આ અઠવાડિયે નવી દિલ્હીમાં "ડિજીલોકર - બધા માટે પેપરલેસ એક્સેસ સક્ષમ કરવું" વિષય પર એક રાષ્ટ્રીય પરિષદ યોજાઈ હતી. આ પરિષદમાં વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીઓ, ટેકનોલોજી અને નાણાકીય ક્ષેત્રોના નેતાઓ, શિક્ષણવિદો અને ડિજિટલ ગવર્નન્સ નિષ્ણાતો એકઠા થયા હતા. આ પરિષદે પેપરલેસ ગવર્નન્સ, સમાવિષ્ટ શિક્ષણ અને સુરક્ષિત ડિજિટલ સેવાઓને સરળ બનાવવામાં ડિજીલોકરની પરિવર્તનશીલ ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો, જે દેશમાં ચાલી રહેલી ડિજિટલ ટ્રસ્ટ ક્રાંતિમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે.

ભારત મંડપમ ખાતે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલયના રાષ્ટ્રીય ઇ-ગવર્નન્સ વિભાગ (NeGD) દ્વારા આયોજિત, આ પરિષદે ચર્ચા કરવા અને દર્શાવવા માટે એક સહયોગી પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડ્યું હતું કે કેવી રીતે ડિજીલોકર એક સરળ સુરક્ષિત દસ્તાવેજ સંગ્રહ સુવિધાથી સરકાર, શિક્ષણ અને ઉદ્યોગ ક્ષેત્રોમાં વિશ્વાસ, સુવિધા અને કાર્યક્ષમતાના પાયાના પથ્થર તરીકે વિકસિત થઈ રહ્યું છે.

રાષ્ટ્રીય પરિષદની અધ્યક્ષતા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલયના સચિવ શ્રી એસ. કૃષ્ણન દ્વારા કરવામાં આવી હતી. તેમના મુખ્ય ભાષણમાં શ્રી કૃષ્ણને ભારતની ડિજિટલ સફર, કનેક્ટિવિટીથી ક્ષમતા તરફ, સેવા વિતરણથી આત્મનિર્ભરતા તરફ અને હવે ડિજીટાઇઝેશનથી ટ્રસ્ટ તરફ શાસનના નવા માળખા તરીકે આગળ વધવા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે કહ્યું, "ડિજીલોકર નાગરિકો, મંત્રાલયો અને વિભાગોને જોડતા વિશ્વસનીય સ્તર તરીકે કામ કરે છે - સુરક્ષિત, આંતર-સંચાલનક્ષમ અને જવાબદાર ડિજિટલ શાસનને સક્ષમ બનાવે છે. અમારું વિઝન એક એવું ભવિષ્ય છે જ્યાં દરેક ડિજિટલ ક્રિયાપ્રતિક્રિયા પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે, દરેક નાગરિક સશક્ત બને અને દરેક સંસ્થા જવાબદાર હોય."

એક ખાસ સંબોધનમાં, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલયના અધિક સચિવ શ્રી અભિષેક સિંહે ટેકનોલોજી-સક્ષમ શાસન તરફ ભારતની સફરને 'ડિજિટલ ટ્રસ્ટ ક્રાંતિ' તરીકે વર્ણવી અને લાખો લોકો માટે શાસન પ્રણાલીઓમાં વિશ્વાસ બનાવવામાં ડિજિલોકરની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે AI-આધારિત ઇ-કેવાયસી અને વૈશ્વિક ઓળખપત્ર ચકાસણી સાથે ડિજિલોકરના ભવિષ્યની રૂપરેખા આપી, તેને પેપરલેસ શાસન માટે વૈશ્વિક મોડેલ તરીકે સ્થાન આપ્યું હતું.

NeGDના પ્રમુખ અને CEO શ્રી નંદ કુમારમે, સુરક્ષિત દસ્તાવેજ સંગ્રહ પ્લેટફોર્મથી ડિજિટલ ઇન્ડિયાના મુખ્ય સ્તંભ સુધી ડિજિલોકરના ઉત્ક્રાંતિ પર પ્રકાશ પાડ્યો, જે નાગરિકોને ઓળખ કાર્ડ, નાણાકીય ઓળખપત્રો અને પ્રમાણપત્રોને સુરક્ષિત રીતે ઍક્સેસ, ચકાસણી અને શેર કરવા સક્ષમ બનાવે છે. તેમણે કહ્યું, "આ પ્લેટફોર્મ શાસન પ્રત્યે ભારતના સહયોગી અભિગમ અને ડિજિટલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દરેક નાગરિકને પ્રદાન કરે છે તે વિશ્વાસ અને સુવિધાને પ્રતિબિંબિત કરે છે."

