പരമ്പരാഗത സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ നിന്ന് നൂതനാശയ-അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു രാഷ്ട്രത്തിലേക്കുള്ള പരിണാമത്തിൽ ഇന്ത്യ നിർണായക ഘട്ടത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചുവെന്നും സാങ്കേതികവിദ്യാധിഷ്ഠിത വളർച്ചയിൽ ആഗോള പ്രവണതകൾ പിന്തുടരുന്നതിനുപകരം രാജ്യം ഇപ്പോൾ അവയെ രൂപപ്പെടുത്തുകയാണെന്നും കേന്ദ്ര ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക സഹമന്ത്രിയും (സ്വതന്ത്ര ചുമതല) പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ഓഫീസിലെ സഹമന്ത്രിയും ആണവോർജ്ജ, ബഹിരാകാശ വകുപ്പുകളുടെ സഹമന്ത്രിയുമായ ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞു. നാല് ദിവസത്തെ ഇന്ത്യ ഇന്റർനാഷണൽ സയൻസ് ഫെസ്റ്റിവലിൽ (ഐഐഎസ്എഫ്) സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം.

ഐഐഎസ്എഫിലെ ഒരു പ്രത്യേക സൗഹൃദ സംഭാഷണത്തിനിടെ, കഴിഞ്ഞ ദശകം ഇന്ത്യയുടെ ശാസ്ത്ര മനോഭാവം, നയപരമായ ദിശ, ഭരണ സമീപനം എന്നിവയിൽ അടിസ്ഥാനപരമായ മാറ്റം കൊണ്ടുവന്നിട്ടുണ്ടെന്ന് മന്ത്രി പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വളർച്ച ഇപ്പോൾ ശാസ്ത്രം, സാങ്കേതികവിദ്യ, ഗവേഷണം, നവീകരണം എന്നിവയാൽ വ്യക്തമായി ശക്തി പ്രാപിക്കുന്നുണ്ടെന്നും ഭരണം, പൊതു സേവന വിതരണം, സാങ്കേതികവിദ്യ നയിക്കുന്ന വികസനം എന്നിവയ്ക്കുള്ള പുതിയ മാതൃകകളുടെ ഉറവിടമായി ആഗോള സമൂഹം ഇന്ത്യയെ കൂടുതലായി കാണുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഒരിക്കലും കഴിവിന്റെയോ സാധ്യതയുടെയോ പ്രതിബദ്ധതയുടെയോ കുറവുണ്ടായിരുന്നില്ല, പക്ഷേ മാറിയത് രാഷ്ട്രീയ പിന്തുണയുടെ ഗുണനിലവാരവും ദേശീയ ലക്ഷ്യത്തിലെ വ്യക്തതയുമാണെന്ന് ഡോ.ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞു. ആഗോള സാങ്കേതിക പരിവർത്തനങ്ങളിൽ ഇന്ത്യ പിന്നിലല്ലെന്നും ബയോടെക്നോളജി, ന്യൂക്ലിയർ ഇന്നൊവേഷൻ, റീജനറേറ്റീവ് സയൻസസ്, അടുത്ത തലമുറ ബഹിരാകാശ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ഉയർന്നുവരുന്ന മേഖലകളിൽ, രാജ്യം ഇപ്പോൾ നിർണായകമായ, നേതൃത്വപരമായ പങ്ക് വഹിക്കുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഫെസ്റ്റിവലിൽ, പുതിയ ദേശീയ ഗവേഷണ വികസന ഫണ്ടിന്റെ സമാരംഭത്തെക്കുറിച്ച് മന്ത്രി വിശദമായി സംസാരിച്ചു, ഉയർന്ന സ്വാധീനമുള്ളതും വെല്ലുവിളിയുള്ളതുമായ നവീകരണത്തിലേക്ക് നീങ്ങുന്നതിനുള്ള ഒരു പരിവർത്തന നടപടിയായി ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. ബഹിരാകാശം, ആണവോർജം തുടങ്ങി, സ്വകാര്യ കമ്പനികൾക്ക് മുമ്പ് അപ്രാപ്യമായിരുന്ന മേഖലകളിലെ ഗവേഷണത്തെയും സംരംഭത്തെയും ഈ ഫണ്ട് പിന്തുണയ്ക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. കുറഞ്ഞ പലിശ നിരക്കിലുള്ളതും ദീർഘകാല സാമ്പത്തിക സഹായത്തിലൂടെയും ഇന്ത്യൻ വ്യവസായം ദീർഘകാല കഴിവുകൾ വളർത്തിയെടുക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിന് രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്ന ഒരു "ഉത്തേജക മുന്നേറ്റം" എന്നാണ് അദ്ദേഹം ഈ സംരംഭത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്, ഇത് ഇന്ത്യയുടെ സാങ്കേതിക ഉയർച്ചയ്ക്ക് ശക്തവും സ്വതന്ത്രവുമായ സംഭാവന നൽകുന്നവരായി ഉയർന്നുവരുന്നതിനുമുമ്പ് കമ്പനികളെ ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ ചുവടുറപ്പിക്കാൻ ഇത് പ്രാപ്തരാക്കുന്നു.

