ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ, શ્રી સી. પી. રાધાકૃષ્ણન, આજે હરિયાણાના નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી (NIT), કુરુક્ષેત્રના 20મા દીક્ષાંત સમારોહમાં મુખ્ય અતિથિ તરીકે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

આ પ્રસંગે બોલતા, ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભારતના પ્રીમિયર ટેકનિકલ સંસ્થાઓમાંની એકની આ સીમાચિહ્નરૂપ ઘટનામાં જોડાવા બદલ પોતાનો વિશેષાધિકાર વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે NIT કુરુક્ષેત્રને સમૃદ્ધ વારસો, ગતિશીલ વર્તમાન અને દેશમાં તકનીકી શિક્ષણના ધોરણોને આકાર આપતા ભવિષ્ય સાથેની સંસ્થા તરીકે બિરદાવી હતી.

તેમણે કહ્યું કે કુરુક્ષેત્ર એક પવિત્ર ભૂમિ છે જે આપણને યાદ અપાવે છે કે અધર્મ ભલે ગમે તેટલો શક્તિશાળી લાગે, ધર્મનો હંમેશા વિજય થશે.

ઉપરાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે દીક્ષાંત સમારોહ માત્ર એક વિધિ નથી પરંતુ તે એક ક્ષણ છે જ્યારે વર્ષોની સમર્પણ ભાવના ગૌરવ, આશા અને તકોથી ભરેલી નવી શરૂઆતમાં પરિવર્તિત થાય છે.

વૈશ્વિક પરિવર્તનની ગતિ પર પ્રકાશ પાડતા, તેમણે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, રિન્યુએબલ એનર્જી સિસ્ટમ્સ, સ્પેસ ટેકનોલોજી, બાયોટેકનોલોજી, સાયબર સિક્યુરિટી અને સેમિકન્ડક્ટર્સમાં થયેલા વિકાસ વિશે વાત કરી હતી.

તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ટેકનોલોજી ઉદ્યોગોને ફરીથી આકાર આપતી અને સમાજની કાર્ય કરવાની રીતને પુન:વ્યાખ્યાયિત કરતી એક શક્તિશાળી સક્ષમકર્તા બની ગઈ છે. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને જવાબદારીપૂર્વક નવીનતા લાવવા વિનંતી કરતા કહ્યું કે, "ટેકનોલોજીનો સાચો હેતુ માત્ર પ્રગતિ નથી, પરંતુ 'પ્રગતિ સાથે ઉદ્દેશ્ય' છે."

વિદ્યાર્થીઓને સંશોધન, નવીનતા અને ભારત-વિશિષ્ટ સમસ્યા-નિવારણમાં ઊંડાણપૂર્વક ધ્યાન આપવા પ્રોત્સાહિત કરતાં, તેમણે કહ્યું કે આ બે એન્જિનો છે જે ભારતના તકનીકી નેતૃત્વને આગળ ધપાવશે. તેમણે યુવા સંશોધકોને ટકાઉ ઉત્પાદન, સ્માર્ટ ગતિશીલતા, ક્વોન્ટમ તકનીકો, આરોગ્યસંભાળ તકનીકો, કૃષિ નવીનતા અને ગ્રીન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર જેવા રાષ્ટ્રીય મહત્વના ઉભરતા ક્ષેત્રોનું અન્વેષણ કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.

ઉપરાષ્ટ્રપતિએ અવલોકન કર્યું કે ભારત ટેકનોલોજીના ઉપભોક્તા બનવાથી લઈને અદ્યતન ઉકેલોના વૈશ્વિક સર્જક બનવા તરફ પરિવર્તન કરી રહ્યું છે. તેમણે ડિજિટલ ઇન્ડિયા, સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા અને મેક ઇન ઇન્ડિયા જેવી પહેલોને ગતિશીલ ઉદ્યોગસાહસિક ઇકોસિસ્ટમનું પોષણ કરવા બદલ શ્રેય આપ્યો અને સ્નાતકોને તેમના વિચારોને એવા ઉદ્યોગોમાં રૂપાંતરિત કરવા વિનંતી કરી જે રોજગારીનું સર્જન કરે અને રાષ્ટ્રીય વિકાસમાં યોગદાન આપે.

સમકાલીન વૈશ્વિક પડકારો - આબોહવા પરિવર્તન, સાયબર સુરક્ષા જોખમો, ટેકનોલોજીની સમાન પહોંચ અને AIનો નૈતિક ઉપયોગ - ને સ્વીકારતા, તેમણે કહ્યું કે આ પણ નવીનતા અને નેતૃત્વ માટે અપાર તકો પ્રદાન કરે છે. તેમણે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP)–2020 ના અમલીકરણમાં દૂરંદેશીની પ્રશંસા કરી, જે બહુ-શિસ્ત શિક્ષણ માટે માર્ગો પ્રદાન કરે છે અને ભારતીય સંસ્કૃતિ, વારસો અને નીતિશાસ્ત્રમાં ઊંડા મૂળ ધરાવે છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે NEP 2020 મેકોલે શિક્ષણ પ્રણાલીની વસાહતી છાપમાંથી બહાર નીકળીને ભારતને પરિવર્તનકારી માર્ગ પર મૂક્યું છે, જે, તેમણે કહ્યું, ભારત પર શાસન કરવા માટે રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને માત્ર ક્લાર્ક જ પેદા કર્યા હતા.

