कृषी मंत्रालय
2025-26 च्या विपणन हंगामासाठी खरीप पिकांच्या किमान आधारभूत किमतीला (एमएसपी) मंत्रिमंडळाने दिली मान्यता
Posted On:
28 MAY 2025 5:48PM by PIB Mumbai
नवी दिल्ली, 28 मे 2025
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या आर्थिक व्यवहार विषयक मंत्रिमंडळ समितीने 2025-26 च्या विपणन हंगामासाठी खरीप पिकांच्या 14 वाणांसाठी किमान आधारभूत किमती (एमएसपी) मध्ये वाढ करण्यास मान्यता दिली आहे.
शेतकऱ्यांना आपल्या उत्पादनासाठी किफायतशीर किंमत मिळावी या उद्देशाने सरकारने 2025-26 च्या विपणन हंगामासाठी खरीप पिकांच्या किमान आधारभूत किमतीत वृद्धी केली आहे. मागील वर्षाच्या तुलनेत किमान आधारभूत किमतीत सर्वाधिक वाढ कारळे (नायजरबियाणे) (प्रति क्विंटल 820 रुपये), त्यानंतर नाचणी (प्रति क्विंटल 596 रुपये), कापूस (प्रति क्विंटल 589 रुपये) आणि तीळ (प्रति क्विंटल 579 रुपये) करण्याची शिफारस केली आहे.
2025-26 च्या विपणन हंगामासाठी सर्व खरीप पिकांची किमान आधारभूत किंमत
(प्रति क्विंटल रुपये)
|
S.No.
|
Crops
|
MSP 2025-26
|
Cost* KMS 2025-26
|
Margin over cost (%)
|
MSP
|
MSP Increase in 2025-26
|
|
|
Cereals
|
2024-25
|
2013-14
|
over
2024-25
|
over 2013-14
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.
|
Paddy
|
Common
|
2369
|
1579
|
50
|
2300
|
1310
|
69
|
1059
(81%)
|
|
|
Grade A^
|
2389
|
-
|
-
|
2320
|
1345
|
69
|
1044
(78%)
|
|
2.
|
Jowar
|
Hybrid
|
3699
|
2466
|
50
|
3371
|
1500
|
328
|
2199
(147%)
|
|
|
Maldandi^
|
3749
|
-
|
-
|
3421
|
1520
|
328
|
2299
(147%)
|
|
3.
|
Bajra
|
2775
|
1703
|
63
|
2625
|
1250
|
150
|
1525
(122%)
|
|
4.
|
Ragi
|
4886
|
3257
|
50
|
4290
|
1500
|
596
|
3386
(226%)
|
|
5.
|
Maize
|
2400
|
1508
|
59
|
2225
|
1310
|
175
|
1090
(83%)
|
|
|
Pulses
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.
|
Tur /Arhar
|
8000
|
5038
|
59
|
7550
|
4300
|
450
|
3700
(86%)
|
|
7.
|
Moong
|
8768
|
5845
|
50
|
8682
|
4500
|
86
|
4268
(95%)
|
|
|
Crops
|
MSP 2025-26
|
Cost* KMS 2025-26
|
Margin over cost (%)
|
MSP
|
MSP Increase in 2025-26
|
|
|
|
|
|
|
2024-25
|
2013-14
|
over 2024-25
|
over 2013-14
|
|
8.
|
Urad
|
7800
|
5114
|
53
|
7400
|
4300
|
400
|
3500
(81%)
|
|
|
Oilseeds
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9.
|
Groundnut
|
7263
|
4842
|
50
|
6783
|
4000
|
480
|
3263
(82%)
|
|
10.
|
Sunflower Seed
|
7721
|
5147
|
50
|
7280
|
3700
|
441
|
4021
(109%)
|
|
11.
|
Soybean (Yellow)
|
5328
|
3552
|
50
|
4892
|
2560
|
436
|
2768
(108%)
|
|
12.
|
Sesamum
|
9846
|
6564
|
50
|
9267
|
4500
|
579
|
5346
(119%)
|
|
13.
