|
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲਾ
ਤੀਬਰ ਨਿਆਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਨਵੇਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਕਾਨੂੰਨ
प्रविष्टि तिथि:
10 DEC 2025 2:44PM by PIB Chandigarh
ਨਿਆਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਤੀਬਰ ਲਾਗੂਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ:-
-
ਤੀਬਰ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਸਮਾਧਾਨ : ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਤੀਬਰ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਸਮਾਧਾਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸਾ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜਾਅ ਜਿਵੇਂ –ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੁੱਛ-ਗਿੱਛ (14 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ), ਅੱਗੇ ਦੀ ਜਾਂਚ (90 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ), ਪੀੜਤ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ (14 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ),
ਕਿਸੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧਤਾ (90 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ), ਬਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਦਾਇਰ ਕਰਨਾ (60 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ), ਦੋਸ਼ ਤੈਅ ਕਰਨਾ (60 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ), ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਣਾ (45 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ) ਅਤੇ ਰਹਿਮ ਅਪੀਲਾਂ ਦਾਇਰ ਕਰਨਾ (ਰਾਜਪਾਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ 30 ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ 60 ਦਿਨਾਂ) –ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ।
-
ਤੁੰਰਤ ਜਾਂਚ : ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਚਨਾ ਦਰਜ ਹੋਣ ਦੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਅੰਦਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਂਚ ਪੂਰੀ ਹੋ ਸਕੇ।
-
ਮੁਲਤਵੀ: ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਦੇਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੋ ਵਾਰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ।
-
ਨਿਆਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਗਤੀ, ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਲਈ, ਈ-ਸੰਮੰਨ, ਈ-ਸਾਕਸ਼ਯ ਅਤੇ ਨਯਾਯ ਸ਼ਰੂਤੀ (ਵੀਸੀ) ਜਿਹੀਆਂ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਈ-ਸੰਮੰਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਸੰਮੰਨ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਈ-ਸਾਕਸ਼ਯ ਡਿਜੀਟਲ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ, ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਤੇ ਛੇੜਛਾੜ-ਰਹਿਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਯਕੀਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਦੇਰੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ। ਨਯਾਯ ਸ਼ਰੂਤੀ (ਵੀਸੀ) ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਦੋਸ਼ੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਗਵਾਹਾਂ, ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ, ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ, ਕੈਦੀਆਂ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਚੁਅਲ ਪੇਸ਼ੀ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀਯ ਨਯਾਯ ਸੰਹਿਤਾ, 2023 ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਰਾਜਵਾਰ ਅੰਕੜੇ ਨੱਥੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
****
ਅਨੁਬੰਧ:
|
ਲੜੀ ਨੰ.
|
ਰਾਜ/ਯੂ.ਟੀ
|
01.07.2024 ਤੋਂ 30.11.2025 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀਯ ਨਯਾਯ ਸੰਹਿਤਾ ਅਧੀਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਾਮਲੇ
|
|
1
|
ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ
|
799
|
|
2
|
ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
1,71,472
|
|
3
|
ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
3,468
|
|
4
|
ਅਸਾਮ
|
56,826
|
|
5
|
ਬਿਹਾਰ
|
3,14,844
|
|
6
|
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
|
4,816
|
|
7
|
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ
|
1,06,397
|
|
8
|
ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ਅਤੇ ਦਮਨ ਅਤੇ ਦਿਉ
|
799
|
|
9
|
ਦਿੱਲੀ
|
3,59,722
|
|
10
|
ਗੋਆ
|
2,991
|
|
11
|
ਗੁਜਰਾਤ
|
2,19,101
|
|
12
|
ਹਰਿਆਣਾ
|
1,52,421
|
|
13
|
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
18,186
|
|
14
|
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ
|
31,614
|
|
15
|
ਝਾਰਖੰਡ
|
71,758
|
|
16
|
ਕਰਨਾਟਕ
|
2,14,105
|
|
17
|
ਕੇਰਲਾ
|
4,80,231
|
|
18
|
ਲੱਦਾਖ
|
785
|
|
19
|
ਲਕਸ਼ਦ੍ਵੀਪ
|
83
|
|
20
|
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
4,31,856
|
|
21
|
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
|
5,27,971
|
|
22
|
ਮਣੀਪੁਰ
|
3,094
|
|
23
|
ਮੇਘਾਲਿਆ
|
4,853
|
|
24
|
ਮਿਜ਼ੋਰਮ
|
2,963
|
|
25
|
ਨਾਗਾਲੈਂਡ
|
1,103
|
|
26
|
ਓਡੀਸ਼ਾ
|
2,61,373
|
|
27
|
ਪੁਡੂਚੇਰੀ
|
6,503
|
|
28
|
ਪੰਜਾਬ
|
63,988
|
|
29
|
ਰਾਜਸਥਾਨ
|
2,67,160
|
|
30
|
ਸਿੱਕਮ
|
656
|
|
31
|
ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ
|
85,353
|
|
32
|
ਤੇਲੰਗਾਨਾ
|
2,54,225
|
|
33
|
ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ
|
4,142
|
|
34
|
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
6,79,711
|
|
35
|
ਉੱਤਰਾਖੰਡ
|
20,700
|
|
36
|
ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ
|
3,05,948
|
|
ਕੁੱਲ
|
51,32,017
|
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਬੰਦੀ ਸੰਜੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
*********
ਆਕਕੇ/ਆਰਆਰ/ਪੀਆਰ/ਪੀਐੱਸ/ਏਕੇ
(रिलीज़ आईडी: 2201988)
|