ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲਾ
ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ‘ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਲਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਯੋਜਨਾ’ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ
Posted On:
03 FEB 2022 5:32PM by PIB Chandigarh
ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ‘ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਲਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ’ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਜਿਹੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਲੇਖਨ ਆਦਿ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖਾਸ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ
ਲੇਕਿਨ ਗਰੀਬੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਤਰ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ (ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੋਨਾਂ) ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਉਮਰ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ 48,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਫੈਲੌਸ਼ਿਪ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨਾਮ ਤੋਂ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸੇ ਹਨ:
-
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ (ਐੱਸਵਾਈਏ) -18 ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਦੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਚਾਰ ਬਰਾਬਰ ਦੀਆਂ ਛਿਮਾਹੀ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ 5,000 ਰੁਪਏ ਹਰਕੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਗਠਨ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਿਜੀ ਇੰਟਰਵਿਊ/ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
-
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਕ੍ਰਿਸ਼ਟ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਸੀਨੀਅਰ/ਜੂਨੀਅਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ- 40 ਸਾਲ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ ਚੁਣੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੋਜ ਲਈ ਦੋ ਸਾਲ ਤੱਕ ਚਾਰ ਬਰਾਬਰ ਦੀਆਂ ਛਿਮਾਹੀ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ 20,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ 25 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਚੁਣੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਲਈ ਚਾਰ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਛਿਮਾਹੀ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ 10,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਜੂਨੀਅਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਬੈਚ ਵਿੱਚ 400 ਤੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਜੂਨੀਅਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਚੋਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਗਠਿਤ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
-
ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੋਜ ਲਈ ਟੈਗੋਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ- ਚਾਰ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਤਿਭਾਗੀ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੋਜ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ- ਟੈਗੋਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਟੈਗੋਰ ਖੋਜ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਚੋਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਤੋਂ ਗਠਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ (ਐੱਨਐੱਸਸੀ) ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਉਪਰੋਕਤ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੂਚੀ ਅਨੁਦਾਨ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਰੋਹ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਅਨੁਦਾਨ ਆਦਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੋਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਜੀ. ਕਿਸ਼ਨ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਜਸਭਾ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ
************
ਐੱਨਬੀ/ਐੱਸਕੇ
(Release ID: 1795503)
Visitor Counter : 173