ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਭਾਰਤ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਫਿਜੀ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ (MoU) ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਫਿਜੀ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਸਹਿਯੋਗ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਬਾਰੇ ਹੈ:

• ਖੋਜ ਅਮਲਿਆਂ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਹਿਰਾਂ, ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟਾਂ ਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਟ੍ਰੇਨੀਆਂ ਦਾ ਅਦਾਨ–ਪ੍ਰਦਾਨ

• ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫ਼ਰ;

• ਖੇਤੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ;

• ਸੈਮੀਨਾਰ ਤੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਕੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਵ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ;

• ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਯੁਕਤ ਉੱਦਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ;

• ਖੇਤੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਅਤੇ ਵੈਲਿਊ ਐਡੀਸ਼ਨ/ਡਾਊਨਸਟ੍ਰੀਮ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸਿੰਗ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ;

• ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ;

• ਬਜ਼ਾਰ ਪਹੁੰਚ ਦੁਆਰਾ ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ;

• ਖੋਜ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ;

• ਫ਼ਾਈਟੋਸੈਨਿਟਰੀ (ਪਾਦਪ ਸਵੱਛਤਾ) ਮਸਲਿਆਂ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਦੀ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਲਈ ‘ਭਾਰਤ–ਫਿਜੀ ਕਾਰਜ ਦਲ’ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ।

ਇਸ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇੱਕ ਜੁਆਇੰਟ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ (JWG) ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਇਸ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਹਿਤ ਕਾਰਜ–ਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਯੋਜਨਾ ਤੈਅ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਸਬੰਧਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਹਰੇਕ ਦੋ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਤੇ ਫਿਜੀ ’ਚ ਵੈਕਲਪਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਕਰੇਗਾ। 

ਇਹ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ ਇਸ ਦੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 5 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੱਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਲਾਗੂ ਰਹੇਗਾ।

******

ਡੀਐੱਸ