కేంద్ర హోం, సహకార శాఖ మంత్రి శ్రీ అమిత్ షా అధ్యక్షతన గుజరాత్ లోని గాంధీనగర్ లో పశ్చిమ మండలం (వెస్ట్రన్ జోనల్) కౌన్సిల్ 26వ సమావేశం జరిగింది. ఈ సందర్భంగా శ్రీ అమిత్ షా ఎంహెచ్ ఏ అంతర్ రాష్ట్ర కౌన్సిల్ సెక్రటేరియట్ ఇ-రిసోర్స్ వెబ్ పోర్టల్ https://iscs-eresource.gov.in ను ప్రారంభించారు. ఈ పోర్టల్ జోనల్ కౌన్సిళ్ల పనితీరును సులభతరం చేస్తుంది.

ఈ సమావేశంలో గుజరాత్, మహారాష్ట్ర, గోవా ముఖ్యమంత్రులు, దాద్రా నాగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యూ అడ్మినిస్ట్రేటర్లు, మహారాష్ట్ర ఉప ముఖ్యమంత్రి, ఇతర ముఖ్యమంత్రులు, పశ్చిమ జోన్ లోని రాష్ట్రాల ప్రధాన కార్యదర్శులు, కేంద్ర హోంశాఖ కార్యదర్శి, ఇంటర్ స్టేట్ కౌన్సిల్ సెక్రటేరియట్ కార్యదర్శి, రాష్ట్రాలు, కేంద్ర మంత్రిత్వ శాఖలు, విభాగాలకు చెందిన ఇతర సీనియర్ అధికారులు పాల్గొన్నారు.

ఇటీవల దేశ చంద్రయాన్ ప్రయోగం విజయవంతం కావడంతో యావత్ ప్రపంచం భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో)ను ప్రశంసిస్తోందని కేంద్ర హోం మంత్రి తన ప్రసంగంలో పేర్కొన్నారు. గత తొమ్మిదేళ్లలో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ తన దూరదృష్టితో భారత అంతరిక్ష రంగానికి కొత్త దిశానిర్దేశం చేయడమే కాకుండా, 2030 నాటికి అంతరిక్ష రంగంలో భారత్ ను ప్రపంచంలోనే అగ్రగామిగా నిలిపేందుకు కాలపరిమితితో కూడిన కార్యక్రమాన్ని, ఫ్రేమ్ వర్క్ ను రూపొందించారన్నారు. హోం మంత్రి పిలుపు మేరకు వెస్ట్రన్ జోనల్ కౌన్సిల్ సభ్యులందరూ చంద్రయాన్ మిషన్ విజయం వెనుక ఉన్న మొత్తం శాస్త్రవేత్తల బృందాన్ని , గత 9 సంవత్సరాలలో భారతదేశ అంతరిక్ష రంగంలో మార్పులు తీసుకువచ్చిన ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ని అభినందించారు.

గుజరాత్ లోని గాంధీనగర్ లో జరిగిన 26వ వెస్ట్రన్ జోనల్ కౌన్సిల్ సమావేశంలో మొత్తం 17 అంశాలపై చర్చించగా, వాటిలో 09 సమస్యలు పరిష్కారమయ్యాయి. జాతీయ ప్రయోజనాల అంశాలతో సహా  మిగిలిన అంశాలను సమగ్ర చర్చల అనంతరం   మరింత పరిశీలనకు ఉంచారు. 

ముఖ్యంగా సభ్యదేశాలకు, దేశం మొత్తానికి ఆందోళన కలిగిస్తున్న కీలక అంశాలలో 'భూ బదలాయింపు సమస్యలు, నీటి సరఫరాకు సంబంధించిన సమస్యలు, వేలం వేసిన గనుల నిర్వహణ, కామన్ సర్వీస్ సెంటర్ లో నగదు డిపాజిట్ సౌకర్యం, బ్యాంకు శాఖలు/ పోస్టల్ బ్యాంకింగ్ సౌకర్యాలను గ్రామాలకు విస్తరించడం, మహిళలు, పిల్లలపై లైంగిక నేరాలు/ అత్యాచారాల కేసులను త్వరితగతిన దర్యాప్తు చేయడం.  అత్యాచారం, పోక్సో చట్టం కేసుల సత్వర పరిష్కారానికి ఫాస్ట్ ట్రాక్ స్పెషల్ కోర్టుల (ఎఫ్ టిఎస్ సి) పథకం అమలు, గ్రామాల్లోని గృహాలకు బ్రాడ్ బ్యాండ్ కనెక్టివిటీని అందించడానికి రాష్ట్రాలు భారత్ నెట్ మౌలిక సదుపాయాలను ఉపయోగించుకోవడం, 5 జి అమలును సులభతరం చేయడానికి రాష్ట్రాలు టెలికాం ఆర్ ఒడబ్ల్యు నిబంధనలను స్వీకరించడం, మోటారు వాహనాల (వాహన స్క్రాపింగ్ ఫెసిలిటీ రిజిస్ట్రేషన్ మరియు విధులు) నిబంధనల అమలు,  2022, ప్రాథమిక వ్యవసాయ పరపతి సంఘాల (పీఏసీఎస్) బలోపేతం మొదలైనవి ఉన్నాయి. 

