|
જળશક્તિ મંત્રાલય
ભારતના માનનીય રાષ્ટ્રપતિ, શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુ, 18 નવેમ્બર, 2025ના રોજ પ્રથમ જલ સંચય જન ભાગીદારી (JSJB) પુરસ્કારો પ્રદાન કરશે
જલ શક્તિ અભિયાન : કેચ દ રેન અંતર્ગત જળ સંજય જન ભાગીદારી (જેએસજેબી) પુરસ્કાર વિજેતાઓની ઓળખ
Posted On:
11 NOV 2025 1:54PM by PIB Ahmedabad
જળ શક્તિ મંત્રાલયે આજે જળ સંચય જન ભાગીદરી 1.0 (JSJB) પહેલ હેઠળ ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શન કરનારાઓ માટે પુરસ્કારોની જાહેરાત કરી છે, જે જળ શક્તિ અભિયાન: કેચ ધ રેઈન (JSA:CTR) હેઠળ એક મુખ્ય સમુદાય-સંચાલિત કાર્યક્રમ છે.
વર્ષ 2025 માટેના આ પુરસ્કારો ભારતના માનનીય રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા 18 નવેમ્બર, 2025ના રોજ નવી દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવન ખાતે આયોજિત એક સમારોહમાં 6ઠ્ઠા રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કારો 2025 સાથે રજૂ કરવામાં આવશે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રીના જળ શક્તિ માટે જનશક્તિના વિઝનથી પ્રેરિત થઈને, જળ સંચય જન ભાગીદરી (JSJB) પહેલ 6 સપ્ટેમ્બર, 2024ના રોજ ગુજરાતના સુરતમાં શરૂ કરવામાં આવી હતી.
સમગ્ર સરકાર અને સમગ્ર સમાજના અભિગમ દ્વારા સંચાલિત, આ પહેલ પાયાના સ્તરે સહભાગી વ્યવસ્થાપન અને ટકાઉ જળ શાસનને પ્રોત્સાહન આપે છે. 3C મંત્ર - સમુદાય, કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારી (CSR) અને ખર્ચ - થી પ્રેરિત થઈને, તે એક સમાવિષ્ટ મોડેલ અપનાવે છે જે લાંબા ગાળાની પાણીની સુરક્ષા અને પાણીના તંગી સામે સ્થિતિસ્થાપકતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
આ પહેલ હેઠળ, પાંચ પ્રદેશોમાં વિભાજિત રાજ્યોને ઓછામાં ઓછા 10,000 કૃત્રિમ રિચાર્જ અને સંગ્રહ માળખાં બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. ઉત્તરપૂર્વ અને પર્વતીય રાજ્યોના જિલ્લાઓ માટે લક્ષ્ય 3,000 છે, જ્યારે દેશભરના મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો માટે તે 10,000 છે. આ માળખાઓમાં છત પર વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ તેમજ તળાવો, તળાવો અને વાવના પુનરુત્થાનનો સમાવેશ થાય છે.
શહેરી જળ સંરક્ષણ પ્રયાસોને મજબૂત બનાવવા માટે, ગૃહ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયે જળ શક્તિ મંત્રાલય સાથે ભાગીદારી કરી છે. આ સહયોગ દ્વારા, શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને ઓછામાં ઓછા 2,000 રિચાર્જ સ્ટ્રક્ચર્સ બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે.
આ વર્ષે કુલ 100 પુરસ્કારોની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આમાં ત્રણ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારા રાજ્યો, 67 જિલ્લાઓ, છ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો, એક શહેરી સ્થાનિક સંસ્થા (ULB), બે ભાગીદાર મંત્રાલયો/વિભાગો, બે ઉદ્યોગો, ત્રણ NGO, બે દાનવીર અને 14 નોડલ અધિકારીઓ (યાદી જોડાયેલ છે)નો સમાવેશ થાય છે. JSJB પોર્ટલ પર અપલોડ કરાયેલ ચકાસાયેલ ડેટાના આધારે પુરસ્કાર વિજેતાઓની પસંદગી કરવામાં આવી હતી.
