കേരള സംസ്ഥാന ഗ്രാമീണ ഉപജീവന മിഷനുമായി (കുടുംബശ്രീ) സഹകരിച്ച് കേന്ദ്ര ഗ്രാമവികസന മന്ത്രാലയം (MoRD), ബുധനാഴ്ച തിരുവനന്തപുരത്ത് ദീൻ ദയാൽ അന്ത്യോദയ യോജന നാഷണൽ റൂറൽ ലൈവ്‌ലിഹുഡ് മിഷന്റെ കീഴിലുള്ള ഗ്രാമീണ സംരംഭ ഇൻകുബേറ്ററുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ദ്വിദിന ദേശീയ ശിൽപശാല സംഘടിപ്പിച്ചു.

സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന ഗ്രാമീണ സംരംഭങ്ങളെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിൽ ഇൻകുബേറ്റർ പ്രോഗ്രാമിന്റെ പങ്ക് MoRD സെക്രട്ടറി ശ്രീ ശൈലേഷ് കുമാർ സിംഗ്  വെർച്വലായി നടത്തിയ ഉദ്ഘാടന പ്രസംഗത്തിൽ എടുത്തുപറഞ്ഞു. DAY-NRLM 10 കോടിയിലധികം സ്ത്രീകളെ 90 ലക്ഷം സ്വയം സഹായ സംഘങ്ങളിലേക്ക് അണിനിരത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നും അവരിൽ പലരും ഒന്നാം തലമുറ സംരംഭകരായി മാറിയിട്ടുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. അസം, ബിഹാർ, പശ്ചിമ ബംഗാൾ, കർണാടക എന്നിവിടങ്ങളിലെ പൈലറ്റ് സംരംഭങ്ങളുടെ വിജയം അദ്ദേഹം എടുത്തുപറഞ്ഞു. കേരളം, തെലങ്കാന, ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, മറ്റ് നിരവധി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നിവ പ്രമുഖ അക്കാദമിക് പങ്കാളികളുമായി മുന്നോട്ട് പോകുന്നുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പങ്കുവെച്ചു.

കുടുംബശ്രീയിലൂടെ സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന സംരംഭകത്വം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള കേരളത്തിന്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ മന്ത്രി ശ്രീ എം.ബി. രാജേഷ് അടിവരയിട്ടു. ഗ്രാമീണ സംരംഭക ആവാസവ്യവസ്ഥയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള സഹകരണത്തിനും നവീകരണത്തിനുമുള്ള ഒരു വേദിയായി ഈ വർക്ക്‌ഷോപ്പ് പ്രവർത്തിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം ആത്മവിശ്വാസം പ്രകടിപ്പിച്ചു.

എം.ഒ.ആർ.ഡിയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് നൽകിയ സന്ദേശത്തിൽ, എം.ഒ.ആർ.ഡി. ജോയിന്റ് സെക്രട്ടറി (ആർ.എൽ.) സ്വാതി ശർമ്മ, ഇൻകുബേറ്റർ പ്രോഗ്രാമിനെ സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന ഗ്രാമീണ സംരംഭകത്വത്തിനായുള്ള ഒരു ദേശീയ വേദിയാക്കി മാറ്റുക എന്ന മന്ത്രാലയത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിനെ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. വർക്ക്‌ഷോപ്പ് അതിന്റെ ദീർഘകാല വിജയം ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് പ്രവർത്തനക്ഷമമായ തന്ത്രങ്ങളും ശക്തമായ പങ്കാളിത്തങ്ങളും സൃഷ്ടിക്കുമെന്ന് അവർ  ആത്മവിശ്വാസം പ്രകടിപ്പിച്ചു.

ഇൻകുബേറ്റർ പദ്ധതിക്കായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സംരംഭങ്ങൾക്ക് വളരാനുള്ള അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാൻ വർക്ക്‌ഷോപ്പ് സഹായിക്കുമെന്ന് ഗ്രാമവികസന മന്ത്രാലയം ഡയറക്ടർ (ആർ‌എൽ‌എം) രാജേശ്വരി എസ്.എം പറഞ്ഞു. DAY-NRLM, ഇൻകുബേറ്റർ പ്രോഗ്രാം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് അവർ വിശദമായ ഒരു അവലോകനം നൽകി. കുടുംബശ്രീ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർ ശ്രീ എച്ച്. ദിനേശൻ  സ്വാഗതം ആശംസിച്ചു. അസം കാർഷിക സർവകലാശാല വൈസ് ചാൻസലർ ഡോ. ബിദ്യുത് സി. ദേഖ ആശംസാ പ്രസംഗം നടത്തി. കുടുംബശ്രീ ചീഫ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് ഓഫീസർ സി. നവീൻ നന്ദി പ്രകാശിപ്പിച്ചു.

മെന്ററിംഗ്, ധനസഹായം, സാങ്കേതികവിദ്യ, വിപണി പ്രവേശനം, ഒത്തുചേരൽ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള പാനൽ ചർച്ചകൾ വർക്ക്ഷോപ്പിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. അക്കാദമിക്, വ്യവസായം, സാമൂഹിക സംരംഭ ശൃംഖലകൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള പ്രമുഖ വിദഗ്ധരുടെ പങ്കാളിത്തം ഈ കർമ്മപരിപാടിക്ക് കരുത്തേകുന്നു. അവരുടെ ഉൾക്കാഴ്ചകളും സംഭാവനകളും സംസ്ഥാനങ്ങളിലുടനീളം ഗ്രാമീണ സംരംഭ ഇൻകുബേഷൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കും. രണ്ട് ദിവസത്തെ ചർച്ചകൾ സംസ്ഥാനങ്ങളിലുടനീളം സംരംഭ ഇൻകുബേഷൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വിപുലീകരിക്കുന്നതിനുള്ള  പ്രായോഗിക തന്ത്രങ്ങൾ നൽകുമെന്നും, വികസിത്  ഭാരത് @ 2047 എന്ന ദർശനത്തിന് അനുസൃതമായി DAY-NRLM ന് കീഴിൽ വനിതാ സംരംഭകരെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിന് സംഭാവന നൽകുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.

-SK-