నమస్కారం!

ఈ ప్రత్యేక కార్యక్రమంలో దుర్గా జస్‌రాజ్ జీ, శరంగ్‌దేవ్ పండిట్ జీ, నీరజ్ జైట్లీ జీ, పండిట్ జస్‌రాజ్ కల్చరల్ ఫౌండేషన్ సహ వ్యవస్థాపకులు, దేశంలోని మరియు ప్రపంచంలోని సంగీత విద్వాంసులు మరియు కళాకారులందరూ, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు!

మన దేశంలో, సంగీతం, రాగం మరియు స్వరం అజరామరంగా పరిగణించబడతాయి. ధ్వని శక్తి కూడా అజరామరమని, దాని ప్రభావం కూడా అమరమని చెబుతారు. అటువంటి స్థితిలో సంగీతాన్ని జీవించే గొప్ప ఆత్మ, అస్తిత్వంలోని ప్రతి కణంలో సంగీతం ప్రతిధ్వనిస్తుంది, శరీరాన్ని విడిచిపెట్టిన తర్వాత కూడా విశ్వంలోని శక్తి మరియు స్పృహలో అజరామరంగా ఉంటుంది.

ఈ కార్యక్రమంలో సంగీత విద్వాంసులు మరియు కళాకారుల ప్రదర్శనలు మరియు పండిట్ జస్‌రాజ్ జీ యొక్క 'సుర' ఇక్కడ ప్రతిధ్వనించే విధానం ఈ సంగీత స్పృహలో పండిట్ జస్‌రాజ్ జీ మనతో ఉన్నారనే భావనను కలిగిస్తుంది.

మీరందరూ అతని సాంప్రదాయ వారసత్వాన్ని ముందుకు తీసుకువెళుతున్నారని, రాబోయే తరాలకు మరియు శతాబ్దాల పాటు దానిని కాపాడుతున్నందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను. ఈరోజు పండిట్ జస్రాజ్ జీ జయంతి శుభ సందర్భం. ఈ రోజు, పండిట్ జస్రాజ్ కల్చరల్ ఫౌండేషన్ స్థాపించే ఈ వినూత్న చొరవపై నేను మీ అందరినీ అభినందిస్తున్నాను. మీ తండ్రి స్ఫూర్తిని, ఆయన తపస్సును యావత్ ప్రపంచానికి అంకితం చేసే బాధ్యతను స్వీకరించినందుకు దుర్గా జస్రాజ్ జీ మరియు పండిట్ శరంగ్‌దేవ్ జీకి ప్రత్యేకంగా నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. నేను కూడా పండిట్ జస్రాజ్ జీని చాలాసార్లు కలుసుకుని వినే భాగ్యం కలిగి ఉన్నాను.

స్నేహితులారా,

సంగీతం చాలా క్లిష్టమైన అంశం. నాకు దాని గురించి అంతగా అవగాహన లేదు, కానీ మన ఋషులు 'స్వర' మరియు 'నాద' గురించి అందించిన సమగ్ర జ్ఞానం అద్భుతమైనది. ఇది మన సంస్కృత గ్రంథాలలో వ్రాయబడింది -

नाद रूपः स्मृतो ब्रह्मा, नाद रूपो जनार्दनः।

नाद रूपः पारा शक्तिः, नाद रूपो महेश्वरः॥

అంటే, విశ్వానికి జన్మనిచ్చే మరియు దానిని నిర్వహించే మరియు పరిపాలించే శక్తులు శబ్ద రూపాలు. ఈ విశ్వశక్తిని అనుభూతి చెందగల సామర్థ్యం మరియు విశ్వం యొక్క ప్రవాహంలో సంగీతాన్ని చూడగల సామర్థ్యం భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీత సంప్రదాయాన్ని చాలా అసాధారణమైనదిగా చేస్తుంది. సంగీతం అనేది మన లౌకిక కర్తవ్యాల గురించి మనకు తెలియజేసే మాధ్యమం మరియు ఇది ప్రాపంచిక అనుబంధాలను అధిగమించడంలో కూడా సహాయపడుతుంది. సంగీతంలో విశేషమేమిటంటే, మీరు దానిని తాకలేకపోయినా అది అనంతం వరకు ప్రతిధ్వనిస్తుంది.

భారతదేశ జాతీయ వారసత్వం, కళ మరియు సంస్కృతిని రక్షించడం, అభివృద్ధి చేయడం మరియు ప్రోత్సహించడం పండిట్ జస్రాజ్ కల్చరల్ ఫౌండేషన్ యొక్క ప్రాథమిక లక్ష్యం అని నాకు చెప్పబడింది. ఈ ఫౌండేషన్ వర్ధమాన కళాకారులకు అండగా నిలుస్తుందని, వారిని ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తుందని తెలిసి సంతోషిస్తున్నాను. మీరు ఈ ఫౌండేషన్ ద్వారా సంగీత రంగంలో విద్య మరియు పరిశోధనలను ప్రోత్సహించడాన్ని కూడా పరిశీలిస్తున్నారు. పండిట్ జస్రాజ్ జీ వంటి గొప్ప వ్యక్తి కోసం మీరు రూపొందించిన ఈ చొరవ మరియు రోడ్‌మ్యాప్ ఒక పెద్ద నివాళి అని నేను నమ్ముతున్నాను. మరియు ఇప్పుడు ఆయన శిష్యులు 'గురుదక్షిణ' ఇచ్చే సమయం వచ్చిందని కూడా నేను చెబుతాను.

