ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಂಪುಟ ಸಮಿತಿಯು ಕೇಂದ್ರ ವಲಯ/ರಾಜ್ಯ ವಲಯ/ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರ (ಐಪಿಪಿ) ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಎರಡು ವಿಂಡೋಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಎ. ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಜೆನ್ಕೋಗಳು/ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕ: ವಿಂಡೋ–I

ಬಿ. ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಜೆನ್ಕೋಗಳಿಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕ: ವಿಂಡೋ–II

ವಿಂಡೋ-I (ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು):

i.     ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮಗಳು (ಜೆವಿಗಳು) ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ.

ii.    ವಿದ್ಯುತ್ ಸಚಿವಾಲಯದ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಗುಂಪಿನಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಅಧಿಕೃತಗೊಳಿಸಲಾದ ಏಜೆನ್ಸಿಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಜೆನ್ಕೋ, ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರು (ಐಪಿಪಿ) ಸುಂಕ ಆಧಾರಿತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್ (ಟಿಬಿಸಿಬಿ) ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುತ್ ಕಾಯಿದೆ, 2003 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 62 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿ ಒಪ್ಪಂದ (ಪಿಪಿಎ) ಹೊಂದಿರುವ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಐಪಿಪಿಗಳ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಲು ಸೆಕ್ಷನ್ 62 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಿಪಿಎ ಹೊಂದಿರುವ ಹೊಸ ವಿಸ್ತರಣಾ ಘಟಕವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ವಿಂಡೋ-II (ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ):

ಪಿಪಿಎ ಹೊಂದಿರುವ ಅಥವಾ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಆಧಾರಿತ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಾಗಿರುವ ಯಾವುದೇ ದೇಶೀಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಆಧಾರಿತ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರು (ಅವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ) 12 ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಅಥವಾ 12 ತಿಂಗಳಿನಿಂದ 25 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಪಾವತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹರಾಜಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಅನುಷ್ಠಾನ ತಂತ್ರ:

ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಕೋಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಸಿಐಎಲ್)/ಸಿಂಗರೇಣಿ ಕಾಲರೀಸ್ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಎಸ್ ಸಿ ಸಿ ಎಲ್) ಗೆ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಇಲಾಖೆಗಳು / ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗಗಳಿಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗುವುದು.

ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಮುಖ ಪರಿಣಾಮ:

i.  ಸಂಪರ್ಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸರಳೀಕರಣ: ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಎಂಟು ಪ್ಯಾರಾಗಳನ್ನು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಕೇವಲ ಎರಡು ವಿಂಡೋಗಳಿಗೆ ಮ್ಯಾಪ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 
ವಿಂಡೋ-I (ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕ) ಮತ್ತು ವಿಂಡೋ-II (ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಪ್ರೀಮಿಯಂನಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕ).

ii. ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ: ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯು ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ / ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ತಮ್ಮ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಯೋಜಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

iii. ಕೇಂದ್ರ ವಲಯದ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಗಳು (ಟಿಪಿಪಿಗಳು) ವಿದ್ಯುತ್ ಸಚಿವಾಲಯದ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತವೆ, ಹಾಗೆಯೇ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಚಿವಾಲಯದ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳು ರಾಜ್ಯ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

iv. ವಿಂಡೋ-II ರಲ್ಲಿ ಪಿಪಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ: ವಿಂಡೋ-II ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತಗೊಳಿಸಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಪಿಪಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

v. ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರು (ಐಪಿಪಿಗಳು)/ಖಾಸಗಿ ಡೆವಲಪರ್ ಗಳಿಗೆ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು: 12 ತಿಂಗಳಿಂದ 25 ವರ್ಷಗಳವರೆಗಿನ ಅವಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿಪಿಎ ಜೊತೆ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದೆ ಹೊಸ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದರಿಂದ ಐಪಿಪಿಗಳು ಹೊಸ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

vi. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಆಮದು ಕಡಿತ/ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು: ಆಮದು ಮಾಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಆಧಾರಿತ (ಐಸಿಬಿ) ಸ್ಥಾವರಗಳು ಐಸಿಬಿ ಸ್ಥಾವರಗಳ ತಾಂತ್ರಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು ವಿಂಡೋ-II ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಆಮದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಆಮದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಪರ್ಯಾಯದಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ತ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಗ್ರಾಹಕರು/ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ.

vii. 'ಪಿಟ್ಹೆಡ್' ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ: ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯು ಬ್ರೌನ್ಫೀಲ್ಡ್ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮೂಲಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಪಿಟ್ಹೆಡ್ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್ಫೀಲ್ಡ್ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.

viii. ಸಂಪರ್ಕ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆ: ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ 'ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ವೆಚ್ಚ'ವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮೂಲದ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ರೈಲ್ವೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ದರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ix. ಅಧಿಕಾರ ನಿಯೋಜನೆ: ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯು, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸಚಿವಾಲಯಗಳ (ಎಂಒಸಿ ಮತ್ತು ಎಂಒಪಿ) ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ/ಅನುಷ್ಠಾನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ವಿದ್ಯುತ್), ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು) ಮತ್ತು ಸಿಇಎ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ "ಅಧಿಕಾರ ಸಮಿತಿ"ಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ವೆಚ್ಚಗಳು: 

ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ:

ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು, ರೈಲ್ವೆ, ಕೋಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್ / ಸಿಂಗರೇಣಿ ಕಾಲರೀಸ್ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಅಂತಿಮ ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.

ಹಿನ್ನೆಲೆ:

2017ರ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಂಚಿಕೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಆಧಾರಿತ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಹರಾಜು/ಸುಂಕ ಆಧಾರಿತ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಾದರಿ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ/ರಾಜ್ಯ ವಲಯದ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಆಧಾರಿತ ಹಂಚಿಕೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಸಚಿವರ ಗುಂಪಿನ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಮೇರೆಗೆ 2019 ರಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯನ್ನು 2023 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲಕ ವಿವಿಧ ವರ್ಗದ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಪರ್ಕದ ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯು ವಿವಿಧ ಪ್ಯಾರಾಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಎಂಟು ಪ್ಯಾರಾಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಎರಡು ವಿಂಡೋಗಳಿಗೆ ಮ್ಯಾಪ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

*****