ભારત સરકાર બોરવેલ રિચાર્જ સિસ્ટમ્સ અને છત પર વરસાદી પાણી સંગ્રહ એકમો જેવા કૃત્રિમ ભૂગર્ભજળ રિચાર્જ સ્ટ્રક્ચર્સના નિર્માણ, પુનઃસ્થાપન અને જાળવણીમાં અસાધારણ પ્રગતિ માટે પુરસ્કાર વિજેતાઓને પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે. 10 લાખ માળખાના લક્ષ્યાંક સામે, 27.6 લાખ માળખા સમયમર્યાદામાં નોંધાયા હતા.
શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારા જિલ્લાઓને ₹10 લાખનું ઇનામ મળી રહ્યું છે. કેટેગરી 1 જિલ્લાઓને દરેકને ₹2 કરોડ મળે છે. કેટેગરી 2 અને 3 જિલ્લાઓને અનુક્રમે ₹1 કરોડ અને ₹25 લાખ મળે છે. અન્યને પણ સન્માનિત કરવામાં આવી રહ્યા છે. દરેક પુરસ્કારમાં જળ સંસાધન, નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ વિભાગના સચિવ દ્વારા હસ્તાક્ષરિત પ્રશસ્તિપત્રનો સમાવેશ થાય છે.
જળ સંચય જન ભાગીદરી (JSJB) પહેલથી સમુદાય ભાગીદારી અને સંસાધનોના સંકલન દ્વારા કૃત્રિમ ભૂગર્ભજળ રિચાર્જ માટે વૈવિધ્યસભર, માપી શકાય તેવા અને પ્રતિકૃતિયોગ્ય મોડેલોનો ઉદભવ થયો છે.
Annexure I
States/UTs
|
Sr.
|
Category
|
Rank
|
State
|
Completed Work
|
|
1
|
Best Performing State/Union Territory
|
1
|
TELANGANA
|
520362
|
|
2
|
Best Performing State/Union Territory
|
2
|
CHHATTISGARH
|
405563
|
|
3
|
Best Performing State/Union Territory
|
3
|
RAJASTHAN
|
364968
|
Districts
|
Sr.
|
Zone
|
Category
|
Rank
|
State
|
District
|
Completed Works
|
Cash prize (In Cr)
|
|
4
|
Northern Zone
|
Category 1
|
1
|
UTTAR PRADESH
|
MIRZAPUR
|
35509
|
2
|
|
5
|
Category 1
|
2
|
UTTAR PRADESH
|
VARANASI
|
24409
|
2
|
|
6
|
Category 1
|
3
|
UTTAR PRADESH
|
JALAUN
|
16279
|
2
|
|
7
|
Eastern Zone
|
Category 1
|
1
|
CHHATTISGARH
|
BALOD
|
92742
|
2
|
|
8
|
Category 1
|
2
|
CHHATTISGARH
|
RAJNANDGAON
|
58967
|
2
|
|
9
|
Category 1
|
3
|
CHHATTISGARH
|
RAIPUR
|
36282
|
2
|
|
10
|
Southern Zone
|
Category 1
|
1
|
TELANGANA
|
ADILABAD
|
98693
|
2
|
|
11
|
Category 1
|
2
|
TELANGANA
|
NALGONDA
|
84827
|
2
|
|
12
|
Category 1
|
3
|
TELANGANA
|
MANCHERIAL
|
84549
|
2
|
|
13
|
Western Zone
|
Category 1
|
1
|
MADHYA PRADESH
|
EAST NIMAR
|
129020
|
2
|
|
14
|
Category 1
|
2
|
RAJASTHAN
|
BHILWARA
|
104945
|
2
|
|
15
|
Category 1
|
3
|
RAJASTHAN
|
BARMER
|
79055
|
2
|
|
16
|
North- Eastern Zone & Hilly States
|
Category 1
|
1
|
TRIPURA
|
North Tripura
|
11547
|
2
|
|
17
|
Category 1
|
2
|
JAMMU AND KASHMIR
|
RAJOURI
|
4208
|
2
|
|
Sr.
|
Category
|
Rank
|
State
|
Municipal Corporation
|
Completed Works
|
Cash
prize (In Cr)
|
|
18
|
Top 10 Municipal Corporations
|
1
|
CHHATTISGARH
|
RAIPUR Municipal Corporation
|
33082
|
2
|
|
19
|
Top 10 Municipal Corporations
|
2
|
TELANGANA
|
Hyderabad Metropolitan Water Supply And Sewerage Board responsible for JSJB in the HYDERABAD Municipal
Corporation area
|
14363
|
2
|
|
20
|
Top 10 Municipal Corporations
|
3
|
UTTAR PRADESH
|
GORAKHPUR Municipal Corporation
|
14331
|
2
|
ULBs
|
Sr.
