ଆପଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ହୁଏତ ସ୍ୱୀକାର କରିବେ ନାହିଁ, ଯେ ଆପଣ ଆଦୌ ଥକି ଯାଇନଥିଲେ । ଠିକ୍ ଅଛି, ମୋର ଆପଣଙ୍କର ଅଧିକ ସମୟ ନେବାର କୌଣସି ଇଚ୍ଛା ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଏତେ ବଡ଼ ସଫଳତା ମିଳିଛି, ଦେଶର ନାମ ଉଜ୍ବଳ ହୋଇଛି ଏବଂ ଚାରିଆଡ଼ୁ ପ୍ରଶଂସାର ସୁଅ ଛୁଟୁଛି। ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ସେହି ଲୋକ, ଯେଉଁମାନେ ଏହା ପଛରେ ଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ଦିନ ରାତି ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଏହି ସଫଳତା ଆଜି ହାସଲ ହୋଇଛି । ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ଖେଳାଳି ଅଲିମ୍ପିକ୍ ପୋଡିୟମ୍ କୁ ଯାଇ ପଦକ ଜିତିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଦେଶର ନାମକୁ ଚମକାଇଥାନ୍ତି, ସେଥିପାଇଁ ପ୍ରଶଂସା ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଜାରି ରହିଥାଏ। ସେହିଭଳି ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଦେଶର ନାମକୁ ଆଲୋକିତ କରିଛନ୍ତି।

ବୋଧହୁଏ ଲୋକମାନେ ଜାଣି ନଥିବେ। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନରେ କେତେ ଲୋକ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ କେତେ କାମ କରାଯାଇଥିଲା । ଏବଂ ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ସମ୍ଭବତଃ ସେମାନେ ଅଟନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ପୂର୍ବରୁ ଏତେ ବଡ଼ ଇଭେଣ୍ଟରେ କାମ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇନଥିଲେ । ଏକ ପ୍ରକାରରେ, ଆପଣଙ୍କୁ ଏହି ଘଟଣାର କଳ୍ପନା ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡିବ, ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଗୁଡିକ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡିବ ଏବଂ ସେଗୁଡିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ କ'ଣ କରାଯାଇପାରିବ, କ’ଣ ଲାଭ ହୋଇପାରବି ନାହିଁ। ବିଭିନ୍ନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କ'ଣ ହେବା ଉଚିତ୍? ଅନେକ ଜିନିଷକୁ ନିଜ ଉପାୟରେ ବିଚାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ସେଥିପାଇଁ ମୋର ଆପଣ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅନୁରୋଧ ଅଛି: ତୁମେ ଯାହା ହାସଲ କରିଛ ତାହା ତୁମେ ସେଠାରେ ଛାଡିବ କି?

ଆପଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ହୁଏତ ତିନିରୁ ଚାରି ବର୍ଷ ପାଇଁ ଏହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ ଜଡିତ ଥାଇପାରନ୍ତି । ଆପଣଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିବା ଦିନଠାରୁ ଏବଂ ଆପଣ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନେଇଥିବା ସମୟରୁ ଆପଣ ସବୁକିଛି ରେକର୍ଡ କରିବା ଉଚିତ୍ | ଆପଣ ସବୁ କିଛି ଲେଖିବା ଉଚିତ୍ | ଏକ ୱେବସାଇଟ୍ ତିଆରି କରିବା ଉଚିତ୍ । ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ଭାଷାରେ ଲେଖିବା ଉଚିତ୍, କେଉଁ କାମରେ ସେମାନେ ସହଜ, କିପରି ଏହି କାମ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ, ଏହାକୁ କିପରି ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ, କେଉଁ ତ୍ରୁଟି ଦେଖିଥିଲେ ଏବଂ ଯଦି କୌଣସି ସମସ୍ୟା ଉପୁଜିଥିଲା, ସେମାନେ କିପରି ତାହାର ସମାଧାନ ପାଇଲେ । ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଅଭିଜ୍ଞତା ରେକର୍ଡ ହୋଇଛି, ତେବେ ଆପଣ ଭବିଷ୍ୟତରେ କୌଣସି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡିକ ପାଇଁ ଏକ ମୂଲ୍ୟବାନ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ତିଆରି କରିପାରିବେ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରେ। ଭବିଷ୍ୟତରେ, ସେମାନେ ଏହି ସ୍ତରରେ କୌଣସି ଦାୟିତ୍ୱ ସମ୍ପାଦନ କରିବା ସମୟରେ ଏହାକୁ ଏକ ସମ୍ବଳ ସାମଗ୍ରୀ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ |

ତେଣୁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି ଯେ, ୧୦୦ ପୃଷ୍ଠା ଲାଗିଲେ ମଧ୍ୟ ସବୁ କିଛି ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଏବଂ ସତର୍କତାର ସହ ଲେଖନ୍ତୁ । ଆପଣଙ୍କୁ ସେଥିପାଇଁ କପବୋର୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ, ଏହାକୁ କ୍ଲାଉଡରେ ରଖନ୍ତୁ। ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରଚୁର ଜାଗା ଅଛି । ଆପଣଙ୍କ ଅନୁଭୂତି ବହୁତ ଉପଯୋଗୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ । ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଏଭଳି ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି ହେବ ଏବଂ ସମସ୍ତେ ଏଥିରୁ ଉପକୃତ ହେବା ଉଚିତ୍ । ତଥାପି, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ଶୁଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଅନୁଭୂତି ଜାଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ଯଦି ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ।

ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆପଣଙ୍କୁ ଫୁଲପାତ୍ରର ଯତ୍ନ ନେବାପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଯଦି ଏହି ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ଏବଂ ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ଜନ୍ମ ହୁଏ, ତେବେ ଫୁଲପାତ୍ରର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଜି-୨୦ର ପ୍ରଭାବ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ । ଫୁଲପାତ୍ରର ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଯେକୌଣସି ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଜି-୨୦ ଉପରେ ଛାୟା ପକାଇପାରେ। ତେଣୁ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ। ଯଦି ଆପଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଛୋଟ ନୁହେଁ ତେବେ ସଫଳତା ଆପଣଙ୍କ ପାଦକୁ ଚୁମ୍ବନ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିବ।

ସାଥୀମାନେ,

ସେହିଭଳି ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଭାଗର ସହକର୍ମୀଙ୍କ ସହ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବେ ନିଜର ଅନୁଭୂତି ବାଣ୍ଟିବା ସହ ଆଲୋଚନା କରିବା ସହ ଅନ୍ୟର ଅନୁଭୂତି ମଧ୍ୟ ଶୁଣିବା ଉଚିତ। ଏହା ବହୁତ ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ବେଳେବେଳେ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଏକୁଟିଆ ଥାଆନ୍ତି, ଆପଣ ଭାବିପାରନ୍ତି ଯେ, "ମୁଁ ବହୁତ କାମ କରିଛି । ଯଦି ମୁଁ ସେଠାରେ ନଥାନ୍ତି, ତେବେ ଜି-୨୦ର କ'ଣ ହୋଇଥାନ୍ତା?" କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ସମସ୍ତେ ପରସ୍ପରର କାହାଣୀ ଶୁଣନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ଯେ ଅନ୍ୟମାନେ ଆପଣଙ୍କ ଠାରୁ ଅଧିକ କରିଛନ୍ତି । ଆପଣ ଦେଖିବେ ଯେ କଠିନ ସମୟରେ ସେମାନେ ଅଧିକ ପରିଶ୍ରମ କରୁଥିଲେ । ଏହା ପରେ ଆପଣ ଅନୁଭବ କରିପାରିବେ ଯେ ଆପଣ ଯାହା କରିଛନ୍ତି ତାହା ଭଲ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ଚମତ୍କାର କାମ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ସଫଳତା କୁ ଏହିପରି ହାସଲ କରାଯାଇପାରିବ |

ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଅନ୍ୟ କାହାର ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ଚିହ୍ନିଥାଉ, ତା'ର ପ୍ରୟାସକୁ ବୁଝିଥାଉ, ଈର୍ଷା ଦୂର ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଆମକୁ ନିଜ ଭିତରେ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥାଏ । "ହଁ, ଗତକାଲି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୁଁ ଭାବୁଥିଲି ଯେ ମୁଁ ସବୁ କିଛି କରିଥିଲି, କିନ୍ତୁ ଆଜି ମୁଁ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲି ଯେ ଆହୁରି ଅନେକ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହା ସତ ଯେ ଆପଣ ଟିଭିରେ ନଜର ଆସିନଥାନ୍ତେ, ଆପଣଙ୍କ ଫଟୋ ଖବରକାଗଜରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇନଥାନ୍ତା ଏବଂ ଆପଣଙ୍କ ସଫଳତା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇନଥାନ୍ତା । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଅନୁଭବ କରିବେ ଯେ କେବଳ ସେହି ଲୋକମାନେ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ସେମାନଙ୍କର କୌଣସି ପରିଶ୍ରମ ଛାଡି ନଥିଲେ ଏବଂ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଏଥିରେ ପାରଦର୍ଶିତା ଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ସମସ୍ତ କାମ ଆମେ ଶ୍ରମିକମାନେ କରିଥିଲୁ। ଆଜିର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେଉଛି 'ମଜଦୁର ଏକତା' (ଶ୍ରମିକ ଏକତା)ର ଉତ୍ସବ। ମୁଁ ସାମାନ୍ୟ ବଡ଼ ଶ୍ରମିକ ହୋଇପାରେ, ଏବଂ ଆପଣମାନେ ଛୋଟ ଶ୍ରମିକ ହୋଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ଶ୍ରମିକ ।

ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଏହି ପରିଶ୍ରମର ଆନନ୍ଦ ନିଶ୍ଚୟ ଅନୁଭବ କରିଥିବେ । ଅର୍ଥାତ୍ ୧୦ କିମ୍ବା ୧୧ ତାରିଖ ରାତିରେ ଯଦି କେହି ଆପଣଙ୍କୁ ଫୋନ୍ କରି କିଛି କହିଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଆପଣ ଅନୁଭବ କରିନଥାନ୍ତେ, "ସେ ମୋତେ କାହିଁକି ହଇରାଣ କରୁଛନ୍ତି? କାମ ଶେଷ ହୋଇସାରିଛି। ବରଂ ଆପଣ ଭାବୁଥିବେ, "ନା, ନା, ନିଶ୍ଚୟ କିଛି ଅଟକି ରହିଥିବ, ମୋତେ ତାହା କରିବାକୁ ଦିଅ। ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି ଏହି ଭାବନା ହିଁ ଆମର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଶକ୍ତି ।

ସାଥୀମାନେ,

ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ କାମ କରିଛନ୍ତି। ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ୧୫-୨୦-୨୫ ବର୍ଷ ଧରି ସରକାରରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଆପଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ହୁଏତ ଆପଣଙ୍କ ଡେସ୍କରେ ବାନ୍ଧି ହୋଇ ଥାଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଫାଇଲ୍ ଗୁଡିକ ସହିତ କାରବାର କରୁଥିବେ, ହୁଏତ ଫାଇଲ୍ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ସମୟରେ ନିକଟରେ ଥିବା ଆପଣଙ୍କ ସହକର୍ମୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବେ। ବୋଧହୁଏ ଆପଣ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ କିମ୍ବା ଚା' ବିରତି ସମୟରେ ଆପଣଙ୍କ ପିଲାଙ୍କ ପାଠପଢ଼ା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିବେ। କିନ୍ତୁ, ଯେତେବେଳେ ଆମେ ନିୟମିତ ଅଫିସ୍ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ଥାଉ, ସେତେବେଳେ ଆମେ ଅନେକ ସମୟରେ ଆମର ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଦକ୍ଷତାକୁ ଆବିଷ୍କାର କରିପାରିନଥାଉ।  ୨୦ ବର୍ଷ ଏକାଠି ବିତାଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ, ଆମେ ହୁଏତ ଜାଣି ନଥାଉ ଯେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କେଉଁ ଅତିରିକ୍ତ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ଲୁଚି ରହିଛି କାରଣ ଆମେ ଏକ ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ଚାକିରିରେ ସୀମିତ ।

ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଏଭଳି ସୁଯୋଗରେ କାମ କରୁ, ସେତେବେଳେ ଆମକୁ ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ନୂଆ କରି ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ନୂଆ ଦାୟିତ୍ୱ ଉପୁଜିଥାଏ, ନୂଆ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ତାହାର ସମାଧାନ କରିବା ନିତିଦିନିଆ କାମର ଏକ ଅଂଶ ପାଲଟିଯାଏ । ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଆମେ କୌଣସି ସହକର୍ମୀଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଦେଖିଥାଉ, ସେତେବେଳେ ଅନୁଭବ ହୁଏ ଯେ ତାଙ୍କ ଭିତରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଗୁଣ ଅଛି | ଯେ କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାନ୍ଧରେ କାନ୍ଧ ମିଳାଇ ଏଭଳି କାମ କରିବା ଯେ କୌଣସି ଶାସନର ସଫଳତା ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଉଭୟ ଭର୍ଟିକାଲ ଏବଂ ହରିଜେଣ୍ଟାଲ ସିଲୋସକୁ ଦୂର କରିଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବରେ ଏକ ଦଳ ଗଠନ ହୋଇ ଯାଇଥାଏ।

ଆପଣ ହୁଏତ ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି କାମ କରୁଥିବେ, କିନ୍ତୁ ଏଥର ଆପଣ ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ଉଠିଥିବେ, ବସିଥିବେ ଏବଂ ବୋଧହୁଏ ଜି-୨୦ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ସମୟରେ ଫୁଟପାଥ୍ ନିକଟରେ ଚା' ଖୋଜିଥିବେ। ଆପଣ ଭେଟିଥିବା ନୂତନ ସହକର୍ମୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ, ଆପଣ ଙ୍କୁ ଆପଣଙ୍କର 15 କିମ୍ବା 20 ବର୍ଷର କାର୍ଯ୍ୟ ଅଭିଜ୍ଞତା ମିଳିନଥାନ୍ତା । ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଏହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ ନୂତନ କ୍ଷମତା ଥିବା ଅନେକ ସହକର୍ମୀଙ୍କୁ ଭେଟିଥିବେ । ତେଣୁ ଆମେ ସବୁବେଳେ ଏକାଠି ହୋଇ କାମ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଖୋଜିବା ଉଚିତ।

ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆମେ ଦେଖିପାରୁଛୁ ଯେ, ସମସ୍ତ ବିଭାଗରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ ଚାଲିଛି । ସଚିବଙ୍କ ସମେତ ବିଭାଗର ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ଚେମ୍ବରରୁ ବାହାରି ଏହି ଅଭିଯାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ ପରିବେଶ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବଦଳିଯିବ। କାମ କରିବାକୁ ମନ ଲାଗିବ ନାହିଁ; ଏହା ଏକ ପର୍ବ ଭଳି ଅନୁଭବ କରିବ । ଆସନ୍ତୁ ଘର ସଫା କରିବେ, ଅଫିସ୍ ସଫା କରିବା, ଡେସ୍କରୁ ଫାଇଲ୍ ବାହାର କରିବା- ଏହା ଏକ ଆନନ୍ଦଦାୟକ କାର୍ଯ୍ୟ। ଏବଂ ମୁଁ ପ୍ରାୟତଃ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କହୁଛି, ଆସନ୍ତୁ ବର୍ଷକୁ ଥରେ ଡିପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ପିକନିକ୍ କରିବା । ନିକଟରେ ଗୋଟିଏ ଦିନର ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତୁ, ୨୪ ଘଣ୍ଟା ଏକାଠି ବିତାନ୍ତୁ।

