કેન્દ્રીય કૃષિ, ખેડૂત કલ્યાણ અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે આજે 'વિકસિત કૃષિ સંકલ્પ અભિયાન'ના 15મા અને છેલ્લા દિવસે ગુજરાતના બારડોલીમાં ખેડૂત સંમેલનને સંબોધન કર્યું હતું. આ અભિયાનના અંતની ઔપચારિક જાહેરાત સાથે, શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે કહ્યું કે ભલે આજે અભિયાન સમાપ્ત થઈ રહ્યું છે, પરંતુ ખેડૂતો સાથે સંપર્ક અને સંવાદની પ્રક્રિયા ચાલુ રહેશે.

સંબોધન કરતી વખતે શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે કહ્યું કે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની આ કર્મભૂમિ પર આવીને હું મારી જાતને ભાગ્યશાળી માનું છું. આજના દિવસે જ, 12 જૂન 1928ના રોજ, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે બારડોલી સત્યાગ્રહ માટે એક સભા યોજી હતી. તેમણે અંગ્રેજો દ્વારા ખેડૂતો પર 22 ટકા કર વધારા સામે સંઘર્ષ શરૂ કર્યો હતો. આ સત્યાગ્રહમાં મહિલાઓએ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી અને આ જ કારણ છે કે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલને સરદારનું બિરુદ આપવામાં આવ્યું હતું. લોખંડી પુરુષ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલના કારણે જ આજે ભારત એક થયું છે. વલ્લભભાઈ પટેલે 550 થી વધુ રજવાડાઓને એક કરવામાં અજોડ ભૂમિકા ભજવી હતી. ગુજરાત એ અનેક મહાપુરુષોની ભૂમિ છે. દેશ અને દુનિયાને દિશા આપનારા સંતો, ઋષિઓ, મહાઋષિઓ, ક્રાંતિકારીઓ અને મહાત્મા ગાંધી આ ભૂમિની ભેટ છે. આપણા પ્રતિષ્ઠિત પ્રધાનમંત્રી પણ ગુજરાતની દેશને મળેલી એક એવી ભેટ છે, જેના માટે આખો દેશ ગુજરાતનો ઋણી રહેશે. 

શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના 'લેબ ટુ લેન્ડ' ના વિઝનને આગળ વધારવા માટે 'વિકસિત કૃષિ સંકલ્પ અભિયાન' શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. કૃષિ ભારતીય અર્થતંત્રની કરોડરજ્જુ છે. અર્થતંત્રમાં કૃષિનો 18 ટકા ફાળો છે. આજે પણ અડધી વસતિ આજીવિકા માટે ખેતી પર નિર્ભર છે. આ અભિયાન હેઠળ 16 હજાર વૈજ્ઞાનિકોની 2,170 ટીમો બનાવવામાં આવી હતી. વૈજ્ઞાનિકોની ટીમો ગામડે ગામડે જઈને ખેડૂતો સાથે સીધી વાતચીત કરી અને તેમને સંશોધન વિશે સાચી માહિતી પૂરી પાડી છે. વિસ્તારની આબોહવાની પરિસ્થિતિઓ અને ખેતરની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને, ખેડૂતોને માહિતી આપવામાં આવી છે. સંતુલિત ખાતરો અને જંતુનાશકોના ઉપયોગ અંગે માહિતી આપવામાં આવી છે. આ સાથે, ખેડૂતોની સમસ્યાઓ સાંભળ્યા પછી, ભવિષ્યમાં વધુ સંશોધનની દિશા નક્કી કરવાનું કાર્ય પણ કરવામાં આવ્યું.

શ્રી શિવરાજ સિંહે ગુજરાત સરકારના પ્રયાસોની પ્રશંસા કરતા કહ્યું કે ગુજરાતમાં કુદરતી ખેતીના પ્રયાસો ઉત્તમ છે, ખેડૂતો અજાયબીઓ કરી રહ્યા છે. આ સાથે, ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ પણ મોટા પાયે ખેતીમાં થઈ રહ્યો છે, જેનો ખેડૂતોને ખૂબ ફાયદો થયો છે. ડાંગર, ઘઉં, મગફળી, મકાઈ, સોયાબીનનું ઉત્પાદન ગુજરાતમાં થાય છે. એરંડા, જીરું, વરિયાળી, ખજૂર જેવા ચોક્કસ કૃષિ ઉત્પાદનોમાં ગુજરાત પ્રથમ ક્રમે છે. દેશમાં 77 ટકા એરંડા, 44.5 ટકા મગફળી, 24 ટકા કપાસ, 15 ટકા ચણાનું ઉત્પાદન ગુજરાત પોતે કરી રહ્યું છે. ગુજરાત ખાદ્ય પ્રક્રિયા અને મૂલ્યવર્ધન દ્વારા કૃષિ ક્ષેત્રમાં ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. ગુજરાતના ખેડૂતો સતત આગળ વધી રહ્યા છે અને દેશને દિશા બતાવી રહ્યા છે. ગુજરાતમાંથી ઘણા ઉત્પાદનોની નિકાસ થાય છે. ગુજરાતના ખેડૂતો ખાદ્ય પ્રક્રિયા અને મૂલ્યવર્ધન દ્વારા પણ પ્રગતિ કરી રહ્યા છે. ગુજરાત બાગાયતી ક્ષેત્રે પણ આગળ છે. શ્રી શિવરાજ સિંહે કહ્યું કે ઘણા ખેડૂતોએ કુદરતી ખેતી અંગેના પોતાના અનુભવો મારી સાથે શેર કર્યા છે. ખેડૂતો પાસેથી સાંભળીને આનંદ થયો કે કુદરતી ખેતી ખર્ચ ઘટાડે છે અને ઉત્પાદન પર પણ અસર થતી નથી અને ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનો મળે છે. ખેતીને આગળ વધારવા માટે છ સિદ્ધાંતો - ઉત્પાદન વધારવું, ઉત્પાદન ખર્ચ ઘટાડવો, ખેડૂતોને તેમના ઉત્પાદન માટે વાજબી ભાવ સુનિશ્ચિત કરવા, નુકસાનના કિસ્સામાં યોગ્ય વળતર, કૃષિ વૈવિધ્યકરણ અને જમીનની ફળદ્રુપતા જાળવીને આવનારી પેઢી માટે પૃથ્વીને સુરક્ષિત રાખવી છે.