ബഹിരാകാശ മേഖല തുറന്നുനൽകിയതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചുകൊണ്ട്, റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപണ സമയത്ത് മാധ്യമപ്രവർത്തകരെ പോലും ശ്രീഹരിക്കോട്ടയുടെ കവാടങ്ങൾക്കുള്ളിൽ പ്രവേശിക്കാൻ അനുവദിക്കാത്ത ഒരു കാലമുണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് മന്ത്രി പറഞ്ഞു. പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ കീഴിൽ കൊണ്ടുവന്ന മാറ്റം സംഭവബഹുലമായ വികാസത്തിന് കാരണമായി, ചുരുക്കം ചില സംരംഭകരിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 400 ബഹിരാകാശ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിലേക്ക്, അവയിൽ പലതും ഇപ്പോൾ ആഗോളതലത്തിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യ ഇനി റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപണങ്ങളിൽ മാത്രം ബഹിരാകാശ നേട്ടങ്ങൾ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നില്ലെന്നും കൃഷി, ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം, കുടിവെള്ള പരിഹാരങ്ങൾ, ദുരന്തനിവാരണം എന്നിവയിൽ ബഹിരാകാശ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുള്ള ആഗോള മാതൃകകൾ സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

കാൻസർ പരിചരണ ശൃംഖലകൾ, കമ്മ്യൂണിറ്റി ജലശുദ്ധീകരണ സംവിധാനങ്ങൾ, മറ്റ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ എന്നിവയിലൂടെ നൂതനാശയങ്ങൾ ഇപ്പോൾ പൗരന്മാർക്ക് നേരിട്ട് പ്രയോജനം ചെയ്യുന്നതിനാൽ ആണവ മേഖലയിലും ഇതേ പരിവർത്തനം ദൃശ്യമാണെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയുടെ ആണവ, ബഹിരാകാശ വിജയഗാഥകൾ ജീവിത സൗകര്യം എങ്ങനെ മെച്ചപ്പെടുത്താമെന്ന് തന്ത്രപരമായ സാങ്കേതികവിദ്യകൾക്ക് എങ്ങനെ ആഴത്തിൽ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ കഴിയുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഇന്ത്യയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആഗോള നിലവാരത്തെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യവേ, മുൻ തലമുറകളേക്കാൾ ഇന്ന് യുവ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് വിദേശത്ത് വളരെ ഉയർന്ന ബഹുമാനം ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞു. ഒരു ഇന്ത്യൻ പ്രൊഫഷണൽ വിദേശത്ത് സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, തൊഴിൽ വിപണിയിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശ്വാസ്യത ഉടനടി ഉയരുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, രണ്ട് പതിറ്റാണ്ട് മുമ്പുള്ള സാഹചര്യത്തിൽ നിന്നുള്ള മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച്  "പൂർണ്ണമായ വിപരീതം" എന്നാണ് അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഇന്ത്യയിലെ പരാതി പരിഹാര സംവിധാനങ്ങൾ, മുതിർന്ന പൗരന്മാർക്കുള്ള ഡിജിറ്റൽ സർട്ടിഫിക്കേഷൻ സംവിധാനങ്ങൾ, മറ്റ് പൊതു സേവന നവീകരണങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കുന്നതിനായി വിവിധ മേഖലകളിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികൾ സമീപ മാസങ്ങളിൽ ഇന്ത്യ സന്ദർശിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ഇത് ആഗോളതലത്തിൽ പ്രസക്തമായ മികച്ച രീതികളുടെ സ്രഷ്ടാവായ ഇന്ത്യ എങ്ങനെ മാറിയിരിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു.

കഴിഞ്ഞ ദശകത്തിൽ കൊണ്ടുവന്ന മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന തൊഴിൽ സംസ്കാരമാണ് രാജ്യത്തിന്റെ പുതുക്കിയ ആത്മവിശ്വാസത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കാരണമെന്ന് മന്ത്രി പറഞ്ഞു. ​ഗവൺമെന്റ് ഇപ്പോൾ കൂടുതൽ ലക്ഷ്യബോധത്തോടെയും ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെയും പ്രതികരണശേഷിയോടെയും പ്രവർത്തിക്കുന്നുവെന്നും പ്രധാനമന്ത്രി ആവാസ് യോജന, ഉജ്ജ്വല യോജന തുടങ്ങിയ പദ്ധതികൾ ജാതി, മതം, രാഷ്ട്രീയ മുൻഗണനകൾ എന്നിവയുടെ വിവേചനമില്ലാതെ പൗരന്മാർക്ക് ആനുകൂല്യങ്ങൾ എത്തുന്ന ഒരു പുതിയ ഉൾച്ചേർക്കൽ ജനാധിപത്യത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ഈ മാറ്റം പൗരനും ഭരണകൂടവും തമ്മിലുള്ള വിശ്വാസം പുനർനിർമ്മിച്ചു.

