুষ্টি প্রকাশ কৰে৷

দুয়োগৰাকী নেতাই নিৰাপত্তা পৰিষদৰ স্থায়ী আৰু অস্থায়ী শিতানত সম্প্ৰসাৰণকে ধৰি নিৰাপত্তা পৰিষদৰ ব্যাপক সংস্কাৰৰ প্ৰতি পুনৰ দৃঢ়তাৰে কয়, দুয়োটাতে উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ প্ৰতিনিধিত্ব বৃদ্ধিৰ প্ৰয়োজন, যাতে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি আৰু নিৰাপত্তাৰ সমসাময়িক প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰাত ইয়াৰ দক্ষতা, ফলপ্ৰসূতা, প্ৰতিনিধিত্বমূলকতা আৰু বৈধতা উন্নত কৰিব পৰা যায়। তেওঁলোকে নিজৰ দেশৰ সম্প্ৰসাৰিত ইউএনএছচিৰ স্থায়ী সদস্যপদৰ বাবে পাৰস্পৰিক সমৰ্থন পুনৰ দোঁহাৰে৷

জি-৪ আৰু এল.৬৯ৰ পৰিকাঠামোৰ অধীনত ব্ৰাজিল আৰু ভাৰতে একেলগে কাম কৰি যাব বুলি দুয়োগৰাকী নেতাই কয়। নিৰাপত্তা পৰিষদৰ সংস্কাৰ সন্দৰ্ভত নিয়মীয়াকৈ দ্বিপাক্ষিক সমন্বয় বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰাৰ বাবেও দুয়োগৰাকী নেতাই সন্মতি প্ৰকাশ কৰে। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ সংস্কাৰৰ ক্ষেত্ৰত আন্তঃচৰকাৰী আলোচনাত কোনো সুনিৰ্দিষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰা অচলাৱস্থাৰ বাবে দুয়োগৰাকী নেতাই আক্ষেপ প্ৰকাশ কৰে। দুয়োগৰাকী নেতাই সহমত প্ৰকাশ কৰে যে এক নিৰ্দিষ্ট সময়সীমাৰ ভিতৰত সুনিৰ্দিষ্ট ফলাফল লাভ কৰাৰ লক্ষ্যৰে ফলাফলমুখী প্ৰক্ৰিয়াৰ দিশত আগবাঢ়ি যোৱাৰ সময় আহি পৰিছে।

২০২৮-২০২৯ চনৰ কাৰ্যকালৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ অস্থায়ী আসনৰ বাবে ভাৰতীয় প্ৰাৰ্থীত্বক ব্ৰাজিলে সমৰ্থন জনোৱা বুলি ৰাষ্ট্ৰপতি লুলাৰ ঘোষণাক আদৰণি জনায় প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে।

দুয়োগৰাকী নেতাই এক ন্যায্য আৰু সমতাপূৰ্ণ শক্তি পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰয়োজনীয়তাক স্বীকাৰ কৰে। তেওঁলোকে বিশেষকৈ উন্নয়নশীল দেশসমূহত পৰিবহণ খণ্ডৰ কাৰ্বন মুক্তকৰণ জৈৱ ইন্ধন আৰু ফ্লেক্স-ফুৱেল বাহনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা উল্লেখ কৰে। তেওঁলোকে জৈৱ শক্তিৰ ক্ষেত্ৰত চৰকাৰী আৰু ব্যক্তিগত খণ্ড উভয়কে জড়িত কৰি লোৱা দ্বিপাক্ষিক পদক্ষেপক প্ৰশংসা কৰে আৰু ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতাৰ সময়ত দুয়োখন দেশে বৈশ্বিক জৈৱ ইন্ধন মৈত্ৰীৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সদস্য হিচাপে ইয়াৰ প্ৰতিষ্ঠাক উদযাপন কৰে।

