প্ৰধানমন্ত্ৰী মিত্ৰৰ অধীনত প্ৰস্তাৱ লাভ কৰাৰ পৰা পিএলআই আঁচনিৰ অধীনত বিনিয়োগ কৰালৈকে, এই বছৰটো বস্ত্ৰ মন্ত্ৰালয়ৰ বাবে যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ। মন্ত্ৰালয়ে হস্ততাঁত খণ্ডক বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰিছিল আৰু কেইবাটাও হস্তশিল্প প্ৰদৰ্শনীৰো আয়োজন কৰিছিল।
২০২২ চনত মন্ত্ৰালয়ৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ আৰু সাফল্য নিম্নলিখিত ধৰণৰ:
 

পিএলআই আঁচনি

চৰকাৰে বস্ত্ৰ উদ্যোগক আকাৰ আৰু স্কেল আহৰণ আৰু প্ৰতিযোগিতামূলক হ'বলৈ সক্ষম কৰাৰ বাবে দেশত এমএমএফ পোছাক, এমএমএফ কাপোৰ আৰু কাৰিকৰী বস্ত্ৰ সামগ্ৰীৰ উৎপাদনবৃদ্ধিৰ বাবে ১০,৬৮৩ কোটি টকাৰ অনুমোদিত ব্যয়ৰ সৈতে উৎপাদন সংযোজিত ইনচেণ্টিভ (পিএলআই) আঁচনি আৰম্ভ কৰিছে। কাপোৰৰ বাবে পিএলআই আঁচনিৰ অধীনত ০১.০১.২০২২ ৰ পৰা ২৮.০২.২০২২ লৈ ৱেব পৰ্টেলৰ জৰিয়তে আবেদন প্ৰাপ্ত কৰা হৈছিল। সৰ্বাধিক, ৬৭ খন আবেদন লাভ কৰা হৈছিল। সচিব (বস্ত্ৰ)ৰ নেতৃত্বত বাছনি সমিতিয়ে আঁচনিখনৰ অধীনত ৬৪ জন আবেদনকাৰীক বাছনি কৰিছিল। প্ৰায় ৫৬ জন আবেদনকাৰীয়ে এটা নতুন কোম্পানী স্থাপনৰ বাবে বাধ্যতামূলক চৰ্ত পূৰণ কৰিছে আৰু তেওঁলোকক গ্ৰহণপত্ৰও জাৰী কৰা হৈছে। এতিয়ালৈকে, প্ৰায় ১৫৩৬ কোটি টকা বিনিয়োগ কৰা হৈছে। ভিএছএফৰ সন্দৰ্ভত মানদণ্ড নিয়ন্ত্ৰণ আদেশ প্ৰক্ৰিয়া চলি আছে।
 

পিএম মিত্ৰ

চৰকাৰে 'প্লাগ এণ্ড প্লে' সুবিধাকে ধৰি বিশ্বমানৰ আন্তঃগাঁথনি বিকাশৰ বাবে ২০২৭-২৮ বৰ্ষৰ বাবে ৪৪.৪৫ কোটি টকাব্যয়ৰ সৈতে সাতখন পিএম মেগা ইণ্টিগ্ৰেটেড টেক্সটাইল ৰিজিয়ন এণ্ড এপাৰেল (পিএম মিত্ৰ) উদ্যান স্থাপনৰ অনুমোদন জনাইছিল।  আঁচনিখনৰ সন্দৰ্ভত নিৰ্দেশনা প্ৰকাশ কৰা হৈছে আৰু প্ৰস্তাৱসমূহ আমন্ত্ৰণ কৰিবলৈ ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে কেইবাটাও পৰ্যায়ৰ আলোচনা ও অনুষ্ঠিত হৈছে। ইয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়াস্বৰূপে, ১৩ খন ৰাজ্যৰ পৰা ১৮ টা প্ৰস্তাৱ লাভ কৰা হৈছে। ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু উদ্যোগ সংস্থাৰ জ্যেষ্ঠ বিষয়াসকলৰ সৈতে এই প্ৰস্তাৱবোৰ আলোচনা কৰিবলৈ ০৪.০৫.২০২২ তাৰিখে এখন ৰাষ্ট্ৰীয় সন্মিলনৰো আয়োজন কৰা হৈছিল। প্ৰস্তাৱিত প্ৰধানমন্ত্ৰী মিত্ৰ পাৰ্কৰ স্থানসমূহ 'গাতি শক্তি' পৰ্টেলৰ জৰিয়তে মূল্যায়ন কৰা হৈছিল যাতে ছাইটৰ লাভালাভবোৰ বুজি পোৱা যায়। এতিয়ালৈকে, প্ৰত্যাহ্বান মেট্ৰিক্সৰ জৰিয়তে ছাইট বাছনি কৰাৰ বাবে বিতং অনুসন্ধান চলি আছে।
 
ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰিকৰী বস্ত্ৰ মিছন  (NTTM)

