ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸ਼੍ਰੀ ਐੱਮ. ਵੈਂਕਈਆ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਅੱਜ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ ਪੂਰੇ ਕਰ ਲਏ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰੇਤ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ ਪਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਫ਼ਲਿੱਪ ਬੁੱਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ।

ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਈ–ਬੁੱਕ (e-book) ’ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ 10 ਰਾਜਾਂ ਤੇ ਦੋ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 133 ਸਮਾਰੋਹਾਂ (ਵਰਚੁਅਲ ਤੇ ਖ਼ੁਦ ਜਾ ਕੇ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ) ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ; ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਰੋਹ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਡੂ ਨੇ 53 ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ, 23 ਪੁਸਤਕਾਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ, 21 ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ, 7 ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ, 4 ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ’ਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਤੇ 3 ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨੀਂਹ–ਪੱਥਰ ਰੱਖੇ।

ਬੀਤਿਆ ਵਰ੍ਹਾ ਕੋਵਿਡ–19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਔਖਾ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਆਮ ਜਨਜੀਵਨ ਤੇ ਕੰਮਾਂ–ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਫ਼ੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖ ਕੇ ਆਸ ਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ ਦਾ ਪਸਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਅਣਕਿਆਸੇ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਖੋ–ਵੱਖਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਕਈ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਪੋਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਫਰੰਟਲਾਈਨ (ਮੋਹਰੀ) ਕੋਵਿਡ ਜੋਧਿਆਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਕੋਵਿਡ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਡੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਟੀਕਾਕਰਣ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟੀਕੇ ਦੀ ਝਿਜਕ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਦੇਸ਼ੀ ਕੋਵਿਡ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।

ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਘੱਟ ਜਾਣੀਆਂ–ਪਛਾਣੀਆਂ 26 ਮਹਿਲਾ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਦੀ ਸੈਲੂਲਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਰਹੇ 10 ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਬਾਰੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਲਿਖੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡਾਂਡੀ ਵਿਖੇ 'ਅਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ' ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਆਯੋਜਿਤ 25 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਯਾਦਗਾਰੀ ਦਾਂਡੀ ਪਦ–ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਸਮਾਪਤੀ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰਲੀ ਸਮੂਹਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬਲ ਸਮਰਥਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਉਭਾਰਨ ਲਈ ਹਰ ਮੰਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ 'ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ 22 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕੀਤੇ, ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ' ਤੇ 24 ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰ ਵੀ ਭੇਜੇ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ਼ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਵਿੱਚ, ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਤ–ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਭੇਜੀਆਂ। ਜਦੋਂ ਏਆਈਸੀਟੀਈ (AICTE) ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੋਰਸਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 24 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 33 ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੇਖ ਲਿਖੇ।

ਆਪਣੀਆਂ ਸੁਭਾਵਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜੋੜਨ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰਿਕਾਰਡ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ CREST, ਡਾ. ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕੰਪਲੈਕਸ, ਸੀਸੀਐੱਮਬੀ (CCMB) ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ (IIT) ਮਦਰਾਸ ਸਮੇਤ ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੰਡੀਆ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਫੈਸਟੀਵਲ-2020 ਦੇ ਸਮਾਪਤੀ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।

ਆਪਣੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ਐੱਸਸੀਓ – SCO) ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ 19ਵੀਂ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਹਿਰੀਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮਹਾਮਹਿਮ ਡਾ. ਅਬਦੁਲ ਲਤੀਫ਼ ਬਿਨ ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਜ਼ਿਆਨੀ ਤੇ ਅੰਤਰ–ਸੰਸਦੀ ਯੂਨੀਅਨ (IPU) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹਾਮਹਿਮ ਦੁਆਰਤੇ ਪਚੇਕੋ ਨਾਲ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਵਾਸ ’ਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।

ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਡੂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਯਤਨਸ਼ੀਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ 2017-18 ਦੌਰਾਨ 48.17% ਤੋਂ 2020-21 (2021 ਦੇ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ ਤੱਕ) ਦੌਰਾਨ 95.82% ਹੋ ਗਈ। ਸਾਲ 2020-21 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੁਆਰਾ 44 ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਠ ਰਾਜ ਸਭਾ ਕਮੇਟੀਆਂ ਨੇ 74 ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ।

ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਚੈਨਲ, ਆਰਐੱਸਟੀਵੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਐੱਮ. ਵੈਂਕਈਆ ਨਾਇਡੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਿਖ਼ਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਯੂ–ਟਿਊਬ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 5 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 59 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਚੈਨਲ ‘ਸੰਸਦ ਟੀਵੀ’ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ; ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਰਐੱਸਟੀਵੀ (RSTV) ਅਤੇ ਐੱਲਐੱਸਟੀਵੀ (LSTV) ਦਾ ਰਲੇਵਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਆਪਣਾ ਅਕਾਰ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਮੌਕੇ, ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਅੱਜ ਸੰਸਦ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ।

*****

ਐੱਮਐੱਸ/ਆਰਕੇ/ਡੀਪੀ