કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળના મારા સાથીદારો, ડૉ. એસ. જયશંકરજી, શ્રી અશ્વિની વૈષ્ણવજી, શ્રી દેવુસિંહ ચૌહાણજી, ITUના મહાસચિવ, અન્ય મહાનુભાવો, દેવીઓ અને સજ્જનો!

આજનો દિવસ ખૂબ જ ખાસ છે, ખૂબ જ પવિત્ર છે. 'હિન્દુ કેલેન્ડર'નું નવું વર્ષ આજથી શરૂ થયું છે. હું તમને અને તમામ દેશવાસીઓને વિક્રમ સંવત 2080ની શુભેચ્છા પાઠવું છું. આપણા વિશાળ, વૈવિધ્યસભર દેશમાં સદીઓથી વિવિધ કેલેન્ડર પ્રચલિત છે. કોલ્લમ કાળનું મલયાલમ કેલેન્ડર છે, તમિલ કેલેન્ડર છે, જે સેંકડો વર્ષોથી ભારતને તારીખનું જ્ઞાન આપી રહ્યું છે. વિક્રમ સંવત પણ 2080 વર્ષ પહેલાથી ચાલી રહ્યું છે. વર્ષ 2023 હાલમાં ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડરમાં ચાલી રહ્યું છે, પરંતુ વિક્રમ સંવત તેના કરતાં 57 વર્ષ વહેલું છે. મને ખુશી છે કે નવા વર્ષના પ્રથમ દિવસે, ભારતમાં ટેલિકોમ, આઈસીટી અને સંબંધિત નવીનતાઓને લઈને એક મોટી શરૂઆત કરવામાં આવી રહી છે. આજે, ઇન્ટરનેશનલ ટેલિકોમ્યુનિકેશન યુનિયન (ITU)ની એરિયા ઑફિસ અને માત્ર એરિયા ઑફિસ જ નહીં, એરિયા ઑફિસ અને ઇનોવેશન સેન્ટરની અહીં સ્થાપના કરવામાં આવી છે. આ સાથે આજે 6G ટેસ્ટ-બેડ પણ લોન્ચ કરવામાં આવ્યો છે. આ ટેક્નોલોજી સંબંધિત અમારા વિઝન ડોક્યુમેન્ટનું અનાવરણ કરવામાં આવ્યું છે. ડિજિટલ ઈન્ડિયાને નવી ઉર્જા આપવાની સાથે, તે દક્ષિણ એશિયા માટે, ગ્લોબલ સાઉથ માટે નવા ઉકેલો, નવી નવીનતાઓ પણ લાવશે. આ ખાસ કરીને અમારા એકેડેમિયા, અમારા ઇનોવેટર્સ-સ્ટાર્ટ અપ, અમારા ઉદ્યોગ માટે ઘણી નવી તકો ઊભી કરશે.

મિત્રો,

આજે જ્યારે ભારત G-20ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે, ત્યારે પ્રાદેશિક વિભાજનને ઓછું કરવું તેની પ્રાથમિકતાઓમાંની એક છે. થોડા અઠવાડિયા પહેલા ભારતે ગ્લોબલ સાઉથ સમિટનું આયોજન કર્યું છે. ગ્લોબલ સાઉથની અનન્ય જરૂરિયાતોને જોતાં, ટેક્નોલોજી, ડિઝાઇન અને સ્ટાન્ડર્ડ્સની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ગ્લોબલ સાઉથ હવે ટેક્નોલોજીકલ ડિવાઈડને પણ દૂર કરવામાં વ્યસ્ત છે. ITUનું આ એરિયા ઓફિસ અને ઇનોવેશન સેન્ટર આ દિશામાં એક મોટું પગલું છે. મને લાગે છે કે તે વૈશ્વિક દક્ષિણમાં સાર્વત્રિક કનેક્ટિવિટી બનાવવાના ભારતના પ્રયાસોને અત્યંત ઉત્તેજક અને વેગ આપશે. આનાથી દક્ષિણ એશિયાના દેશોમાં આઈસીટી ક્ષેત્રે સહયોગ અને સહયોગ પણ મજબૂત થશે અને આ પ્રસંગે વિદેશમાંથી ઘણા મહેમાનો પણ અહીં હાજર છે. હું તમને બધાને ખૂબ ખૂબ અભિનંદન આપું છું, હું તમને શુભેચ્છા પાઠવું છું.

