పర్యావరణ పరిరక్షణకు బాధ్యత వహించే ఎస్సీఓ సభ్య దేశాల మంత్రిత్వ శాఖల అధిపతులు  విభాగం  నాల్గవ సమావేశం ఈ రోజు కేంద్ర పర్యావరణ, అటవీ  వాతావరణ మార్పుల మంత్రి శ్రీ భూపేందర్ యాదవ్ అధ్యక్షతన వర్చువల్గా జరిగింది. రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కజకిస్తాన్, పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా, కిర్గిజ్ రిపబ్లిక్, ఇస్లామిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ పాకిస్థాన్, రష్యన్ ఫెడరేషన్, రిపబ్లిక్ ఆఫ్ తజికిస్తాన్, ది మినిస్టర్లు/డిప్యూటీ మంత్రుల నేతృత్వంలోని ఎస్సీఓ సభ్య దేశాల నుండి ఉన్నత స్థాయి ప్రతినిధి బృందం ఈ సమావేశానికి హాజరయ్యారు. రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఉజ్బెకిస్తాన్  ఎస్సీఓ సెక్రటేరియట్ నుండి ప్రతినిధి వచ్చారు.  ఈ సమావేశానికి ముందు, ఏప్రిల్ 17, 2023న 3వ నిపుణుల సమూహ స్థాయి సమావేశం, 18 జనవరి 2023న 1వ తాత్కాలిక నిపుణుల సమూహ సమావేశం  15 ఫిబ్రవరి 2023న 2వ తాత్కాలిక నిపుణుల సమూహ సమావేశం నాలుగు పునఃప్రారంభమైన సెషన్‌లతో వర్చువల్‌గా నిర్వహించబడ్డాయి.

 షాంఘై కోఆపరేషన్ ఆర్గనైజేషన్ సభ్య దేశాలలో పర్యావరణ పరిరక్షణ రంగంలో సహకారాన్ని అభివృద్ధి చేయడం  2022-24 కాన్సెప్ట్‌ను అమలు చేయడానికి కార్యాచరణ ప్రణాళికను అనుసరించడం వంటి స్థితి  అవకాశాలపై ఎస్సీఓ సభ్య దేశాల ప్రకటనలు/ప్రసంగంలు జరిగాయి. ఎస్సీఓ సభ్య దేశాల పర్యావరణ పరిరక్షణ రంగంలో సహకారంపైనా చర్చించారు.  ఈ సందర్భంగా  భూపేందర్ యాదవ్ మాట్లాడుతూ, 2018లో జరిగిన క్వింగ్‌డావో సమ్మిట్‌లో మన ప్రధాన మంత్రి ఇచ్చిన “సురక్షిత” ఎస్సీఓ అనే మంత్రం ద్వారా భారతదేశ ఎస్సీఓ ప్రెసిడెన్సీ మార్గనిర్దేశం చేయబడిందని అన్నారు. ఈ ప్రాంతంలో బహుపాక్షిక, రాజకీయ, భద్రత, ఆర్థిక  ప్రజల మధ్య పరస్పర చర్యను ప్రోత్సహించడమే లక్ష్యమని స్పష్టం చేశారు.

భారతదేశ అనుభవాలు  జీవితాన్ని పంచుకుంటూ, 20 అక్టోబర్ 2022న ప్రధాన మంత్రి  నరేంద్ర మోదీ ప్రారంభించిన మిషన్ లైఫ్ గురించి యాదవ్ ప్రస్తావించారు. వ్యక్తిగత, కుటుంబం  సమాజ ఆధారిత చర్యల కోసం మిషన్ లైఫ్‌లో భాగం కావాలని ఆయన ఎస్సీఓ కమ్యూనిటీని ఆహ్వానించారు. ఈ సమావేశం ఫలితంగా పర్యావరణ పరిరక్షణ సమస్యలకు బాధ్యత వహించే ఎస్సీఓ సభ్య దేశాల మంత్రిత్వ శాఖలు  ఏజెన్సీల అధిపతుల నాల్గవ సమావేశం ఫలితాలపై జాయింట్ కమ్యూనిక్‌ని 18 ఏప్రిల్ 2023, న్యూఢిల్లీలో ఆమోదించారు. పర్యావరణ పరిరక్షణ రంగంలో సహకారం అనే 2022-–24 భావనను అమలు చేయడానికి ఎస్సీఓ కార్యాచరణ ప్రణాళిక ఆధారంగా జాయింట్ కమ్యూనిక్ రూపొందించబడింది.

******