స్నేహితులారా,

సంగీత ప్రపంచంలో సాంకేతికత చాలా చొచ్చుకుపోయిన సమయంలో మనం ఈ రోజు కలుస్తున్నాము. ఈ సాంస్కృతిక పునాది రెండు విషయాలపై దృష్టి పెట్టాలని నేను కోరుతున్నాను. ప్రపంచీకరణ గురించి మనం చాలా తరచుగా వింటుంటాం, కానీ అది ఎక్కువగా ఆర్థిక వ్యవస్థ చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉంది. నేటి గ్లోబలైజేషన్ యుగంలో భారతీయ సంగీతం కూడా తన ప్రపంచ గుర్తింపును పొందడం మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాని ప్రభావాన్ని సృష్టించడం మన బాధ్యత.

భారతీయ సంగీతానికి మనిషి మనసులోని లోతులను కదిలించే శక్తి ఉంది. అదే సమయంలో, ఇది ప్రకృతి మరియు దైవిక ఏకత్వం యొక్క అనుభవాన్ని కూడా నొక్కి చెబుతుంది. అదేవిధంగా అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం! యోగా అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఒక రకమైన ఆకస్మిక ఉనికిగా ఉద్భవించింది. భారతదేశం యొక్క ఈ వారసత్వం నుండి మొత్తం మానవ జాతి, మొత్తం ప్రపంచం ప్రయోజనం పొందిందని గమనించబడింది. ప్రపంచంలోని ప్రతి మానవుడు భారతీయ సంగీతాన్ని తెలుసుకోవటానికి, అర్థం చేసుకోవడానికి, నేర్చుకోవడానికి మరియు ప్రయోజనం పొందటానికి అర్హులు. ఈ పవిత్ర కార్యాన్ని నెరవేర్చడం మన కర్తవ్యం.

నా రెండవ సూచన ఏమిటంటే, టెక్నాలజీ ప్రభావం జీవితంలోని ప్రతి రంగంపై ఉన్నప్పుడు సంగీత రంగంలో కూడా సాంకేతికత మరియు ఐటి విప్లవం రావాలి. సంగీతం, సంగీత వాయిద్యాలు మరియు సంగీత సంప్రదాయాలకు పూర్తిగా అంకితమైన స్టార్టప్‌లు భారతదేశంలో ఉండాలి. గంగానది వంటి భారతీయ సంగీతానికి సంబంధించిన పవిత్ర ప్రవాహాలను ఆధునిక సాంకేతికతతో ఎలా సమకూర్చుకోవాలో చాలా చేయాల్సి ఉంది. 'గురు-శిష్య' సంప్రదాయం చెక్కుచెదరకుండా ఉండవలసి ఉండగా, ప్రపంచ శక్తిగా మారడానికి ప్రయత్నాలు జరగాలి మరియు సాంకేతికత ద్వారా విలువ జోడింపు జరగాలి.

స్నేహితులారా,

భారతదేశ జ్ఞానం, తత్వశాస్త్రం యొక్క ప్రధాన భాగంలో, మన ఆలోచనలు, నీతి, సంస్కృతి మరియు సంగీతం శతాబ్దాలుగా మనందరిలో చైతన్యాన్ని నింపే మానవాళికి సేవా స్ఫూర్తి. సమస్త లోక కళ్యాణ కాంక్ష ఇందులో స్పష్టంగా వ్యక్తమవుతుంది. అందువల్ల, మనం భారతదేశాన్ని మరియు దాని సంప్రదాయాలు మరియు గుర్తింపును ఎంత ఎక్కువగా ప్రోత్సహిస్తామో, మానవాళికి సేవ చేయడానికి మరిన్ని అవకాశాలను సృష్టిస్తాము. ఇది నేటి భారతదేశ ఉద్దేశం మరియు మంత్రం.

నేడు కాశీ వంటి మన కళా సాంస్కృతిక కేంద్రాలను పునరుజ్జీవింపజేస్తున్నాం. పర్యావరణ పరిరక్షణపై మన విశ్వాసం మరియు ప్రకృతి పట్ల ప్రేమతో ప్రపంచానికి సురక్షితమైన భవిష్యత్తుకు మార్గం చూపుతోంది. భారతదేశం అభివృద్ధితో పాటు వారసత్వ మంత్రంగా ప్రారంభించిన ఈ ప్రయాణంలో 'సబ్కా ప్రయాస్' (అందరి కృషి) భాగస్వామ్యం కావాలి.

మీ అందరి చురుకైన సహకారంతో పండిట్ జస్రాజ్ కల్చరల్ ఫౌండేషన్ విజయవంతమైన కొత్త శిఖరాలను చేరుకుంటుందని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను. ఈ ఫౌండేషన్ సంగీతం మరియు 'సాధన' పట్ల సేవ చేయడానికి మరియు దేశం పట్ల మన తీర్మానాల నెరవేర్పుకు ముఖ్యమైన మాధ్యమంగా మారుతుంది.

ఈ నమ్మకంతో, ఈ కొత్త ప్రయత్నానికి చాలా ధన్యవాదాలు మరియు చాలా శుభాకాంక్షలు!

ధన్యవాదాలు!