2020 ବର୍ଷ ପାଇଁ ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁ ଶେଖ ମୁଜିବୁର ରହମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ହେଉଛି 1995 ମସିହାରୁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବାର୍ଷିକ ପୁରସ୍କାର, ଚଳିତ ବର୍ଷ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ 125 ତମ ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଜାତୀୟତା, ବର୍ଣ୍ଣ, ଭାଷା, ଜାତି, ଧର୍ମ କିମ୍ବା ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ଏହି ପୁରସ୍କାର ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ରହିଛି।

ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ଜୁରି ଏବଂ ଦୁଇଜଣ ପୂର୍ବତନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ସଦସ୍ୟ, ଯେପରିକି ଭାରତର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ତଥା ଲୋକସଭାର ଏକକ ବୃହତ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା। ଦୁଇଜଣ ବିଶିଷ୍ଟ ସଦସ୍ୟ ଲୋକସଭାର ବାଚସ୍ପତି ଶ୍ରୀ ଓମ ବିର୍ଲା ଏବଂ ସୁଲଭ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାମାଜ ସେବା ସଂଗଠନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଶ୍ରୀ ବିନ୍ଦେଶ୍ୱର ପାଠକ ମଧ୍ୟ ଜୁରିର ଅଂଶ ଅଟନ୍ତି।

19 ମାର୍ଚ୍ଚ 2021ରେ ଜୁରିର ବୈଠକ ବସିଥିଲା ଏବଂ ଅନେକ ବିଚାର ବିମର୍ଶ ପରେ, ଅହିଂସା ତଥା ଗାନ୍ଧୀ ବିଚାରଧାରା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଅବଦାନକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇ 2020 ମସିହାରେ ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁ ଶେଖ ମୁଜିବୁର ରହମାନଙ୍କୁ ଚୟନ କରିବାକୁ ସର୍ବସମ୍ମତି କ୍ରମେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ।

ଅତୀତରେ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତାଞ୍ଜାନିଆର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ଜୁଲିୟସ୍ ନାଇରେରେ; ଫେଡେରାଲ୍ ରିପବ୍ଲିକ୍ ଅଫ୍‍ ଜର୍ମାନୀର ଡକ୍ଟର ଗେରହାଡ ଫିସଚର; ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ; ବାବା ଆମତେ (ଶ୍ରୀ ମୁରଳିଧର ଦେବୀଦାସ ଆମତେ); ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସ୍ୱର୍ଗତ ଡକ୍ଟର ନେଲସନ ମଣ୍ଡେଲା; ବାଂଲାଦେଶର ଗ୍ରାମୀଣ ବ୍ୟାଙ୍କ; ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ଆର୍କ ବିଶପ୍ ଡେସମଣ୍ଡ ଟୁଟୁ; ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନର ଶ୍ରୀ ଚଣ୍ଡି ପ୍ରସାଦ ଭଟ୍ଟ । ନିକଟରେ ପୁରସ୍କୃତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବେକାନନ୍ଦ କେନ୍ଦ୍ର, ଭାରତ (2015); ଅକ୍ଷୟ ପାତ୍ର ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍, ଭାରତ ଏବଂ ସୁଲଭ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ୍(ମିଳିତ ଭାବରେ, 2016 ପାଇଁ); ଏକଲ ଅଭିଆନ୍ ଟ୍ରଷ୍ଟ, ଭାରତ (2017) ଏବଂ ଶ୍ରୀ ୟୋହି ସାସାକାୱା, ଜାପାନ (2018)।

ଏହି ପୁରସ୍କାର ବାବଦରେ 1 କୋଟି, ଏକ ମାନପତ୍ର, ଏକ ଫଳକ ଏବଂ ଅତି ସୁନ୍ଦର ପାରମ୍ପାରିକ ହସ୍ତକଳା / ହସ୍ତତନ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁ ମାନବିକ ଅଧିକାର ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଆଦର୍ଶ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଏବଂ ପ୍ରେରଣା ଉଭୟ ଦେଶର ଐତିହ୍ୟକୁ ଅଧିକ ବ୍ୟାପକ ଏବଂ ନିବିଡ କରିପାରିଛି ଏବଂ ଗତ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦର୍ଶିତ ପଥ ଉଭୟ ଦେଶର ସହଭାଗୀତା, ପ୍ରଗତି ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଛି।

ବାଂଲାଦେଶ ଯେତେବେଳେ ମୁଜିବ ବୋରଶୋ(ବର୍ଷ) ପାଳନ କରୁଛି, ସେତେବେଳେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାର ଏବଂ ଏହାର ଲୋକଙ୍କ ସହ ମିଳିତ ଭାବେ ତାଙ୍କର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି ଭାରତ ନିଜକୁ ଗୌରବାନ୍ୱିତ ମନେକରୁଛି ।

ଗାନ୍ଧୀ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବାଂଲାଦେଶର ମୁକ୍ତିକୁ ସ୍ୱୀକୃତିକୁ ପ୍ରଦାନ କରିବ ଏବଂ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ, ବିବାଦରୁ ଜନ୍ମିତ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସ୍ଥିରତା ଆଣିବ, ଭାରତ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଘନିଷ୍ଠ ଏବଂ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ସମ୍ପର୍କର ଭିତ୍ତିପ୍ରସ୍ତର ସ୍ଥାପନ କରିବ ଏବଂ ବଙ୍ଗବନ୍ଧୁ ଶେଖ ମୁଜିବୁର ରହମାନଙ୍କ ଅପୂର୍ବ ଅବଦାନକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଉଛି। ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶରେ ଶାନ୍ତି ଓ ଅହିଂସାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବ।

*****

AH