શ્રી શિવરાજ સિંહે કહ્યું કે આજે 'વિકસિત કૃષિ સંકલ્પ અભિયાન' ઔપચારિક રીતે સમાપ્ત થઈ રહ્યું છે, પરંતુ આ અંત નથી. 'એક રાષ્ટ્ર-એક કૃષિ-એક ટીમ' ની ભાવના સાથે ખેડૂતો સાથે સતત સંપર્ક અને સંદેશાવ્યવહાર ચાલુ રહેશે. ખેતીમાં સુધારેલી જાતોનો ઉપયોગ, યાંત્રિકીકરણ, પ્રતિ ટીપાં વધુ પાક, સિંચાઈમાં પાણીનો વધુ સારો ઉપયોગ, નવા બિયારણનો ઉપયોગ જરૂરી છે, આપણે આ દિશામાં આગળ વધવું પડશે. તેમણે કહ્યું કે આ વર્ષે સાડા સાત લાખ હેક્ટર જમીન પર કુદરતી ખેતીનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. 18 લાખ ખેડૂતો પણ આ માટે સંમત થયા છે. ખેતીનો વિકાસ થાય અને સમૃદ્ધિની સાથે ખેડૂતોના ચહેરા પર સ્મિત આવે તે હેતુને પ્રાપ્ત કરવા માટે અમે દિવસ-રાત કામ કરી રહ્યા છીએ.

અંતમાં, શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે અભિયાનના ઔપચારિક સમાપનની જાહેરાત કરી અને અભિયાનમાં નોંધપાત્ર ભાગીદારી બદલ તમામ વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન આપ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે મને જણાવતા આનંદ થાય છે કે આ અભિયાન હેઠળ લગભગ 1 કરોડ 12 લાખ ખેડૂતો સાથે વાતચીત કરવામાં આવી છે અને 1 લાખથી વધુ ગામડાઓમાં તેમની પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવી છે. 55 હજારથી વધુ સ્થળોએ સંવાદ કાર્યક્રમો યોજવામાં આવ્યા હતા. આ અભિયાન દરમિયાન, અમે એવા ખેડૂતોને પણ મળ્યા જેમણે નવીનતાઓ અને યોજનાઓનો લાભ લઈને પોતાની આવકમાં 10 ગણો વધારો કર્યો છે. આવા ખેડૂતો ખરેખર વૈજ્ઞાનિક છે, જેમની પાસેથી અમને પણ માર્ગદર્શન મળશે. આવા બધા અનુભવો અને પ્રયત્નોને લઈને, અમે કૃષિની ભાવિ નીતિઓ નક્કી કરીશું અને ખેતીને વધુ સારી બનાવીશું.

આ પ્રસંગે, ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ, ગુજરાતના કૃષિ મંત્રી રાઘવજીભાઈ પટેલ, શ્રમ અને રોજગાર મંત્રી શ્રી કુંવરજી હળપતિ, સાંસદ પ્રભુભાઈ વસાવા, મુકેશ કુમાર, ચંદ્રકાંત દલાલ, ધારાસભ્યો, જિલ્લા પંચાયતોના પ્રમુખો, ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ -ICAR ના DG અને કૃષિ સંશોધન અને શિક્ષણ વિભાગના સચિવ ડૉ. એમ.એલ. જાટ સહિત વરિષ્ઠ અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. આ અભિયાન હેઠળ રચાયેલી 2,170 વૈજ્ઞાનિકોની ટીમોએ પણ વર્ચ્યુઅલી ભાગ લીધો હતો.

આ દેશવ્યાપી 15 દિવસીય અભિયાન 29 મેના રોજ ઓડિશાથી શરૂ થયું હતું, ત્યારબાદ કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રીએ વિવિધ રાજ્યોની મુલાકાત લીધી હતી અને કિસાન ચોપાલ, પરિષદો અને પદયાત્રાઓ દ્વારા ખેડૂતો સાથે વાતચીત કરી હતી. આ અભિયાન હેઠળ, શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે ઓડિશા, જમ્મુ, ઉત્તર પ્રદેશ, હરિયાણા, બિહાર, મહારાષ્ટ્ર, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ, મધ્ય પ્રદેશ, કર્ણાટક, તેલંગાણા, દિલ્હી, ગુજરાતની મુલાકાત લીધી હતી.

AP/IJ/GP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com