ਰੋਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨੀਤੀਗਤ ਫੈਸਲੇ ਲਏ ਹਨ। ਮੰਤਰਾਲੇ (MoRTH) ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਕਈ ਕਦਮ ਵੀ ਚੁੱਕੇ। 2019-20 ਦੌਰਾਨ, ਤਕਰੀਬਨ 8948 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾਈ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 10,237 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਮੁਕੰਮਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। 2013-14 ਦੌਰਾਨ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਦਰ ਲਗਭਗ 11.7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਹੁਣ ਤਕਰੀਬਨ 28 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।  ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਅਪ੍ਰੈਲ, 2014 ਵਿੱਚ 91,287 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 20 ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੱਕ 1,36,155 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

 

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ

ਸਾਲ	ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ (ਕਿਮੀ)	ਨਿਰਮਾਣ (ਕਿਮੀ)
2020-21* (ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ)	6,764	6,207
2019-20	8,948	10,237
2018-19	5,493	10,855
2017-18	17,055	9,829
2016-17	15,948	8,231
2015-16	10,098	6,061
2014-15	7,972	4,410

 

ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ

 ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 60,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 2500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਵੇਅ/ਐਕਸੈੱਸ ਕੰਟਰੋਲਡ ਹਾਈਵੇ, 9000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰੇ, ਕੋਸਟਲ ਅਤੇ ਪੋਰਟ ਕੁਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਹਾਈਵੇਅ ਲਈ 2000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ 2000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਬਾਰਡਰ ਰੋਡ/ਰਣਨੀਤਕ ਹਾਈਵੇਅ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਇਸ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ 100 ਯਾਤਰੀ ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ 45 ਕਸਬਿਆਂ/ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਲਈ ਬਾਈਪਾਸ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਇਰਾਦਾ ਹੈ।

 ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਖਰਚਾ ਸਾਲ 2013-14 ਵਿੱਚ 33,745 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2019-20 ਵਿਚ 1,50,841 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।  2019-20 ਦੌਰਾਨ 21,926 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੇ ਆਈਈਬੀਆਰ ਸਮੇਤ ਨਵੰਬਰ 2020 ਤੱਕ 79,415 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖਰਚਾ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਨਵੰਬਰ 2020 ਤੱਕ 8,186 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਲ ਭਾੜਾ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦੀ ਭੀੜ-ਮੁਕਤ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤਮਾਲਾ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਮਲਟੀ-ਮੋਡਲ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਪਾਰਕਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ

 ਭਾਰਤਮਾਲਾ ਪਰਿਯੋਜਨਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਸੀਸੀਈਏ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ 35 ਮਲਟੀ-ਮੋਡਲ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਪਾਰਕਸ (ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ) ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਇੱਕ 'ਹੱਬ ਅਤੇ ਸਪੋਕ' ਮੋਡਲ 'ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਚਆਈਡੀਸੀਐੱਲ (ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ) ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ, ਸਬੰਧਿਤ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਲਮਾਰਗ, ਰੇਲਵੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਫ੍ਰੇਟ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਰਣਨੀਤਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਕੰਪਨੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਜ਼ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਲਿਮਟਿਡ’ (ਐੱਨਐੱਚਐੱਲਐੱਮਐੱਲ) ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਨੂੰ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਲਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ ਸੰਪਰਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਨਿਗਮਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

ਏ) ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਦੀ ਧਾਰਣਾ ਅਤੇ ਲਾਭ

 ਇੱਕ ਮਲਟੀ-ਮੋਡਲ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਪਾਰਕ (ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ) ਮਕੈਨਾਈਜ਼ਡ ਮਟੀਰੀਅਲ ਹੈਂਡਲਿੰਗ ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਮੋਡਲ ਫ੍ਰੇਟ-ਹੈਂਡਲਿੰਗ ਸੁਵਿਧਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੇਅਰਹਾਊਸ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੋਲਡ ਚੇਨ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਮਾਲ / ਡੱਬੇ ਦੇ ਟਰਮੀਨਲ ਅਤੇ ਬਲਕ / ਬਰੇਕ-ਬਲਕ ਕਾਰਗੋ ਟਰਮੀਨਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

 ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ / ਸਪੁਰ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ / ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਜਾਂ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੰਦਰਗਾਹ (ਜਾਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਲਮਾਰਗ ਟਰਮੀਨਲ) ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ ਅੰਤਰ-ਮੋਡਲ ਸੰਪਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

 ਇੱਕ ਮੁੱਲ ਵਾਧੇ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਸਟਮਜ਼ ਕਲੀਅਰੈਂਸ, ਲੇਟ ਸਟੇਜ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਛਾਂਟਣਾ / ਗਰੇਡਿੰਗ, ਏਕੀਕਰਣ / ਇਕਸਾਰਤਾ, ਕੋਲਡ ਸਟੋਰੇਜ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ਤਾਂ ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਚਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

 

ਬੀ) ਭਾਰਤਮਾਲਾ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀਜ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ

 2017 ਤੋਂ, ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਚਆਈਡੀਸੀਐੱਲ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ MoRTH ਨੇ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਲਾਗੂਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ:

 ਜੋਗੀਗੋਪਾ (ਅਸਾਮ) ਵਿਖੇ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜ ਆਰੰਭੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ 20.10.20 ਨੂੰ ਰੋਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਐੱਨਐੱਚਆਈਡੀਸੀਐੱਲ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 ਚੇਨੱਈ, ਨਾਗਪੁਰ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਵਿਖੇ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ, ਐੱਸਪੀਵੀ ਦੇ ਗਠਨ ਦੇ ਅਡਵਾਂਸਡ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਸੂਰਤ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਸਬੰਧਿਤ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਸੰਗਰੂਰ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿਹਾਰਕ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਥਾਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸੜਕ ਅਧਾਰਿਤ ਵੇਅਰਹਾਊਸਿੰਗ ਪਾਰਕ ਅਨੁਕੂਲ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਜੰਮੂ-ਕਟੜਾ ਰਾਜਮਾਰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

 ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੱਤ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਨੂੰ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਕੋਇੰਬਟੂਰ ਅਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਲਈ ਡੀਪੀਆਰ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪੂਰਵ-ਵਿਵਹਾਰਕਤਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਗ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਭਵ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

 

ਇਸੇ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਮੰਗ, ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਆਦਿ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਿਵਹਾਰਕਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਕੀ 21 ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਸੰਭਾਵਤਤਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 4 ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਨੰਤਪੁਰ (ਏਪੀ), ਸਿੰਗਰੌਲੀ (ਐੱਮਪੀ), ਸਾਹਬਗੰਜ (ਝਾਰਖੰਡ) ਅਤੇ ਸਿਲਚਰ (ਅਸਾਮ) ਨੂੰ ਸਬੰਧਿਤ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤਮਾਲਾ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਐੱਮਐੱਮਐੱਲਪੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਅਡੀਸ਼ਨਲ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜ ਮਾਰਗ ਸੰਪਰਕ ਦਾ ਵਿਕਾਸ (ਭਾਰਤਮਾਲਾ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ):

 a) ਰੋਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲਾ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੁੱਝ ਨਿਸ਼ਚਤ ਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਆਈਡਬਲਯੂਟੀ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਪਹਿਲੇ ਮੀਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।

