પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી 28 જૂન 2025ના રોજ નવી દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવનમાં આચાર્ય શ્રી 108 વિદ્યાનંદજી મહારાજના શતાબ્દી સમારોહનું ઉદ્ઘાટન કરશે. આ કાર્યક્રમ ભારતના સૌથી આદરણીય જૈન આધ્યાત્મિક વડાઓ, વિદ્વાનો અને સમાજ સુધારકોમાંના એકની 100મી જન્મજયંતીના સન્માનમાં ભારત સરકારના સંસ્કૃતિ મંત્રાલય, ભગવાન મહાવીર અહિંસા ભારતી ટ્રસ્ટ, દિલ્હીના સહયોગથી એક વર્ષ લાંબી રાષ્ટ્રીય શ્રદ્ધાંજલિની ઔપચારિક શરૂઆત દર્શાવે છે.

28 જૂન 2025થી 22 એપ્રિલ 2026 સુધી શતાબ્દી વર્ષ ઉજવવામાં આવશે, જેમાં દેશભરમાં વિવિધ સાંસ્કૃતિક, સાહિત્યિક, શૈક્ષણિક અને આધ્યાત્મિક પહેલ કરવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ્ય આચાર્ય શ્રી 108 વિદ્યાનંદજી મહારાજના જીવન અને વારસાની ઉજવણી કરવાનો છે.

આચાર્ય શ્રી 108 વિદ્યાનંદજી મહારાજનો જન્મ 22 એપ્રિલ 1925ના રોજ શેડબલ, બેલગાવી (કર્ણાટક)માં થયો હતો. તેમણે નાની ઉંમરે દીક્ષા લીધી અને આધુનિક સમયના સૌથી પ્રબળ જૈન વિદ્વાનોમાંના એક બન્યા, તેમણે 8000થી વધુ જૈન આગમિક શ્લોકોને કંઠસ્થ કર્યા હતા. તેમણે જૈન દર્શન, અનેકાંતવાદ અને મોક્ષમાર્ગ દર્શન સહિત જૈન ફિલસૂફી અને નીતિશાસ્ત્ર પર 50થી વધુ કૃતિઓ લખી હતી. તેમણે ઘણા દાયકાઓ સુધી ભારતીય રાજ્યોમાં ખુલ્લા પગે પ્રવાસ કર્યો, કાયોત્સર્ગ ધ્યાન, બ્રહ્મચર્ય અને આત્યંતિક તપસ્યાનું ચુસ્તપણે પાલન કર્યું હતું.

1975માં, ભગવાન મહાવીરના 2500મા નિર્વાણ મહોત્સવ દરમિયાન, આચાર્ય વિદ્યાનંદજીએ તમામ મુખ્ય જૈન સંપ્રદાયોની સંમતિ સાથે, સત્તાવાર જૈન ધ્વજ અને પ્રતીક ડિઝાઇન અને રજૂ કરવામાં ઐતિહાસિક ભૂમિકા ભજવી હતી. પાંચ રંગનો ધ્વજ અને હાથથી કોતરેલું અહિંસા પ્રતીક ત્યારથી પરંપરાઓમાં જૈન સમુદાય માટે એકતા પ્રતીક બની ગયા છે.

તેમણે દિલ્હી, વૈશાલી, ઇન્દોર અને શ્રવણબેલાગોલા સહિત સમગ્ર ભારતમાં પ્રાચીન જૈન મંદિરોના પુનઃસ્થાપન અને પુનરુત્થાનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી અને શ્રવણબેલાગોલા મહામસ્તકભિષેક અને ભગવાન મહાવીરના 2600મા જન્મ કલ્યાણક મહોત્સવ સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલા હતા. તેમણે બિહારમાં કુંડગ્રામ (હવે બાસોકુંડ) ના સ્થળને ભગવાન મહાવીરના જન્મસ્થળ તરીકે ઓળખાવ્યું, જેને પાછળથી 1956માં ભારત સરકારે માન્યતા આપી હતી.