ઉદ્ઘાટન સત્રના ભાગ રૂપે નાણાં વિભાગના મુખ્ય સચિવ (A&T) ડૉ. રિચા બાગલાએ મહારાષ્ટ્રમાં પેન્શન અને ટ્રેઝરી સિસ્ટમ્સ સાથે ડિજિલોકરના એકીકરણ પર પ્રસ્તુતિઓ આપી; અને શ્રી કે.એસ. આસામમાં સેવા સેતુ પોર્ટલ દ્વારા 500થી વધુ સેવાઓ સાથે ડિજીલોકરના એકીકરણ અંગે આસામના મુખ્ય સચિવ (આઇટી) ગોપીનાથ સાથે એક બેઠક યોજી હતી.

ડિજીલોકરને અપનાવવામાં ઉત્કૃષ્ટ સિદ્ધિઓ બદલ રાજ્યોને 'ડિજીલોકર એક્સેલરેટર્સ' તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી. સુરક્ષા અને પારદર્શિતામાં સુધારો કરવા માટે વિવિધ સેવાઓમાં ડિજીલોકરના મોટા પાયે અમલીકરણ માટે આસામને 'ઇન્ટિગ્રેશન એક્સેલન્સ' એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. હિમાચલ પ્રદેશ અને મધ્યપ્રદેશ બંનેને તેમના રાજ્યોમાં સૌથી મોટી ડિજિટલ ઓળખ-સંબંધિત નાગરિક પહેલ બનાવવા માટે ડિજીલોકરનો ઉપયોગ કરવા બદલ પીપલ ફર્સ્ટ ઇન્ટિગ્રેશન એવોર્ડ મળ્યો હતો. મેઘાલયને ડિજીલોકર અને એન્ટિટીલોકર પ્લેટફોર્મ બંનેને એકીકૃત કરવા બદલ ડ્યુઅલ પ્લેટફોર્મ એચીવર એવોર્ડ મળ્યો હતો. ડિજીલોકર દ્વારા પેપરલેસ ગવર્નન્સમાં નવીનતા લાવવા બદલ કેરળને સન્માનિત કરવામાં આવ્યું હતું. ડિજીલોકરના ઝડપી રોલઆઉટ માટે મહારાષ્ટ્રને ફાસ્ટ ટ્રેક ઇન્ટિગ્રેશન એવોર્ડ મળ્યો હતો. સૌથી વધુ સંખ્યામાં રિકવેસ્ટર મોડેલ ઇન્ટિગ્રેશન પ્રાપ્ત કરવા બદલ મિઝોરમને રિકવેસ્ટર એક્સેલરેટર તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી.

કોન્ફરન્સ દરમિયાન સમાંતર બ્રેકઆઉટ સત્રોએ સરકાર, શિક્ષણ, ફિનટેક અને મૂલ્યવર્ધિત સેવાઓના મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં ડિજીલોકરની નક્કર અસર પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.

સરકાર અને શિક્ષણ:

શિક્ષણ મંત્રાલયના ઉચ્ચ શિક્ષણ વિભાગના સંયુક્ત સચિવ શ્રી ગોવિંદ જયસ્વાલે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 અનુસાર ડિજીલોકરે શિક્ષણ ઇકોસિસ્ટમમાં કેવી રીતે પરિવર્તન લાવ્યું છે તે સમજાવ્યું. રાષ્ટ્રીય શૈક્ષણિક ટેકનોલોજી ફોરમના પ્રમુખ પ્રો. અનિલ ડી. સહસ્રબુધેએ NETF ટેકનોલોજી દ્વારા NEP 2020ના વિઝનને કેવી રીતે આગળ વધારી રહ્યું છે તે પર પ્રકાશ પાડ્યો. કેરળ રાજ્ય IT મિશનના ડિરેક્ટર ડૉ. સંદીપ કુમારે રાજ્યના પ્રમાણપત્રવિહીન શાસન કાર્યક્રમ વિશે વાત કરી. , IT કમિશનર અને સચિવ શ્રી પ્રવીણ બક્ષીએ મેઘાલય વન પોર્ટલમાં ડિજીલોકર અને એન્ટિટી લોકર બંનેના એકીકરણ પર રજૂઆત કરી. મધ્યપ્રદેશ રાજ્ય ઈ-મિશન ટીમના વડા શ્રીમતી રૂચા મહાલે, સર્વગ્રાહી/એકલ નાગરિક ડેટાબેઝ પર રજૂઆત કરી. TCS iONના શ્રી વૈભવ મંગલ અને ICFAI યુનિવર્સિટીના ડૉ. મુકેશ કલ્લાએ માર્કશીટ, ડિગ્રી અને પ્રમાણપત્રોના સ્વચાલિત, ટેમ્પર-પ્રૂફ શેરિંગને સક્ષમ કરવામાં ડિજીલોકરની ભૂમિકા સમજાવી. IIIT દિલ્હીના શ્રી અંકિત જૈન અને શ્રી સલિલ અરોરાએ DigiLocker માટે ઇશ્યુઅર ઇકોસિસ્ટમના વિસ્તરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. રાજસ્થાનના IT રોજગાર અને શ્રમ યોજના ચકાસણીના સંયુક્ત નિયામક શ્રીમતી વિનીતા શ્રીવાસ્તવે રાજ ઇ-વોલ્ટ પર રજૂઆત કરી, જેમાં DigiLockerને રાજ્યના કેન્દ્રિયકૃત ડિજિટલ ભંડાર તરીકે પૂરક બનાવ્યું. IIT મદ્રાસના શ્રી જય કૃષ્ણન એમ. એ શિક્ષણ પ્રણાલીમાં DigiLockerની વધતી જતી ભૂમિકા અને સંકળાયેલા જોખમો પર રજૂઆત કરી હતી.