સંસ્થાના સર્વગ્રાહી શિક્ષણ પરના ધ્યાન બદલ પ્રશંસા કરતા, તેમણે સેન્ટર ફોર હોલિસ્ટિક પર્સનાલિટી ડેવલપમેન્ટ (CHPD) ની સ્થાપનાની પ્રશંસા કરી, જે ભગવદ ગીતા, યુનિવર્સલ હ્યુમન વેલ્યુઝ, જ્ઞાનાત્મક વિજ્ઞાન અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પરના અભ્યાસક્રમો દ્વારા બૌદ્ધિક, ભાવનાત્મક અને નૈતિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપે છે.

વિકસિત ભારત @ 2047 ના રાષ્ટ્રીય દ્રષ્ટિકોણને વર્ણવતા, ઉપરાષ્ટ્રપતિએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે NIT કુરુક્ષેત્રના સ્નાતકો આ લક્ષ્યને સાકાર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે. તેમણે પ્રશંસા સાથે નોંધ્યું કે સંસ્થાને અત્યાર સુધીમાં 64 પેટન્ટ એનાયત કરવામાં આવ્યા છે, જે સંશોધન, નવીનતા અને બૌદ્ધિક સંપદા સર્જનની તેની મજબૂત સંસ્કૃતિને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

તેમણે DRDO અને ISRO સાથેના સહયોગ દ્વારા AI-આધારિત યુદ્ધ, સંરક્ષણ સંશોધન અને ચંદ્રયાન અને માર્સ ઓર્બિટર મિશન જેવા અવકાશ મિશનમાં અદ્યતન તકનીકોમાં સંસ્થાના નોંધપાત્ર યોગદાનની પ્રશંસા કરી. તેમણે ગામડાઓ અને ઝૂંપડપટ્ટીઓમાં જીવન સુધારવાના ઉદ્દેશ્યથી ઓછા ખર્ચે, સ્વદેશી તકનીકો પરના સંશોધન દ્વારા આત્મનિર્ભર ભારત તરફના સંસ્થાના પ્રયાસોની પણ પ્રશંસા કરી.

વિદ્યાર્થીઓને ભારતના વિકાસની યાત્રા સાથે જોડાયેલા રહેવા વિનંતી કરતા, તેમણે કહ્યું કે સંશોધને શહેરી-ગ્રામીણ વિભાજનને દૂર કરવામાં, MSMEને સશક્ત બનાવવામાં, કૃષિનું આધુનિકીકરણ કરવામાં અને ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાઓને ટેકો આપવામાં મદદ કરવી જોઈએ જેથી ટેકનોલોજી છેલ્લા વ્યક્તિ સુધી પહોંચે. "આપણે બ્રેઇન ડ્રેઇનમાંથી બ્રેઇન ગેઇન તરફ આગળ વધવું જોઈએ," એમ તેમણે જણાવ્યું હતું, સ્નાતકોને તેઓ જ્યાં પણ જાય ત્યાં ભારતને તેમના હૃદયમાં રાખવા પ્રોત્સાહિત કર્યા હતા.

ભારતના યુવાનો માટે તેમની આકાંક્ષાઓ વ્યક્ત કરતાં, તેમણે કહ્યું, "હું માનું છું કે આગામી ગૂગલ, આગામી ટેસ્લા, આગામી સ્પેસએક્સ ભારતમાં જ - NIT કુરુક્ષેત્ર જેવી સંસ્થાઓમાંથી જ - ઉભરી આવવું જોઈએ."

ઉપરાષ્ટ્રપતિએ વિદ્યાર્થીઓને "ડ્રગ્સને ના" કહીને શિસ્તબદ્ધ જીવન જીવવા માટે પણ અપીલ કરી હતી.

તેમણે પોતાના સંબોધનનું સમાપન કરતાં સ્નાતકોને યાદ અપાવ્યું કે તેમની ડિગ્રી કોઈ અંતિમ બિંદુ નથી પરંતુ એક નવી જવાબદારીની શરૂઆત છે. તેમણે તેમને સર્જનાત્મકતા, નમ્રતા અને કરુણા સાથે સમાજની સેવા કરવા વિનંતી કરી.

આ પ્રસંગે હરિયાણાના રાજ્યપાલ, પ્રો. અશિમ કુમાર ઘોષ, હરિયાણાના મુખ્યમંત્રી, શ્રી નાયબ સિંહ સૈની, NIT કુરુક્ષેત્રના ડાયરેક્ટર, પ્રો. બી.વી. રમણા રેડ્ડી, અધ્યક્ષ, બોર્ડ ઓફ ગવર્નર્સ, NIT કુરુક્ષેત્ર, ડૉ. તેજસ્વિની અનંતા કુમાર, અને અન્ય મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

SM/DK/GP/JD