|
Category
|
Rank
|
State
|
District
|
ULBs
|
Completed Works
|
Cash prize (In Lakh)
|
|
21
|
Top 50 ULBs (other than Municipal Corporations)
|
1
|
Madhya Pradesh
|
Guna
|
GUNA_23_406
|
2227
|
40
|
Districts
|
Sr.
|
Zone
|
Category
|
Rank
|
State
|
District
|
Complete d Works
|
Cash prize ( In Cr)
|
|
1
|
Northern Zone
|
Category 2
|
1
|
UTTAR PRADESH
|
CHITRAKOOT
|
15761
|
1
|
|
2
|
Eastern Zone
|
Category 2
|
1
|
CHHATTISGARH
|
MAHASAMUND
|
35182
|
1
|
|
3
|
Category 2
|
2
|
CHHATTISGARH
|
BALODA BAZAR
|
30927
|
1
|
|
4
|
Category 2
|
3
|
CHHATTISGARH
|
GARIYABAND
|
26025
|
1
|
|
5
|
Category 3
|
1
|
CHHATTISGARH
|
BILASPUR
|
21058
|
0.25
|
|
6
|
Category 3
|
2
|
CHHATTISGARH
|
RAIGARH
|
19088
|
0.25
|
|
7
|
Category 3
|
3
|
BIHAR
|
NALANDA
|
12051
|
0.25
|
|
8
|
Category 3
|
4
|
ODISHA
|
GANJAM
|
9402
|
0.25
|
|
9
|
Category 3
|
5
|
BIHAR
|
KAIMUR (BHABUA)
|
8714
|
0.25
|
|
10
|
Category 3
|
6
|
CHHATTISGARH
|
BALRAMPUR
|
8644
|
0.25
|
|
11
|
Category 3
|
7
|
ODISHA
|
MAYURBHANJ
|
15141
|
0.25
|
|
12
|
Category 3
|
8
|
CHHATTISGARH
|
DHAMTARI
|
7674
|
0.25
|
|
13
|
Category 3
|
9
|
BIHAR
|
ROHTAS
|
7302
|
0.25
|
|
14
|
Category 3
|
10
|
ODISHA
|
KALAHANDI
|
6678
|
0.25
|
|
15
|
Category 3
|
11
|
ODISHA
|
RAYAGADA
|
8237
|
0.25
|
|
16
|
Category 3
|
12
|
CHHATTISGARH
|
SURAJPUR
|
5797
|
0.25
|
|
17
|
Category 3
|
13
|
BIHAR
|
PURBI CHAMPARA N
|
5725
|
0.25
|
|
18
|
Category 3
|
14
|
BIHAR
|
KATIHAR
|
5607
|
0.25
|
|
19
|
Category 3
|
15
|
ODISHA
|
CUTTACK
|
5572
|
0.25
|
|
20
|
Category 3
|
16
|
CHHATTISGARH
|
DURG
|
5010
|
0.25
|
|
21
|
Southern Zone
|
Category 2
|
1
|
TELANGANA
|
WARANGAL
|
72649
|
1
|
|
22
|
Category 2
|
2
|
TELANGANA
|
Nirmal
|
60365
|
1
|
|
23
|
Category 2
|
3
|
TELANGANA
|
JANGOAN
|
30569
|
1
|
|
24
|
Category 3
|
1
|
TELANGANA
|
BHADRADRI KOTH AGUDEM
|
29103
|
0.25
|
|
Sr.
