బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ ప్రతిష్ఠాత్మక స్టార్ రేటింగ్ అవార్డుల ప్రదానోత్సవాన్ని 2025 సెప్టెంబరు 4న మహారాష్ట్రలోని ముంబయిలో నిర్వహించనుంది. దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న బొగ్గు, లిగ్నైట్ గనుల్లో అత్యున్నత పనితీరు, పర్యావరణ సంరక్షణ, భద్రత, సామాజిక అభివృద్ధి వంటి అంశాల్లో అసాధారణ ప్రదర్శనకు ఈ కార్యక్రమం గుర్తింపునిస్తుంది.

ఈ కార్యక్రమానికి ముఖ్య అతిథిగా కేంద్ర బొగ్గు, గనుల శాఖ మంత్రి శ్రీ జి. కిషన్ రెడ్డి హాజరవుతారు. సహాయ మంత్రి శ్రీ సతీశ్ చంద్ర దూబే కూడా కార్యక్రమంలో పాల్గొంటారు. వారితోపాటు బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన సీనియర్ అధికారులు, ప్రభుత్వ రంగ బొగ్గు సంస్థల ప్రతినిధులు, పారిశ్రామిక భాగస్వాములు కూడా ఈ సమావేశంలో పాల్గొంటారు.

బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ ఏర్పాటు చేసిన స్టార్ రేటింగ్ వ్యవస్థ.. బొగ్గు, లిగ్నైట్ గనుల అత్యుత్తమ పనితీరుకు గుర్తింపునిస్తుంది. బాధ్యతాయుతమైన మైనింగ్ పద్ధతులను ప్రోత్సహించడం, పరిశ్రమ ప్రమాణాలను మెరుగుపరచడం, ఈ రంగంలో సుస్థిర వృద్ధిని పెంపొందించడం దీని ప్రధాన లక్ష్యం. ఏడు మాడ్యూళ్ల పరిధిలో నిర్మాణాత్మక, సమగ్ర ఏర్పాటు ద్వారా.. మంత్రిత్వ శాఖ గనుల పనితీరును విశ్లేషిస్తుంది. అవి- మైనింగ్ కార్యకలాపాలు, పర్యావరణ ప్రమాణాలు, సాంకేతిక పరిజ్ఞానం- ఉత్తమ పద్ధతుల స్వీకరణ, ఆర్థిక పనితీరు, పునరావాసం, కార్మిక సంబంధిత అనుమతి, భద్రత - రక్షణ. గనులకు సంబంధించి భూగర్భ, ఓపెన్ కాస్ట్, మిశ్రమ అనే మూడు విభాగాల పరిధిలో ఫైవ్‌స్టార్ నుంచి నో స్టార్ వరకు రేటింగ్ ఇస్తారు.

2023–24 అంచనా సంవత్సరానికిగాను స్టార్ రేటింగ్ మదింపు కోసం మొత్తం 383 గనులను ఎంపిక చేశారు. వీటిలో 42 గనులు 93 శాతానికి పైగా సాధించి ప్రతిష్ఠాత్మక ఫైవ్ స్టార్ రేటింగ్ సాధించాయి. వీటిలో 4 గనులు మొదటి ర్యాంకు, 3 గనులు రెండో ర్యాంకు, 6 గనులు మూడో ర్యాంకు సాధించాయి. 29 గనులకు అచీవర్స్ బహుమతి లభించింది.

సులభ వినియోగ సదుపాయమున్న డాష్‌ బోర్డుతో కూడిన సీసీవో (బొగ్గు నియంత్రణ సంస్థ) వెబ్‌సైట్ ప్రారంభం, అలాగే కర్బన సంగ్రహణ, వినియోగం, నిల్వ (సీసీయూఎస్)పై హ్యాకథాన్‌కు అవార్డుల ప్రదానం కూడా స్టార్ రేటింగ్ అవార్డుల ప్రదానోత్సవంలో భాగంగా ఉంటాయి. అంతేకాకుండా ఏఆర్టీహెచ్ఏ (బొగ్గు తొలగించిన గనుల పునర్వినియోగం కోసం పర్యావరణ హిత ఆర్థిక ఏర్పాటు), అలాగే గనులను బాధ్యతాయుతంగా, పర్యావరణ హిత పద్ధతిలో మూసివేయడం కోసం సమగ్ర మార్గదర్శకాలతో కూడిన ఎల్.ఐ.వి.ఈ.ఎస్ ను కూడా ఈ సందర్భంగా విడుదల చేస్తారు.

ఈ స్టార్ రేటింగ్ అవార్డుల ఎడిషన్ బొగ్గు రంగంలో అంకితభావం, ఆవిష్కరణల స్ఫూర్తిని చాటుతుంది. సుస్థిర మైనింగ్ పద్ధతులు, ఇంధన భద్రత, సామాజిక సంక్షేమంలో మంత్రిత్వ శాఖ నిబద్ధతకు నిదర్శనంగా నిలుస్తుంది. గనులకు సంబంధించి ఈ రకమైన గుర్తింపు ప్రక్రియ ఉత్తమ పద్ధతులను విస్తృతంగా అనుకరించడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. దేశంలో బొగ్గు గనుల పరిశ్రమ బాధ్యతాయుతంగా, భవిష్యత్సన్నద్ధంగా ఉండాలన్న లక్ష్యాన్ని ఇది బలోపేతం చేస్తుంది.

***