పోషణ్ అభియాన్, పాఠశాల పిల్లల డ్రాపవుట్ రేటును తగ్గించడం, ఆయుష్మాన్ భారత్ - ప్రధానమంత్రి జన్ ఆరోగ్య యోజన ప్రయోజనాలను ప్రతి పేదవాడికి అందించడం వంటి జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన మూడు అంశాలపై సున్నితంగా పనిచేయాలని జోనల్ కౌన్సిల్ సభ్య దేశాలను కేంద్ర హోం మంత్రి కోరారు. దేశంలోని 60 కోట్ల మంది ప్రజలను ఆర్థిక వ్యవస్థతో అనుసంధానం చేయడానికి సహకార సంఘాలే ఏకైక మార్గమని, తద్వారా వారు దేశ పురోగతికి దోహదపడగలరని శ్రీ షా అన్నారు. రెండు లక్షల కొత్త ప్రాథమిక వ్యవసాయ పరపతి సంఘాలను (పీఏసీఎస్) ఏర్పాటు చేయడం, ప్రస్తుతం ఉన్న పీఏసీఎస్ లను లాభసాటిగా మార్చడం ద్వారా దేశంలోని సహకార రంగంలో పెనుమార్పులు వస్తాయన్నారు.

2014 నుంచి 2023 మధ్య జోనల్ కౌన్సిళ్ళ మొత్తం 23 సమావేశాలు, స్టాండింగ్ కమిటీల 29 సమావేశాలు జరిగాయని, 2004 నుంచి 2014 వరకు జోనల్ కౌన్సిల్ 11 సమావేశాలు, స్టాండింగ్ కమిటీల 14 సమావేశాలు జరిగాయని తెలిపారు. 2014 నుంచి 2023 వరకు జరిగిన జోనల్ కౌన్సిళ్ళ సమావేశాల్లో 1143 సమస్యలు పరిష్కారమయ్యాయని, ఇది మొత్తం సమస్యలలో 90 శాతానికి పైగా ఉందని, ఇది జోనల్ కౌన్సిళ్ళ ప్రాముఖ్యతను తెలియజేస్తుందన్నారు. జోనల్ కౌన్సిళ్ళ పాత్రను ప్రశంసిస్తూ, జోనల్ కౌన్సిళ్లు సలహా స్వభావాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ, సంవత్సరాలుగా, వివిధ రంగాలలో పరస్పర అవగాహన , సహకార పరంగా ఆరోగ్యకరమైన బంధాన్ని ప్రోత్సహించడంలో వాటి పాత్ర కీలకమైనదిగా రుజువయ్యింది. 

జోనల్ కౌన్సిళ్లు సభ్యుల మధ్య అత్యున్నత స్థాయిలో వ్యక్తిగత పరస్పర చర్యకు అవకాశం కల్పిస్తాయని, సుహృద్భావ వాతావరణంలో క్లిష్టమైన ,సంక్లిష్టమైన సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ఉపయోగకరమైన వేదికగా పనిచేస్తాయని కేంద్ర హోం మంత్రి అన్నారు. చర్చ , అభిప్రాయాల మార్పిడి ద్వారా, జోనల్ కౌన్సిళ్లు ముఖ్యమైన సామాజిక , ఆర్థిక అభివృద్ధి సమస్యలపై రాష్ట్రాల మధ్య సమన్వయ విధానాన్ని అభివృద్ధి చేయడంలో సహాయపడతాయి. జోనల్ కౌన్సిళ్లు రాష్ట్రాల ఉమ్మడి ప్రయోజనాలకు సంబంధించిన అంశాలపై చర్చించి సిఫార్సులు చేస్తాయి. రాజ్యాంగ స్ఫూర్తికి అనుగుణంగా ఏకాభిప్రాయ పరిష్కారాన్ని విశ్వసించే కేంద్ర, రాష్ట్రాల మధ్య, సంపూర్ణ ప్రభుత్వ విధానంతో రాష్ట్రాల మధ్య సమస్యల పరిష్కారానికి సహకార సమాఖ్య విధానానికి జోనల్ కౌన్సిల్ ఒక ముఖ్యమైన వేదిక అని ఆయన అన్నారు. సభ్య దేశాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు అనుసరిస్తున్న మంచి పద్ధతులను గురించి కూడా సమావేశంలో అభిప్రాయాలు పంచుకున్నారు.