 ਬੀ) ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ:

 * ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਥੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਗੋ ਵਾਹਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਸੜਕ ਦੇ ਚੌੜਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ/ ਲੇਨ ਅਤੇ ਗਰੇਡ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਭੀੜ ਹਟਾਉਣ

 * ਰਾਜ / ਸਥਾਨਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿਨ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇਰੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ

 * ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਵਾਹਨ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿਚ ਕਮੀ

 

ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤ ਵਧਾਉਣਾ

 NH ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਫੰਡਿੰਗ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦਾ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਪਤੀ ਮੁਦਰੀਕਰਨ ਦੇ ਟੋਲ-ਓਪਰੇਟ-ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ (ਟੋਟ) ਮੋਡਲ ਦੁਆਰਾ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਹੈ। ਟੋਲ ਰੈਵੇਨਿਊ ਦੇ ਸਕਿਓਰਟੀਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਨਫਰਾ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਟਰੱਸਟ (InvIT) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਦਕਾ ਵੀ ਵਿੱਤ ਇਕੱਤਰਤ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋਰ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਫੰਡ (ਐੱਨਆਈਆਈਐੱਫ) ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਐਸਪੀਵੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤ ਸਹਾਇਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

 

ਟੋਲ ਓਪਰੇਟ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ (TOT) ਅਤੇ NHs ਦੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫੀਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦਾ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਕਰਨ

 TOT ਮੋਡ ਅਧੀਨ ਮੁਦਰੀਕਰਨ ਲਈ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਕੋਲ ਉਪਲਬਧ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਬੇਸ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਕਿਓਰਟੀਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਪਬਲਿਕ ਫੰਡਡ / ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਐਨੂਅਟੀ ਮੋਡਲ (ਐੱਚਏਐੱਮ) ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਤੋਂ ਟੋਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿੱਤ ਜੁਟਾਉਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ (CCEA) ਨੇ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਨੂੰ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਿੱਤ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਣ ਲਈ, ਸੰਪਤੀ ਮੁਦਰੀਕਰਨ ਦੇ ਵਿਕਲਪਕ ਢੰਗ ਵਜੋਂ ਫੀਸ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫੀਸਾਂ ਦੀ ਰਸੀਦ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ (ਸੰਚਾਰ ਨੰ. ਸੀਸੀਈਏ/ 20/2019 (i) ਮਿਤੀ 25.11.2019) ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

 ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਨੂੰ ਅਗਸਤ, 2020 ਵਿੱਚ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਦੇਸ਼ ਵਾਹਨ (ਐੱਸਪੀਵੀ) ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕੰਪਨੀ ਐਕਟ 2013 ਅਧੀਨ ਦਿੱਲੀ-ਮੁੰਬਈ ਗ੍ਰੀਨਫੀਲਡ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਦੇ ਵਿੱਤ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ, ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫੀਸ ਦੀ ਰਸੀਦ ਦਾ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਕਰਨ ਕਰਕੇ ਘੱਟ ਵਿਆਜ ਵਾਲੀ ਪੂੰਜੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ।  ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਕਰਨ ਪਹਿਚਾਣੇ ਗਏ ਪਬਲਿਕ ਫੰਡਡ / ਐੱਚਏਐੱਮ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਤੋਂ ਟੋਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿੱਤ ਜੁਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਕ ਢੰਗ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਇੱਕ ਮੋਡਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਕਰਨ ਚੁਣੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਕਦ ਪ੍ਰਵਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅੱਪਫਰੰਟ ਫੰਡ ਜੁਟਾਉਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਹੈ।

 

ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਟਰੱਸਟ

 ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ ਮੁਕੰਮਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦਾ ਮੁਦਰੀਕਰਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਜਿਸਦਾ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇਕ ਸਾਲ ਦਾ ਟੋਲ ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ ਟਰੈਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਟੋਲ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਐੱਸਪੀਵੀ (ਜ਼) ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੇ InvIT ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਅਟੁੱਟ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਨੂੰ ਸੇਬੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ InvIT ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਦੇ ਸਰੋਤ ਜੁਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਲਈ (ਸੰਚਾਰ 39 / ਸੀਐੱਮ / 2019 (i) ਮਿਤੀ 13.12.2019) ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

 ਇੱਕ InvIT ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਚਾਣੇ ਗਏ ਜਨਤਕ ਫੰਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਐੱਸਪੀਵੀ

 ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ InvIT ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਐੱਸਪੀਵੀ

 ਐੱਨਐੱਚਏਆਈ ਨੂੰ InvIT ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਰਕਮ ਤੋਂ ਰਿਜ਼ਰਵ ਫੰਡ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਲਈ ਇਕ ਵੱਖਰੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੰਪਨੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

 

ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਮੋਡਲ, ਟੋਟ ਮੋਡਲ ਅਤੇ ਐੱਚਏਐੱਮ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੋਡਲ ਰਿਆਇਤ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ

 2020 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਮੋਡਲ, ਟੋਟ ਮੋਡਲ ਅਤੇ ਐੱਚਏਐੱਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲਏ ਗਏ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੀਤੀਗਤ ਫੈਸਲੇ:

 (i) ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਮੋਡਲ ਰਿਆਇਤ ਸਮਝੌਤੇ (ਐੱਮਸੀਏ) ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਢਾਂਚੇ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਅਤੇ  ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ, ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਹੱਲ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਸੀਮਾ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਸੌਖ, ਨਵੀਂਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਰਮੋਨੀਯਸ ਸਬਸਟੀਚਿਊਸ਼ਨ ਲਈ ਨੀਤੀ, ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਨੀਤੀ ਆਦਿ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫੁਟਕਲ ਸੁਧਾਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਅਤੇ ਸੜਕੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਨਵੀਨਤਮ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਅਤਿਰਿਕਤ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਆਦਿ (ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਓਐੱਮ ਨੰਬਰ ਐੱਨਐੱਚ- 35014/25/2017-ਐੱਚ ਮਿਤੀ 24.08.2020 ਅਤੇ 25.08.2020) ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

 

