ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ–ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼੍ਰੀ ਐੱਮ. ਵੈਂਕੱਈਆ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਅੱਜ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੀ ਅਥਾਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁਖਾਵਾਂ–ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਧਾਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਲਾਭ ਲਿਆ ਜਾਵੇ।

ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਅਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਨਾਲ ਹੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦ ਉੱਤੇ ਵਰਨਣਯੋਗ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ।

ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਹਰ ਸਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 2.60 ਕਰੋੜ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ–19 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ‘ਲੋਕਲ ਹੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ’ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੰਝ ਘਰੇਲੂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਮੌਕਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ।

ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਪੀ.ਐੱਸ. ਸ਼੍ਰੀਧਰਨ ਪਿੱਲੈ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਪੁਸਤਕ ‘ਓਹ ਮਿਜ਼ੋਰਮ’ ਨੂੰ ਵਰਚੁਅਲੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਖ਼ਾਲਸ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੇ ਰੰਗ–ਬਿਰੰਗੇ ਤਿਉਹਾਰ, ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਊਰਜਾਵਾਨ ਨਾਚ ਮਿਜ਼ੋ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁਚ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ‘ਪੂਰਬ ਦਾ ਗਾਉਂਦਾ ਪੰਛੀ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਦਾਤ ਮਿਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੁੱਚਾ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿਭਿੰਨ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 220 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੱਖੋ–ਵੱਖਰੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਸਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇੰਨੀਆਂ ਹੀ ਉਪ–ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਉੱਥੇ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

‘ਡਾਇਬਟੀਜ਼’ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ–ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਖਾਣ ਦੀਆਂ ਗ਼ੈਰ–ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਕਾਰਣ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗਾਂ ਜਿਵੇਂ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ (ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕਰ ਰੋਗ), ਵਧੇ ਹੋਏ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।

ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬ ਦੇ ਲੋਕ, ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਇੱਕਮਿੱਕ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਇੱਕ ਤੰਦਰੁਸਤ ਜੀਵਨ–ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਨਾਉਣ ਲਈ ਬਾਕੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਰਗ–ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਕਿਮ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਸਾਲ 2016 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਆਰਗੈਨਿਕ ਰਾਜ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।

ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸਾਖਰਤਾ (ਜੋ 91 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ) ਅਤੇ ਬਾਲ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਜਿਹੇ ਵੱਡੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੂਚਕ–ਅੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਵਧੀਆ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਵਿੱਚ 1,000 ਮਰਦਾਂ ਪਿੱਛੇ 971 ਔਰਤਾਂ ਦੀ  ਉੱਚਤਮ ਬਾਲ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਵੀ ਹੈ।

ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਪਤਵੰਤੇ ਸੱਜਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੇ ਮਾਣਯੋਗ ਰਾਜਪਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਪੀਐੱਸ ਸ਼੍ਰੀਧਰਨ ਪਿੱਲੈ, ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਮਾਣਯੋਗ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

*****

ਐੱਮਐੱਸ/ਆਰਕੇ/ਡੀਪੀ