|
સહકાર મંત્રાલય
PACSનું વ્યૂહાત્મક વિસ્તરણ અને કાર્યાત્મક વૈવિધ્યકરણ
Posted On:
23 JUL 2025 1:20PM by PIB Ahmedabad
સરકારે 15 ફેબ્રુઆરી, 2023ના રોજ દેશમાં સહકારી ચળવળને મજબૂત બનાવવા અને તેની પહોંચ પાયાના સ્તર સુધી વધારવા માટે 2 લાખ બહુહેતુક PACS, ડેરી અને મત્સ્યઉદ્યોગ સહકારી મંડળીઓ સ્થાપવાની યોજનાને મંજૂરી આપી હતી. આ યોજના પાંચ વર્ષના સમયગાળામાં દેશના તમામ પંચાયતો/ગામોને આવરી લેશે. આ યોજના ભારત સરકારની વિવિધ હાલની યોજનાઓના સંકલન દ્વારા બનાવવામાં આવશે. જેમાં રાષ્ટ્રીય ડેરી વિકાસ કાર્યક્રમ (NPDD), પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (PMMSY) વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ યોજના રાષ્ટ્રીય કૃષિ અને ગ્રામીણ વિકાસ બેંક (NABARD), રાષ્ટ્રીય ડેરી વિકાસ બોર્ડ (NDDB), રાષ્ટ્રીય મત્સ્યઉદ્યોગ વિકાસ બોર્ડ (NFDB) અને રાજ્ય/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ સરકારોના સહયોગથી બનાવવામાં આવશે.
યોજનાના અસરકારક અને સમયસર અમલીકરણની ખાતરી કરવા માટે, સહકાર મંત્રાલયે નાબાર્ડ, એનડીડીબી અને એનએફડીબી સાથે સંકલનમાં 19 સપ્ટેમ્બર, 2024ના રોજ એક માનક સંચાલન પ્રક્રિયા (માર્ગદર્શિકા) શરૂ કરી છે, જેમાં સંબંધિત હિતધારકોના લક્ષ્યો, સમયરેખા અને ભૂમિકાઓ અને જવાબદારીઓ દર્શાવવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત, રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો દ્વારા જિલ્લા સ્તરે સંયુક્ત કાર્યકારી સમિતિઓ (JWCs)ની રચના પણ કરવામાં આવી છે. જેથી યોજનાનો જમીની સ્તરે સમયસર અમલ થાય તેની ખાતરી કરી શકાય.
માર્ગદર્શિકા અનુસાર અમલીકરણ માટે નિર્ધારિત રાજ્યવાર લક્ષ્યો/સમયરેખાઓની વિગતો, PACS કવરેજની વર્તમાન સ્થિતિ પરિશિષ્ટ-Aમાં જોડાયેલી છે.
PACSને મજબૂત બનાવવા માટે, ભારત સરકાર દ્વારા કાર્યાત્મક PACSના કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન માટે કેન્દ્રિય પ્રાયોજિત પ્રોજેક્ટને કુલ રૂ. 2,925.39 કરોડના નાણાકીય ખર્ચ સાથે મંજૂરી આપવામાં આવી છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય દેશના તમામ કાર્યકારી PACSને એક સામાન્ય ERP આધારિત રાષ્ટ્રીય સોફ્ટવેર પર લાવવાનો અને તેમને રાજ્ય સહકારી બેંકો અને જિલ્લા સહકારી બેંકો દ્વારા નાબાર્ડ સાથે જોડવાનો છે. 30 જૂન, 2025 સુધી આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ બહાર પાડવામાં આવેલા અને ઉપયોગમાં લેવાયેલા ભંડોળનો રાજ્યવાર/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશવાર જથ્થો પરિશિષ્ટ-B માં જોડાયેલ છે.