এনটিটিএমৰ অধীনত, বিশেষ আঁহ আৰু কাৰিকৰী বস্ত্ৰ শ্ৰেণীত ২৩২ কোটি টকাৰ ৭৪ টা গৱেষণা প্ৰস্তাৱ অনুমোদিত হৈছে। বজাৰ বিকাশ আৰু কাৰিকৰী বস্ত্ৰৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ৪ খন মুখ্য সন্মিলনৰ আয়োজন কৰা হৈছে। (আই) দিল্লীত চিআইআইৰ সৈতে ১২/০৩/২২ তাৰিখে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সন্মিলন, ২৩/০৮/২০২২ তাৰিখে ইম্ফলত আইচিচিৰ সৈতে জিঅ'টেক আৰু কৃষিপ্ৰযুক্তিৰ ওপৰত সন্মিলন, (তৃতীয়) ২৫-২৬ নৱেম্বৰ ২০২২ তাৰিখে চেন্নাইত চিআইআই আৰু চৰকাৰৰ সৈতে ১৬/১১/২০২২ তাৰিখে সুৰক্ষামূলক বস্ত্ৰৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় সন্মিলন। কাৰিকৰী বস্ত্ৰ খণ্ডত ৩১ টা নতুন এইচএছএন কোড বিকশিত কৰা হৈছে। SRTEPC ক কাৰিকৰী বস্ত্ৰৰ বাবে ৰপ্তানি প্ৰচাৰ পৰিষদৰ ভূমিকা অৰ্পণ কৰা হৈছে।
 
সংশোধিত প্ৰযুক্তি উন্নীতকৰণ পুঁজি আঁচনি (ATUFS)

উদ্যোগটোৰ দ্বাৰা ২৪৪৩ টা ৰাজসাহায্যৰ ক্ষেত্ৰত ১০,২১৮ কোটি টকাৰ বিনিয়োগ নিশ্চিত কৰা হৈছে।  সংশোধিত প্ৰযুক্তি উন্নীতকৰণ পুঁজি আঁচনিৰ অধীনত, ৩১৫৯ টা ক্ষেত্ৰত মুঠ ৬২১.৪১ কোটি টকাৰ ৰাজসাহায্য মুকলি কৰা হৈছে আৰু বেকলগ গোচৰ নিষ্পত্তিৰ বাবে মুখ্য গোটবোৰত বিশেষ অভিযান চলোৱা হৈছে।
 
সমৰ্থ (SAMARTH)

মুঠ ৭৩৯১৯ জন ব্যক্তিক (অনুসূচীত জাতি: ১৮১৯৪, অনুসূচীত জনজাতি: ৮৮৭৭ আৰু মহিলা: ৬৪৩৫২) প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা হৈছে, যাৰ ভিতৰত ৩৮৮২৩ জন ব্যক্তিক বস্ত্ৰ খণ্ডত ক্ষমতা নিৰ্মাণৰ বাবে সমৰ্থ আঁচনিৰ অধীনত নিযুক্তি প্ৰদান কৰা হৈছে।
নেচনেল ইনষ্টিটিউট অফ ফেশ্বন টেকনলজী (NIFT)
দমনত ২০২২-২৩ বৰ্ষৰ শৈক্ষিক অধিৱেশনৰ বাবে এটা নতুন চৌহদ আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ উপৰিও, ভূপাল আৰু শ্ৰীনগৰৰ বাবে নতুন চৌহদৰ ভৱনও নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
 

ৰেচম খণ্ড

কেঁচা ৰেচমৰ মুঠ উৎপাদন আছিল ২৮১০৬ মেট্ৰিক টন। ৰেচম খণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিভিন্ন কাৰ্যকলাপত ৯৭৭৭ জন লোকক প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ সাফল্যৰ সৈতে ৪৪ টা বিজ্ঞান আৰু দীক্ষা প্ৰকল্প হাতত লোৱা হৈছিল। ২৩ টা প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ হৈছে।
 

মৰাপাত খণ্ড

মৰাপাট-আইকেয়াৰ (উন্নত কৃষি আৰু উন্নত ৰেটিং (পট) অনুশীলনী) আঁচনি: ই ১,৮৯,৪৮৩ হেক্টৰৰ সৈতে ১৭০ পাট উৎপাদন কাৰী খণ্ড সামৰি লয়, যাৰ ফলত ৪,২০,৩০৯ মৰাপাট খেতিয়ক উপকৃত হয়। বজাৰ উন্নয়ন আৰু প্ৰচাৰ আঁচনিৰ (এমডিপিএছ) বাবে ৰপ্তানিৰ প্ৰদৰ্শন উন্নত হৈছে কিয়নো ৰপ্তানিৰ প্ৰদৰ্শন আগৰ বছৰৰ তুলনাত ৩৮% বৃদ্ধি হৈ বৰ্তমান ৩৭৮৬ কোটি টকা হৈছে। ৰপ্তানি কৰা বিভিন্ন মৰাপাটসামগ্ৰীৰ মূল্য আছিল ১৭৪৪ কোটি টকা আৰু আগৰ বছৰৰ তুলনাত ৪৬ শতাংশ ৰপ্তানিৰ প্ৰৱণতা বৃদ্ধি পাইছিল। প্ৰায় ২৬.৮৭ লাখ মৰাপাটৰ মোনাৰ লেনদেন প্ৰায় ৯.৮০ হাজাৰ কোটি টকাত কৰা হৈছিল।
 