બહુવિધ સંસ્થાઓ અને પાઠશાળાઓના સ્થાપક તરીકે, આચાર્યજીએ યુવાન સાધુઓ અને બાળકો માટે, ખાસ કરીને પ્રાકૃત, જૈન ફિલસૂફી અને શાસ્ત્રીય ભાષાઓમાં શિક્ષણનો પ્રચાર કર્યો હતો. તેમણે સક્રિય સંવાદ દ્વારા ક્ષમા વિધિઓ, આધ્યાત્મિક સમાનતાવાદ અને આંતર-સંપ્રદાયિક સંવાદિતાને પણ પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.

ઉદ્ઘાટન કાર્યક્રમમાં દેશભરના પ્રખ્યાત જૈન આચાર્યો, આધ્યાત્મિક વડાઓ, સંસદ સભ્યો, બંધારણીય અધિકારીઓ, વિદ્વાનો, યુવા પ્રતિનિધિઓ અને અન્ય પ્રતિષ્ઠિત મહાનુભાવો હાજરી આપશે. આ કાર્યક્રમમાં શ્રદ્ધાંજલિ અને સ્મારક કાર્યક્રમોની શ્રેણી રજૂ કરવામાં આવશે:

ઉદઘાટન સમારોહના મુખ્ય મુદ્દાઓ:

• "આચાર્ય શ્રી 108 વિદ્યાનંદજી મહારાજનું જીવન અને વારસો" શીર્ષક ધરાવતું એક ખાસ પ્રદર્શન, જેમાં દુર્લભ આર્કાઇવલ સામગ્રી, ફોટોગ્રાફ્સ, સીમાચિહ્નો અને દાર્શનિક યોગદાનને પ્રકાશિત કરવામાં આવશે.
• તેમની આધ્યાત્મિક યાત્રા, સામાજિક યોગદાન અને રાષ્ટ્રીય ચેતના પર અસર દર્શાવતી ટૂંકી દસ્તાવેજી ફિલ્મનું સ્ક્રીનિંગ
• શતાબ્દી વર્ષ નિમિત્તે સંસ્કૃતિ મંત્રાલય દ્વારા એક સ્મારક ટપાલ ટિકિટ અને સિક્કાનું વિમોચન
• આચાર્યજીના ત્યાગ માર્ગ, સાહિત્યિક કાર્યો, સંસ્થાકીય પ્રયાસો અને સુધારક તરીકેની ભૂમિકાનું વિગતવાર વર્ણન કરતા જીવનચરિત્રાત્મક ગ્રંથનું લોન્ચિંગ
• આધ્યાત્મિક નેતાઓ, વિદ્વાનો અને જાહેર હસ્તીઓ દ્વારા સંબોધનો, આજના વિશ્વમાં તેમના ઉપદેશોની સુસંગતતા પર પ્રતિબિંબિત થાય છે.
• ભારતના પ્રધાનમંત્રી દ્વારા મુખ્ય ભાષણ, આચાર્યજીના અહિંસા, સત્ય અને ધર્મના વારસાને રાષ્ટ્રીય શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરે છે.

શતાબ્દી વર્ષમાં સમગ્ર ભારતમાં સમુદાય જોડાણ, યુવાનોની ભાગીદારી, આંતરધાર્મિક સંવાદ, મંદિર પહોંચ અને જૈન વારસાની જાગૃતિ, આચાર્ય વિદ્યાનંદજીનો કાલાતીત સંદેશ ભવિષ્યની પેઢીઓ સુધી પહોંચે તે સુનિશ્ચિત કરે છે.

આ રાષ્ટ્રીય ઉજવણી માત્ર એક ઉજવણી નથી, પરંતુ ભારતીય સંસ્કૃતિના કાલાતીત મૂલ્યો - સત્ય, કરુણા, શિસ્ત અને અહિંસા - ને પુનઃપુષ્ટિ કરવા માટે એક ગંભીર આહવાન પણ છે, જેને આચાર્ય શ્રી 108 વિદ્યાનંદજી મહારાજે ખૂબ જ શક્તિશાળી રીતે મૂર્તિમંત કર્યા છે.

AP/IJ/GP/JD

(Release ID: 2140277)