|
Zone
|
Category
|
Rank
|
State
|
District
|
Complete d Works
|
Cash prize ( In Cr)
|
|
25
|
|
Category 3
|
2
|
TAMIL NADU
|
COIMBATORE
|
28147
|
0.25
|
|
26
|
Category 3
|
3
|
TELANGANA
|
MAHABUBNAGAR
|
19754
|
0.25
|
|
27
|
Category 3
|
4
|
KARNATAKA
|
GADAG
|
11971
|
0.25
|
|
28
|
Category 3
|
5
|
KARNATAKA
|
KOLAR
|
10270
|
0.25
|
|
29
|
Category 3
|
6
|
KARNATAKA
|
BIDAR
|
10297
|
0.25
|
|
30
|
Category 3
|
7
|
KARNATAKA
|
TUMAKURU
|
9885
|
0.25
|
|
31
|
Category 3
|
8
|
KARNATAKA
|
VIJAYAPURA
|
11453
|
0.25
|
|
32
|
Category 3
|
9
|
KARNATAKA
|
MANDYA
|
7192
|
0.25
|
|
33
|
Category 3
|
10
|
TAMIL NADU
|
NAMAKKAL
|
7057
|
0.25
|
|
34
|
Category 3
|
11
|
KARNATAKA
|
CHITRADURGA
|
7815
|
0.25
|
|
35
|
Category 3
|
12
|
ANDHRA PRADES H
|
SPSR NELLORE
|
5502
|
0.25
|
|
36
|
Category 3
|
13
|
TAMIL NADU
|
RAMANATHAPURA M
|
5269
|
0.25
|
|
37
|
Western Zone
|
Category 2
|
1
|
GUJARAT
|
SURAT
|
56756
|
1
|
|
38
|
Category 2
|
2
|
RAJASTHAN
|
JAIPUR
|
43204
|
1
|
|
39
|
Category 2
|
3
|
RAJASTHAN
|
UDAIPUR
|
32700
|
1
|
|
40
|
Category 3
|
1
|
RAJASTHAN
|
ALWAR
|
26867
|
0.25
|
|
41
|
Category 3
|
2
|
MADHYA PRADESH
|
GUNA
|
17814
|
0.25
|
|
42
|
Category 3
|
3
|
MADHYA PRADESH
|
BETUL
|
13499
|
0.25
|
|
43
|
Category 3
|
4
|
GUJARAT
|
RAJKOT
|
10836
|
0.25
|
|
44
|
Category 3
|
5
|
MADHYA PRADES H
|
DHAR
|
10791
|
0.25
|
|
45
|
Category 3
|
6
|
RAJASTHAN
|
DUNGARPUR
|
9712
|
0.25
|
|
46
|
Category 3
|
7
|
GUJARAT
|
NAVSARI
|
9593
|
0.25
|
|
47
|
Category 3
|
8
|
RAJASTHAN
|
BARAN
|
9269
|
0.25
|
|
48
|
Category 3
|
9
|
MADHYA PRADESH
|
DEWAS
|
8333
|
0.25
|
|
49
|
Category 3
|
10
|
MADHYA PRADESH
|
SEONI
|
7946
|
0.25
|
|
50
|
Category 3
|
11
|
RAJASTHAN
|
CHITTORGARH
|
7540
|
0.25
|
|
51
|
Category 3
|
12
|
RAJASTHAN
|
SIKAR
|
5761
|
0.25
|
|
52
|
Category 3
|
13
|
MADHYA PRADESH
|
KHARGONE
|
5606
|
0.25
|
|
53
|
Category 3
|
14
|
GUJARAT
|
KHEDA
|
6211
|
0.25
|
|
Sr.
|
Category
|
Rank
|
State
|
Municipal Corporation
|
Completed Works
|
Cash
prize (In Cr)
|
|
54
|
Top 10 Municipal Corporations
|
4
|
ANDHRA PRADESH
|
RAJAHMUNDRY Municipal Corporation
|
13298
|
2
|
|
55
|
Top 10 Municipal Corporations
|
5
|
UTTAR PRADESH
|
GHAZIABAD Municipal Corporation
|
11406
|
2
|
|
56
|
Top 10 Municipal Corporations
|
6
|
GUJARAT
|
SURAT Municipal Corporation
|
10969
|
2
|
Partner Ministries/Departments
|
Sr.
|
Category
|
Organization Type
|
Organization
|
Completed Works
|
|
57
|
Best Partner Ministries/Departments
|
Central Govt.
|
M/o Railways
|
1139
|
|
58
|
Best Partner Ministries/Departments
|
Central Govt.
|
DoWR RD & GR
|
349
|
|
59
|
Best Partner Ministries/Departments
|
Central Govt.
|
Defence Estates
|
219
|
NGOs
|
Sr.
|
Category
|
Organization Type
|
Organization
|
Completed Works
|
|
60
|
Best NGOs
|
NGO
|
Jaltara Save Groundwater
|
8256
|
|
61
|
Best NGOs
|
NGO
|
GirGanga Parivar
|
8149
|
|
62
|
Best NGOs
|
NGO
|
Art of Living
|
2576
|
Industry Associations
|
Sr.