কঁপাহ খণ্ড

যোৱা বছৰৰ ১১৯.১০ লাখ হেক্টৰৰ তুলনাত কপাহৰ খেতি ৫ শতাংশ বৃদ্ধি হৈ ১২৫.০২ লাখ হেক্টৰ হৈছে। ভাৰতীয় কপাহৰ বাবে 'কস্তুৰী কটন ইণ্ডিয়া' নামৰ এটা ব্ৰেণ্ড মুকলি কৰা হৈছে। কপাহৰ যান্ত্ৰিক শস্য চপোৱা, কপাহৰ মানদণ্ড উন্নত কৰা আৰু শ্ৰমিকৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰাত উৎসাহ দিয়া হৈছিল। ইয়াৰ উপৰিও, ৭৫০০০ 'হেণ্ড হেল্ড' কপাহ পিকিং মেচিন বিতৰণ কৰা হৈছে।
 

ঊণ খণ্ড

লেহৰ যাযাবৰ লোকসকলৰ জীৱন ধাৰণৰ পৰিস্থিতি উন্নত কৰাৰ বাবে পশু/ভেড়া পালন বিভাগ, লেহৰ প্ৰকল্পসমূহক পশমিনা ঊণ ক্ৰয় আৰু ৪০০ 'পোৰ্টেবল টেণ্ট' বিতৰণৰ বাবে ২ কোটি টকাৰ ঘূৰ্ণায়মান পুঁজিৰ বাবে অনুমোদন জনোৱা হৈছে। পশমিনা ছাগলীৰ সুৰক্ষাৰ বাবে ৩০০ টা প্ৰিডেটৰ-প্ৰুফ কৰিডৰ নিৰ্মাণৰ উপৰিও উত্তৰাখণ্ডলৈ ৫০ টা ভেড়াৰ ঊণ কটা যন্ত্ৰ ক্ৰয় কৰাৰ প্ৰকল্পটো অনুমোদিত হৈছিল।
 

হস্ততাঁত খণ্ড

৯১ টা হস্ততাঁত গোটক ৭৬.৬০ কোটি টকাৰ বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰা হৈছে। HSS-ৰ অধীনত, ১,১০৯ জন শিপিনীক উন্নত তাঁত আৰু সামগ্ৰী প্ৰদান কৰা হৈছিল। ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত উন্নয়ন কাৰ্যসূচীৰ হস্ততাঁত ক্লাষ্টাৰৰ অধীনত ২,১০৭ জন হস্ততাঁত কৰ্মীক দক্ষতা উন্নীতকৰণ প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা হৈছিল। ১৪১ টা বিপণন অনুষ্ঠানৰ বাবে ১৮.৪৯ কোটি টকাৰ সাহায্যৰ পৰিমাণ মুকলি কৰা হৈছে। তদুপৰি, সামগ্ৰিক হস্ততাঁত ক্লাষ্টাৰ উন্নয়ন আঁচনিৰ অধীনত বৃহৎ হস্ততাঁত গোটসমূহক অনুমোদন জনোৱা বিভিন্ন কাৰ্যকলাপৰ বাবে ১০.৪০ কোটি টকাৰ সাহায্যও মুকলি কৰা হয়। পৰিবহন ৰাজসাহায্য উপাদানৰ অধীনত ১০২.০৫ লাখ কিলোগ্ৰাম সূতা যোগান ধৰা হৈছিল। মূল্য ৰাজসাহায্য উপাদানৰ অধীনত ৭৩.৭৯ লাখ কিলোগ্ৰাম সূতা যোগান ধৰা হৈছিল। কেঁচা মাল যোগান আঁচনিৰ (আৰএমএছএছ) অধীনত মুঠ ১৭৫.৮৪ লাখ কিলোগ্ৰাম সূতা যোগান ধৰা হৈছিল।
 

হস্তশিল্প খণ্ড

মুঠ ২৭২ টা বিপণন কাৰ্যসূচী পৰিচালনা কৰা হৈছিল, যাৰ ফলত ১৯৩৩০ জন শিল্পী উপকৃত হৈছিল। ৩০ লাখ শিল্পীক পৰিচয় পত্ৰ জাৰী কৰা হৈছিল আৰু ৰাজহুৱা ডমেইনত আপলোড কৰা হৈছিল। ৫২ টা শিল্পী নিৰ্মাণ কোম্পানী গঠন কৰা হৈছিল আৰু সমৰ্থন কৰা হৈছিল। ৪১৮ টা প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী আৰু ডিজাইন কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল যিয়ে ১২৪৮০ জন শিল্পীক লাভান্বিত কৰিছিল। আধুনিক টুলকিটবোৰ ১৩৫৭৯ জন শিল্পীক বিতৰণ কৰা হৈছিল। ২০১৭, ২০১৮ আৰু ২০১৯ বৰ্ষৰ বাবে ১০৮ জন শিল্পীক 'শিলপ গুৰু' আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছিল।
 

***
 

AD/NS