સાથીઓ,

જ્યારે આપણે તકનીકી વિભાજનને દૂર કરવાની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે ભારત પાસેથી અપેક્ષા રાખવી સ્વાભાવિક છે. ભારતની ક્ષમતા, ભારતની ઈનોવેશન કલ્ચર, ભારતનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ભારતનું કુશળ અને નવીન માનવશક્તિ, ભારતનું અનુકૂળ નીતિ વાતાવરણ, આ બધી બાબતો આ અપેક્ષાનો આધાર છે. આની સાથે, ભારત પાસે જે બે મુખ્ય શક્તિઓ છે તે છે ટ્રસ્ટ અને બીજી છે સ્કેલ. ટ્રસ્ટ અને સ્કેલ વિના, આપણે ટેક્નોલોજીને દરેક ખૂણે-ખૂણે લઈ જઈ શકતા નથી અને હું કહીશ કે ટ્રસ્ટની આજની ટેક્નોલોજીમાં ટ્રસ્ટ એ પૂર્વ-શરત છે. આજે સમગ્ર વિશ્વ આ દિશામાં ભારતના પ્રયાસોની ચર્ચા કરી રહ્યું છે. આજે ભારત 100 કરોડ મોબાઈલ ફોન સાથે વિશ્વની સૌથી વધુ જોડાયેલ લોકશાહી છે. સસ્તા સ્માર્ટફોન્સ અને સસ્તા ઈન્ટરનેટ ડેટાએ ભારતના ડિજિટલ વિશ્વને નવજીવન આપ્યું છે. આજે ભારતમાં દર મહિને 800 કરોડથી વધુ UPI આધારિત ડિજિટલ પેમેન્ટ થાય છે. આજે ભારતમાં દરરોજ 7 કરોડ ઈ-ઓથેન્ટિકેશન થાય છે. ભારતના કોવિન પ્લેટફોર્મ દ્વારા, દેશમાં 220 કરોડથી વધુ રસીના ડોઝનું સંચાલન કરવામાં આવ્યું છે. પાછલા વર્ષોમાં, ભારતે ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર દ્વારા 28 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ સીધા તેના નાગરિકોના બેંક ખાતામાં મોકલ્યા છે. જન ધન યોજના દ્વારા અમે અમેરિકાની કુલ વસ્તી કરતા વધુ લોકોના બેંક ખાતા ખોલાવ્યા છે. અને તે પછી તેમને યુનિક ડિજિટલ આઈડેન્ટિટી એટલે કે આધાર દ્વારા પ્રમાણિત કર્યા અને પછી મોબાઈલ દ્વારા 100 કરોડથી વધુ લોકોને જોડ્યા. જન ધન – આધાર – મોબાઈલ – જામ, જામ ટ્રિનિટીની આ શક્તિ વિશ્વ માટે અભ્યાસનો વિષય છે.

સાથીઓ,

ટેલિકોમ ટેક્નોલોજી એ ભારત માટે પાવર મોડ નથી. ભારતમાં ટેક્નોલોજી એ માત્ર શક્તિનો એક મોડ નથી પરંતુ સશક્તિકરણનું એક મિશન છે. આજે ભારતમાં ડિજિટલ ટેક્નોલોજી સાર્વત્રિક છે, દરેક માટે સુલભ છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારતમાં મોટા પાયે ડિજિટલ સમાવેશ થયો છે. જો બ્રોડબેન્ડ કનેક્ટિવિટીની વાત કરીએ તો 2014 પહેલા ભારતમાં 60 મિલિયન યુઝર્સ હતા. આજે બ્રોડબેન્ડ વપરાશકર્તાઓની સંખ્યા 800 મિલિયનથી વધુ છે. 2014 પહેલા ભારતમાં ઈન્ટરનેટ કનેક્શનની સંખ્યા 250 મિલિયન હતી. આજે તે 85 કરોડથી વધુ છે.