|
Nigerseed
|
9537
|
6358
|
50
|
8717
|
3500
|
820
|
6037
(172%)
|
|
|
Commercial
|
|
|
|
|
|
|
|
|
14.
|
Cotton
|
(Medium Staple)
|
7710
|
5140
|
50
|
7121
|
3700
|
589
|
4010
(108%)
|
|
|
(Long Staple)^
|
8110
|
-
|
-
|
7521
|
4000
|
589
|
4110
(103%)
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
भाड्याने घेतलेले मानवी श्रमाची किंमत , बैल मजूरी/यंत्र कामगार, भाडेपट्ट्याने घेतलेल्या जमिनीचे भाडे, बियाणे, खते, सेंद्रिय खते, सिंचन शुल्क, अवजारे आणि शेतीच्या इमारतींवरील घसारा, खेळत्या भांडवलावरील व्याज, पंप संच चालविण्यासाठी डिझेल/वीज इत्यादी, विविध खर्च आणि कुटुंबाच्या श्रमाचे मूल्य, या सर्व चर्चांना विचारात घेऊन किंमतीत वाढ करण्यात आली आहे.
^ भात (अ श्रेणी), ज्वारी (मालदांडी) आणि कापूस (लांब धाग्याचा) यांच्यासाठी खर्चाचा डेटा स्वतंत्रपणे संकलित केलेला नाही.
2025-26 च्या विपणन हंगामासाठी खरीप पिकांच्या किमान आधारभूत किमतीत केलेली ही वाढ, 2018-19 च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात अखिल भारतीय सरासरी उत्पादन खर्चाच्या किमान 1.5 पट किमान आधारभूत किमती निश्चित करण्याच्या घोषणेशी सुसंगत आहे. बाजरी (63%) आणि त्यानंतर मका (59%), तूर (59%) आणि उडीद (53%) या पिकांच्या बाबतीत शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चापेक्षा सर्वाधिक नफा मिळण्याचा अंदाज आहे. उर्वरित पिकांसाठी, शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादन खर्चापेक्षा 50% जास्त नफा मिळण्याचा अंदाज आहे.
अलिकडच्या वर्षांत, सरकार डाळी तसेच तेलबिया आणि पौष्टिक-तृणधान्ये/श्रीअन्न यासारख्या धान्यांव्यतिरिक्त इतर पिकांच्या लागवडीला या पिकांसाठी जास्त किमान आधारभूत किमती देऊ करुन प्रोत्साहनही देत आहे.
2014-15 ते 2024-25 या कालावधीत 7608 लाख मेट्रिक टन धानाची खरेदी झाली, तर 2004-05 ते 2013-14 या कालावधीत केवळ 4590 लाख मेट्रिक टन धानाची खरेदी झाली होती.
2014-15 ते 2024-25 या कालावधीत 14 खरीप पिकांची 7178 लाख मेट्रिक टन खरेदी झाली, तर 2004-05 ते 2013-14 या कालावधीत 4679 लाख मेट्रिक टन धानाची खरेदी झाली होती.
2014-15 ते 2024-25 या कालावधीत धान उत्पादक शेतकऱ्यांना किमान आधारभूत किमतीच्या रुपात 14.16 लाख कोटी रुपये देण्यात आले, तर 2004-05 ते 2013-14 या कालावधीत शेतकऱ्यांना किमान आधारभूत किमतीच्या रुपात 4.44 लाख कोटी रुपये देण्यात आले होते.
2014-15 ते 2024-25 या कालावधीत, 14 प्रकारची खरीप पिके घेणाऱ्या शेतकऱ्यांना दिलेली किमान आधारभूत किंमत 16.35 लाख कोटी रुपये होती, तर 2004-05 ते 2013-14 या कालावधीत, शेतकऱ्यांना दिलेली किमान आधारभूत किंमत 4.75 लाख कोटी रुपये होती इतकी होती.
S.Patil/S.Mukhedkar/P.Malandkar
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा:
@PIBMumbai 
/PIBMumbai 
/pibmumbai 
pibmumbai[at]gmail[dot]com 
/PIBMumbai 
/pibmumbai
(Release ID: 2132109)