দুয়োগৰাকী নেতাই স্বীকাৰ কৰে যে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে আমাৰ সময়ৰ অন্যতম বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বানক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে যিটো বহনক্ষম উন্নয়ন আৰু দৰিদ্ৰতা আৰু ক্ষুধা নিৰ্মূলৰ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰেক্ষাপটত মোকাবিলা কৰিব লাগিব। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ কাঠামো চুক্তি (ইউএনএফচিচিচি), ইয়াৰ কিয়’ট’ প্ৰট’কল আৰু ইয়াৰ পেৰিছ চুক্তিৰ অধীনত এক শক্তিশালী বিশ্ব শাসনৰ দিশত তেওঁলোকৰ যৌথ প্ৰচেষ্টাৰ লগতে জলবায়ুৰ ক্ষেত্ৰত দুয়োখন দেশে নিজৰ দ্বিপাক্ষিক সহযোগিতা বহল, গভীৰ আৰু বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে। তদুপৰি, তেওঁলোকে একেলগে কাম কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে যাতে চিঅ’পি২৮ৰ পৰা চিঅ’পি৩০লৈকে ইউএনএফচিচিচিৰ বহুপক্ষীয় প্ৰক্ৰিয়াই জলবায়ুৰ ওপৰত এক পাঠ্যক্ৰম-সংশোধনৰ পথ প্ৰশস্ত কৰে, একে সময়তে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰদায়ক চুক্তিখনৰ চূড়ান্ত লক্ষ্য আৰু ইয়াৰ পেৰিছ চুক্তিৰ লক্ষ্যসমূহক একত্ৰিত কৰে৷ তেওঁলোকে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰতি বহুপক্ষীয় সঁহাৰি এনেদৰে বৃদ্ধি কৰাৰ সংকল্প পুনৰবাৰ উল্লেখ কৰে যাতে দেশসমূহৰ ভিতৰত আৰু দেশসমূহৰ মাজত থকা বৈষম্যকো মোকাবিলা কৰিব পাৰে, য’ত ৭৭নং গোট আৰু চীন আৰু দেশসমূহৰ বেছিক গোটৰ ভিতৰত অধিক ঘনিষ্ঠভাৱে কাম কৰা কথাও অন্তৰ্ভুক্ত। ভাৰতে ব্ৰাজিলৰ বেছিকৰ অধ্যক্ষতাক আদৰণি জনাইছে আৰু ২০২৫ চনত ইউএনএফচিচিচিৰ পক্ষসমূহৰ ৩০ সংখ্যক সন্মিলন (চিঅ’পি৩০)ৰ ব্ৰাজিলৰ সম্ভাৱ্য অধ্যক্ষতাক সম্পূৰ্ণৰূপে সমৰ্থন কৰিছে। দুয়োখন দেশেই আইএছএ (আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সৌৰ মৈত্ৰী) আৰু চিডিআৰআইৰ সৈতে অংশীদাৰিত্বৰে যৌথ প্ৰকল্প বৃদ্ধি কৰিবলৈও সহমত প্ৰকাশ কৰে৷

বিশ্বৰ প্ৰধান খাদ্য উৎপাদক হিচাপে নিজৰ ভূমিকাক আলোকপাত কৰি দুয়োগৰাকী নেতাই দুয়োখন দেশ আৰু বিশ্বৰ খাদ্য আৰু পুষ্টি সুৰক্ষা সুৰক্ষিত কৰাৰ লক্ষ্যৰে বহুপক্ষীয় পৰ্যায়কে ধৰি বহনক্ষম কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতা বৃদ্ধিৰ সংকল্প পুনৰ দোঁহাৰে। তেওঁলোকে মুকলি, বাধাহীন আৰু নিৰ্ভৰযোগ্য খাদ্য যোগান শৃংখলৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে আৰু বহুপক্ষীয় বাণিজ্য নিয়মসমূহ উপযুক্তভাৱে বিবেচনা কৰি কৃষি বাণিজ্য যাতে একপক্ষীয় নিষেধাজ্ঞা আৰু সুৰক্ষাবাদী ব্যৱস্থাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত নহয় তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিবলৈ আহ্বান জনায়। কৃষি আৰু পশুপালন সামগ্ৰীৰ ব্যৱসায়ৰ সুবিধাৰ বাবে যুটীয়া কাৰিকৰী সমিতি গঠন কৰাত সন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰে নেতা দুগৰাকীয়ে৷

শেহতীয়াকৈ দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্য আৰু বিনিয়োগ বৃদ্ধি পোৱাৰ কথা স্বীকাৰ কৰি নেতাসকলে এই কথাত একমত হয় যে ব্ৰাজিল আৰু ভাৰতৰ মাজত অৰ্থনৈতিক বিনিময়ত নিজৰ নিজৰ অৰ্থনীতিৰ পৰিসৰ আৰু ঔদ্যোগিক অংশীদাৰিত্ব গঢ়ি তোলাৰ সম্ভাৱনাৰ সুবিধা লৈ অধিক বৃদ্ধিৰ সম্ভাৱনা আছে।