|
Category
|
Organization Type
|
Organization
|
Completed Work
|
|
63
|
Best Industry Associations/ Best Industry Leaders
|
Industries
|
FICCI Water Mission
|
273
|
|
64
|
Best Industry Associations/ Best Industry Leaders
|
Industries
|
ASSOCHAM
|
96
|
|
Sr.
|
Category
|
Organization Type
|
Organization
|
Completed Work
|
|
65
|
Private Philanthropist
|
Philanthropic Contributions
|
Karmabhoomi se Matrabhoomi
|
757
|
|
66
|
Private Philanthropist
|
Philanthropic Contributions
|
Hasmukhbhai - Gujarat
|
53
|
CGWB/CWC Nodal Officers for Districts
|
Sr.
|
Zone
|
State
|
District
|
Officer Name
|
Dept.
|
|
67
|
Northern Zone
|
UTTAR PRADESH
|
Amethi, Bhadohi, Kaushambi, Mirzapur, Pratapgarh, Prayagraj, Sultanpur
|
Shri Anshuman Singh, SDE, Prayagraj
|
Central Water Commission
|
|
68
|
UTTAR PRADESH
|
Ambedkarnagar, Azamgarh, Ballia, Chandauli, Ghazipur,
Jaunpur, Mau, Varanasi
|
Shri Rajendra Prasad Yadav, AEE, Varanasi
|
Central Water Commission
|
|
69
|
UTTAR PRADESH
|
Deoria, Gorakhpur, Kushinagar
|
Shri Shekhar Anand, Assistant Executive
Engineer, Gorakhpur
|
Central Water Commission
|
|
70
|
Eastern Zone
|
CHHATTISGARH
|
Balod, Balodabazar, Dhamtari, Mahasamund, Mungeli
|
Shri Deepak Kashyap, Assistant Executive
Engineer, Raipur, Chhattisgarh,
|
Central Water Commission
|
|
71
|
CHHATTISGARH
|
Bilaspur, Gaurela- Pendra-Marwah, Janjgir- Champa, Korba, Korea, Manendragarh- Chirmiri)
|
Shri Veerendra Kumar Sahu, Sub Divisional Engineer, Raipur,
Chhattisgarh,
|
Central Water Commission
|
|
72
|
BIHAR
|
Aurangabad, Gaya,
Nalanda, Nawada, Rohtas)
|
Shri BHAGIRTH, SDE, GAYA
|
Central
Water Commission
|
|
73
|
Southern Zone
|
TELANGANA
|
Adilabad, Jagitial, Kamareddy, Kumuram Bheem Asifabad, Medak, Nirmal, Nizamabad, Sangareddy
|
Shri A. Sathish, SDE, MSD,
Nizamabad
|
Central Water Commission
|
|
74
|
KARNATKA
|
Bagalkote, Gadag, Kalaburagi)
|
Shri Anurag Jha, SDE, MKSD,
Bagalkot
|
Central
Water Commission
|
|
75
|
Western Zone
|
MADHYA PRADESH
|
Harda and Khandwa (East Nimar)
|
Shri Rohit
Chourasia, AEE, Bhopal
|
Central
Water Commission
|
|
Sr.
|
Zone
|
State
|
District
|
Officer Name
|
Dept.
|
|
76
|
|
RAJASTHAN
|
Balotra, Barmer, Jalore, Pali, and Sanchore
|
Shri Ghanshyam Tiwari, Assistant Hydrogeologist,
SUO, Jodhpur
|
Central Ground Water
Board
|
|
77
|
RAJASTHAN
|
Ajmer, Jaipur, Sikar, and Tonk
|
Ms. Sunita Devi, Scientist-‘B’ (Gp.), WR, Jaipur
|
Central Ground Water Board
|
|
78
|
North- Eastern Zone & Hilly States
|
TRIPURA
|
North Tripura, unakoti
|
Shri Khakchang Debbarma, SDE,
MSD-III, Silchar
|
Central Water
Commission
|
|
79
|
JAMMU AND KASHMIR
|
Rajouri
|
Shri Gulshan Kumar STA (GP), NWHR, Jammu
|
Central Ground
Water Board
|
|
80
|
UTTARAKHAND
|
Champawat, Udam Singh Nagar
|
Shri Ram Babu, Sub Divisional Engineer,
Haridwar
|
Central Water Commission
|
******
IJ/GP/BS
સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad  /pibahmedabad1964  /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com
(Release ID: 2188750)
|