સાથીઓ,

હવે ભારતના ગામડાઓમાં ઈન્ટરનેટ યુઝર્સની સંખ્યા શહેરોમાં રહેતા ઈન્ટરનેટ યુઝર્સ કરતા વધુ છે. દેશના ખૂણે ખૂણે ડિજિટલ શક્તિ કેવી રીતે પહોંચી રહી છે તેનો આ પુરાવો છે. છેલ્લા 9 વર્ષમાં સરકાર અને ખાનગી ક્ષેત્રે મળીને ભારતમાં 2.5 મિલિયન કિલોમીટર ઓપ્ટિકલ ફાઈબર નાખ્યા છે. 25 લાખ કિલોમીટર ઓપ્ટિકલ ફાઈબર, આ વર્ષોમાં માત્ર 2 લાખ ગ્રામ પંચાયતો ઓપ્ટિકલ ફાઈબરથી જોડાયેલી છે. આજે, દેશભરના ગામડાઓમાં 5 લાખથી વધુ સામાન્ય સેવા કેન્દ્રો ડિજિટલ સેવાઓ પૂરી પાડી રહ્યા છે. આની અસર અને આ બધાની અસર એ છે કે આજે આપણું ડિજિટલ અર્થતંત્ર દેશની એકંદર અર્થવ્યવસ્થા કરતાં લગભગ અઢી ગણી ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે.

સાથીઓ,

ડિજિટલ ઈન્ડિયાથી નોન ડિજિટલ ક્ષેત્રોને પણ મજબૂતી મળી રહી છે અને તેનું ઉદાહરણ આપણો પીએમ ગતિશક્તિ નેશનલ માસ્ટર પ્લાન છે. દેશમાં બનાવવામાં આવી રહેલા તમામ પ્રકારના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને લગતા ડેટા લેયરને એક પ્લેટફોર્મ પર લાવવામાં આવી રહ્યા છે. ધ્યેય એ છે કે દરેક હિસ્સેદારને વાસ્તવિક સમયની માહિતી સાથે એક જ સ્થાને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ સાથે સંબંધિત દરેક સંસાધન વિશે માહિતી મળી રહે. 'Call Before you Dig' એપ જે આજે અહીં લોન્ચ કરવામાં આવી છે તે પણ આ જ અનુભૂતિનું વિસ્તરણ છે અને 'Call Before you Dig'નો અર્થ એ નથી કે તેનો રાજકીય ક્ષેત્રે ઉપયોગ કરવો જોઈએ. તમે એ પણ જાણો છો કે વિવિધ પ્રોજેક્ટ્સ માટે ખોદકામનું કામ ઘણીવાર ટેલિકોમ નેટવર્કને પણ નુકસાન પહોંચાડે છે. આ નવી એપથી ખોદકામ કરતી એજન્સીઓ અને ભૂગર્ભ સંપત્તિ ધરાવતા વિભાગો વચ્ચે સંકલન વધશે. જેના કારણે નુકસાન પણ ઓછું થશે અને લોકોને પડતી મુશ્કેલી પણ ઓછી થશે.

સાથીઓ,

આજનો ભારત ઝડપથી ડિજિટલ ક્રાંતિના આગલા પગલા તરફ આગળ વધી રહ્યો છે. આજે ભારત વિશ્વનો સૌથી ઝડપી 5G રોલઆઉટ દેશ છે. માત્ર 120 દિવસમાં 120 દિવસમાં 125થી વધુ શહેરોમાં 5G શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. આજે 5G સેવા દેશના લગભગ સાડા 300 જિલ્લાઓ સુધી પહોંચી ગઈ છે. એટલું જ નહીં, આજે આપણે 5G રોલઆઉટના 6 મહિના પછી જ 6G વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ અને આ ભારતનો આત્મવિશ્વાસ દર્શાવે છે. આજે અમે અમારા વિઝન ડોક્યુમેન્ટ પણ રજૂ કર્યા છે. આગામી કેટલાક વર્ષોમાં 6G રોલઆઉટ માટે આ મુખ્ય આધાર બનશે.

