ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી એમ. વેંકૈયા નાયડુએ આજે કહ્યું કે વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહી તરીકે ભારતની સંસદ અને વિધાનસભાઓએ અન્ય લોકો માટે ઉદાહરણ સ્થાપિત કરવું જોઈએ.

દિલ્હીના ઉપરાષ્ટ્રપતિ નિવાસસ્થાને 'ધ મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી ઓફ બરોડા' માંથી રાજકીય નેતૃત્વ અને શાસનનો એક વર્ષનો ડિપ્લોમા કોર્સ કરતા વિદ્યાર્થીઓ સાથે વાતચીત કરતા તેમણે સંસદીય લોકશાહીને મજબૂત કરવાની અને સુશાસન માટેની પ્રક્રિયાઓને વધુ ઊંડી કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો કારણ કે દેશ 75 વર્ષ સ્વતંત્રતાની ઉજવણી કરી રહ્યો છે.

ઉપરાષ્ટ્રપતિ જે રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ પણ છે, તેમણે સંસદ અને રાજ્યની વિધાનસભાઓમાં વારંવાર થતાં વિક્ષેપો પર ચિંતા વ્યક્ત કરી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે આવી નિષ્ક્રિય વિધાનસભાઓ સંસદીય લોકશાહીના સિદ્ધાંતના મૂળમાં પ્રહાર કરે છે.

સાંસદો અને ધારાસભ્યોને સરકારની ટીકા કરવાનો પૂરો અધિકાર છે તે તરફ ધ્યાન દોરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભાર મૂક્યો હતો કે તેમણે કોઈ મુદ્દો બનાવતી વખતે ‘શિષ્ટાચાર, મર્યાદા અને ગૌરવ’ ની લક્ષ્મણ રેખાને ક્યારેય પાર ન કરવી જોઈએ.

તેમણે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે લોકોએ ચાર મહત્વના ગુણો અથવા Cs - ચારિત્ર્ય, આચરણ, બુદ્ધિસામર્થ્ય અને ક્ષમતાના આધારે તેમના પ્રતિનિધિઓની પસંદગી કરવી જોઈએ. "કમનસીબે, અમારી ચૂંટણી પ્રણાલી આ 4Cને બદલીને અનિચ્છનીય 4 Cs— જાતિ, સમુદાય, રોકડ અને ગુનાહિતતાના બીજા સમૂહ દ્વારા ખરાબ થઈ રહી છે."

શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે તેઓ હંમેશા ઈચ્છતા હતા કે યુવાનો માત્ર રાજકારણમાં સક્રિય રસ ન લે, પરંતુ ઉત્સાહ સાથે રાજકારણમાં જોડાય અને ઈમાનદારી, શિસ્ત અને સમર્પણ સાથે લોકોની સેવા કરે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે વિચારધારા કરતાં આદર્શ વર્તન વધુ મહત્વનું છે. તેમણે કહ્યું, કમનસીબે, રાજકારણ સહિત તમામ ક્ષેત્રોમાં વર્ષોથી મૂલ્યો અને ધોરણોનું તીવ્ર ધોવાણ થયું છે. "સમય આવી ગયો છે કે વિવિધ બીમારીઓની વ્યવસ્થાને સાફ કરવામાં આવે જે તેને ત્રસ્ત કરી રહી છે અને જીવનના તમામ ક્ષેત્રોમાં ઉચ્ચ નીતિવિષયક અને નૈતિક ધોરણોને પ્રોત્સાહન આપે."

લોકવાદી નીતિઓ સામે પોતાને અભિવ્યક્ત કરતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે શિક્ષણ, કુશળતા અને આજીવિકાની તકો દ્વારા હાંસિયામાં ધકેલાયેલા અને જરૂરિયાતમંદ વર્ગને સશક્ત બનાવવા જોઈએ.

35 વર્ષથી ઓછી વયની દેશની 65 ટકા વસ્તી સાથે ભારતના વસ્તીવિષયક લાભનો ઉલ્લેખ કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ યુવા રાષ્ટ્રની ઝડપી વિકાસની ક્ષમતા અને પુનરુત્થાનશીલ ન્યુ ઇન્ડિયાના નિર્માણની ક્ષમતાનો સંપૂર્ણ રીતે ઉપયોગ કરવા હાકલ કરી હતી. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને કહ્યું કે અસરકારક નેતૃત્વ એ ભારત માટે દરેક ક્ષેત્રમાં અનિવાર્ય જરૂરિયાત છે જે આગામી વર્ષોમાં વધુ ઉંચાઈઓ પર પહોંચશે.

વિદ્યાર્થીઓને યથાવત સ્થિતિમાં ક્યારેય પણ આત્મસંતોષી ન રહેવાની સલાહ આપતા શ્રી નાયડુએ તેમને તેમના ધ્યેયો અને ઉદ્દેશો પ્રાપ્ત કરવા માટે એકનિષ્ઠા સાથે અવિરત કામ કરવા કહ્યું. ઉત્કૃષ્ટતા પ્રાપ્ત કરવા માટે બારને ઉંચો રાખવો મહત્વપૂર્ણ છે તે જોતાં, તેમણે સ્વામી વિવેકાનંદના પ્રખ્યાત અવતરણનો ઉલ્લેખ કર્યો: ઉઠો! જાગો! અને જ્યાં સુધી લક્ષ્ય પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી રોકશો નહીં.'

વિદ્યાર્થીઓને હંમેશા ન્યાયી માર્ગ પર ચાલવાની સલાહ આપતા, તેમણે તેમને વ્યાપક સામાજિક પરિવર્તનના આશ્રયદાતા તરીકે કામ કરવાનું કહ્યું. તેમણે ઉમેર્યું, "તમારે લિંગ ભેદભાવ, જાતિવાદ, ભ્રષ્ટાચાર, મહિલાઓ પર અત્યાચાર અને નિરક્ષરતા જેવા સામાજિક દુષણોને દૂર કરવા માટે સમર્પણ સાથે કામ કરવું જોઈએ."

ઉપરાષ્ટ્રપતિએ વિદ્યાર્થીઓને સ્વસ્થ જીવનશૈલી વિકસાવવાની સલાહ પણ આપી હતી. તેમણે તેમને કહ્યું કે શારીરિક તંદુરસ્તી જાળવી રાખો અને ભારતીય આબોહવાની પરિસ્થિતિઓ માટે યોગ્ય તંદુરસ્ત ખોરાકની આદતોને અનુસરો.

શ્રી નાયડુએ વિદ્યાર્થીઓને તેમની માતૃભાષામાં નિપુણ બનવા, તેમના ગુરુઓ અને માતા -પિતાનું સન્માન કરવા અને હંમેશા અન્ય પ્રત્યે, ખાસ કરીને જરૂરિયાતમંદો અને નબળાઓ પ્રત્યે સહાનુભૂતિ અને સંભાળ રાખવા વિનંતી કરી. તેમણે તેમને કહ્યું કે "આપણી સૌથી જૂની સંસ્કૃતિઓમાંની એક છે અને શેર અને સંભાળનું દર્શન ભારતીય સંસ્કૃતિના મૂળમાં છે."

SD/GP/BT