ફિનટેક અને મૂલ્યવર્ધિત સેવાઓ (VAS):

નેશનલ ઈ-ગવર્નન્સ સર્વિસીસ લિમિટેડ (NeSL)ના MD અને CEO શ્રી દેબજ્યોતિ રોય ચૌધરીએ એન્ટિટી લોકર દ્વારા ઇલેક્ટ્રોનિક બેંક ગેરંટી (e-BGs) માટે PAN-આધારિત ઍક્સેસ પર પ્રેઝન્ટેશન આપ્યું. HDFC બેંકના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ શ્રી ચિરાગ જૈને બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં અપનાવવાના પડકારો પર પ્રકાશ પાડ્યો. એડલવાઇસ મ્યુચ્યુઅલ ફંડના ડિજિટલ પ્રોડક્ટ્સના વડા શ્રીમતી હની જગ્યાસીએ ડિજીલોકર દ્વારા એડલવાઇસના સંપૂર્ણ ડિજિટલ ઓનબોર્ડિંગ વિશે સમજાવ્યું. ડિજીલોકર દ્વારા ડોક્યુમેન્ટ વેરિફિકેશન અને વિઝા પ્રોસેસિંગના ડિરેક્ટર શ્રી શમીમ જલીલે વિઝા પ્રોસેસિંગમાં વધુ સારા ડિજીલોકર સપોર્ટ માટે સૂચનો રજૂ કર્યા. ICICI બેંકના ડિજિટલ બિઝનેસ હેડ શ્રી સુરેશ મુત્યાલાએ ડિજીલોકર માટે ઉભરતી તકો રજૂ કરી. કોટક મહિન્દ્રા બેંકના એક્ઝિક્યુટિવ વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ શ્રી પ્રશાંત એમ. અને બેંક ઓફ બરોડાના આસિસ્ટન્ટ જનરલ મેનેજર શ્રી કિરુબનંદન કે. એ બેંક પ્રક્રિયાઓમાં ડિજીલોકરના વ્યાપક એકીકરણનું પ્રદર્શન કર્યું. ડિજીયોના સહ-સ્થાપક શ્રી સંકેત નાયકે ડિજીલોકર સાથે વિશ્વસનીય ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર ઉદ્યોગનો દ્રષ્ટિકોણ રજૂ કર્યો.

ડિજીલોકર પર રાષ્ટ્રીય પરિષદ એ ડિજીલોકર દ્વારા ભારતના ડિજિટલ જાહેર માળખાને મજબૂત બનાવવાનો પુરાવો હતો, જે માત્ર એક ટેકનોલોજી પ્લેટફોર્મ જ નથી પરંતુ સુશાસનનું સક્ષમકર્તા પણ છે. આ પરિષદમાં ડિજીલોકર વિવિધ ક્ષેત્રોમાં નવીનતા અને ડિજિટલ સેવાઓને સુરક્ષિત કેવી રીતે ચલાવી રહ્યું છે તે પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો અને વિશ્વાસ, પારદર્શિતા અને ટેકનોલોજીકલ શ્રેષ્ઠતા પર આધારિત શાસન મોડેલ બનાવવા માટે સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટિ કરવામાં આવી હતી.

IJ/JY/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com