ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે કહ્યું કે લોકશાહીમાં જનપ્રતિનિધિઓની ભૂમિકા સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ આજે (24 માર્ચ, 2022) ગાંધીનગરમાં ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્યોને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા. રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, વિધાનસભાના સભ્યો તેમના વિસ્તાર અને રાજ્યના લોકોના પ્રતિનિધિ છે. પરંતુ વધુ મહત્વની વાત એ છે કે લોકો તેમને તેમના ભાગ્યના નિર્માતા માને છે, તેમની સાથે લોકોની આશાઓ અને આકાંક્ષાઓ જોડાયેલી છે. તેમણે કહ્યું કે લોકોની આ આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવાના પ્રયાસો તે બધા માટે સર્વોપરી હોવા જોઈએ.

ભારત જ્યારે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યું છે ત્યારે તેઓ ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્યોને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા તે હકીકત તરફ ધ્યાન દોરતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આઝાદી અને તેના અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરવા માટે ગુજરાત કરતા વધુ સારી જગ્યા કોઈ નથી. ગુજરાત પ્રદેશના લોકો સ્વતંત્ર ભારતની કલ્પના કરવામાં અગ્રેસર હતા. 19મી સદીના છેલ્લા દાયકાઓમાં દાદાભાઈ નવરોજી અને ફિરોઝ શાહ મહેતા જેવી હસ્તીઓએ ભારતીયોના અધિકારો માટે અવાજ ઉઠાવ્યો હતો. તે સંઘર્ષ ગુજરાતના લોકો દ્વારા સતત મજબૂત બન્યો અને આખરે મહાત્મા ગાંધીના માર્ગદર્શન હેઠળ ભારતની આઝાદીમાં પરિણમ્યો.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે મહાત્મા ગાંધીએ ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામને માત્ર નેતૃત્વ જ પૂરું પાડ્યું ન હતું, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વને એક નવો રસ્તો, નવી વિચારસરણી અને નવી ફિલસૂફી પણ બતાવી હતી. આજે જ્યારે પણ દુનિયામાં કોઈપણ પ્રકારની હિંસા થાય છે ત્યારે બાપુના મંત્ર 'અહિંસા'નું મહત્વ સમજાય છે.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, ગુજરાતનો ઈતિહાસ અનોખો છે. મહાત્મા ગાંધી અને સરદાર પટેલની આ ભૂમિને સત્યાગ્રહની ભૂમિ કહી શકાય. સત્યાગ્રહનો મંત્ર સમગ્ર વિશ્વમાં સંસ્થાનવાદ સામે એક અમોઘ શસ્ત્ર તરીકે સ્થાપિત થયો હતો. બારડોલી સત્યાગ્રહ, નમક સત્યાગ્રહ અને દાંડી કૂચે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામને ન માત્ર નવો આકાર આપ્યો, પરંતુ વિરોધની અભિવ્યક્તિ અને જન આંદોલનના સંચાલનને પણ એક નવું પરિમાણ આપ્યું.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સરદાર પટેલે સ્વતંત્ર ભારતને તેનું એકીકૃત સ્વરૂપ આપ્યું અને વહીવટનો પાયો મજબૂત કર્યો. નર્મદા કિનારે તેમની પ્રતિમા ‘સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી’, જે વિશ્વની સૌથી ઊંચી પ્રતિમા છે, તે તેમની સ્મૃતિમાં કૃતજ્ઞ રાષ્ટ્ર તરફથી એક નાનકડી ભેટ છે. ભારતના લોકોના હૃદયમાં તેમની પ્રતિષ્ઠા તેનાથી પણ ઊંચી છે.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, ગુજરાતે રાજકારણ ઉપરાંત સાંસ્કૃતિક, સામાજિક અને આર્થિક ક્ષેત્રે પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. નરસિંહ મહેતાની આ ભૂમિ પર આધ્યાત્મિકતાનો ઘણો પ્રભાવ રહ્યો છે. તેમનું ભજન "વૈષ્ણવ જન તો તેને કહીયે, જે પીડ પરાઈ જાણે રે" આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામનું ગીત બની ગયું. તેણે ભારતીય સંસ્કૃતિના માનવતાવાદનો પણ પ્રસાર કર્યો હતો. રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, ગુજરાતની પ્રજાની ઉદારતા એ ભારતીય સંસ્કૃતિનું મુખ્ય લક્ષણ છે. પ્રાચીન કાળથી આ પ્રદેશમાં તમામ સંપ્રદાયો અને સમુદાયોના લોકો ભાઈચારામાં વૃદ્ધિ પામતા આવ્યા છે.

રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે ગુજરાતે આધુનિક યુગમાં વિજ્ઞાન ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર પ્રદાન કર્યું છે. જ્યારે ડૉ. હોમી જહાંગીર ભાભાને ભારતીય પરમાણુ કાર્યક્રમના જનક માનવામાં આવે છે, ત્યારે ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળાના સ્થાપક ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈને ભારતીય વિજ્ઞાન, ખાસ કરીને ભારતના અવકાશ સંશોધનના પ્રણેતા તરીકે આદર આપવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રપતિએ ધ્યાન દોર્યું કે 1960માં અસ્તિત્વમાં આવ્યા પછી, ગુજરાત ઉદ્યોગ સાહસિકતા  અને નવીનીકરણ દ્વારા વિકાસના પંથે અગ્રેસર રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે, ગુજરાતની ધરતી પર શરૂ થયેલી શ્વેત ક્રાંતિએ પોષણ ક્ષેત્રે ક્રાંતિકારી પરિવર્તન કર્યું છે. આજે ભારત દૂધના કુલ ઉત્પાદન અને વપરાશની દ્રષ્ટિએ વિશ્વમાં પ્રથમ સ્થાન ધરાવે છે. ગુજરાતની દૂધ સહકારી મંડળીઓ આ સફળતાની આશ્રયદાતા છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે ગુજરાતની સહકારી સંસ્કૃતિની સફળતાનો લાભ સમગ્ર દેશમાં ફેલાવવાના હેતુથી ભારત સરકારે કેન્દ્રીય સહકારિતા  મંત્રાલયની રચના કરી છે.

રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે ગુજરાત વિધાનસભાએ આ રાજ્યના સર્વાંગી વિકાસ માટે ઘણા ક્રાંતિકારી પગલાં લીધા છે. ગુજરાત પંચાયત વિધેયક, 1961 અને ગુજરાત ફરજિયાત પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિનિયમ, 1961 દ્વારા અનુક્રમે સ્થાનિક સ્વરાજ્ય અને શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં પ્રગતિશીલ પ્રણાલીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. ગુજરાત એકમાત્ર એવું રાજ્ય છે કે જ્યાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં રોકાણ અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ગુજરાત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ એક્ટ, 1999 વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. ભવિષ્યલક્ષી કાયદો બનાવવાની દિશામાં આ વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરાયેલ ગુજરાત ઓર્ગેનિક એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટી એક્ટ, 2017 પણ નોંધનીય છે. તેમણે ગુજરાતની વર્તમાન અને અગાઉની સરકારો તેમજ ગુજરાત વિધાનસભાના વર્તમાન અને ભૂતકાળના સભ્યોની ગુજરાતની બહુઆયામી પ્રગતિમાં યોગદાન બદલ પ્રશંસા કરી હતી.

રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા કેટલાક સમયથી ગુજરાતના વિકાસ મોડલને અનુકરણીય ઉદાહરણ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે જે દેશના કોઈપણ પ્રદેશ અને રાજ્યમાં લાગુ કરી શકાય છે. સાબરમતી રિવરફ્રન્ટ શહેરી પરિવર્તનનું એક પ્રભાવશાળી ઉદાહરણ છે. પર્યાવરણને સુરક્ષિત રાખીને સાબરમતી અને તેના રહેવાસીઓ વચ્ચેના સંબંધોને નવો આયામ આપવામાં આવ્યો છે. નદી કિનારે વસેલા દેશના અન્ય તમામ શહેરો માટે આ એક સારું ઉદાહરણ બની શકે છે.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યા છીએ ત્યારે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને યાદ કરીને દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે અર્થપૂર્ણ પગલાં ભરવાની આપણી ફરજ છે, જેથી વર્ષ 2047માં જ્યારે ભારત તેની સ્વતંત્રતાની શતાબ્દીની ઉજવણી કરી રહ્યું હોય ત્યારે તે સમયની પેઢી તેમના દેશ પર ગર્વ અનુભવશે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે ભારત સરકાર, રાજ્ય સરકારો અને દેશના નાગરિકો સ્વતંત્ર ભારતના શતાબ્દી વર્ષને સુવર્ણ બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે વિકાસના માર્ગ પર આગળ વધવાનું ચાલુ રાખશે.

રાષ્ટ્રપતિનું ભાષણ જોવા માટે કૃપા કરીને અહીં ક્લિક કરો.

SD/GP/NP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com