କରୋନା ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ଜନିତ ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ମାସ ଧରି ବନ୍ଦ  ରହିବା ପରେ ହୁନର ହାଟ ଆସନ୍ତା ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ପୁଣି ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଏଥର ଏହି ହାଟରେ ବହୁ ଅଧବକ କାରିଗର ଓ ଶିଳ୍ପୀ ନିଜ ନିଜର ଅନୁପମ ହାତ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ ସହିତ ଯୋଗ ଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ରାହିଛି । ପୁନର୍ବାର ବସୁଥିବା ହାଟ ‘ଲୋକାଲ ଟୁ ଗ୍ଲୋବାଲ’ (ସ୍ଥାନୀୟରୁ ବୈଶ୍ୱିକ) ବାର୍ତ୍ତା ବହନ କରିବ । ଏହି ହୁନର ହାଟ ଏଯାବତ ଦେଶର କୋଣ ଅନୁକୋଣରୁ କାରିଗର ଓ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କୁ ଅକର୍ଷିତ କରିବା ସହ ଏକ  ଏମ୍ପାୱାରମେଣ୍ଟ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆସୁଛି ଓ ଏଥିରେ ଅନୁପମ ଦେଶୀ ହସ୍ତ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ ସ୍ଥାନିତ ହେଉଛି ।

କେନ୍ଦ୍ର ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ବ୍ୟାପାରମନ୍ତ୍ରୀ ମୁକ୍ତାର ଆବାସ ନକଭି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ‘ହୁନର ହାଟ’ ଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ 5 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ କାରିଗର, ଶିଳ୍ପୀ ରୋଷେଇ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଛି । ଲୋକପ୍ରିୟତା ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ଏହି ହୁନର ହାଟ ଓସ୍ତୀଦ କାରିଗର ଓ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କୁ ଦେଶର କୋଣ ଅନୁକୋଣରୁ ଆକର୍ଷିତ କରି ବଜାର ଓ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଇଛି । ଏହି ହାଟ ମଧ୍ୟ ଚମତ୍କାର ଦେଶୀ ହାତ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀର ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ବଜାରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।

ଏଠାରେ ସୂଚନା ଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଗତ ଫେବୃଆରୀ ମାସରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ନିକଟରେ ଆୟୋଜିତ ‘ହୁନର ହାଟ’ ଅଚାନକ ପହଁଚି ଏହାକୁ ବୁଲି ଦେଖିଥିଲେ । ସେ ବିଭିନ୍ନ ସାମଗ୍ରୀ ଓ ଆୟୋଜକମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ନିଜର ମାସିକ ରେଡିଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମନ୍ କି ବାତ୍ ରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ‘ହୁନର ହାଟ’ ପରିଦର୍ଶନର ଅନୁଭୂତି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ‘ହୁନର ହାଟ’  ଭଳି ଏକ ଛୋଟିଆ ଯାଗାରେ ମୁଁ ଆମ ଦେଶର ବିବିଧ ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରା, କମନୀୟ ହାତ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ, ଖାଦ୍ୟପେୟ, ବେଶ ପୋଷାକ, ଦରି, ବାସନ, ବାଉଁଶ ଓ କଂସା ପିତଳ କାମ ଆଦି ଦେଖି ମୁଗ୍ଧ ହେଲି । ସେଠାରେ ପଞ୍ଜାବର ଫୁଲବାରୀ,  ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶର କାଂସ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ, ଉଦୋହୀର ବିଖ୍ୟାତ ଗାଲିଚା, କଚ୍ଛର ତମ୍ବା ର୍ନିମିତ ସାମଗ୍ରୀ, ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର କାରିଗରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର ଓ  ଆହୁରି କେତେକଣ ମନୋହରୀ ସାମଗ୍ରୀ ସବୁ ଦେଖିଲି । ଏହା ସର୍ବଭାରତୀୟ ବିବିଧ କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ଏକ ଅପୂର୍ବ ସମାରୋହ ଥିଲା । ଏହା ଆମ କଳାକାରମାନଙ୍କ ହାତର ନିଖୁଣ ଦକ୍ଷତା ଓ ଧୈର୍ଯ୍ୟ, ଉତ୍ସାହ, କର୍ମ ନିଷ୍ଠା ଶ୍ରଦ୍ଧା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରେରଣାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଥିଲା ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ, ହୁନର ହାଟ ଯଥାର୍ଥରେ ଭାରତର କଳା ଓ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଏକ ମଞ୍ଚ । ଏହା ଲୋକଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନକୁ ଉଡିବା ପାଇଁ ଡେଣା ଯୋଗାଉଛି । ଏହି ହାଟରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ଭାରତୀୟ ବିବିଧ କଳା ଓ ହସ୍ତ ଶିଳ୍ପକୁ ନିଜେ ଉପଭୋଗ ନ କରି ରହି ପାରିବ ନାହିଁ । ଏଠାରେ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଚଳର ନାନାବିଧ ଲୋକପ୍ରିୟ ସୁଆଦିଆ ଖାଦ୍ୟର ପସରା ମଧ୍ୟ ଲାଗିଥିଲା । ଗୋଟିଏ ଧାଡିରେ ଜଣେ ଆଗକୁ ବଢି ଇଡିଲି, ଦୋସା, ଛୋଲେ ଭଟୁରେ ଦାଲ, ବାଟି ଖମନ ଖଣ୍ଡୱି ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ଖାଦ୍ୟର ମଜା ନେଇ ପାରିବ । ରକମ ରକମର ସୁଆଦିଆ ମନଭୋରା ଖାଦ୍ୟର ସମ୍ଭାର  ଆଉ କେତେ କ’ଣ ସତରେ ସେଠାରେ ନ ଥିଲା; ମୁଁ ସେଠି ବିହାରର ସୁସ୍ୱାଦ ଲିଟି ଚୋଖାର ମଜା ଉଠାଇଲି । ଭାରତ ସାରା ଏଭଳି ମେଳା ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ବର୍ଷସାରା ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇ ଆସୁଛି । ଏଭଳି ମେଳା, ମହୋତ୍ସବ ଓ ପ୍ରଦର୍ଶନୀକୁ ଲୋକେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଯାଇ ଭାରତକୁ ଚିହ୍ନନ୍ତୁ ଓ ଭାରତୀୟତାର ଅନୁଭବ ପାଆନ୍ତୁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଜଣେ ଭାରତର କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ଯଥାର୍ଥ ଅଂଶୀଦାର ହେବା ସହ ଏହାର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ବିକାଶରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ । ବିଶେଷ କରି ମହିଳା କାରିଗର ଓ  ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ସାମଗ୍ରୀ କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନଙ୍କ ଉନ୍ନତିରେ ଅବଦାନ ରଖିହେବ ।