ভাৰত আৰু মাৰ্কোছুৰৰ মাজত ক্ৰমবৰ্ধমান বাণিজ্যক লৈ সন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰি দুয়োজন নেতাই ব্ৰাজিলৰ মাৰ্কোছুৰৰ অধ্যক্ষতাৰ সময়ত ভাৰত-মাৰ্কোছুৰৰ পিটিএ সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে একেলগে কাম কৰিবলৈ সন্মত হয়, যাতে এই অৰ্থনৈতিক অংশীদাৰিত্বৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনাক লাভৱান কৰিব পৰা যায়।

তেওঁলোকে ব্যক্তিগত খণ্ডৰ সহযোগিতাৰ বাবে এক সমৰ্পিত মঞ্চ হিচাপে ভাৰত-ব্ৰাজিল ব্যৱসায়িক মঞ্চ প্ৰতিষ্ঠাক আদৰণি জনায়।

সামৰিক অনুশীলনত অংশগ্ৰহণ, উচ্চ পৰ্যায়ৰ প্ৰতিৰক্ষা প্ৰতিনিধি দলৰ আদান-প্ৰদান, ইখন দেশে সিখনৰ প্ৰতিৰক্ষা প্ৰদৰ্শনীত উদ্যোগৰ বস্তুনিষ্ঠ উপস্থিতিকে ধৰি ভাৰত আৰু ব্ৰাজিলৰ মাজত বৃদ্ধি পোৱা প্ৰতিৰক্ষা সহযোগিতাক নেতাদ্বয়ে আদৰণি জনায়। তেওঁলোকে দুয়োপক্ষৰ প্ৰতিৰক্ষা উদ্যোগসমূহক নতুন সহযোগিতাৰ পথ অন্বেষণ কৰিবলৈ আৰু প্ৰযুক্তিগতভাৱে উন্নত প্ৰতিৰক্ষা সামগ্ৰীৰ সহযোগী উৎপাদন আৰু যোগান শৃংখলৰ সুস্থিৰতা গঢ়ি তোলাৰ বাবে যৌথ প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে।

ভাৰত-ব্ৰাজিল সামাজিক সুৰক্ষা চুক্তি বলবৎ হোৱাৰ বাবে ঘৰুৱা পদ্ধতি সমাপ্ত হোৱাটো নেতাসকলে সন্তুষ্টিৰে লক্ষ্য কৰে।

চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰু অঞ্চলত চন্দ্ৰযান-৩ অৱতৰণৰ ঐতিহাসিক সাফল্যৰ লগতে ভাৰতৰ প্ৰথম সৌৰ অভিযান আদিত্য-এল১ৰ সফল উৎক্ষেপণৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰপতি লুলাই প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী আৰু ভাৰতক অভিনন্দন জনায়৷

আইবিএছএ ফ’ৰামৰ ২০সংখ্যক বৰ্ষপূৰ্তি উদযাপন কৰি নেতাসকলে আইবিএছএৰ মাজত উচ্চ পৰ্যায়ৰ ত্ৰিপাক্ষিক আলোচনা গঢ়ি তোলাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে৷ ব্ৰাজিলৰ আইবিএছএৰ অধ্যক্ষক সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন আগবঢ়ায় প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে।

শেহতীয়াকৈ দক্ষিণ আফ্ৰিকাত অনুষ্ঠিত ব্ৰিকছ শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সন্দৰ্ভত দুয়োজন নেতাই ইয়াৰ ইতিবাচক ফলাফল, বিশেষকৈ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ সংস্কাৰৰ বাবে নবীকৃত আৰু শক্তিশালী সমৰ্থন আৰু ব্ৰিকছৰ পূৰ্ণ সদস্য হ’বলৈ ছখন দেশক প্ৰদান কৰা আমন্ত্ৰণ স্বীকাৰ কৰে।

ৰাষ্ট্ৰপতি লুলাই ভাৰতৰ জি-২০ৰ সফল অধ্যক্ষতাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীক অভিনন্দন জনোৱাৰ লগতে ২০২৩ চনৰ ডিচেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা ব্ৰাজিলৰ জি-২০ কাৰ্যকালত ভাৰতৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে সহযোগিতা কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। দুয়োগৰাকী নেতাই জি-২০ৰ উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ একেৰাহে অধ্যক্ষতাক আদৰণি জনায়, যিয়ে বিশ্ব শাসনত গ্ল’বেল ছাউথৰ প্ৰভাৱ উন্নীত কৰে। ব্ৰাজিলৰ অধ্যক্ষতাৰ সময়ছোৱাত আইবিএছএ তিনিখন দেশক সামৰি জি-২০ ট্ৰ’য়কা গঠন হোৱাটো তেওঁলোকে সন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰে৷

***

DS/AK/DB