ഇന്ത്യയുടെ സാങ്കേതിക പുരോഗതി രാജ്യത്തുടനീളം നടക്കുന്ന അവസരങ്ങളുടെ ജനാധിപത്യവൽക്കരണത്തിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കാനാവാത്തതാണെന്നും മന്ത്രി പറഞ്ഞു. ഡിജിറ്റൽ കണക്റ്റിവിറ്റിയും താങ്ങാനാവുന്ന വിലയിലുള്ള വിവര ലഭ്യതയും ഉപയോഗിച്ച്, ചെറിയ പട്ടണങ്ങളിൽ നിന്നും ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള യുവാക്കൾ ഇപ്പോൾ പ്രധാന നഗരങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരുമായി തോളോട് തോൾ ചേർന്ന് മത്സരിക്കുന്നു. പൂഞ്ച് പോലുള്ള ജില്ലകൾ, പഞ്ചാബ്-ഹരിയാന ബെൽറ്റിനടുത്തുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ, മറ്റ് മെട്രോപൊളിറ്റൻ ഇതര പ്രദേശങ്ങൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള യുപിഎസ്‌സി ടോപ്പർമാരുടെ മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രൊഫൈൽ ഈ പരിവർത്തനത്തെ വ്യക്തമാക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. "ഭാരത്" എന്നതിൽ നിന്നുള്ള ഈ അഭിലാഷത്തിലെ കുതിച്ചുചാട്ടം ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ശക്തികളിൽ ഒന്നാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിച്ചു.

ഇന്ത്യ അതിന്റെ നവീകരണ പുരോഗതി എങ്ങനെ അളക്കണം എന്ന ചോദ്യത്തിന്, സുസ്ഥിരതയാണ്  യഥാർത്ഥ അളവുകോലെന്ന് ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് മറുപടി നൽകി. ആശയങ്ങൾ ശക്തമായ വ്യവസായ, വിപണി ബന്ധങ്ങളുള്ള ലാഭകരമായ സംരംഭങ്ങളായി മാറണം. നവീകരണം ആദർശവാദത്തിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങി നിൽക്കരുതെന്നും അത് സമൂഹത്തിൽ അന്തസ്സ്, സാമ്പത്തിക സുരക്ഷ, സമത്വബോധം എന്നിവയും നൽകണമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഉയർന്ന സമ്മർദ്ദമുള്ള കോർപ്പറേറ്റ് ജോലികൾ ഉപേക്ഷിച്ച് അർത്ഥവത്തായതും സാമ്പത്തികമായി വിജയകരവുമായ സംരംഭങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുക്കാൻ പ്രൊഫഷണലുകൾ സ്ഥാപിച്ച ലാവെൻഡർ അധിഷ്ഠിത സംരംഭങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാഭകരമായ കാർഷിക-സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുടെ ഉയർച്ചയെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പരാമർശിച്ചു.

ഭാവിയിലേക്ക് നോക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ശക്തി തലമുറകളെ മറികടന്ന് പോകുന്ന അതിന്റെ കഴിവാണെന്ന് ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യ ലോകത്തെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന മേഖലകളിൽ ഒന്നായിരിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, അടുത്ത 15 മുതൽ 20 വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഒരു ഇന്ത്യക്കാരൻ ചന്ദ്രനിൽ കാലുകുത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം പ്രവചിച്ചു. ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെയും പക്വതയോടെയും കൈകാര്യം ചെയ്താൽ നിർമ്മിത ബുദ്ധി ഇന്ത്യയിലെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തെ വേഗത്തിൽ പരിവർത്തനം ചെയ്യുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. യുവ നവീനാശയക്കാർക്കുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സന്ദേശം ലളിതമായിരുന്നു: വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുക, വ്യവസായവുമായി ശക്തമായ പങ്കാളിത്തം തേടുക, ​ഗവൺമെന്റ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന ബന്ധങ്ങളും പിന്തുണയും പൂർണ്ണമായി പ്രയോജനപ്പെടുത്തുക.

പഞ്ച്കുളയിൽ ഐഐഎസ്എഫ് തുടരുമ്പോൾ, ആത്മവിശ്വാസം ഉണർത്തുക, ജിജ്ഞാസ ഉണർത്തുക, ആഗോള ശാസ്ത്ര സമൂഹത്തെ നയിക്കാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സന്നദ്ധത പ്രകടിപ്പിക്കുക എന്നിവയാണ് ഇത്തരം വേദികളുടെ ഉദ്ദേശ്യമെന്ന് ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യ ഇന്ന് അതിന്റെ സമീപകാല ചരിത്രത്തിലെ ഏത് ഘട്ടത്തേക്കാളും വളരെ ശക്തവും ആദരണീയവുമായ ഒരു സ്ഥാനത്താണ് നിൽക്കുന്നതെന്നും വരുന്ന ദശകം ശാസ്ത്രീയ ഭാവനയെ ദേശീയ ലക്ഷ്യവുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നവരുടേതായിരിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

***

AT