ଶ୍ରୀ ନକଭି କହିଛନ୍ତି ଯେ, କରୋନା ମହାମାରୀ ବିରୋଧୀ ଦେଶ ବିଦେଶ ଲକଡାଉନ ସମୟରେ କାରିଗର ଓ ଶିଳ୍ପୀମାନେ ଘରେ ବେକାର ହୋଇ ନ ବସି ନିଜନିଜର ଅନୁପମ ହସ୍ତକଳା ଓ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ସାମଗ୍ରୀ ପ୍ରସ୍ତୁ କରିଛନ୍ତି । ସମୟର ସଦୁପଯୋଗ କରି ସେମାନେ ପ୍ରସ୍ତୁ କରିଥିବା ଅନେକ ଚମକ୍ରାର ସାମଗ୍ରୀକୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ହୁନର ହାଟରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯିବ ।

ଆଗାମୀ ହୁନର ହାଟରେ ସାମାଜିକ ଦୂରତ୍ୱ ରକ୍ଷା ସହ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମସ୍ତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ରକ୍ଷା ନିୟମ ପାଳନ କରାଯିବ । ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ମାସ୍କ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ପରିମଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ । ହାଟରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଜାନ ଭି ଜହାନ ଭି ପ୍ୟାଭିଲିୟନ (ମଣ୍ଡପ) ତିଆରି କରାଯାଇ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଚେତନତା ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାର କରାଯିବ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତା ରହିବ “ ଛାନିଆ ହୁଅନି, ସାବଧାନ ରୁହ”  ବୋଲି ଶ୍ରୀ ନକଭି କହିଛନ୍ତି ।

ସଂଖ୍ୟା ଲଘୁ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଭାଗରେ ଦୁଇ ଦିନରୁ ଅଧିକ ହୁନର ହାଟ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ରୋଜଗାର ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।

ପରିବର୍ତ୍ତୀ ହୁନର ହାଟଗୁଡିକ ଚଣ୍ଡିଗଡ, ଦିଲ୍ଳୀ, ପ୍ରୟାଗରାଜ, ଭୋପାଳ, ଜୟପୁର, ହାଇଦ୍ରାବାଦ, ମୁମ୍ବାଇ, ଗୁରୁଗ୍ରାମ, ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ, ଚେନ୍ନାଇ, କୋଲକାତା, ଡେରାଡୁନ, ପାଟନା, ନାଗପୁର, ରାୟପୁର, ପୁଡୁଚେରୀ, ଅମୃତସର, ଜମ୍ମୁ, ଶିମିଳା, ଗୋଆ, କୋଚି, ଗୁଆହାଟି, ଭୁବନେଶ୍ୱର, ଆଜମେର, ଅହମ୍ମଦାବାଦ, ଇନ୍ଦୋର, ରାଞ୍ଚି, ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ  ସ୍ଥାନରେ ଆୟୋଜିତ ହେବ ।

ଶ୍ରୀ ନକଭି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏଥର ଲୋକେ ହୁନର ହାଟ ସାମଗ୍ରୀ ଡିଜିଟାଲ ଓ ଅନଲାଇନ ମାଧ୍ୟମରେ କିଣି ପାରିବେ । ଗର୍ଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଇ-ମାର୍କେଟ ପ୍ଲେସ (ଜିଇଏମ)ରେ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଏଥିପାଇଁ ସଂପୃକ୍ତ କାରିଗର ଓ ସେମାନଙ୍କ ଉତ୍ପାଦିତ ସାମଗ୍ରୀର ପଞ୍ଜିକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହି ସାମଗ୍ରୀ ବହୁଳ ନିମନ୍ତେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ବଜାର ସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ବିଭିନ୍ନ ରପ୍ତାନୀ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପରିଷଦ ମଧ୍ୟ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଛନ୍ତି ।

ଶ୍ରୀ ନକଭି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଓସ୍ତାଦ କାରିଗର ଓ ଶିଳ୍ପୀ ପରବର୍ତ୍ତୀ  ‘ହୁନର ହାଟ’ ଆୟୋଜିତ ନେଇ ସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ଏଥିରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ବିଶେଷ ଆଗ୍ରହୀ ।

**********