ଏକତାରେ ଅତୁଟ ଶକ୍ତି ରହିଛି। ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଏକୁଟିଆ ଥାଆନ୍ତି, ଆପଣ ଯେତେ କଲେ ମଧ୍ୟ ବେଳେବେଳେ ଭାବନ୍ତି, "ମୁଁ ଏକୁଟିଆ ଏସବୁ କରିବା ଉଚିତକି? ସବୁକିଛି ପାଇଁ ମୁଁ ଦାୟୀ କି? ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତେ ସେମାନଙ୍କର ଦରମା ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ମୋତେ ସମସ୍ତ କାମ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ। ଏକୁଟିଆ ଥିବା ବେଳେ ମନରେ ଏଭଳି ଚିନ୍ତା ଆସିଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହିତ ଥାଆନ୍ତି, ଆପଣ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଆପଣଙ୍କ ପରି ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ସଫଳତାରେ ଯୋଗଦାନ କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପ୍ରୟାସ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରୁଖୁରୁରେ ଚାଲୁଛି।

ସାଥୀମାନେ,

ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଯେ ଆମେ ବରିଷ୍ଠ ଭାବରେ ସର୍ବଦା ପଦାଧିକାର ଏବଂ ପ୍ରୋଟୋକଲ ଦୁନିଆରୁ ବାହାରକୁ ଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ସହିତ ଆମେ କାମ କରୁଛୁ ସେମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍ | ଆମେ ପ୍ରାୟତଃ କଳ୍ପନା କରିପାରୁନାହୁଁ ଯେ ସେହି ଲୋକମାନଙ୍କର କ'ଣ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଅଛି । ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କର ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଶକ୍ତିକୁ ଚିହ୍ନିବେ, ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଫଳାଫଳ ମିଳିଥାଏ। କେତେବେଳେ ଆପଣ ନିଜ ଅଫିସରେ ଥରେ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଖେଳ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛି ଏବଂ ଆପଣ ତାହା କରନ୍ତୁ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, 20 ଜଣ ସହକର୍ମୀ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନଙ୍କ ସହିତ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ବିଭାଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ଆପଣ ଗୋଟିଏ ଦିନ ପାଇଁ ଏକ ଡାଏରୀ ରଖନ୍ତୁ। ତା'ପରେ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ୨୦ ଜଣ ସହକର୍ମୀଙ୍କୁ ଡାଏରୀରେ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ଲେଖିବାକୁ କୁହନ୍ତୁ, ସେମାନେ ମୂଳତଃ କେଉଁଠାରୁ ଆସିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଏଠାରେ କେଉଁ କାମ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ କେଉଁ ଅସାଧାରଣ ଗୁଣ କିମ୍ବା ଦକ୍ଷତା ଅଛି । ସେମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ ପଚାରନ୍ତୁ ନାହିଁ; ଏହା ପରିବର୍ତ୍ତେ, ତୁମ୍ଭେ ସେମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଯାହା ଜାଣିଛନ୍ତି ତାହାକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଡାଏରୀରେ ଲେଖି ରଖନ୍ତୁ। ପରେ ପଢନ୍ତୁ, ସେହି ୨୦ ଜଣ ସହକର୍ମୀ ନିଜ ବିଷୟରେ କ'ଣ ଲେଖିଛନ୍ତି । ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଆପଣ ସେମାନଙ୍କ ଗୁଣ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ନଥିଲେ । ଆପଣ କହିପାରନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ହସ୍ତାକ୍ଷର ଭଲ, ସେମାନେ ସମୟାନୁବର୍ତ୍ତୀ ଅଟନ୍ତି, କିମ୍ବା ସେମାନେ ନମ୍ର ଅଟନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଆପଣ ହୁଏତ ସେମାନଙ୍କର ଗଭୀର ଗୁଣକୁ ଦେଖି ନଥିବେ । ଥରେ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ, ଏବଂ ଆପଣ ଏକ ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ ଅନୁଭୂତି ପାଇବେ। ସହକର୍ମୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଅସାଧାରଣ ଗୁଣ ପାଇବେ। ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଅକଳ୍ପ ଅନୁଭବ ହେବ, କଳ୍ପନା ବାହାରର ଅନୁଭବ ହେବ।