પરિશિષ્ટ-A: નવા બહુહેતુક PACS, ડેરી અને મત્સ્યઉદ્યોગ સહકારી મંડળીઓની સ્થાપના - રાજ્યવાર સંયુક્ત લક્ષ્ય અને સિદ્ધિ
(30.06.2025 સુધી )
|
Sr.No
|
States/UTs
|
FY 2024 - 2025
|
FY 2025 - 2026
|
FY 2026 - 2027
|
FY 2027- 2028
|
FY 2028 - 2029
|
Total Achievement
till 30.06.2025
|
|
1
|
Andaman And Nicobar Islands
|
3
|
224
|
9
|
9
|
42
|
13
|
|
2
|
Andhra Pradesh
|
3,750
|
2,276
|
2,823
|
2,652
|
2,036
|
893
|
|
3
|
Arunachal Pradesh
|
8
|
1,990
|
20
|
20
|
10
|
158
|
|
4
|
Assam
|
1,213
|
797
|
576
|
637
|
675
|
726
|
|
5
|
Bihar
|
3,204
|
4,074
|
2,633
|
2,328
|
1,783
|
3,746
|
|
6
|
Chhattisgarh
|
920
|
1,639
|
3,008
|
2,985
|
2,093
|
561
|
|
7
|
Goa
|
35
|
39
|
42
|
40
|
30
|
29
|
|
8
|
Gujarat
|
1,484
|
2,652
|
1,470
|
1,238
|
942
|
1,086
|
|
9
|
Haryana
|
273
|
1,056
|
478
|
443
|
391
|
162
|
|
10
|
Himachal Pradesh
|
273
|
604
|
568
|
549
|
427
|
564
|
|
11
|
Jammu And Kashmir
|
587
|
799
|
957
|
941
|
666
|
1,350
|
|
12
|
Jharkhand
|
183
|
894
|
604
|
578
|
462
|
372
|
|
13
|
Karnataka
|
1,277
|
2,102
|
1,739
|
1,498
|
1,263
|
1,023
|
|
14
|
Kerala
|
177
|
336
|
342
|
381
|
336
|
-
|
|
15
|
Ladakh
|
48
|
63
|
2
|
2
|
2
|
7
|
|
16
|
Lakshadweep
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
7
|
|
17
|
Madhya Pradesh
|
1,433
|
3,337
|
5,332
|
5,395
|
3,336
|
987
|
|
18
|
Maharashtra
|
886
|
2,312
|
2,932
|
2,732
|
1,906
|
1,028
|
|
19
|
Manipur
|
132
|
1,471
|
580
|
585
|
459
|
153
|
|
20
|
Meghalaya
|
346
|
4,126
|
767
|
737
|
528
|
232
|
|
21
|
Mizoram
|
29
|
803
|
55
|
49
|
29
|
45
|
|
22
|
Nagaland
|
544
|
752
|
72
|
72
|
106
|
24
|
|
23
|
Odisha
|
1,457
|
2,018
|
1,628
|
3,293
|
1,932
|
1,578
|
|
24
|
Puducherry
|
9
|
17
|
19
|
16
|
10
|
8
|
|
25
|
Punjab
|
1,427
|
1,581
|
2,451
|
2,288
|
1,588
|
477
|
|
26
|
Rajasthan
|
2,077
|
3,258
|
2,804
|
2,624
|
2,423
|
2,681
|
|
27
|
Sikkim
|
56
|
76
|
58
|
50
|
37
|
66
|
|
28
|
Tamil Nadu
|
623
|
6,241
|
1,495
|
1,383
|
1,104
|
604
|
|
29
|
Telangana
|
1,630
|
2,086
|
3,458
|
3,393
|
2,333
|
172
|
|
30
|
The DD & DNH
|
4
|
24
|
-
|
-
|
9
|
6
|
|
31
|
Tripura
|
28
|
801
|
65
|
64
|
42
|
197
|
|
32
|
Uttar Pradesh
|
4,095
|
5,287
|
12,398
|
12,312
|
8,419
|
2,666
|
|
33
|
Uttarakhand
|
703
|
1,133
|
2,040
|
1,982
|
1,376
|
847
|
|
34
|
West Bengal
|
1,228
|
1,458
|
746
|
686
|
583
|
138
|
|
|
Grand Total
|
30,142
|
56,326
|
52,171
|
51,962
|
37,378
|
22,606
|
ANNEXURE-B
FUNDS UTILIZATION IN PACS COMPUTERIZATION (Rs. In Crore)