(ii) ਟੋਟ ਫਰੇਮਵਰਕ ਦੇ ਐੱਮਸੀਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: ਟੋਟ ਬੋਲੀ ਲਈ ਬੋਲੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਰਿਆਇਤੀ ਮੁੱਲ (ਆਈਸੀਵੀ) ਦੇ ਗੈਰ-ਖੁਲਾਸੇ ਸਬੰਧੀ ਟੋਟ ਮੋਡਲ ਦੇ ਐੱਮਸੀਏ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਆਗਿਆ (ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਓਐੱਮ ਨੰਬਰ ਐੱਨਐੱਚ- 24031107/ 2014- ਪੀ ਐਂਡ ਪੀ (Vol V) ਮਿਤੀ 22.09.2020) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

 

(iii) ਐੱਚਏਐੱਮ ਦੇ ਮਾੱਡਲ ਦੇ ਐੱਮਸੀਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਠਾਏ ਗਏ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਐਨੂਅਟੀ ਮੋਡ (ਐੱਚਏਐੱਮ) ਦੇ ਤਹਿਤ ਐੱਨਐੱਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਾਲਕੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ (ਐਗਜ਼ਿਟ ਵਿਕਲਪ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ, ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ, ਰੱਖ ਰਖਾਵ  ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਫਾਈਨੈਂਸ਼ਲ ਕਲੋਜ਼, ਨਿਰਮਾਣ ਅਵਧੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਭੁਗਤਾਨ, ਲਾਗੂ ਬੈਂਕ ਰੇਟ, ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਅਡਵਾਂਸ, ਸਮਾਪਤੀ ਭੁਗਤਾਨ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ ਨਿਪਟਾਰੇ ਆਦਿ ਐੱਚਏਐੱਮ ਦੇ ਐੱਮਸੀਏ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਿਆਂ ਐੱਚਏਐੱਮ ਦਾ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਐੱਮਸੀਏ (ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਓਐੱਮ ਨੰ.  24028/14/2014-ਐੱਚ (ਭਾਗ II) ਮਿਤੀ 10 ਨਵੰਬਰ, 2020) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

(iv) ਬੋਲੀ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ:

 (ਏ) ਐੱਚਏਐੱਮ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ: ਬੋਲੀਕਾਰ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਈਪੀਸੀ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 15% ਦੀ ਕੁੱਲ ਕੀਮਤ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਦੇ ਹਰ ਮੈਂਬਰ ਕੋਲ ਤੁਰੰਤ ਬੀਤੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਾਗਤ ਦਾ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 7.5% ਨੈੱਟ ਵਰਥ ਹੋਵੇਗਾ।

 

(ਬੀ) ਐੱਚਏਐੱਮ ਅਤੇ ਬੀਓਟੀ (ਟੋਲ) ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ: ਕੋਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਿਵਲ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ, ਵਪਾਰਕ ਸਥਾਪਤੀਆਂ (SEZs), ਦੂਰਸੰਚਾਰ, ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ, ਰੇਲਵੇ, ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ  ਪਾਰਕ / ਅਸਟੇਟ, ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਪਾਰਕ, ​​ਪਾਈਪ ਲਾਈਨ, ਸਿੰਜਾਈ, ਜਲ ਸਪਲਾਈ, ਸਟੇਡੀਅਮ, ਹਸਪਤਾਲ, ਹੋਟਲ, ਸਮਾਰਟ ਸਿਟੀ, ਵੇਅਰਹਾਊਸ / ਸਿਲੋਜ਼, ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ, ਸੀਵਰੇਜ ਅਤੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

 ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਪੂੰਜੀਗਤ ਲਾਗਤ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਾਗਤ ਵਜੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦੇ 5% ਤੋਂ ਵੱਧ; ਅਤੇ ਅਨੁਮਾਨਤ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਾਗਤ ਵਜੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦੇ 5% ਭੁਗਤਾਨ / ਰਸੀਦਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

 

(c) ਟਨਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਬੋਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ

 ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ: ਸੜਕ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ / ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਰਾਹਤ

 ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਕ ਅਟੁੱਟ ਅੰਗ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, MoRTH ਦੁਆਰਾ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ / ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ / ਸੜਕੀ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਰਿਆਇਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮ ਅਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੋਰ ਉਪਾਅ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ:

 

ਸੜਕ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ, ਰਿਆਇਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਤਾ ਅਤੇ ਡਿਵੈਲਪਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ

 (i) ਰਿਟੈਂਨਸ਼ਨ ਧਨ (ਜੋ ਕਿ ਨਿਰਮਾਣ ਅਵਧੀ ਤਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ) ਨੂੰ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 6 ਤੱਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੈਸੇ  ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਉਠਾਏ ਗਏ ਬਿੱਲਾਂ ਤੋਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।  ਐੱਚਏਐੱਮ / ਬੀਓਟੀ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਲਈ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਗਾਰੰਟੀ ਉਸ ਦੇ ਪਰੋ-ਰਾਟਾ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੇ ਰਿਆਇਤ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਨੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੀ ਕੋਈ ਉਲੰਘਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।

(ii) ਠੇਕੇਦਾਰ / ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮਿਆਦ 3 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣੀ ਸਾਈਟ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ।

 (iii) ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਈਪੀਸੀ / ਐੱਚਏਐੱਮ ਦੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਅਧੀਨ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਲਈ ਅਤੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਅਦਾਇਗੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਐੱਚ (Schedule H) ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ।

 (iv) ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਸਬ-ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਐਸਕਰੋ ਖਾਤੇ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੀ ਅਦਾਇਗੀ।

 (v) ਮਾਰਚ, 2020 ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ, 2020 ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਨਵੇਂ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ / ਬੈਂਕ ਗਾਰੰਟੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਲਈ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਛੋਟ।

(vi) ਕੰਸਲਟੈਂਟਸ ਅਰਥਾਤ ਆਈਈ/ ਏਈ ਨੂੰ ਸਾਈਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ 3 ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਸਮਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਣਾ। ਇਸ ਫੋਰਸ ਮੈਜਿਓਰ ਈਵੈਂਟ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਸਨ।

 (vii) ਬੀਓਟੀ / ਟੀਓਟੀ ਰਿਆਇਤਕਰਤਾ: CoD ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬੀਓਟੀ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਦੀ ਰਿਆਇਤ ਦੀ ਮਿਆਦ ਉਸ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਵਧਾ ਕੇ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੀ ਫੀਸ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਵਿਚ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ, ਰਿਆਇਤ ਦੀ ਮਿਆਦ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਮਿਆਦ ਦੁਆਰਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ ਔਸਤਨ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਫੀਸ ਦੇ 90% ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

 (viii) ਸਾਰੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ ਟੌਲਿੰਗ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਲਈ, ਫੀਸ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਲੈਜਿਸਲੇਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ੁਰੂਆਤਾਂ

 ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਐਕਟ 1988 ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟਰੀ, ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੇਣ, ਨਵੇਂ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਕੰਡਕਟਰਾਂ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਪਰਮਿਟ ਜ਼ਰੀਏ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ, ਰਾਜ ਦੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੂਵਮੈਂਟ, ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਿਯਮ, ਬੀਮਾ, ਅਪਰਾਧਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਐਕਟ ਦੇ ਵਿਧਾਨਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1989 ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਸਨ।

  

   ਉਪਰੋਕਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ, ਰੋਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰਥੀ ਨਾਮਕ ਦੋ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ 15 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਰੀੜ ਦੀ ਹੱਡੀ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਹੋਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਸੀ ਐੱਨ ਜੀ ਮੇਕਰ, ਐੱਸ ਐੱਲ ਡੀ ਮੇਕਰ, ਹੋਮੋਲਗੇਸ਼ਨ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਰਮਿਟ, ਐੱਨ ਆਰ ਸਰਵਿਸਿਜ਼, ਵੀ ਐੱਲ ਟੀ ਅਤੇ ਈ ਏ ਐੱਸ, ਈਚਲਾਨ, ਫੈਂਸੀ ਨੰਬਰ ਬੁਕਿੰਗ, ਪੀਯੂ ਸੀ ਸੀ ਆਦਿ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਜ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਈ-ਗਵਰਨੈਂਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਬਣੇ ਹਨ।

(1) ਵਾਹਨ: ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਪਰਮਿਟ, ਟੈਕਸ, ਫਿਟਨੈੱਸ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਈ-ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋਡ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਅਧੀਨ ਫਲੈਗਸ਼ਿਪ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ 33 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 ਇਸਦਾ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਸਕਰਣ, ਵਾਹਨ 4.0, ਜੋ ਕਿ 2 ਜੂਨ, 2015 ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ, ਵੈੱਬ ਸਮਰੱਥਿਤ ਕਾਰਜ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਆਰਟੀਓ, ਡੀਲਰ, ਸਿਟੀਜ਼ਨ, ਟਰਾਂਸਪੋਰਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਲਈ ਅਸਾਨ ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਰਾਜ ਨੂੰ ਖਾਸ ਸੋਧ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ 33 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 1300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਰਟੀਓ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 25,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਹਨ ਡੀਲਰ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 20,000 ਪੀਯੂਸੀਸੀ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਵਾਹਨ 4.0 ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।

 

(2) ਸਾਰਥੀ: ਸਾਰਥੀ ਈ-ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਫਲੈਗਸ਼ਿਪ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰੀਕਰਨ ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਲਰਨਰ ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਨ-ਸਟਾਪ ਹੱਲ ਹੈ।

 ਇਸਦਾ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਸਕਰਣ, ਸਾਰਥੀ 4.0., 2 ਜੂਨ, 2015 ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇੱਕ ਵਰਕਫਲੋ-ਅਧਾਰਿਤ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ, ਜੋ ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਤ, ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।  ਇਹ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਕੰਫਿਗਰੇਬਲ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਹੱਲ ਹੈ। ਇਹ ਆਰਟੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈਵਿੰਗ, ਲਰਨਰ, ਕੰਡਕਟਰ ਅਤੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਸਕੂਲ ਲਾਇਸੈਂਸਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।  ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ 33 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, 1300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਰਟੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

(3) ਈ-ਚਲਾਨ: ਈ-ਚਲਾਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਾਨਯੋਗ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ 10 ਜਨਵਰੀ, 2017 ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਐਂਡਰੌਇਡ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੱਲ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਪਭੋਗਤਾ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਐੱਪ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਉਲੰਘਣਾ ਲਈ ਉਸੇ ਥਾਂ 'ਤੇ ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਉੱਨਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗਕਰਤਾ-ਅਨੁਕੂਲ ਐੱਪ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜ-ਪੱਧਰੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ, ਜੀਓ-ਟੈਗਿੰਗ, ਗੂਗਲ ਨਕਸ਼ਿਆਂ, ਔਨ-ਸਪਾਟ ਫੋਟੋਆਂ, ਔਨਲਾਈਨ-ਔਫਲਾਈਨ ਵਿਕਲਪਾਂ, ਈ-ਭੁਗਤਾਨ ਨਾਲ ਏਕੀਕਰਣ, ਬੈਕ-ਐਂਡ ਵਾਹਨ-ਸਾਰਥੀ ਡਾਟਾਬੇਸ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ  ਹੋਰ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ, ਇਹ ਇੱਕ ਦਕਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਚਲਾਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਭੇਜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ 24 ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਅਪਣਾਅ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 4.2 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

 

(4) ਐੱਮਪਰੀਵਾਹਨ: ਐੱਮਪਰੀਵਾਹਨ,  ਮਾਨਯੋਗ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਦੁਆਰਾ ਜਨਵਰੀ, 2017 ਵਿਚ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਓਪਰੇਟਰਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੋਡ ਟੈਕਸ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ, ਵਿਭਿੰਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ, ਆਰਟੀਓ ਨਾਲ ਨਿਯੁਕਤੀ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ, ਇਨਕ੍ਰਿਪਟਿਡ ਕਿਊਆਰ ਕੋਡ ਅਤੇ ਆਧਾਰ-ਅਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਨਾਲ ਬੈਕ-ਐਂਡ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਵਰਚੁਅਲ ਡ੍ਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਤੇ ਵਰਚੁਅਲ ਵਹੀਕਲ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ - ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਭੌਤਿਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ / ਕਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਲਾਗੂਕਰਨ ਯੋਗ, ਡਿਜੀਟਲ ਪਹਿਚਾਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਐੱਪ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ, ਦੁਰਘਟਨਾ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਮੋਡੀਊਲ, ਉਲੰਘਣਾ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਮੋਡੀਊਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

 ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ:

 ·  4.0 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਾਉਨਲੋਡਸ

 ·  ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ

 ·  ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਓਐੱਸ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ

 

 ਇਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭੰਡਾਰ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਜਿਸਟਰੀ) ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 28 ਕਰੋੜ ਵਾਹਨ ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ 17 ਕਰੋੜ ਲਾਇਸੈਂਸ ਰਿਕਾਰਡ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।  ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਡੇਟਾ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਨਾਗਰਿਕ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਪੋਜ਼ਟਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੜਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਤਿਰਿਕਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ:

 

(ਏ) ਵਾਹਨ ਡਾਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅੰਡਰ ਚੈੱਕ (ਪੀਯੂਸੀ) ਦਾ ਏਕੀਕਰਣ: ਇਹ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਪੀਯੂਸੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਨਵੀਨੀਕਰਣ, ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਪੀਯੂਸੀਸੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ, ਔਨਲਾਈਨ / ਕਾਊਂਟਰ ਫੀਸਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਐੱਸਐੱਮਐੱਸ ਸੇਵਾਵਾਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।

 MoRTH ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲਿਤ, ਇਹ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ 13 ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

 ਪੀਯੂਸੀਸੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬ-ਸਮਰਥਿਤ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਆਰਟੀਓਜ਼, ਪੀਯੂਸੀ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਤੱਕ ਵੈੱਬ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ।

 

(ਅ) ਵਾਹਨ ਡਾਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਟਰੈਕਿੰਗ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬਟਨਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਏਕੀਕਰਣ: ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਜਨਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ (ਬੱਸਾਂ, ਟੈਕਸੀਆਂ, ਆਦਿ) ਨੂੰ ਏਆਈਐਸ: 140 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ VLTD ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਰਵਜਨਕ ਵਾਹਨ ਮਾਲਕਾਂ / ਅਪਰੇਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧੇਰੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਐਮਰਜੈਂਸੀ (ਪੈਨਿਕ) ਬਟਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

(ਸੀ) ਵਾਹਨ ਡਾਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਸਪੀਡ ਸੀਮਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਡਿਵਾਈਸ / ਸਪੀਡ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਵੇਰਵੇ): ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐੱਸਐੱਲਡੀ / ਸਪੀਡ ਗਵਰਨਰਾਂ ਨਾਲ ਲਗਾਇਆ ਜਾਣਾ ਹੈ।

 ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਪੀਡ ਗਵਰਨਰ / ਐੱਸਐੱਲਡੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰਸ਼ੁਦਾ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਹਨ 4.0 ਦੇ ਨਾਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਏਕੀਕਰਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਿਸਟਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 (ਡੀ) ਵਾਹਨ ਡੇਟਾਬੇਸ ਨਾਲ ਬੀਮਾ ਡੇਟਾ ਦਾ ਏਕੀਕਰਣ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾਯੁਕਤ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਨਸ਼ੋਰੈਂਸ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਬਿਊਰੋ (IIB) ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਬੀਮਾ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਵਾਹਨ ਪੋਰਟਲ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਗੂਕਰਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜਾਂ / ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਬੀਮਾ-ਰਹਿਤ ਵਾਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਕਰਦਾ ਹੈ।

 

(5) ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019: ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਐਕਟ, 1988 ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਾਧਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 30 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਦੁਆਰਾ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਆਪਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 9 ਅਗਸਤ 2019 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਜ਼ਟ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

 * ਸੋਧ ਐਕਟ ਤੋਂ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਹ ਐਕਟ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰੇਗਾ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ, ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸੁਧਾਰਾਂ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏਗਾ।

 

ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਬੰਧ:

 ·  ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਫਿੱਟਨੈੱਸ ਟੈਸਟ

 ·  ਈਐੱਲਵੀ ਲਈ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ

 ·  ਵਾਹਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਨਵਾਂ ਭਾਗ

 ·  ਪੈਦਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਨਾਨ-ਮੋਟਰਾਈਜ਼ਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ

 ·  ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ

 ·  ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ

 ·  ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਅਨ ਲਈ ਨਵਾਂ ਭਾਗ, ਸੁਨਹਿਰੀ ਘੰਟਾ ਇਲਾਜ, ਕੋਈ ਦੋਸ਼ ਜੁਮੇਂਵਾਰੀ ਨਹੀਂ

 ਜੁਰਮਾਨੇ

 ·  ਦੁਰਘਟਨਾ ਪੀੜਤ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਲਈ ਅੰਤਰਿਮ ਰਾਹਤ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ

 ·  ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਦੁਰਘਟਨਾ ਰਾਹਤ ਫੰਡ ਦਾ ਗਠਨ

 ·  ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੋਰਡ ਦਾ ਗਠਨ

 MoRTH ਦੁਆਰਾ 1 ਸਤੰਬਰ 2019 ਦੀ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਤਰੀਕ ਤੋਂ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ ਸੱਠ ਸੈਕਸ਼ਨ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।

 

(6) ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਧਾਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਦੀ ਧਾਰਾ 45, 74, 88, 90 ਅਤੇ ਧਾਰਾ 91 ਦੀ ਕਲਾਜ਼ (i) ਦੀ ਸਬ-ਕਲਾਜ਼  (ਬੀ) ਨੂੰ 1 ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ (Protection of Good Samaritans), ਬਿਨਾਂ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

 ਨੋਟੀਫਾਈਡ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ  ਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਯਮ ਚਲਾਨ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੋਰਟਲ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਈਟੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਲਾਗੂਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

 ਲਾਇਸੰਸਿੰਗ ਅਥਾਰਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਅਯੋਗ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਾਂ ਖਾਰਜ ਕੀਤੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਕਾਲਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਡਰਾਈਵਰ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ।

 ਭੌਤਿਕ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ, ਅਜਿਹੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਅਤੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ, ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਨਿਰੀਖਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਪਹਿਚਾਣ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਢੰਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ, ਸਮੇਤ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਅਪਰਾਧ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।

 ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਜਾਂ ਜਾਂਚ ਕਰਨ 'ਤੇ, ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਵਰਦੀ ਜਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਪਹਿਚਾਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਸਟੈਂਪ, ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਬੇਲੋੜੀ ਮੁੜ ਜਾਂਚ ਜਾਂ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰੇਗੀ।

 ਇਹ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈਂਡਹੈਲਡ ਸੰਚਾਰ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ ਜੋ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣ ਸਮੇਂ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਇਕਾਗਰਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਨਾ ਕਰੇ।

 

(7) ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਤੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਨਿਯਮ: ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ, 2019 ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਧਾਰਾ 134 ਏ, "ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਤੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ", ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਅਨ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।

 ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਅਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਧਰਮ, ਕੌਮੀਅਤ, ਜਾਤ ਜਾਂ ਲਿੰਗ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

 ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਵੀ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਾਮ, ਪਹਿਚਾਣ, ਪਤਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਦੱਸਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ: ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਚੰਗਾ ਸਾਮਰੀ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦੱਸਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹਸਪਤਾਲ ਐਕਟ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਪਸ਼ਟ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ, ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਾਰਟਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਚੰਗੇ ਸਾਮਰੀਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ, ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸਵੈਇੱਛਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹ ਬਣਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਾਮਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤਰਿਤ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

(8) ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਧਾਰਾ 210 ਏ ਅਧੀਨ ਗੁਣਕ: ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ 2019 ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਜੁਰਮਾਂ ਲਈ 10 ਗੁਣਾ ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹੈ।  ਇਹ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

 ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸੈਕਸ਼ਨ 210 ਏ ਤਹਿਤ ਮਲਟੀਪਲਾਇਅਰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਪਰਾਧਾਂ, ਵਸੂਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੁਰਮਾਨੇ; ਜਾਂ ਤਾਂ ਸੂ ਮੋਟੋ ਜਾਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਵਾਲੇ 'ਤੇ ਜਾਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੋਡ ਸੇਫਟੀ ਬੋਰਡ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੋਡ ਸੇਫਟੀ ਕੌਂਸਲ ਜਾਂ ਸਟੇਟ ਰੋਡ ਸੇਫਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਲਾਹ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕਤਰਿਤ ਅੰਕੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