ସାଥୀମାନେ, ମୁଁ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ମାନବ ସମ୍ବଳ ଉପରେ କାମ କରୁଛି, ଏବଂ ମୁଁ କେବେ ବି ମେସିନ୍ ସହିତ କାମ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇନାହିଁ । ମୋର କାମ ସର୍ବଦା ଲୋକଙ୍କ ସହିତ କାମ କରିବା ସହିତ ଜଡିତ, ତେଣୁ ମୁଁ ଏହି ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିପାରିବି | ତେବେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏହି ସୁଯୋଗ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଯଦି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସଠିକ ଭାବରେ ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ, ତେବେ ଏହା ବହୁତ ଭଲ ଫଳାଫଳ ଦେଇପାରେ| ନଚେତ୍ ସାଧାରଣ କଥା ହେଉଛି, ଯୁଗଯୁଗ ଧରି ସବୁ କିଛି ଚାଲିଆସୁଛି ଏବଂ ଏଥର ମଧ୍ୟ ତାହା କରାଯିବ। ସେହି ପଦ୍ଧତିରେ କ'ଣ ହୁଏ? ଏ ନେଇ ଆମ ଦେଶ ସାମ୍ନାରେ ଦୁଇଟି ଅନୁଭୂତି ରହିଛି। ଗୋଟିଏ, କିଛି ବର୍ଷ ତଳେ ଆମେ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ା ଆୟୋଜନ କରିଥିଲୁ। ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ କ୍ରୀଡ଼ା ବିଷୟରେ ଯଦି ଆପଣ କାହାକୁ ପଚାରିବେ, ତେବେ ଆପଣ ଆଲୋଚନା କରି ଜାଣିପାରିବେ ଯେ ଦିଲ୍ଲୀବାସୀ କିମ୍ବା ଦିଲ୍ଲୀ ବାହାରୁ ଆସିଥିବା ଲୋକମାନେ ଏହି ଖେଳଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ କ’ଣ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି। ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେଉଁମାନେ ବରିଷ୍ଠ ଅଟନ୍ତି ସେମାନେ ସେହି ଘଟଣାକୁ ମନେ ରଖିପାରନ୍ତି । ଏହା ପ୍ରକୃତରେ ଆମ ଦେଶକୁ ବ୍ରାଣ୍ଡକରିବା, ଏକ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ଆମର ସାମର୍ଥ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଆମର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାର ଏକ ସୁଯୋଗ ଥିଲା | କିନ୍ତୁ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବିବାଦ ଓ ଅବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଫସିଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଆମ ଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ଖରାପ ଭାବମୂର୍ତ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ଏପରି ପ୍ରୟାସ ଆମ ବାହାରେ ବୋଲି ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ସରକାରଙ୍କ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଅସନ୍ତୋଷ ଓ ବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।

ଅପରପକ୍ଷରେ, ଜି-୨୦ ରେ କୌଣସି ତ୍ରୁଟି ନଥିବା କଥା ନୁହେଁ। ଏପରି ନୁହେଁ ଯେ ସବୁକିଛି ଠିକ୍ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ଚାଲିଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ୯୯ କିମ୍ବା ୧୦୦ ସ୍କୋର ସହିତ ହାସଲ କରାଯାଇଥିଲା । କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମେ ୯୪, ୯୯ ଏବଂ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୧୦୨ ସ୍କୋର ମଧ୍ୟ କରିଥିଲୁ। କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରୟାସର ସମୁଦାୟ ପ୍ରଭାବ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଥିଲା । ଏହାର ସାମଗ୍ରିକ ପ୍ରଭାବ ହେଉଛି ଏହା ଆମ ଦେଶର ସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲୁ ଏବଂ ବିଶ୍ୱକୁ ଆମର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଦେଖାଇଥିଲୁ । କେବଳ ୧୦ଟି ସମ୍ପାଦକୀୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇବାରେ ନୁହେଁ, ଏଭଳି ଘଟଣାର ସଫଳତା ସେମାନଙ୍କର ସମୁଦାୟ ପ୍ରଭାବରେ ରହିଛି। ଏହାକୁ ନେଇ ମୋଦି ଆଦୌ ଚିନ୍ତିତ ନୁହଁନ୍ତି। ଯାହା ମୋତେ ଆନନ୍ଦ ଦେଇଥାଏ ତାହା ହେଉଛି ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋ ଦେଶରେ ଏକ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ଆମେ ଯେକୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଢଙ୍ଗରେ ସମ୍ପାଦନ କରିପାରିବା |