|
States/UTs
|
Amount released in FY 2022-23
|
Total Expenditure incurred in 2022-
23
|
Amount released in FY 2023-
24
|
Total Expenditure incurred in 2023-24
|
Amount released in FY 2024-25
|
Total Expenditure incurred in 2024-25
|
Amount released in FY 2025-26
|
Total Expenditure incurred in 2025-26
|
|
Maharashtra
|
87.95
|
-
|
33.65
|
71.88
|
-
|
39.38
|
-
|
5.32
|
|
Rajasthan
|
23.78
|
-
|
43.30
|
44.05
|
11.00
|
25.60
|
-
|
2.26
|
|
Gujarat
|
-
|
-
|
58.30
|
7.39
|
22.19
|
58.48
|
-
|
7.95
|
|
Uttar Pradesh
|
11.28
|
-
|
42.30
|
24.10
|
-
|
15.13
|
-
|
3.99
|
|
Karnataka
|
40.25
|
-
|
15.39
|
36.67
|
-
|
2.69
|
-
|
1.27
|
|
Madhya Pradesh
|
33.23
|
-
|
25.42
|
43.47
|
-
|
8.88
|
-
|
2.02
|
|
Tamil Nadu
|
33.20
|
-
|
12.48
|
25.78
|
-
|
17.34
|
-
|
-
|
|
Bihar
|
32.95
|
-
|
-
|
4.48
|
14.66
|
32.43
|
-
|
6.07
|
|
West Bengal
|
30.54
|
-
|
-
|
6.45
|
-
|
6.35
|
-
|
17.74
|
|
Punjab
|
25.52
|
-
|
-
|
10.20
|
-
|
10.80
|
-
|
0.74
|
|
Andhra Pradesh
|
14.93
|
-
|
3.74
|
-
|
14.54
|
28.15
|
-
|
5.06
|
|
Chhattisgarh
|
14.86
|
-
|
-
|
4.51
|
10.21
|
18.28
|
-
|
2.37
|
|
Himachal Pradesh
|
9.56
|
-
|
7.32
|
13.13
|
3.09
|
3.74
|
-
|
3.07
|
|
Jharkhand
|
10.99
|
-
|
-
|
5.45
|
15.10
|
12.82
|
-
|
-
|
|
Haryana
|
4.85
|
-
|
2.44
|
-
|
-
|
7.09
|
-
|
-
|
|
Uttarakhand
|
-
|
-
|
3.69
|
-
|
-
|
0.29
|
-
|
0.24
|
|
Assam
|
6.41
|
-
|
2.45
|
6.41
|
6.39
|
5.71
|
-
|
3.08
|
|
J&K
|
5.25
|
-
|
1.52
|
5.25
|
1.85
|
2.21
|
-
|
1.17
|
|
Tripura
|
2.95
|
-
|
1.13
|
3.55
|
3.03
|
2.55
|
-
|
0.26
|
|
Manipur
|
2.55
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2.09
|
-
|
0.36
|
|
Nagaland
|
0.36
|
-
|
2.46
|
0.64
|
1.60
|
3.77
|
-
|
0.00
|
|
Meghalaya
|
1.23
|
-
|
-
|
1.03
|
-
|
0.23
|
1.11
|
-
|
|
Sikkim
|
1.18
|
-
|
0.90
|
1.59
|
0.79
|
0.45
|
-
|
0.18
|
|
Goa
|
0.32
|
-
|
0.13
|
0.30
|
0.44
|
0.21
|
-
|
0.06
|
|
ANI
|
-
|
-
|
0.69
|
-
|
-
|
0.62
|
-
|
-
|
|
Puducherry
|
0.44
|
-
|
0.17
|
0.41
|
-
|
0.07
|
-
|
0.14
|
|
Mizoram
|
0.27
|
-
|
-
|
0.21
|
0.44
|
0.34
|
-
|
0.04
|
|
Arunachal Pradesh
|
0.15
|
-
|
0.12
|
0.21
|
0.09
|
0.08
|
-
|
-
|
|
Ladakh
|
-
|
-
|
0.12
|
-
|
-
|
0.02
|
-
|
-
|
|
DNH&DD
|
-
|
-
|
-
|
-
|
0.12
|
0.06
|
-
|
0.05
|
|
Total
|
395.00
|
-
|
257.71
|
317.14
|
105.54
|
305.89
|
1.11
|
63.44
|
સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે રાજ્યસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી.
AP/IJ/GP/JD
(Release ID: 2147384)
|