1956లో రాష్ట్ర పునర్విభజన చట్టం కింద ఏర్పాటైన జోనల్ కౌన్సిల్ ల ప్రాముఖ్యతను శ్రీ అమిత్ షా వివరించారు. రాష్ట్రాల మధ్య, కేంద్రం, రాష్ట్రాల మధ్య కూడా మంచి సమాఖ్య సహకార వాతావరణాన్ని పెంపొందించడానికి జోనల్ కౌన్సిల్ లు, అంతర్రాష్ట్ర మండలి వ్యవస్థలను బలోపేతం చేయడమే ప్రభుత్వ లక్ష్యమని సమావేశంలో పాల్గొన్న వారికి తెలియజేశారు. ప్రస్తుతం వివిధ జోనల్ కౌన్సిల్ ల సమావేశాలు క్రమం తప్పకుండా జరుగుతున్నాయని, హోం మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని ఇంటర్ స్టేట్ కౌన్సిల్ సెక్రటేరియట్ క్రియాశీల చొరవ, అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు/ కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలతో పాటు కేంద్ర మంత్రిత్వ శాఖలు, శాఖల సహకారంతోనే ఇది సాధ్యమని ఆయన పేర్కొన్నారు.

దేశ సర్వతోముఖాభివృద్ధిని సాధించడానికి సహకార , పోటీ సమాఖ్య విధానాన్ని ఉపయోగించుకోవాలన్న ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ దార్శనికతను కేంద్ర హోం మంత్రి ప్రస్తావిస్తూ, ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలు లేదా కేంద్రం , రాష్ట్రాలను ప్రభావితం చేసే సమస్యలపై నిరంతర ప్రాతిపదికన చర్చలు , సంభాషణల కోసం ఒక నిర్మాణాత్మక యంత్రాంగం ద్వారా బలమైన రాష్ట్రాలు బలమైన దేశాన్ని తయారు చేస్తాయనే స్ఫూర్తితో అటువంటి సహకారాన్ని పెంపొందించడానికి జోనల్ కౌన్సిల్ లు వేదికను కల్పిస్తాయని పేర్కొన్నారు. 

వెస్టర్న్ జోన్ దేశంలో ఒక ముఖ్యమైన జోన్ అని, దేశ జిడిపిలో 25% భాగస్వామ్యంతో, ఈ ప్రాంతం ఫైనాన్స్, ఐటి, డైమండ్, పెట్రోలియం, ఆటోమొబైల్ , రక్షణకు కేంద్రంగా ఉందని శ్రీ అమిత్ షా అన్నారు. వెస్టర్న్ జోనల్ కౌన్సిల్ సభ్య దేశాలు చాలా సున్నితమైన సంస్థలు, పరిశ్రమలు ఉన్న పొడవైన తీరప్రాంతాలను పంచుకుంటున్నాయని, కట్టుదిట్టమైన భద్రత కోసం నిరంతరం కృషి చేయాల్సిన అవసరం ఉందని ఆయన అన్నారు.

మోదీ ప్రభుత్వం ఇటీవల పార్లమెంటులో ఆమోదించిన భారతీయ న్యాయ సంహిత బిల్లు 2023, భారతీయ నగరిక్ సురక్ష సంహిత బిల్లు 2023, భారతీయ సాక్ష్య అభియాన్ బిల్లు 2023 లతో, ఏ కేసు కూడా రెండు సంవత్సరాలకు మించి పెండింగ్ లో ఉండదని, దీని ఫలితంగా 70% ప్రతికూల శక్తి నిర్మూలన జరుగుతుందని హోం మంత్రి చెప్పారు. ఈ చట్టాల అమలుకు అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు, సామర్థ్యాన్ని కల్పించేందుకు అన్ని రాష్ట్రాలు కృషి చేయాలని కోరారు.

ఈ రోజు కేంద్ర హోం మంత్రి ప్రారంభించిన  పోర్టల్ 28.05.1990 న ఏర్పడినప్పటి నుండి అంతర్రాష్ట్ర మండలి , దాని స్టాండింగ్ కమిటీ , 1957 నుంచి ఏర్పాటైన జోనల్ కౌన్సిల్స్, వాటి స్టాండింగ్ కమిటీల వివిధ సమావేశాల మినిట్స్ , ఎజెండా వంటి ముఖ్యమైన పత్రాల భాండాగారం, ఈ డిజిటల్ వనరును కేంద్ర మంత్రిత్వ శాఖలు/ డిపార్ట్ మెంట్ లతో పాటు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు/ కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు విధాన జోక్యం కోసం ఉపయోగించుకోవచ్చు.

****