ଅତୀତରେ ଯେତେବେଳେ ବି କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ କିମ୍ବା ମାନବିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କାମ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡୁଥିଲା, ଆମେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦୁନିଆକୁ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରଖୁଥିଲୁ । ଲୋକମାନେ କହିବେ ଯେ ଯଦି ପୃଥିବୀର କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ କିଛି ଘଟେ, ତେବେ ଏଠାରେ ଏହି କିମ୍ବା ସେହି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶ, ନିଜର ସମ୍ବଳ ଏବଂ ସାମର୍ଥ୍ୟ ସହିତ ଆଗେଇ ଆସି ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲା । ଆମ ଦେଶ ବିଷୟରେ ଖୁବ୍ କମ୍ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରମୁଖ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶମାନେ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ଥିଲେ। ତଥାପି, ଆମେ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖିଛୁ । ଯେତେବେଳେ ନେପାଳରେ ଭୂମିକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଆମ ଲୋକମାନେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସେଠାକୁ ଯାଇଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ଫିଜିରେ ବାତ୍ୟା ଆସିଥିଲା ଏବଂ ଆମ ଟିମ୍ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଏକ ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଆମେ ସହାୟତା ପଠାଇଥିଲୁ, ଯେତେବେଳେ ମାଳଦ୍ୱୀପରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସଙ୍କଟ ଥିଲା ଏବଂ ଆମ ଟିମ୍ ଶୀଘ୍ର ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ୟେମେନ ଭୟଙ୍କର ଅବସ୍ଥାରେ ଥିଲା ଏବଂ ତୁର୍କୀ ଭୂମିକମ୍ପ ଅନୁଭବ କରିବା ସମୟରେ ଆମେ ସହାୟତା ପଠାଇଥିଲୁ। ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଆମ ଲୋକମାନଙ୍କତରଫରୁ ଦ୍ରୁତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମିଳିଲା, ଏହି ସବୁ ଉଦାହରଣ ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଯେ ଭାରତ ମାନବିକ ପ୍ରୟାସରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରିଛି। ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ପାଖରେ ପହଂଚିଛି ଏବଂ ଏହା ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଆମର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ଓ ଦୃଢ଼ତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।

ନିକଟରେ ଯେତେବେଳେ ଜୋର୍ଡାନରେ ଭୂମିକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ମୁଁ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ବହୁତ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିଲି । ତେବେ ବ୍ୟସ୍ତତା ସତ୍ତ୍ୱେ ମୁଁ ସକାଳୁ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଫୋନ୍ କରି ଜୋର୍ଡାନଙ୍କୁ କିପରି ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବୁ ସେ ବିଷୟରେ ପଚାରିଥିଲି। ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଆମର ବିମାନ ଏବଂ ଉପକରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ କହିଲି, ଆମକୁ କ'ଣ ନେବାକୁ ହେବ ତାହା ବୁଝିବାକୁ ଏବଂ କେଉଁ ଦଳ ଯିବ ତାହା ଚିହ୍ନଟ କରିବାକୁ କହିଲି | ସବୁ କିଛି ଆମ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲା। ଗୋଟିଏ ପଟେ ଜି-୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟପଟେ ଜୋର୍ଡାନକୁ ସହାୟତା ଯୋଗାଇଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି । ଏହା ଆମର ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଉଛି। ଜର୍ଡାନ ଏହାର ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ଆମକୁ ଜଣାଇଥିଲା ଯେ ଆମେ ଯେଉଁ ପ୍ରକାରର ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛୁ ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ନାହିଁ । ଶେଷରେ ଆମକୁ ସେଠାକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିଲା ନାହିଁ। ସେମାନେ ଆମର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବିନା ସେମାନଙ୍କ ସ୍ଥିତି ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ।