 

(9) ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਬਾਈਲ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ, 1989 ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਕੇ “ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ” ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ (ਸੋਧ) ਐਕਟ 2019 ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਤੇ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਕੁਝ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਲਕ ਦੇ “ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ” ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਵਿੱਚ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ। ਇਹ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਆਈਟੀ ਅਧਾਰਿਤ ਪਹਿਚਾਣ ਅਤੇ ਐੱਸਐੱਮਐੱਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਅਪਰਾਧਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭੇਜਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ, 1989 ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿਚ ਸੋਧ ਕਰਕੇ “ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ” ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।

 

(10) ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ ਐਕਟ, 1988 ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ, 1989 ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਦਾ ਵਾਧਾ: 

ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਕਾਰਨ ਪੂਰਨ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਰੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 

ਨੰ. 40-3 / 2020-ਡੀਐੱਮ-ਆਈ (ਏ) ਮਿਤੀ 24 ਮਾਰਚ 2020, ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਿਆਂ, MoRTH ਨੇ 30 ਮਾਰਚ, 2020 ਅਤੇ 9 ਜੂਨ, 2020 ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਨ ਐਕਟ, 1988 ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮ, 1989 ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੋਟਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਵਧਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਫਿੱਟਨੈੱਸ, ਪਰਮਿਟ (ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ), ਲਾਇਸੈਂਸ, ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ 30 ਸਤੰਬਰ 2020 ਤੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਮੰਨੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

 ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ, ਇਹ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੇ ਹਵਾਲੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਨੂੰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਾਰਨ, ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੱਕ ਯੋਗ ਮੰਨਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਉਪਾਅ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

 

(11) ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ, 1989 ਦੇ ਨਿਯਮ 32 ਅਤੇ 81 ਅਧੀਨ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਜਿਹੀ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚ 31 ਜੁਲਾਈ, 2020 ਤੱਕ ਢਿੱਲ: ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਲਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਸੁਵਿਧਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਜਿਹੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫੀਸਾਂ ਅਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਨ, ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣ ਲਈ ਫੀਸਾਂ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੀ ਪਰ ਨਾਗਰਿਕ ਕੋਵਿਡ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਫੀਸਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮ,1989 ਦੇ ਨਿਯਮ 32 ਅਤੇ 81 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚ 31 ਜੁਲਾਈ, 2020 ਤੱਕ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ।

1. ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਦਰਮਿਆਨੇ ਕਲਰ ਬਲਾਈਂਡਨੈੱਸ ਵਾਲੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਨਿਯਮ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਿਵਯਾਂਗਜਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਿਵਯਾਂਗਜਨ ਅਤੇ ਮੋਨੋਕੁਲਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

 

ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਮਿਲੀ ਕਿ ਰੰਗੀਨ ਬਲਾਇੰਡ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰੀਰਕ ਫਿੱਟਨੈੱਸ (ਫੋਰਮ 1) ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ (ਫੋਰਮ 1 ਏ) ਬਾਰੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸਨ।

 ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਹਿਰ ਸੰਸਥਾ ਕੋਲ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਮੰਗੀ ਗਈ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਮਾਈਲਡ ਟੂ ਮੀਡਿਅਮ ਕਲਰ ਬਲਾਇੰਡ ਸਿਟੀਜ਼ਨਜ਼ ਨੂੰ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਗੰਭੀਰ ਕਲਰ ਬਲਾਇੰਡ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ।  ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਦਰਮਿਆਨੇ ਕਲਰ ਬਲਾਇੰਡ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਫਾਰਮ 1 ਅਤੇ ਫਾਰਮ 1 ਏ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਹੈ।

 

(13) ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਕੈਬ ਸਕੀਮ, 1989 ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਕੀਮ, 1997 ਬਾਰੇ ਅਡਵਾਈਜ਼ਰੀ: 1989 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ "ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਕੈਬ" ਸਕੀਮ ਲਈ ਅਤੇ 1997 ਵਿੱਚ, "ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ" ਸਕੀਮ ਲਈ ਹਦਾਇਤਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ।ਇਹ ਵਾਹਨ ਸੈਲਾਨੀ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਛੁੱਟੀਆਂ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

 ਕੁਝ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 1 ਜੂਨ 2020 ਨੂੰ “Rent a Motor Cab/Cycle Schemes” ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

 ਏ.  ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ ਚਲਾ ਰਹੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸਹੀ ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ / ਆਈਡੀਪੀ ਅਤੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਹੈ, ‘ਤੇ  ਮੋਟਰ ਕੈਬ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲੈਣ ਲਈ (ਫਾਰਮ 3/4) ਜਾਂ ਸਬੰਧਤ ਸਕੀਮ ਦੇ ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲ (ਫਾਰਮ 2) ਲਈ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੈਜ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।

 ਬੀ.  “ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਕੀਮ” ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ ਅਤੇ ਓਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 ਸੀ.  ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, “ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਕੀਮ” ਅਧੀਨ ਲਾਇਸੈਂਸ ਵਾਲੇ ਦੋ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਢੁੱਕਵੇਂ ਟੈਕਸਾਂ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ 'ਤੇ ਰਾਜ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ।

 

(14) ਬੀਐੱਸ VI ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਚਾਰ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੇ ਸਟਿੱਕਰ ‘ਤੇ 1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਮੋਟੀ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੱਟੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ: ਬੀਐੱਸ-VI ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2020 ਤੋਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਨਿਕਾਸ ਦੇ ਸਖਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਈਂਧਨ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਐੱਸ-VI ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਪਛਾਣਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ, ਮੌਜੂਦਾ ਤੀਜੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਟਿੱਕਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ 1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪੱਟੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਟਰੋਲ ਜਾਂ ਸੀਐੱਨਜੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਲਕੇ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਸਟਿੱਕਰ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਦਾ ਸਟਿੱਕਰ ਹੈ, ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 (15) ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਮਾਪ: ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨਿਯਮ -93 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ 1989 ਅਧੀਨ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਪ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ।

 ਇਹ ਸੋਧ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਪ ਵਿੱਚ ਮਾਣਕੀਕਰਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰੇਗੀ, ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਦਕਸ਼ਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਏਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਧੇ ਹੋਏ ਮਾਪ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਜਾਂ ਵਾਧੂ ਢੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ।

 