સાથીઓ,

ભારતમાં વિકસિત અને ભારતમાં સફળ ટેલિકોમ ટેકનોલોજી આજે વિશ્વના ઘણા દેશોનું ધ્યાન આકર્ષિત કરી રહી છે. 4G પહેલાં અને તે પહેલાં, ભારત માત્ર ટેલિકોમ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગકર્તા, ઉપભોક્તા હતો. પરંતુ હવે ભારત વિશ્વમાં ટેલિકોમ ટેકનોલોજીનો સૌથી મોટો નિકાસકાર બનવા તરફ આગળ વધી રહ્યો છે. 5Gની શક્તિની મદદથી, ભારત સમગ્ર વિશ્વની વર્ક-કલ્ચર બદલવા માટે ઘણા દેશો સાથે કામ કરી રહ્યું છે. આવનારા સમયમાં ભારત 100 નવી 5G લેબ્સ સ્થાપવા જઈ રહ્યું છે. આ 5G સાથે સંકળાયેલી તકો, બિઝનેસ મોડલ અને રોજગારની સંભાવનાઓને સાકાર કરવામાં ઘણો આગળ વધશે. આ 100 નવી લેબ ભારતની અનન્ય જરૂરિયાતો અનુસાર 5G એપ્લિકેશન વિકસાવવામાં મદદ કરશે. 5G સ્માર્ટ ક્લાસરૂમ હોય, ખેતીવાડી હોય, ઇન્ટેલિજન્ટ ટ્રાન્સપોર્ટ સિસ્ટમ હોય કે હેલ્થકેર એપ્લિકેશન હોય, ભારત દરેક દિશામાં ઝડપથી કામ કરી રહ્યું છે. ભારતના 5G ધોરણો વૈશ્વિક 5G સિસ્ટમનો ભાગ છે. અમે ભવિષ્યની ટેકનોલોજીના માનકીકરણ માટે ITU સાથે મળીને પણ કામ કરીશું. ભારતીય ITU એરિયા ઑફિસ જે અહીં ખુલી રહી છે તે અમને 6G માટે યોગ્ય વાતાવરણ બનાવવામાં પણ મદદ કરશે. મને આજે એ જાહેરાત કરતાં પણ આનંદ થાય છે કે ITUની વર્લ્ડ ટેલી-કોમ્યુનિકેશન્સ સ્ટાન્ડર્ડાઇઝેશન એસેમ્બલી આવતા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં દિલ્હીમાં યોજાશે. આમાં પણ દુનિયાભરના પ્રતિનિધિઓ ભારત આવશે. હવેથી, હું તમને આ ઇવેન્ટ માટે શુભેચ્છા પાઠવું છું. પરંતુ હું આ ક્ષેત્રના વિદ્વાનોને પણ પડકાર આપું છું કે ઓક્ટોબર પહેલા આપણે કંઈક એવું કરીએ જે વિશ્વના સૌથી ગરીબ દેશોમાં સૌથી વધુ ગરીબ લોકોને ઉપયોગી થાય.

સાથીઓ,

ભારતના વિકાસની આ ગતિને જોતા કહેવાય છે કે આ દાયકો ભારતનો ટેક-એડ છે. ભારતનું ટેલિકોમ અને ડિજિટલ મોડલ સરળ, સુરક્ષિત, પારદર્શક અને વિશ્વસનીય અને પરીક્ષણ છે. દક્ષિણ એશિયાના તમામ મિત્ર દેશો આનો લાભ લઈ શકે છે. હું માનું છું કે, ITUનું આ કેન્દ્ર આમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે. ફરી એકવાર, આ મહત્વપૂર્ણ અવસર પર, વિશ્વના ઘણા દેશોના મહાનુભાવો અહીં આવ્યા છે, હું તેમનું પણ સ્વાગત કરું છું અને આપ સૌને ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ પાઠવું છું.

ખુબ ખુબ આભાર!

GP/JD