ମୋର କହିବା କଥା ହେଉଛି ଯେଉଁଠି ଆମେ ଏକଦା ଅଦୃଶ୍ୟ ଥିଲୁ, ଯେଉଁଠି ଆମ ନାଁ ମଧ୍ୟ ଆସିନଥିଲା, ସେଠାରେ ଆମେ ଏତେ କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେହି ମାନ୍ୟତା ହାସଲ କରିପାରିଛୁ । ଆମକୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ, ଏଠାରେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ବସିଛୁ - ସମଗ୍ର ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳ, ସମସ୍ତ ସଚିବ - ଏବଂ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଏପରି ଭାବରେ ଗଠନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଆପଣ ସାମ୍ନାରେ ବସିଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ଆପଣଙ୍କ ପଛରେ ବସିଛନ୍ତି। ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଯେପରି ଘଟେ ତାହାର ବିପରୀତ ଅଟେ । ଏବଂ ଏହା ହିଁ ମୋତେ ଆନନ୍ଦ ଦେଇଥାଏ କାରଣ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଏଠାରୁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଦେଖୁଛି ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଆମର ଭିତ୍ତିଭୂମି ମଜବୁତ । ଶୀର୍ଷରେ କିଛି ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ କିଛି ଫରକ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ।

ସେଥିପାଇଁ ମୋର ସହକର୍ମୀମାନେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେ ଦକ୍ଷତାର ସହ କାମ କରିବୁ ଏବଂ ଆମର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରୟାସକୁ ବିଶ୍ୱ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ହେବ । ଏବେ ଜି-୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀକୁ ଦେଖନ୍ତୁ- ସାରା ବିଶ୍ୱରୁ ଏକ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଏଠାକୁ ଆସିଥିଲେ ଏବଂ ସେଠାରେ ନିଜ ନିଜ ଦେଶର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଟିମ୍ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ। ସେମାନେ ନିଷ୍ପତି ନେଉଥିବା ଟିମର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ । ଏବଂ ସେମାନେ ଏଠାକୁ ଆସି ଭାରତକୁ ଦେଖିଲେ ଏବଂ ଏହାର ବିବିଧତାକୁ ପାଳନ କଲେ । ଏପରି ନୁହେଁ ଯେ ସେମାନେ ନିଜ ଦେଶକୁ ଫେରିଯିବେ ନାହିଁ ଏବଂ ଏହି ଅନୁଭୂତିକୁ ନିଜ ପାଖରେ ରଖିବେ ନାହିଁ; ନା, ସେମାନେ ଫେରି ଯାଇ ଆମ ଦେଶର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ହେବେ।

ଆପଣ ଭାବୁଥିବେ ଯେ ସେମାନେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଆପଣ କେବଳ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ ଏବଂ ପଚାରିଥିଲେ ଯେ ଆପଣ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କ'ଣ କରିପାରିବେ। ସେମାନେ କିଛି ଚା' ପିଇବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି କି?  ଏହା ଏକ ସରଳ ଇଙ୍ଗିତ ପରି ଲାଗୁଥିବ, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇବା, ସେ ଚା' ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି କି ନାହିଁ ବୋଲି ପଚାରିବା ଏବଂ ତାଙ୍କର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରି, ଆପଣ ତାଙ୍କୁ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ହେବା ପାଇଁ ବିହନ ବୁଣିଛନ୍ତି। ଆପଣ ଏପରି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସେବା କରିଛନ୍ତି। ସେ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ହେବେ ଏବଂ ସେ ଯେଉଁଠିକୁ ମଧ୍ୟ ଯିବେ, ସେ କହିବେ, "ଭାରତ ଏମିତି, ଭାରତ ପାଖରେ ଏସବୁ ଜିନିଷ ଅଛି । ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳକ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ବହୁତ ଆଗରେ ରହିଛି। ସେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିବେ । ମୋର କଥା ହେଉଛି ଆମ ଦେଶରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନୂତନ ସ୍ତରକୁ ନେବାର ସୁଯୋଗ ଆମ ପାଖରେ ଅଛି ।

ଅସ୍ୱୀକାର: ଏହା ହେଉଛି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭାଷଣର ଆନୁମାନିକ ଅନୁବାଦ । ମୂଳ ଭାଷଣ ହିନ୍ଦୀରେ ଦିଆଯାଇଥିଲା।

*******

NS/MB