(16) ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟੂਰਿਸਟ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਆਥੋਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪਰਮਿਟ ਨਿਯਮ, 2020: ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਉਦਯੋਗ ਪਿਛਲੇ 10-15 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੋਵਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਹੈ। ਮਾਲ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਰਮਿਟ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਅਧੀਨ MoRTH ਦੁਆਰਾ ਯਾਤਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਵਿਘਨ ਮੂਵਮੈਂਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਲਈ "ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟੂਰਿਸਟ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਆਥੋਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪਰਮਿਟ ਨਿਯਮਾਂ, 2020" ਦਾ ਖਰੜਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 ਇਸ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਕੋਈ ਵੀ ਟੂਰਿਸਟ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕ ਔਨਲਾਈਨ ਢੰਗ ਜ਼ਰੀਏ "ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟੂਰਿਸਟ ਆਥੋਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ / ਪਰਮਿਟ" ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਸਾਰੇ ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਆਥੋਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ / ਪਰਮਿਟ 'ਤੇ ਫੀਸ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਜਿਹੇ ਬਿਨੈਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਮੁਕੰਮਲ ਸਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਰਣਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਦੇ 30 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ, ਇੱਕ ਵਨ-ਸਟਾਪ ਹੱਲ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਅਜਿਹੇ ਸਾਰੇ ਆਥੋਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ / ਪਰਮਿਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।

 

(17) ਅਲਫ਼ਾ ਅੰਕਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਵਰਗ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਲਈ ਰਜਿਸਟਰੀ ਪਲੇਟ ਦੀ ਸਤਿਹ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 1989 ਤੋਂ ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਰੰਗ, ਆਕਾਰ ਆਦਿ ਦੇ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਇਸ ਵਿਕਾਰ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਰਣੀ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਅਲਫ਼ਾ ਨਿਉਮੈਰੀਕਲ ਦੇ ਰੰਗ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਕਲਾਸ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਲਈ ਰਜਿਸਟਰੀ ਪਲੇਟ ‘ਤੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦੇ ਪਿਛੇ ਵਾਲੀ ਸਤਿਹ (ਤਖਤੀ ਦੀ ਉਹ ਸਤਿਹ ਜਿਸ ਉਪਰ ਨੰਬਰ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ- back ground) ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦਰਸਾਏ।

 

(18) ਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਟਾਇਰ ਰਿਪੇਅਰ ਕਿੱਟ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਮਿਆਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 3.5 ਟਨ ਦੇ ਜਨਤਕ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਟਾਇਰ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਮੋਨੀਟਰਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਟੀਪੀਐੱਮਐੱਸ) ਬਾਰੇ ਸਪੈਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਾਹਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਟੀਪੀਐੱਮਐੱਸ ਵਾਹਨ ਵਿੱਚ ਫਿਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਟਾਇਰ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਡਰਾਈਵਰ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਰਾਈਵਰ ਨੂੰ ਅਗਾਊਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੜਕ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਪਹੀਆ ਫੁੱਟ ਰੈਸਟ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਵੀ ਮਿਆਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੋ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ 'ਤੇ ਪਿਲੀਅਨ ਸਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜੇ ਇੱਕ ਹਲਕੇ ਭਾਰ ਵਾਲਾ ਕੰਟੇਨਰ ਪਿਲੀਅਨ ਰਾਈਡਰ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਜੇਕਰ ਵਾਹਨ ਦੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਾਪ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਭਾਰ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਹਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

 

(19) ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਰੂਲਜ਼ (ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ), 1989 ਅਧੀਨ ਸੜਕ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਦੇ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਹੈਵੀ ਅਰਥ ਮੂਵਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਰੀ (ਐੱਚਈਐੱਮਐੱਮ) ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ / ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ: ਰੋਡ ਬਿਲਡਿੰਗ ਐਂਡ ਰੀਹੈਬਲੀਟੇਸ਼ਨ ਉਪਕਰਣ (ਪਹੀਏ ਵਾਲੀ ਕੋਲਡ ਮਿੱਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ, ਪਹੀਏ ਵਾਲੀ ਮਿੱਟੀ ਸਟੈਬਿਲਾਈਜ਼ਰ ਮਸ਼ੀਨ, ਪਹੀਏ ਵਾਲੇ ਕੋਲਡ ਰੀਸਾਈਕਲਰ ਉਪਕਰਣ, ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਆਦਿ) ਅਤੇ ਐੱਚਈਐੱਮਐੱਮ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੰਪਰ, ਪੇਲੋਡਰ, ਸ਼ਾਵੈਲਸ, ਡਰਿੱਲ ਮਾਸਟਰ, ਬੁਲਡੋਜ਼ਰ, ਮੋਟਰ ਗਰੇਡਰ ਅਤੇ ਰਾਕ ਤੋੜਨ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟਰੀ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਡਵਾਈਜਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਹਨ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਾਈਨਿੰਗ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਉਪਕਰਣ ਮਾਹਿਰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਉਪਕਰਣ ਜਨਤਕ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਤਦ ਤੱਕ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਲੈਣ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏਗਾ।

 

(20) ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਪਕਰਣ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਨਿਕਾਸ ਨਿਯਮ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀਆਂ ਬੇਨਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ (ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਟਰੈਕਟਰਾਂ, ਪਾਵਰ ਟਿਲਰਜ਼ ਅਤੇ ਕੰਬਾਈਨ ਹਾਰਵੈਸਟਰਾਂ) ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਪਕਰਣ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਬਾਰੇ ਖਰੜਾ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪਕਰਣਾਂ ਲਈ ਨਿਕਾਸ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਭਾਰਤ ਸਟੇਜ (CEV / TREM) -IV ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਟੇਜ  (CEV / TREM) -V ਤੋਂ TREM ਸਟੇਜ- IV ਅਤੇ TREM ਸਟੇਜ- V ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਪਕਰਣ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ CEV ਸਟੇਜ – IV ਅਤੇ CEV ਸਟੇਜ-V ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।

   ਅਜਿਹਾ ਹੋਰ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਕਿਸੇ ਭਰਮ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਬੀਐੱਸ ਮਾਪਦੰਡ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨ ਹਨ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦਾ ਵਾਧਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

 

(21) ਉਸਾਰੀ ਉਪਕਰਣ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲੋੜਾਂ ਬਾਰੇ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ, 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਧ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਾਰੀ ਉਪਕਰਣ ਵਾਹਨ ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਓਪਰੇਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ, 1989 ਵਿੱਚ, ਪੜਾਅਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਫੇਜ਼ -1-ਅਪ੍ਰੈਲ 21;  ਫੇਜ਼-II- ਅਪ੍ਰੈਲ 24 ਦੌਰਾਨ ਸੋਧ ਲਈ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਓਪਰੇਟਰ ਕੰਨ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਪੇ ਗਏ ਸ਼ੋਰ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। 

 

(22) ਦਿਵਯਾਂਗਜਨ ਨੂੰ ਮਾਲਕੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਵਿਸਤਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਦੇ ਫੋਰਮ 20 ਵਿੱਚ ਸੋਧ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲਕੀ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਿਭਿੰਨ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਲਕੀਅਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ  ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟਰੀਕਰਣ  ਵਿਸਤਰਿਤ ਮਾਲਕੀ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿਪਣੀਆਂ / ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਫਾਰਮ 20 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

 ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਮਾਲਕੀਅਤ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿਵਯਾਂਗਜਨਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਿਵਯਾਂਗਜਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸੋਧਾਂ ਨਾਲ, ਮਾਲਕੀ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ  ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਦਿਵਯਾਂਗਜਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ।

 

(23) ਬੈਟਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਿਜਲਈ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੈਟਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਿਜਲਈ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਦੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗਾ ਬਲਕਿ ਵਾਹਨ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਵੱਧਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।

 ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੈਟਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਾਹਨ ਵੇਚੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅੱਗੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਜਿਸਟਰੀਕਰਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਬੈਟਰੀ ਦੇ ਮੇਕ / ਟਾਈਪ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵੇਰਵੇ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।

 

(24) ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਅਤੇ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨਾ: ਰਾਜ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਜਾਂ ਆਕਸੀਜਨ ਟੈਂਕਾਂ ਦੇ ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਲਈ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਨਿਰਵਿਘਨ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ ਐਕਟ 1988 ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜ਼ਰੀਏ ਪਰਮਿਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀਹੈ।

 

(25) ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਈਂਧਨ ਸੈੱਲ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮਿਆਰ: ਵਿਕਲਪਕ ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਹਰੇ ਈਂਧਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮ 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਕੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਈਂਧਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਂਕਣ ਲਈ ਮਿਆਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਿਊਲ ਸੈੱਲ ਅਧਾਰਿਤ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਮਿਲੇਗੀ। 

 

(26) ਐੱਚ-ਸੀਐੱਨਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਹਨ ਈਂਧਨ ਵਜੋਂ: ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸਵੱਛ ਈਂਧਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਦਮ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮ 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਧਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਸਮ੍ਰਿਧ ਸੀਐੱਨਜੀ (H-CNG) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਨੋਟੀਫੀਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।

 

 (27) ਕੁਆਡਰੀਸਾਈਕਲ ਲਈ ਐਮੀਸ਼ਨ ਸਟੈਂਡਰਡ ਭਾਰਤ ਪੜਾਅ VI (BS-VI): ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੁਆਡਰੀਸਾਈਕਲ (ਸ਼੍ਰੇਣੀ L7) [Quadricycle (Category L7)] ਲਈ ਨਿਕਾਸ ਮਾਪਦੰਡ ਭਾਰਤ ਸਟੇਜ VI (BS-VI) ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

 

 (28) ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ (ਡਰਾਇਵਿੰਗ) (ਸੋਧ) ਨਿਯਮ, 2020: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਸੋਧਾਂ ਅਤੇ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ (ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ) ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨਜ਼ 2017 ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸੋਧਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੈਂਡਹੋਲਡ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਆਦਿ। ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਐਕਟ, 1988 ਦੀ ਧਾਰਾ 118 ਅਧੀਨ ਬਣੀਆਂ ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ (ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ) ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨਜ਼, 2017 ਧਾਰਾ 177 ਏ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਨਾਨ-ਕੰਪਾਉਂਡੇਬਲ ਹੈ।

 

(29) ਨਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਮਿਆਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਲਈ ਸੜਕ-ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਿਯਮਾਂ, 1989 ਦੇ ਫਾਰਮ 22 ਵਿੱਚ ਸੋਧਾਂ ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਿਕਾਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਮਿਆਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਲਈ ਸੜਕ-ਯੋਗਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਗੀਆਂ।

 

 (30) ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਲਮੇਟ: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਹੈਲਮੇਟਾਂ ਨੂੰ ਬੀਆਈਐੱਸ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਿਯਮਾਂ ਅਧੀਨ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 'ਟੂ ਵ੍ਹੀਲਰ ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲਜ਼ ਦੇ ਸਵਾਰਾਂ ਲਈ ਹੈਲਮੇਟ (ਕੁਆਲਿਟੀ ਕੰਟਰੋਲ) ਆਰਡਰ 2020' ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ ਬੀਆਈਐੱਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈਲਮੇਟ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਲਈ ਯੋਗ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਦੇ ਹੈਲਮੇਟ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘਾਤਕ ਸੱਟਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।

 

(31) ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟਰੀਕਰਣ / ਵਾਹਨ ਅਧੀਨ ਫਿੱਟਨੈੱਸ ਲਈ ਫਾਸਟੈਗ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸੀਐੱਮਵੀਆਰ 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ 1 ਦਸੰਬਰ, 2017 ਨੂੰ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੇਚੇ ਗਏ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ, ਵਾਹਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਡੀਲਰ, ਜਿਵੇਂ ਵੀ ਕੇਸ ਹੋਵੇ, ਦੁਆਰਾ ਫਾਸਟੈੱਗ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, VAHAN ਦੇ ਨਾਲ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਟੋਲ ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ (ਐੱਨਈਟੀਸੀ) ਦਾ ਏਕੀਕਰਣ 14 ਮਈ 2020 ਤੋਂ ਏਪੀਆਈ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ VAHAN ਪ੍ਰਣਾਲੀ VRN / VIN ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ NETC ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ FASTag ਵੇਰਵੇ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

 ਅੱਗੇ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫਾਰਮ 51 (ਬੀਮੇ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ) ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਦੁਆਰਾ ਨਵਾਂ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਵੈਧ ਫਾਸਟੈੱਗ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਾਸਟੈੱਗ ਆਈਡੀ (FASTag ID) ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।

 ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਫੀਸਾਂ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਸਿਰਫ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਫੀਸ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲੰਘਦੇ ਹਨ। ਪਲਾਜ਼ਾ ‘ਤੇ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲਗੇਗਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਈਂਧਨ ਦੀ ਬਚਤ ਹੋਏਗੀ।

 

ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਰੋਡ ਸੇਫਟੀ ਸੈੱਲ ਦੁਆਰਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਟ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਭਿੰਨ ਭਾਗਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਦਲ ਯਾਤਰੀਆਂ, ਸਾਈਕਲ ਸਵਾਰਾਂ, ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਆਦਿ ਲਈ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਵੀ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਰੋਡ ਸੇਫਟੀ ਸੈੱਲ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋੜੇਗਾ।

 

*********

 

 ਬੀਐੱਨ / ਐੱਮਐੱਸ / ਜੇਕੇ

(Release ID: 1685256) Visitor Counter : 489